فناوری های آموزشی در یادگیری (فناوری آموزش و یادگیری سابق)

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش سواد اطلاعاتی اینترنتی بر مهارت های حل مسئله دانش آموزان، انجام شد. طرح پژوهش شبه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دبیرستان های غیرانتفاعی استان قم در سال تحصیلی 94-93 بودند. نمونه آماری از بین مدارس در دسترس انتخاب شد، سپس دو کلاس به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و گواه انتخاب شدند. آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی اینترنتی در هفت جلسه به گروه آزمایش ارائه شد، درحالی که این آموزش ها به دانش آموزان گروه گواه داده نشد. در این پژوهش از پرسشنامه سواد اطلاعاتی اینترنتی داورپناه و سیامک (1388) و پرسشنامه مهارت حل مسئله هپنر و پترسن (1982) استفاده شد. نتایج به دست آمده از پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تحلیل واریانس مختلط بین-درون آزمودنی ها، یا همان طرح آنوای دوتکه مورد مقایسه و تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد ، آموزش سواد اطلاعاتی اینترنتی در افزایش توانایی دانش آموزان در به کارگیری مهارت سواد اطلاعاتی اینترنتی اثربخش بوده است. علاوه بر این که نتایج این پژوهش نشان داد، آموزش سواد اطلاعاتی اینترنتی بر افزایش مهارت حل مسئله دانش آموزان تأثیر مثبت دارد. همچنین این آموزش بر هر سه مؤلفه مهارت حل مسئله که شامل اعتماد به حل مسئله، گرایش به فعالیت های حل مسئله و کنترل رفتار و هیجانات حین حل مسئله است، اثر مثبت داشت.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر چندرسانه ای تعاملی بر سواد قرآنی و انگیزش تحصیلی در درس قرآن صورت گرفته است. روش پژوهش شبه آزمایشی، با طرح پژوهش پیش آزمون-پس آزمون دوگروهی بود. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان پسر سوم متوسطه شهر ایلام در سال تحصیل 94-1393 بودند و از این جامعه با روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعداد دو کلاس 30 نفره انتخاب و یک کلاس به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. در این پژوهش گروه آزمایش با چندرسانه ای تعاملی محقق ساخته و گروه کنترل با روش سنتی همراه با نوار صوتی آموزش دیدند. به منظور سنجش آزمودنی ها، آزمون سواد قرآنی محقق ساخته با ضریب پایایی 81/0 و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر با ضریب پایایی 77/0 مورداستفاده قرار گرفت. روایی صوری و محتوایی ابزارها نیز توسط متخصصین حوزه علوم قرآنی و علوم تربیتی تأیید گردید. پس از جمع آوری داده ها، در تجزیه وتحلیل آن ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد)، آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس، تحلیل واریانس چند متغیری) استفاده شد. نتایج نشان داد نمرات درکِ معانی و تدبرِ قرآن در گروه آزمایش افزایش داشته و تفاوت دو گروه معنادار بود، ولی تفاوتی در نمرات روخوانی قرآن دانش آموزان دو گروه دیده نشد. همچنین یافته ها نشان داد که میزان انگیزش تحصیلی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری افزایش داشته است.

هدف از آموزش مهارت های زندگی افزایش توانایی های روانی اجتماعی و درنهایت پیشگیری از ایجاد رفتارهای آسیب زننده به بهداشت و سلامت و ارتقا سطح سلامت عمومی فرد بود. هدف کلی این پژوهش شناسایی تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر سلامت عمومی و عزت نفس دانش آموزان پایه دهم شهرستان بندر ترکمن در سال تحصیلی 94-93 بوده است. پژوهش حاضر ازلحاظ روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش آزمون –پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. یافته ها، به اثرات مثبت این آموزش ها بر مهارت دانش آموزان در حل مشکل عزت نفس و سلامت آنان دلالت داشتند. به دنبال چنین آموزش هایی، شرکت کنندگان قادر می شوند تا تعارض های خود را با همسالان به نحو سازنده ای حل نمایند و محبوبیت بین فردی بیشتری یابند. داده های پژوهش نشان داد که میزان سلامت عمومی و عزت نفس دانش آموزان دختر و پسر آموزش دیده بیشتر از آموزش ندیده است، موضوع بعدی تفاوت سلامت عمومی دو گروه از دانش آموزان آموزش دیده و آموزش ندیده تحت تأثیر جنسیت بود که در فرضیه عنوان شده بود تغییر می کند که پس از بررسی داده ها فرضیه پژوهش رد و فرضیه صفر تأیید گردید و ثابت شد سلامت عمومی و عزت نفس دانش آموزان دختر و پسر آموزش دیده و آموزش ندیده تحت تأثیر جنسیت تغییر نمی کند، با توجه به یافته های پژوهش با 95 درصد اطمینان و 5 درصد خطا نتیجه گیری شد که تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس و سلامت عمومی دانش آموزان آموزش دیده نسبت به دانش آموزان آموزش ندیده بیشتر است.

هدف پژوهش حاضر بررسی موانع هوشمندسازی تأثیر آموزش های مجازی بر توانمندسازی معلمان در زمینه استفاده از تجهیزات هوشمند در دوره ابتدایی بود. در این پژوهش از روش ترکیبی استفاده شد و در بخش کیفی با 14 نفر از معلمان دوره ابتدایی، کارشناسان و مدیران مصاحبه شد. یافته های کیفی نشان داد که موانع به کارگیری فاوا در ایران با دیگر نقاط جهان یکسان است. باورها و نگرش های نادرست، فقدان دانش و مهارت، فقدان یا کمبود تجهیزات و زیرساخت، کیفیت پایین دوره های آموزشی و مهارت آموزی، فقدان اعتمادبه نفس معلمان، فقدان پشتیبانی، فقدان بودجه و فقدان زمان ازجمله موانع بود. در بخش کمّی با استفاده از یافته های حاصل از مصاحبه ها، پرسش نامه ای با 58 گویه و 15 زیرمقیاس تدوین شد. روایی این پرسشنامه به تأیید متخصصان رسید و ضریب پایایی بخش های مختلف آن از 79 تا 92 به دست آمد. در انتخاب نمونه نسبت جنسیت، منطقه روستایی و شهری و منطقه آموزشی لحاظ شد. تحلیل های کمّی نشان داد که اغلب معلمان در حد محدودی از تجهیزات هوشمند استفاده می کنند. ضمن آنکه بالاتر رفتن «میزان استفاده» به ارتقاء «کیفیت یاددهی-یادگیری» منجر نمی شود. یافته دیگر اینکه بین شرکت در «دوره های آموزشی» و «میزان استفاده» از تجهیزات هوشمند رابطه ای وجود ندارد؛ اما شرکت در «دوره های آموزشی» با مثبت بودن «باورها و نگرش های معلمان» نسبت به فاوا، افزایش «دانش و مهارت معلمان»، افزایش «انگیزه» و «کیفیت یاددهی-یادگیری» آن ها رابطه مثبت و معنادار دارد. آزمون رگرسیون نشان داد که مهم ترین و اصلی ترین مانع هوشمندسازی «کیفیت پایین دوره های آموزشی» ضمن خدمت (به ویژه مجازی) است. دوره های آموزشی مجازی اگرچه با برخی از متغیرها رابطه مثبت دارد اما به افزایش استفاده معلمان از تجهیزات هوشمند منجر نشده است. یافته کلیدی این پژوهش به زبان استعاری این است که «اعجاز واقعی در دست موسی است نه در عصای موسی». کیفیت بخشی به فرایند یاددهی-یادگیری بیش از آنکه در گرو ابزارها و رسانه ها باشد در گرو دانش و مهارت معلم است؛ و این مهم حاصل نمی شود مگر از طریق کارگاه ها و دوره های آموزشی اثربخش؛ امری که تاکنون رخ نداده بود.

این پژوهش به ارزشیابی کتاب تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم از منظر مهارت های سواد اطلاعاتی مدل حل مسأله-ی شش مهارت بزرگ پرداخته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، با توجه به نظرسنجی از معلمان پیمایشی و با توجه به تحلیل محتوا توصیفی بوده است. جامعه آماری محتوای کتاب درسی تفکر و سواد رسانه ای پایه دهم سال تحصیلی 97-96 و 332 نفر معلمان درس تفکر و سواد رسانه ای ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر کرج بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای 180 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها فرمهای بررسی و پرسش نامه محقق ساخته بودند که روایی محتوایی آن ها توسط ده نفر از متخصصان موضوعی تأیید شد. پایایی فرم بررسی با استفاده از فرمول ویلیام اسکات 6/96 و پرسش نامه از طریق آلفای کرونباخ 78/0 برآورد شد. برای تحلیل داده ها، از درصد فراوانی، میانگین ، برای بررسی توزیع نرمال داده ها آزمون کولموگروف اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. یافته های پژوهش تحلیل محتوای کتاب نشان داد،: مهارت استفاده از اطلاعات دارای کمترین و مهارت ارزیابی دارای بیشترین امتیاز می باشد و به مهارت های توصیف مسأله تعریف کار و وظیفه؛ راهبردهای جستجوی اطلاعات؛ مکان یابی و دسترسی به اطلاعات اصلاً نپرداخته است. از دیدگاه معلمان به مهارت توصیف مسأله، تعریف کار و وظیفه کمترین و به مهارت ارزیابی به بیشترین میزان توجه شده است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه پذیرش و استفاده از فناوری توسعه یافته با یادگیری سیار در دانشجویان حسابداری بود. این پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعه آن دانشجویان حسابداری مقاطع و دانشگاه های مختلف کشور بودند که 141 نفر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش متغیرها نیز از پرسشنامه استاندارد فاگان (2019) پس از تائید روایی و پایایی استفاده شد. همچنین، دوره زمانی موردمطالعه، سال تحصیلی 1397-1398 است. برای آزمون فرضیه ها نیز از تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین پذیرش و استفاده از فناوری توسعه یافته و یادگیری سیار رابطه مثبت و معنادار (80 درصد) در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد. سایر یافته ها نیز نشان داد که بین امید به تلاش و یادگیری سیار (67 درصد)، بین امید به عملکرد و یادگیری سیار (31 درصد)، بین تأثیرهای اجتماعی و یادگیری سیار (21 درصد)، بین انگیزه و یادگیری سیار (19 درصد)، بین انگیزه و امید به تلاش (71 درصد) و بین انگیزه و امید به عملکرد (73 درصد) رابطه مثبت و معناداری در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد. همچنین، اثر معنادار سن و جنس بر یادگیری نیز مشاهده نشد. باوجودآنکه پژوهش های آموزش حسابداری تاکنون چندان متمرکز بر پیاده سازی یادگیری سیار نبوده اند، استفاده از ابزارهای الکترونیکی شخصی از قبیل گوشی های هوشمند برای یادگیری روبه گسترش است و متناسب با نیازهای اجتماعی کنونی بوده که این مهم انگیزه دانشجویان و رضایت مندی نسبت به محتوای یادگیری را ارتقا می بخشد.