درخت حوزه‌های تخصصی

فلسفه تاریخ

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ایران اسلامی ایران باستان ایران پیش از تاریخ تاریخ جهان فلسفه تاریخ گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
تعاریف و کلیات روش شناسی مباحث نظری
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۶۸۵ مورد.
۲۰۱.

شهرستانی و ملل و نحل(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مجله تاریخ اسلام سال نهم بهار و تابستان ۱۳۸۷ شماره ۳۳ و ۳۴

کلید واژه ها: تشیع شهرستانی مِلل و نِحَل فرق و مذاهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۰۳ تعداد دانلود : ۳۱۳۹
ابوالفتح محمد بن ابوالقاسم عبد الکریم بن ابوبکر احمد شهرستانی (479 ـ 548 ق)، مُتَکلم شافعی اشعری، فقیه اصولی، فیلسوف و ملقب به افضل، حُجه الحق و تاج الدین، از اندیشمندان بزرگ تاریخ علوم در ایران است که بیشتر به سبب نگارش کتاب ملَل و نحَل (آیین ها و کیش ها) شهرت دارد. ملل و نحل مروری جامع و مُفصل بر ادیان، فِرق، مذاهب، مکاتب و نحله های فلسفی گوناگون است. این مقاله سعی دارد تا شهرستانی و ملل و نحل او را معرفی کرده و برخی ادعاهای آن درباره تشیع و اسماعیلیه را مورد بررسی قرار دهد.
۲۰۲.

جستاری پیرامون پیشینه و اوضاع اجتماعی- فرهنگی بیلوار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مسکویه دانشگاه آزاد ری تابستان و پاییز ۱۳۸۷ شماره ۹

کلید واژه ها: کرد ها مناطق کردنشین بیلوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۶ تعداد دانلود : ۹۷۰
کردها یکی از اقوام کهن ایران زمین هستند که پیشینه آنان به ژرفنای اسطوره ها باز می گردد ؛ کما این که همین ویژگی یکی از انگیزه های التفات مورخان و پژوهش گران به مناطق کردنشین شده است . البته ، لازم به یادآوری است که برخی از مناطق ، مانند بیلوار که درحد فاصل میان کردستان و کرمانشاهان واقع شده است ، کم تر مورد توجه مورخان و جامعه شناسان قرار گرفته است. پژوهش حاضر، که با روی کرد جامعه شناسی تاریخی به سیر تحول وتطوراوضاع تاریخی و اجتماعی بیلوار پرداخته ، برآن است تا با بررسی خاست گاه اقوام ساکن دراین منطقه وانگاره های فرهنگی و سیاسی و اجتماعی آنان ، به شناخت بخشی از این خطه کردنشین نایل آید ، زیرا منطقه بیلوار به رغم پیشینه ای ژرف ، به علت نبود راه های تجاری و ارتباطات گسترده با سایر مناطق ، نه تنها مورد التفات ارباب قدرت و ثروت قرار نگرفته است ، بلکه بیش تر در زمینه های سیاسی و اقتصادی به صورت منطقه ای پیرامونی و حاشیه ای ، میان اورامانات در غرب و دینور در شرق و جنوب شرقی ، بوده است.
۲۰۵.

عینیت و جایگاه آن در مطالعات تاریخی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تاریخ واحد محلات پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱۰

کلید واژه ها: حقیقت ذهنیت عینیت واقعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۴۳
عینیت یکی از مسایل مطرح شده در فلسفه علم تاریخ است که در قرون اخیر نظر فیلسوفان و مورخان را به خود جلب کرده است. اختلاف نظر آنان بر سر این مساله باعث شکل گیری دیدگاه های متفاوتی گردیده است. قبول یا رد عینیت در تاریخ پژوهشگر تاریخ را ملزم به پاسخگویی به سوالاتی در این زمینه می کند. نظر به اینکه تعدادی از فیلسوفان و پژوهشگران تاریخ این موضوع را پیچیده ترین و گیج کننده ترین مباحث فلسفه علم تاریخ شمرده اند، متاسفانه با گذشت سال ها، هنوز هم پژوهشگران تاریخ با همان عنوان از مساله عینیت یاد می کنند. مقاله حاضر ضمن رد این دیدگاه، درصدد آن است که با نگاهی جدید به عینیت، جایگاه آن را در مطالعات تاریخی مورد بررسی قرار دهد و به موانع دست یابی به آن بپردازد.
۲۱۳.

مهندسی فرهنگ اصول و فرایند

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۸
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰۴
دستیابی به اجماع مفهومی از مهم ترین معضلات تولید علم در عرصه مقولات انسانی است و پس از آن حصول توافق در مورد چگونگی حل مسائل، تنگنایی جدی برای متفکران و تحلیلگران از یک سو و سیاست مداران و دولتمردان از سوی دیگر است. تلاش برای رفع موانع نظری در قالب شفاف سازی مفاهیم و ترسیم اصول و فرایند حل مسائل گامی جدی در این مسیر دشوار محسوب می گردد. مقاله حاضر با عنایت به این موارد کوشش نموده است اصول و فرایند مهندسی فرهنگ را تشریح نماید.
۲۱۴.

خاطره نگاری جمعی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۴
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰۴
مستندسازی خاطرات جمعی یک ملت از کوشش مفیدی است که باعث هویت سازی و هویت یابی اجتماعی می گردد. به ویژه اگر از طریق تاریخ نگاری شفاهی، خاطرات لایه های زیرین جامعه و مردم کوچه و بازار ثبت شود؛ این امر باعث می گردد که در کنار تاریخ رسمی، بخش های دیگر فرهنگ جامعه نیز حفظ شود و در آینده مورد استفاده، اصلاح، یا قضاوت قرار گیرد. مقاله زیر به نکته های درخور توجهی در این زمینه اشاره کرده است.
۲۱۵.

کنتراست سیاسی و دولت مدرن

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰۰
در فضایی که احزاب و رسانه ها نمادهای دموکراسی محسوب می شوند و قدرت و تعدد آنها موجب بسط دموکراسی و تعمیق مشارکت عمومی دانسته می شوند، با کمی درنگ می توان به گونه ای تردیدآمیز به این مقوله نگریست! آیا در دنیای احزاب و رسانه ها و تحت سیطره دولت های مدرن، آزادی و برابری رو به رشد است یا رو به افول؟ اگر رو به افول باشد، احتمال وجود یک یا چند تناقض بزرگ در الگوی مدرنیته منتفی نخواهد بود. مقاله زیر یکی از این تناقضات را موشکافی کرده است.
۲۱۷.

حق وتو ، جهان اسلام ؛ چالشها و فرصتهای پیش رو

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۵
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶۲
قدرت یابی در دنیای جدید در مقایسه با دوران قبل از آن از الگوهای متفاوتی پیروی کرده است. مشروعیت تصمیمات و قانونی بودن اعمال آنها در سطح جهانی مبتنی بر قدرت نظامی برتر شکل گرفته است و کماکان این اندیشه فرسوده در تصمیم گیریها غلبه دارد. حق وتو از نمودهای بارز چنین طرز تفکری به شمار می رود که موجب گردیده است تصمیم گیری در نظام جهانی، محدود و انحصاری گردد. جهان اسلام، که تواناییهایش در گذشته عمدتا به صورت قابلیتهای بالقوه مورد تاکید و ارزیابی بودند، امروزه در زمینه های مختلف واجد تواناییهای بالفعل گردیده است. این واقعیت، قدرت این کشورها را در کلیتی به نام جهان اسلام در تصمیم سازیها و تصمیم گیریهای جهانی بیش از پیش افزایش داده، اما فعلیت قدرت تک تک این کشورها، آنچنان که باید، هنوز برای جهان اسلام محقق نگردیده است. تلاشهای درونی برای دستیابی به این هدف، از یک طرف، و مخالفتها و موانع بیرونی، از طرف دیگر، حضور جهانیِ مجموعه جهان اسلام را به صورت نوعی چالش پدیدار ساخته است. از آنجا که حق وتو یکی از موانع اصلی و مهم این حضور است، در ویژه نامه اصول گرایی، مقاله ای به بررسی چالش یادشده به عنوان مدخلی بر این بحث مهم و فوری در مقوله انسجام اسلامی اختصاص داده شد.
۲۱۸.

مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی : ماهیت ، مبانی و مسائل

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۸
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۰۹
شاید پرسش از اینکه چرا زندگی می کنیم در غوغای روزمره گی ها مورد غفلت قرار گیرد. اما اینکه چگونه زندگی می کنیم پرسشی است که همواره وضع موجود را به چالش می کشد. آیا این روابط و تعاملات، انسانی است؟ یعنی به جهت بار فرهنگی مترتب بر حیات انسانی، می تواند آن ها را نسبت به سایر روابط و تعاملات، خاص و ممتاز سازد؟ از اینجاست که فرهنگ به مثابه ساختاری مرکب که محیط بر حیات جمعی بشر است حائز اولویت اول می گردد. اما چگونه می توان زمینه های تسری و نفوذ فرهنگ مطلوب را فراهم ساخت و بسترهای پذیرای آن را پروراند؟ تحول و تغییر فرهنگی تابع چه قواعدی است و یک نظام فرهنگی در معنای فراگیر آن چگونه عمل می نماید؟ پیروزی انقلاب اسلامی به مثابه انقلاب فرهنگی از یک سو و دوام توام با نشاط آن از سوی دیگر، فی نفسه دستاوردهایی در خور اعتنا برای سؤالاتی از این دست محسوب می شوند که در تجربه و عمل آزموده و مشاهده شده اند. اکنون در دهه سوم پس از پیروزی با گذر از تنش ها و بحران های گوناگون، زمینه طرح دغدغه بنیادین انقلاب اسلامی، یعنی فرهنگ و پویایی آن، به صورتی ساختاری و نظام مند فراهم شده است و مقام معظم رهبری آن را در قالب های مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی بیان فرمود. در این گفت وگو با عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ضرورت ها و اقتضائات این مباحث مورد مداقه قرار گرفته اند.
۲۱۹.

نظام مند شدن فقه سیاسی شیعه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مسکویه دانشگاه آزاد ری تابستان و پاییز ۱۳۸۶ شماره ۷

کلید واژه ها: اندیشه سیاسی شیعه فقه سنتی امام غایب فقیه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۲ تعداد دانلود : ۷۱۹
در این بررسی، نظرات سیاسی محقق حلی، متوفای 678 ﻫ . ق، علامه حلی متوفای 726 ﻫ . ق، شهید اول متوفای 786 ﻫ . ق، محقق کرکی متوفای 940 ﻫ . ق، شهید ثانی متوفای 966 ﻫ . ق، مقدس اردبیلی متوفای 988 ﻫ . ق، و فیض کاشانی متوفای 1091 ﻫ . ق، مورد بحث قرار گرفته که البته از مشکل ترین بخش های اندیشه سیاسی شیعه است، چرا که فقهای شیعه، که به توسعه فقه اجتهادی می پرداختند، در این دوره با نوعی حکومت مواجه بودند که حاکم و سلطان شیعه بود و این شرایطی جدید را برای آنان به وجود می آورد و بر آراءِ سیاسی ایشان اثر قابل ملاحظه ای می گذاشت. معاصر بودن فقهای شیعی (در این دوران حدوداً 600 ساله، یعنی از اواسط قرن هفتم تا اوائل قرن دوازدهم ﻫ . ق) با حکومت هایی مثل اسماعیلیه، حروفیه، اهل حق، سربداران، علویان و صفویه، ایشان را در ارائه نظرات سیاسی با شرایطی جدید مواجه ساخته بود. شرایطی که در نظرات سیاسی آنان قابل مشاهده است و انعطاف و جامعیت، دو رکن اصلی آن به شمار می آید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان