فناوری های آموزشی در یادگیری (فناوری آموزش و یادگیری سابق)
فناوری آموزش و یادگیری سال دوم بهار 1395 شماره 6
گفتگوها
حوزه های تخصصی:
این پژوهش باهدف بررسی تأثیر آموزش به کمک چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر بر افزایش میزان یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان پایه دهم متوسطه شهرستان نقده با روش شبه آزمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر بود که در سال 95-1394 این درس را انتخاب کرده بودند؛ با روش نمونه گیری خوشه ای 75 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی به سه گروه 25 نفره شامل، گروهای آزمایش «الف و ب» و گروه کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها، آزمون محقق ساخته بود؛ روایی آزمون طی دو جلسه با معلمان مربوط و اعمال اصلاحات ایشان مورد تأیید قرار گرفت و پایایی با روش آلفای کرونباخ که پایایی 73/0 و روش باز آزمایی که ضریب پایایی 86/0 به دست آمد، انجام شد. در ابتدا پیش آزمون از سه گروه به عمل آمد سپس گروه آزمایش «الف» با چندرسانه ای حاوی مفاهیم پیش آموزش و گروه آزمایش «ب» با چندرسانه ای بدون مفاهیم مذکور طی چهار جلسه با استفاده از نرم افزار چندرسانه ای محقق ساخته تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل با روش سنتی آموزش را دریافت کردند؛ در پایان آموزش نیز از هر سه گروه پس آزمون به عمل آمد. آزمون تحلیل کوواریانس به منظور آزمون فرضیه پژوهش استفاده شده است و نتایج به طورکلی حاکی از آن بود که آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر، موجب بهبود یادگیری دانش آموزان شده است؛ لذا، نتایج پژوهش حاضر بیانگر تأثیر مثبت آموزش از طریق چندرسانه ای با رعایت اصل پیش آموزش مایر در افزایش یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان بود.
تأثیر عامل آموزشی متحرک بر یادگیری و یادداری دانش آموزان
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر وجود عامل آموزشی متحرک در چند رسانه ای ها بر یادگیری و یادداری دانش آموزان صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی منطقه ۴ ناحیه ۶ شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس ۶۰ نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. قبل از اجرای آموزش بر روی دانش آموزان هر دو گروه پیش آزمون مربوط به محتوای آموزشی اجرا شد. به منظور ارائه آموزش، گروه آزمایش طی ۴ جلسه آموزشی از طریق چندرسانه ای مبتنی بر عامل آموزشی محقق ساخته آموزش دیدند و گروه کنترل به دوراز متغیر مستقل نگاه داشته شد. در پایان، پس آزمون یادگیری و یادداری به عمل آمد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه یادگیری محقق ساخته و پرسشنامه یادداری موازی با آزمون یادگیری بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها پژوهش از شاخص های آماری توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، انحراف معیار) و استنباطی (کوواریانس) استفاده شده است. به طورکلی نتایج به دست آمده حاکی از این بود که عامل آموزشی متحرک در چندرسانه ای باعث افزایش یادگیری و یادداری در دانش آموزان شده است؛ بنابراین، نتایج این پژوهش بیانگر نقش مؤثر چندرسانه ای مبتنی بر عامل آموزشی متحرک در افزایش یادگیری و یادداری دانش آموزان بود.
تاثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری دانش آموزان
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی دوره ی متوسطه انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش ، دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه شهر آبدانان در سال تحصیلی 94-93، و نمونه مورد مطالعه در این پژوهش دو کلاس 22 نفری بودند که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده این پژوهش آزمون درس زیست شناسی بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گرو ه های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (راهبرد نقشه مفهومی) بر روی گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و دو بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون از هر دو گروه گرفته شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی در بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی مؤثر است (001/0>p). بنابراین ازآنجایی که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی یادگیری دروس دارای مفاهیم متعدد را بهبود می بخشد، ضروری است که مربیان و دست اندرکاران امر آموزش با چیستی و چگونگی بکارگیری این راهبرد اثربخش آشنا گردند.
تأثیر یادگیری تلفیقی بر میزان یادگیری و انگیزش تحصیلی دانشجویان
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف بررسی بهبود یادگیری و انگیزش از راه یادگیری تلفیقی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه علامه طباطبائی صورت گرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی که در نیمسال اول سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری، با روش غیر تصادفی و در دسترس انتخاب شده و جایگزینی در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی برای سنجش میزان انگیزش دانشجویان و نمرات پایان ترم دانشجویان برای سنجش میزان یادگیری آن ها بود. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون انگیزش تحصیلی گرفته شد، سپس گروه آزمایش یک نیمسال تحصیلی با روش یادگیری تلفیقی و گروه کنترل با روش حضوری آموزش دیدند. پس از یک نیمسال از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده های مربوط به انگیزش، با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و میزان یادگیری از طریق آزمون t مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، یادگیری تلفیقی بر میزان یادگیری و انگیزش تحصیلی اثربخشی بیشتر دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که روش یادگیری تلفیقی می تواند به عنوان یک روش نو و اثربخش در نظام های آموزشی جهت ارتقای یادگیری و انگیزش مورداستفاده قرار گیرد
ارزشیابی دوره های توانمندسازی معلمان مقطع ابتدایی عشایری
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف ارزشیابی دوره های توانمندسازی معلمان مقطع ابتدایی عشایری ایذه انجام شد .روش نمونه گیری به این ترتیب بود که ابتدا از بین 152 نفر معلم ابتدایی عشایر ایذه، 110 نفر بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند و در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و15 نفر از مسئولان آموزش عشایر و معلمانی که بیشترین حضور را طی سال های93-1390 درکلاس های ضمن خدمت داشته اند در اولویت انتخاب انجام مصاحبه قرار گرفتند. در این پژوهش از دو ابزار پرسشنامه و مصاحبه استفاده شد. یافته های حاصل از پرسشنامه ها و همچنین مصاحبه با مسئولان آموزش عشایر و معلمان نشان می دهد که نقاط قوت و ضعف این دوره ها عبارت انداز: نقاط قوت شامل افزایش دانش، افزایش مهارت، افزایش نگرش، آشنایی با اطلاعات و مهارت های جدید تدریس و همفکری معلمان با یکدیگر، تبادل نظر و استفاده از راهکارها برای اداره بهتر کلاس ها، نقاط ضعف شامل کوتاه بودن ساعات دوره و برگزاری آن در کلاس ها، کمبود رسانه های آموزشی، اجرای دوره ها در زمان نامناسب، عدم تناسب دوره ها با نیازهای آموزشی معلمان عشایر، ضعف علمی مدرسان دوره، ضعف محتوایی ارائه شده در دوره ها از لحاظ به روز بودن. نتایج نشان داد، فراگیرندگان واکنش مطلوبی نسبت به دوره های آموزشی نشان داده اند.
تأثیر واقعیت افزوده در افزایش مهارت خودیاری دانش آموزان دارای اختلال اوتیسم
حوزه های تخصصی:
به دلیل ضرورت توجه به مهارت های زندگی روزانه در درمان افراد با اختلال طیف اوتیسم پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر آموزش با فناوری واقعیت افزوده بر افزایش مهارت خودیاری دانش آموزان دارای اختلال طیف اوتیسم انجام گرفت .پژوهش شامل بر مطالعه آزمایشی تک موردی بود که در آن سه کودک پسر 7 تا 8 ساله مبتلا به اختلال اوتیسم شرکت داشتند. از طرح خطوط پایه برای هر آزمودنی استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل داده ها تحلیل نموداری بکار گرفته شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که روش آموزش با فناوری واقعیت افزوده برافزایش مهارت خودیاری آزمودنی ها تأثیر دارد و هر سه دانش آموز توانستند مهارت مسواک زدن را به طور مستقل یاد گرفته و پس از سه هفته این یادگیری پایدار بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که واقعیت افزوده به عنوان ابزاری نوین با ترکیب تصاویر و فیلم تعاملی در محیط واقعی آزمودنی باعث ایجاد و حفظ تمرکز در مقایسه با مدل سازی ویدئویی یا تصویری شده و می توان از آن در یادگیری بهتر تکالیف زنجیره ای برای دانش آموزان اوتیسم استفاده کرد.
معرفی کتاب ها
معرفی کتاب: تکنولوژی آموزشی پیشرفته/ نویسندگان: دکتر داریوش نوروزی، دکتر الهه ولایتی و دکتر محمد رضا وحدانی اسدی
حوزه های تخصصی:
تکنولوژی آموزشی با تمام فراز و فرودهای خود که همانند رودخانه ای به سرعت می گذرد، به جهش نیاز دارد؛ جهشی که عقب ماندگی ها را جبران و شایستگی ها را جلوه گر کند. در این راستا با عنایت به پیشرفت سریع علم در تغییر اطلاعات و دگرگونی های مداوم علمی، به ویژه علم تکنولوژی آموزشی، بر آن شدیم نتیجه سال ها تجربه علمی خود را که مطابق با فرایندهای جدید است، به رشته تحریر در آوریم تا هم خدمت علمی به جامعه آموزشی کشور عزیزمان کرده باشیم و هم دین خود را به تکنولوژی آموزشی ادا نماییم. مطالعه کتاب حاضر برای تمامی متخصصان و دانشجویان رشته های مختلف علوم تربیتی، به ویژه تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی و آموزشی، مدیریت آموزشی، فلسفه آموزش و پرورش و غیره توصیه می گردد. این کتاب برای دانشجویان رشته تکنولوژی آموزشی به عنوان کتاب مبنایی تدوین شده است.
معرفی کتاب: یادگیری سیار نوین: فنون و فناوری ها/ تالیف: هوکیونگ ریو و دیوید پارسونز
حوزه های تخصصی:
در مقدمه کتاب به قلم مترجمان آمده است: ابزارهای فناوری سیار ازجمله تلفن همراه، تبلت، لپ تاپ، آی پدها، آی پادها، پلیرهای صوتی دیجیتال و دوربین های دیجیتال امکان تبادل اطلاعات و برقراری ارتباط و تعامل را در نظام آموزشی فراهم نموده و ظرفیت های جدیدی برای تدریس و یادگیری را در اختیار معلم و دانش آموز و همچنین استاد و دانشجو قرار داده است. یادگیری سیار زمینه ای را فراهم ساخته است که بسیاری از آرمان های آموزشی مانند مطالعه و یادگیری فردی و گروهی، خود راهبری در یادگیری، مطالعه در هر زمان و مکان، استقلال یادگیرنده در امر یادگیری و یادگیری مشارکتی تحقق یابد. البته بهره گیری مؤثر از ابزارهای فناوری سیار در فرایند آموزش، تدریس و یادگیری مستلزم طراحی مجدد نظام آموزشی و در نظر گرفتن ظرفیت ها و همچنین چالش ها و تهدیدهای آن است. این کتاب می کوشد تا خوانندگان را با مبانی نظری و عملی فناوری های یادگیری سیار نوین آشنا کند.