پویش در آموزش علوم پایه

این پژوهش به منظور تحلیل سوالات فیزیک پایه دوازدهم در آزمون سراسری و امتحانات نهایی بر اساس حیطه های شناختی بلوم انجام شده است. جامعه و نمونه آماری این پژوهش شامل سوالات فیزیک پایه دوازدهم در امتحانات نهایی و کنکور در رشته های علوم تجربی و ریاضی فیزیک در سال ۱۴۰۰ می شود. در این پژوهش، سوالات با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی بررسی داده ها به کمک چک لیست محقق ساخته مبتنی بر سطوح شناختی بلوم جمع آوری شده اند. سپس داده ها با استفاده از آزمون خی دومورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان داده است که درآزمون سراسری هدف اصلی سنجش سطوح بالای شناختی است، فراوانی 4درصدی در کنکو ریاضی و 9 درصدی در کنکور تجربی سطوح فهمیدن و دانش گواه این ادعا است. در کنکور سراسری، تمرکز بر مفاهیم و اصول اساسی فیزیک و توانایی دانش آموزان در استفاده از آنها در حل مسائل و تفسیر نتایج قرار دارد. در آزمون های نهایی رشته های علوم تجربی و ریاضی فیزیک، نسبت به آزمون کنکور، توجه بیشتری به سطوح دانش و فهم و کمتر به سطوح تحلیل و ترکیب شده است. بین میزان استفاده از سوالات مربوط به سطوح دانش، فهم، کاربرد، تحلیل و ترکیب در آزمون های کنکور و نهایی همخوانی وجود ندارد.

در سال های اخیر شیوه های نوین آموزشی به سمت تلفیق موضوعات درسی که قبلاً جداگانه تلقی می شدند تمایل دارد . یکی از رویکردهای نوین آموزشی در زمینه تلفیق موضوعات، رویکرد آموزشی استیم است.اصطلاح STEAMوابسته به زمینه های علوم ، فناوری،مهندسی، هنر و آموزش ریاضیات است. وِیژگی تصادفی بودن پرتو زایی در ایزوتوپ های هسته ای پرتو زا، در کمیت نیمه عمر دیده می شود. در یک فعالیت از جنس پرتاب تاس ، تعداد هسته های پرتو زا را پس از نیمه عمرهای متوالی شبیه سازی و شمارش می کنیم. با رسم تعداد تاس های نماینده هسته های فعال بر حسب شماره آزمایش سعی می کنیم که به نمودتر واپاشی نزدیک شده و برای نیمه عمر تعریفی مناسب استخراج کنیم. در این طرح درس از برخی بخش های رویکرد STEAM مورد استفاده قرا گرفته اند.

امروزه تعلیم و تربیت در بسیاری از جوامع یک سرمایه گذاری بلندمدت محسوب می شود. که به بهای چشم پوشیدن و صرف نظرکردن از رشد کوتاه مدت دیگر امکانات جامعه حاصل می شود. مشکلاتی نظیر اضطراب، نگرانی، دلهره و ضعف درحل مسا ئل فیزیکی و درک مفاهیم آن در ابتدا باعث کاهش نمرات درسی، درادامه باعث بی علاقگی و درنهایت موجب گرایش اندک آنها به فیزیک درپایه های بالاتر و مخصوصاً مدارج دانشگاهی می گردد. حال آنکه فیزیک یکی ازعلوم پایه وبنیادی می باش و باید توجه قابل ملاحظه ای برای رفع مشکلات دراین مورد مبذول داشت. با توجه به اینکه درس فیزیک ظاهرا مبحثی جدید در پایه دهم است، جهت حل مسائل ومشکلات آموزشی می توان از روشهای عمده آفرینشگری تفکر خلاق وابزارهای مدیریت کنترل و SWOT کیفیت مانند روش علمی علت ومعلول جدول روش های علمی دیگر استفاده کرد. در این تحقیق مهمترین عوامل متعددی که در افت تحصیلی درس فیزیک دانش آموزان پایه دهم دخیل هستند بررسی و با استفاده از داده های پرسشنامه ای به روش ماتریس تحلیل و بررسی شد.

این پژوهش باهدف بررسی نحوه بکار گیری فراشناخت بر مهارت حل مسئله و پیشرفت تحصیلی فیزیک دانش آموزان دوره اول شهرستان خرم آباد، انجام شد. با نمونه گیری تصادفی در دسترس، سه گروه از دانش آموزان پایه هشتم دبیرستان فرزانگان انتخاب شدند. گروه اول گروه کنترل، در گروه دوم روش تدریس با رویکرد فراشناخت و در گروه سوم تدریس با رویکرد فراشناخت به همراه آموزش راهبردهای فراشناختی به دانش آموزان طی سال تحصیلی صورت پذیرفت. قبل از شروع آموزش، پیش آزمون فراشناخت و پیش آزمون محقق ساخته فیزیک از هر سه گروه گرفته شد. پس از اتمام جلسات آموزش نیز، مجدداً حالت فراشناختی و درک مفاهیم فیزیک دانش آموزان هر سه گروه با استفاده از مقیاس های ذکرشده موردسنجش قرار گرفت. تحلیل داده ها با روش واریانس آمیخته نشان داد، بهبود مهارت های فراشناختی گروه سوم بیشتر از گروه دوم بوده و در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد. تأثیر ارتقای مهارت فراشناختی با عملکرد تحصیلی سه گروه رابطه مستقیم داشت. توانایی حل مسئله دو گروه آزمایش به یک نسبت ارتقا یافت. در نتیجه میتوان گفت، توانایی حل مسئله مستقل از دریافت راهبردهای فراشناختی است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر روش تدریس فعال بارش فکری بر روی دانش آموزان منفعل انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر 10 نفر از دانش آموزان منفعل کلاس دهم تجربی دبیرستان نمونه دولتی حجاب در استان بوشهر بوده اند. یکی از ﭘیﺎمد های ﻣﻬﻢ اﺟﺮای روش بارش فکری در ﻣﺪارس ایﻦ اﺳﺖ که داﻧﺶ ﺁﻣﻮزان ﻣیﺁﻣﻮزﻧﺪ در ﻓﺮایﻨ ﺪ ﺁﻣﻮزش ﺑﻪ ﮔﻮنه ای ﻓﻌﺎل درگیر شوند و ﺑ ﺎ ﺷ یﻮﻩای واﮔﺮایﺎﻧﻪ، ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع های ﺁﻣﻮزﺷی در ﻣﺪرﺳﻪ و حتی روی ﺪاد های زﻧ ﺪﮔی واﻗﻌ ی رو ﺑ ﻪ رو ﺷ ﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ایﻦ ﺗﺮﺗیﺐ، ﺳﻮق دادن ﺁﻧﺎن ﺑﻪ شرکت در ای ﻦ ﺟﻠ ﺴﺎت ﺑ ﺎ اﻧﺘﻘ ال آموخته هایشان ﺑﻪ محیط ﺁﻣﻮزﺷی و حتی زﻧﺪﮔی واﻗﻌی، می ﺗﻮاند ﺑﻪ رﺷﺪ ﺧﻼﻗیﺖ و داشتن تجربه ه ﺎی ﺧ ﻼق در ﺁن ها در زﻣیﻨﻪ های مختلف اﻣیﺪوار بود.

ق رآن مجید با آن که بیشتر در صدد بیان مسائل هدایت جامعه به تکامل روحی و معنوی می باشد، با این همه نه تنها با مباحث علمی و یافته های قطعی و حقیقی تعارضی ندارد، بلکه حاوی گزاره هایی از علوم و نکات علمی می باشد که به وضوح قابل برداشت است و با تازه ترین قوانین و نظریات اثبات شده علمی هماهنگی دارد؛ برای نمونه، می توان به مواردی همچون زوجیت اشیاء، قانون ترمودینامیک، جهان موازی، تنیدگی کوانتمی و سیاه چاله های فضایی اشاره نمود. در طول تاریخ ، همواره منبعی مطئن و زلال برای دانشمندان اسلامی بوده است شناسایی مباحث فیزیک و شیوه های برتر تدریس آن با الگوگیری از آیات قرآن، به بالندگی هرچه بهتر اساتید دانشگاه و معلمان آموزش و پرورش کمک می نماید. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که برخی از مباحث فیزیک و روش تدریس آن قابل الگوگیری از قرآن می باشد و اندیشمندان اسلامی با تدبر در آیات نورانی قرآن می توانند به اکتشاف مسایل جدیدتری از علوم دست یابند. در این تحقیق، سعی شده است ابتدا مباحث فیزیک که همخوانی با قرآن دارد، ذکر گردد، سپس روش های برتر تدریس آن با الگوگیری از آیات قرآن استخراج گردد.