علوم تربیتی و روانشناسی (دانشگاه شهید چمران اهواز)

در مقاله حاضر کاربرد مجموعه آزمونهای صنعتی فلانگان برای پیش بینی عملکرد شغلی گزارش شده است. آزمونهای صنعتی فلانگان به همت شکرکن و عریضی (1380) پایایی سنجی، اعتباریابی و هنجاریابی شده اند. مجموعه آزمونهای صنعتی فلانگان شامل مهارتهای روانی حرکتی (سه آزمون)، تواناییهای دیداری فضایی (سه آزمون)، تواناییهای خاص (پنج آزمون) و تواناییهای شناختی عمومی (هفت آزمون) است. عملکرد شغلی کارکنان فنی مجتمع فولاد مبارکه توسط سرپرست بلافصل، همکاران، خود کارکنان و سازمان اندازه گیری شده است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بوده و انواع ارزشیابی عملکرد به عنوان متغیر ملاک مورد بررسی قرار گرفته است. مجموعه آزمونهای صنعتی فلانگان بر روی 159 نفر از کارکنان فنی مجتمع فولاد مبارکه اجرا گردید. پس از آن داده های مربوط به عملکرد به عنوان متغیر ملاک جمع آوری سد. ضرایب همبستگی ساده و نتایج رگرسیون چندگانه با روش مرحله ای نشان می دهند که مجموعه آزمونهای صنعتی فلانگان با انواع ارزشیابی عملکرد رابطه داشته و آن را پیش بینی می کنند، به ویژه اگر این ارزشیابی توسط همکاران، خود افراد و یا سازمان انجام شده باشد. بر پایه این پژوهش پیشنهاد می شود در ارزشیابی کارکنان از درجه بندی توسط همکاران و خود افراد علاوه بر ارزشیابی سرپرست استفاده شود.

برای بررسی عوامل مهم افت تحصیلی در دبیرستانهای پسرانه شهرستان اهواز، به 400 نفر از دانش آموزان پایه های اول تا چهارم سه رشته ریاضی، تجربی (انسانی که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، دو مقیاس علل افت تحصیلی و شاخص افت تحصیلی داده شد. این دو پرسشنامه توسط پژوهشگران ساخته شده اند. در این پژوهش چهار فرضیه مورد آزمون قرار گرفتند که عبارتند از: 1. عوامل مختلف حاصل از تحلیل عوامل با تعداد مردودیهای دوران تحصیل دانش آموزان همبستگی ساده دارند. 2. عوامل مختلف حاصل از تحلیل عوامل با تعداد تجدیدیهای دوران تحصیل دانش آموزان همبستگی ساده دارند. 3. عوامل مختلف حاصل از تحلیل عوامل با تعداد مردودیهای دوران تحصیل دانش آموزان همبستگی چند گانه دارند. 4. عوامل مختلف حاصل از تحلیل عوامل با تعداد تجدیدیهای دوران تحصیل دانش آموزان همبستگی چندگانه دارند. تحلیل عوامل روی داده های حاصل از مقیاس علل افت تحصیلی 10 عامل را به عنوان عوامل مهم افت تحصیلی در دبیرستانهای اهواز مشخص ساخت که عبارتند از: 1. مسائل مربوط به برنامه ریزی آموزشی، 2. مشکلات خانوادگی و سلامتی، 3. مشکلات محیطی، 4. مسائل اجتماعی – رفتاری، 5. مسائل مربوط به رشد، 6. مسائل مربوط به امتحان، 7. مسائل مربوط به کتب درسی، 8. مسائل آموزشی، 9. مسائل عمومی، 10. اختلافات خانوادگی، از اینها، عوامل برنامه ریزی آموزشی، مسائل مربوط به امتحان، مسائل مربوط به کتب درسی و مسائل آموزشی با شاخص «میزان مردودی» همبستگی پایین ولی معنی دار دارند. همچنین عوامل مشکلات خانوادگی و سلامتی، مشکلات محیطی – آموزشگاهی، مسائل آموزشی، مسائل عمومی و اختلافات خانوادگی با میزان تجدیدی آزمودنیها، همبستگی مثبت معنی دار دارند. تحلیل رگرسیون چندگانه مرحله ای آشکار ساخت که تنها عامل 6، یعنی مسائل مربوط به امتحان، با میزان مردودی دانش آموزان همبستگی مستقل دارد، در حالی که عوامل 2، 9، 8، و 3، یعنی عوامل مشکلات خانوادگی و وضعیت سلامتی، مسائل عمومی، مسائل آموزشی، و مشکلات محیطی آموزشگاهی با میزان تجدیدی دانش آموزان همبستگی چندگانه دارند.

این طرح با هدف گسترش اطلاعات موجود در زمینه عادات کتابخوانی و مطالعه آزاد در جامعه به اجرا در آمده است. جامعه آماری این تحقیق را دانش آموزان متوسطه استان فارس تشکیل می دهند و چارچوب نمونه گیری شامل مرکز استان به اضافه پنج شهرستان دیگر بوده است که به طور تصادفی از بین شهرستانهای استان فارس انتخاب شده اند. نمونه مورد بررسی متشکل از 3585 دانش آموز پایه های اول تا سوم متوسطه می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در مجموع، بخش زیادی از اوقات فراغت دانش آموزان در ایام تحصیل بیهوده تلف می شود (36.2 درصد از کل اوقات فراغت)، 22.8 درصد از اوقات فراغت روزانه صرف مطالعه درسی، 17.6 درصد صرف تماشای تلویزیون و تنها 1.1 درصد صرف مطالعه غیر درسی می شود. به طوری که سرانه مدت مطالعه آزاد دانش آموزان متوسطه در روز حدود 5.5 دقیقه است. دختران هم از لحاظ مطالعه درسی و هم مطالعه غیر درسی مدت زمان زیادتری را گزارش کرده اند. تحلیل رگرسیون به عمل آمده نشان می دهد که پس از جنسیت، سرعت مطالعه، عضویت در کتابخانه های عمومی، میزان مطالعه اعضای خانواده، میزان برخورداری از کتاب و قصه گویی در دوران کودکی، معدل درسی و سطح شغلی پدر از متغیرهای مهم و معنی دار در زمینه پیش بینی میزان مطالعه آزاد به حساب می آیند.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه ساده و چندگانه متغیرهای عزت نفس، اضطراب اجتماعی و کمال گرایی با ابراز وجود دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز می باشد. نمونه تحقیق 160 پسر و 160 دختر دانشجو بودند که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمودنیها پرسشنامة خود گزارشی ابراز وجود (ASRI) پرسشنامة عزت نفس آیزنک، مقیاس اضطراب اجتماعی (SAS) و مقیاس کمال گرایی اهواز (APS) را تکمیل نمودند. نتایج تحقیق (در کل آزمودنیها، آزمودنیهای پسر و آزمودنیهای دختر) نشان داد که عزت نفس با ابراز وجود رابطه مثبت دارد. اضطراب اجتماعی با ابراز وجود رابطه منفی دارد. در کل آزمودنیها و آزمودنیهای پسر کمال گرایی با ابراز وجود رابطه منفی دارد. ولی در آزمودنیهای دختر، بین کمال گرایی و ابراز وجود رابطه معنی داری مشاهده نشد. نتایج تحلیل رگرسیون، در کل آزمودنیها، آزمودنیهای پسر و آزمودنیهای دختر، نشان داد که همبستگی چندگانه عزت نفس، اضطراب اجتماعی و کمال گرایی با ابراز وجود، از همبستگی ساده هر یک از متغیرهای ذکر شده بیشتر است.

با توجه به تأثیر نگرش در رفتار در عملکرد مدیران، پژوهش حاضر به بررسی رابطه نگرش مدیران صنایع استان اصفهان نسبت به علوم رفتاری مهم در فاصله سالهای 79-1377 اختصاص یافته است. مرور پژوهشها بیانگر اهمیت هر دو مبحث مدیریت و نگرش بود، ولی مرور مزبور فقدان تحقیقات مشابه، چه در ایران و چه در سایر کشورها، را نیز نشان داد. بر همین اساس، پرسشنامه محقق ساخته ای برای سنجش نگرش مدیران نسبت به علوم رفتاری به همراه دو پرسشنامه دیگر تنظیم گردید. پایایی و روایی پرسشنامه در مرحلة مقدماتی تحقیق مورد سنجش و تأیید قرار گرفت و سپس پرسشنامه ها اجرا گردید. جامعة آماری پژوهش را کلیه مدیران صنایع استان در نیمه اول سال 1379، و نمونه مورد بررسی را مدیران مراکز صنعتی دارای حداقل یکصد نفر کارمند یا کارگر، تشکیل داد. پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده است. داده های توصیفی مربوط به 124 نفر از مدیران که پرسشنامه ها را تکمیل و اعاده کرده بودند مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل داده ها در رابطه با یافته های جانبی و به ویژه سه فرضیة اصلی پژوهش انجام پذیرفت. بررسی فرضیه اول، بیانگر وجود تفاوت معنی دار بین نگرش مدیران فارغ التحصیل رشته های دانشگاهی مدیریت با مهندسی – فنی (0.05=?) و همچنین بین نگرش مدیران فارغ التحصیل رشته های دانشگاهی مدیریت با مدیران دیپلمه بود (0.01=?). فرضیه دوم تحقیق تأیید نشد؛ بنابراین، نگرش متفاوت مدیران دارای سوابق خدمت و مدیریت متفاوت مورد تأیید قرار نگرفت. آزمون فرضیه سوم، بیانگر وجود نگرش متفاوت مدیرانی بود که میزان آشنایی آنان با علوم رفتاری متفاوت بود. در راستای یافته های اصلی پژوهش، محدودیتهای تحقیق و همچنین پیشنهادهای سودمند برای پژوهشگران و مسؤولان، مدیران، و برنامه ریزان ارائه گردیده است.