ارتباطات و فرهنگ

نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۶۷۳ مورد.

۱۲۱.

مصرف تلفن همراه توسط نوجوانان: آسیب شناسی و روش های فرهنگی و فنّی مقابله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی منتظرقائم رضوانه عرفانی حسین پور

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: مصرف رسانه ای نوجوانان الگوی کاربری نوجوانان از تلفن همراه والدین و تلفن همراه سیاست گذاری کاربری تلفن همراه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۸۰۳

گسترش کاربری تکنولوژیهای نوین ارتباطی آثار مثبت و منفی متفاوت و گاه متناقضی برای گروه های مختلف جمعیتی و اجتماعی به دنبال دارد. بنابراین، بهره گیری از دانش و تخصص کارشناسان ارتباطات در حوزه ی سیاست گذاری فرهنگی-ارتباطی منجر به کسب شناختی دقیق تر از جامعه شده و افزایش اثرات مثبت و کاهش پیامد های منفی را به دنبال دارد. به میزانی که متخصصان سیاست گذاری ارتباطی، ابزارهای کارا-تری برای کندوکاو و تعیین سیاست ها در اختیار داشته باشند و دیدگاه هایشان مورد توجه و مبنای برنامه ها قرار گیرد، می توان انتظار داشت جامعه با آسیب های کمتر، بتواند بهره مندی بیشتری از این فناوری ها داشته باشد. در این مقاله، کوشیده ایم ضمن ترسیم تصویری اجمالی از وضعیت اقتباس تلفن همراه توسط نوجوان ایرانی و الگوی کاربری آن، و با مرور تجربه ی کشورهای مختلف، راهبردهای کلی در سیاست گذاری مصرف رسانه ای این گروه را از نظر بگذرانیم. نگاهی به تلاش های سایر جوامع در این زمینه نشان می دهد که می توان با درگیر کردن بازیگران اجتماعی مختلف (مدرسه، مربیان و خانواده) و با اتّخاذ سیاست های ارتباطی کلان (واردات، تولید و عرضه ی گوشی های مخصوص نوجوانان، آگاهی بخشی به والدین و نوجوانان1 و افزایش سطح سواد رسانه ای)، به سازماندهی قاعده مند الگوی کاربری نوجوانان از تلفن همراه دست یافت.

۱۲۲.

بازنمایی مناسک محرم در رسانه های غرب؛ تحلیل نشانه شناختی عکس های پایگاه عکاسی توتالی کول پیکس با موضوع محرم و عاشورا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید موحد مجد زینب نیک نجات محمدتقی عباسی شوازی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: بازنمایی نشانه شناسی عکس مناسک محرم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۸ تعداد دانلود : ۷۴۲

در این پژوهش به مقولة عکس به عنوان بستری برای ارتباط و تولید معنا نگریسته می شود و فعالیت هنری-اجتماعی عکاسی، به مثابة ابزاری رسانه ای که امروزه نقش مهمی در عرصة ارتباطات دارد و همچون سایر ابزارهای رسانه ای در خدمت ایدئولوژی صاحبان رسانه است، در نظر گرفته می شود. نظریة بازنمایی، با نگاهی انتقادی به رسانه ظهور یافت. روش نشانه شناسی امکان بررسی لایه های زیرین متون رسانه ای ازجمله عکس را دارد. در این نوشتار بر اساس نظریة بازنمایی و روش نشانه شناسی به تحلیل عکس های پایگاه عکاسی توتالی کول پیکس با موضوع محرم و عاشورا پرداختیم. مؤلفه های به دست آمده از تحلیل عکس ها، گویای این امر بود که عکس ها با ارائة تصویری همراه با اعوجاج از مناسک محرم در میان مسلمانان، به بازنماییِ اسلام و مسلمانان به عنوان یک «دیگری» می پردازد. ویژگی هایی همچون خشونت عزاداران، غلبة مردانگی و نقش منفعل زنان عزادار در مناسک دینی، انسجام و قدرت جمعی آنان، به علاوة فراگیری این ویژگی ها در میان همة مسلمانان ازجمله مضامین حاضر در این مجموعه عکس است؛ ضمن اینکه نمادهای مرسوم شیعی نیز در عکس ها با چنین مضامینی آمیخته می شود. مفاهیم برآمده از تحلیل عکس ها که اغلب حول مضامین منفی همچون خشونت است، می تواند اقدامی در راستای جریان کلی تر اسلام هراسی در جهان غرب قلمداد شود.

۱۲۳.

تغییر پارادایم سیاست رسانه: به سوی یک پارادایم جدید در سیاست ارتباطات

نویسنده: یان فن کویلِنبُرگ دنیس مک کوایل مترجم: سید عیسی عبدی محمد اتابک

منبع: علوم خبری سال چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۶

کلید واژه ها: دسترسی تنوع سیاست ارتباطی (ارتباطات) آزادی ارتباط سیاست رسانه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۶۵ تعداد دانلود : ۹۰۸

این مقاله در مورد پارادایم های سیاست ارتباطات و رسانه است. در ایالات متحده و اروپای غربی می توان سه دوره پارادایمی متمایز در سیاست ارتباطات و رسانه در نظر گرفت. پارادایم ظهور سیاست صنعت ارتباطات (تا جنگ جهانی دوم). پارادایم سیاست رسانه خدمت عمومی (1945 – 90 / 1980) و دوران حاضر (90/1980 به بعد) که درپی یافتن یک پارادایم جدید سیاست گذاری است. در دوره نخست، سیاست ارتباطات و رسانه، عمدتاً به ظهور تکنولوژی های تلگراف، تلفن و بی سیم ارتباط داشت. سیاست ارتباطی در آن دوره بیشتر به دنبال بیان علایق و منافع شرکت های مالی بود. بعد از جنگ جهانی دوم، سیاست رسانه تحت تأثیر منافع سیاسی - اجتماعی بود تا منافع استراتژیک ملی و اقتصادی. در این دوره پارادایمی، رؤیای پخش برنامه های خدمت عمومی، به ویژه در اروپای غربی، در اوج بود؛ اما از 1980، تمایلات تکنولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی، تغییرات بنیادینی در جوهر و متن سیاست رسانه ایجاد کرد. در بسیاری از کشورها تا جایی که ممکن بود، دولت ها سیاست های درهم شکستن انحصار رسانه ای و ارتباطی و خصوصی سازی را اتخاذ کردند. سیاست های هنجاریِ سابقِ رسانه به چالش مواجه شدند و سیاست گذاران به دنبال پارادایم جدیدی در سیاست ارتباطات هستند. به نظرمی رسد، در پارادایم جدید گرایش به توازن (تعادل) بین ارزش های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که بر تعریف ارتباطات و رسانه ها از منافع عمومی تأثیر می گذارد، وجود دارد. نویسندگان، مقاله را با طراحی اصول اصلی پارادایم جدید سیاست ارتباطی که به نظر می رسد در حال ظهوراست به پایان رساندند.

۱۲۴.

فرآیند اهلی سازی تکنولوژی رسانه ای: تجربه زیسته جوانان ایرانی در پذیرش تلفن همراه هوشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدمهدی فرقانی بهار بدیعی

منبع: مطالعات رسانه های نوین سال اول زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلید واژه ها: جوانان زندگی روزمره تلفن همراه هوشمند ارتباطات موبایلی اهلی سازی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۲۶ تعداد دانلود : ۵۹۹

در سال های اخیر به دنبال ورود تلفن های همراه هوشمند، عرصه ارتباطات موبایلی شاهد دگرگونی های فراوانی بوده است. ازآنجاکه یکی از قابلیت های تکنولوژی درنوردیدن مرزهای جغرافیایی است، جامعه ما نیز شاهد تغییرات اجتماعی برآمده از این نوآوری رسانه ای بوده است. در این میان، زندگی روزمره جوانان به عنوان گروهی که عموماً در پذیرش تکنولوژی های نوین پیش قدم می شوند، تحت تأثیر این فضای تکنولوژیک تغییر کرده است. در مقاله حاضر به مطالعه فرآیند پذیرش و اهلی سازی تلفن های همراه هوشمند در زندگی روزمره جوانان ایرانی پرداخته ایم. از خلال مصاحبه های نیمه استاندارد با دانشجویان مقطع کارشناسی شهر تهران، شش مقوله اصلی در نحوه مصرف تلفن همراه هوشمند توسط جوانان به دست آمد که در سطوح فردی و اجتماعی زندگی روزمره آن ها تجلی پیداکرده اند. این مقوله های شش گانه عبارت اند از: مصرف اطلاعاتی که شامل چک کردن واقعیت ها، آگاهی از اخبار و دسترسی به اطلاعات در لحظه است. مقوله بعد را مصرف مبتنی بر موقعیت نام نهادیم که نمایش موقعیت، نظارت بر موقعیت و احساس امنیت را شامل می شود. سومین مقوله مصرف ارتباطی است که در کاربری شبکه های اجتماعی، اپلیکیشن ها پیام رسان و گسست از جمع های واقعی تجلی پیدا می کند. مقوله چهارم با عنوان انطباق تکنولوژیک شامل همه جا بودن، سهولت یادگیری کاربری و سیالیت تکنولوژی است. ابزار استقلال فردی نیز عنوان مقوله پنجم بوده که به معنای استقلال از خانواده و شکل دهی به روابط گزینشی است. آخرین مقوله در فرآیند اهلی سازی تلفن همراه هوشمند تسلط بر مصرف تکنولوژی است که کنترل شیوه کاربری و تسلط بر بازنمایی هویت مجازی را شامل می شود.

۱۲۵.

دلایل و انگیزه حضور مخاطبان در تئاترهای طنز و عامه پسند سطح شهر تهران: رویکردی مردم نگارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدهادی همایون سید جواد یوسفی رضا امینی هرندی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۱

کلید واژه ها: تئاتر تئاتر طنز مخاطبان تئاتر انگیزه حضور

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۷ تعداد دانلود : ۶۰۹

تئاتر یا نمایش از نخستین نمونه های هنری بشر است که نمی توان نقش آن در جامعه و اثر گذاری آن را بر فرهنگ نادیده گرفت. در طول تاریخ و مقارن با تغییرات اجتماعی و فرهنگی، تئاتر نیز قالب ها، فرم ها و سلیقه های مختلفی را به خود دیده که یکی از برجسته ترین آن ها گونه طنز و کمدی است که بیش از سایر گونه ها عامه پسند بوده و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کرده است. بخش مهمی از ارزش و اعتبار تئاتر به خصوص تئاترهای طنز به حضور مخاطبان وابسته است، بنابراین ازاین رو دلایل و انگیزه های حضور آنها موضوعی مهم خواهد بود. بر همین اساس این پژوهش مخاطبان تئاترهای طنز در سطح شهر تهران را با دیدگاهی کیفی ارزیابی و سعی کرده با استفاده از داده های میدانی، مصاحبه با مخاطبان، مشاهدة مشارکتی و استفاده از دیدگاه ها، به منظور یاری رساندن در تفسیر و ارزشیابی داده ها، دلایل و انگیزه های حضور آنها را بررسی کند. در نهایت، دلایل و انگیزة حضور مخاطبان در ذیل پنج سازه و مؤلفه اصلی شامل: همراهی با اطرافیان، سرگرمی، آرامش، تقابل با فرهنگ رسمی و بهره مندی تخصصی تبیین و تشریح شده است.

۱۲۶.

نگرش سیاسی – اجتماعی نوگرای دانشجویان و تأثیر خانواده و دانشگاه بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید دهقانی سید علی هاشمیان فر مقصود فراستخواه

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی - اقتصادی نگرش نوگرا دانشجویان الگوی ارتباطی خانواده نفوذ اجتماعی - سیاسی دانشگاه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۰ تعداد دانلود : ۷۵۰

انسان به سمتی که می نگرد، حرکت می کند. این نگرش انسان است که به زندگی او جهت می دهد و در سرتاسر زندگی او را هدایت می کند. پژوهش حاضر قصد دارد به بررسی نگرش سیاسی – اجتماعی نوگرای دانشجویان و عوامل مؤثر برآن همچون خانواده و دانشگاه بپردازد. چارچوب نظری پژوهش، تلفیقی از نگره های دانشمندانی همچون دیویی، هگل، آدورنو و فروم است. روش تحقیق، پیمایشی است. نمونه مورد نظر (360 نفر) به شیوه سهمیه ای از میان تمامی دانشجویان دانشگاه اصفهان انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، با توجه به سطح سنجش متغیرهای مورد بررسی، از آماره های توصیفی و آماره های استنباطی استفاده شده است. کلیه عملیات اجرایی پردازش داده ها با استفاده از نرم افزار Spss و Amos انجام شده است. میانگین نمره نوگرایی کل پاسخگویان نشان می دهد که میزان نوگرایی دانشجویان در حد بالایی است. یافته ها همچنین حاکی از آن است که بین هر دو بعد الگوهای ارتباطی خانواده و نگرش سیاسی - اجتماعی نوگرای دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد. در حالی که جهت گیری گفت و شنود رابطه مستقیم دارد، بعد همنوایی خانواده رابطه ای معکوس با نوگرایی دانشجویان داشته است. میان دیگر متغیر مستقل تحقیق، یعنی نفوذ اجتماعی – سیاسی دانشگاه با نگرش دانشجویان رابطه معناداری وجود نداشت. دو متغیر جنسیت و پایگاه اجتماعی – اقتصادی دانشجویان نیز رابطه معناداری با نگرش سیاسی – اجتماعی نوگرا داشته اند.

۱۲۷.

نقش ارتباطات میان فردی در مشارکت سیاسی مطالعة موردی: انتخابات نهمین دورة مجلس شورای اسلامی در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی خانیکی مصطفی رهبر

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی رسانه ارتباطات میان فردی رهبران افکار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۶۱۷

مقالة حاضر حاصل مطالعهای درباب ارتباطات میانفردی و بررسی نقش آن در مشارکت سیاسی و مقایسة تأثیر ارتباطات میانفردی و رسانهها در انتخابات است. به این منظور، نظریة جریان دومرحلهای ارتباطات لازارسفلد، که رابینسون آن را تکمیل و اصلاح کرده است، مبنا قرار گرفت. براساس نظریة رابینسون، جامعه دستکم به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می شود و جریان اطلاعات انتشاریافته از سوی رسانه همة بخش ها ی جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. علاوهبرآن، اطلاعات ونفوذ از رهبران به پیروان جریان مییابد. نمونة آماری این مطالعه 840 نفر تعیین شد که با روش پیمایش و تکنیک مصاحبة ساختمند، دادهها از مناطق 22 گانة شهر تهران در انتخابات مجلس « ارتباطات میانفردی » جمعآوری شدند. طبق نتایج به دست آمده شورای اسلامی در سال 90 قویتر و مؤثرتر از رسانه ه ای جمعی بوده است. علاوه براین، شهروندان در این تحقیق براساس ارتباطات میان فردی در رفتار سیاسی به پنج دستة فردگرا، منفعل، پیرو، رهبر و گفتوگویی تقسیم شدند و مشارکت سیاسی و مصرف رسانه ای هریک بررسی شد.

۱۲۸.

سازوکارهای اعتماد در فیسبوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان مهین شیخ انصاری

منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: اعتماد فیسبوک راهکارهای اعتمادسازی افه فوش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۸ تعداد دانلود : ۶۳۷

مسئله ای که مقاله حاضر به آن می پردازد ارزیابی سازوکارهای اعتماد بین کاربران ایرانی در فیسبوک است. به لحاظ نظری از الگوی افه و فوش برای دخالت متغیر اعتماد در کنشگری کاربران استفاده کرده ایم. روش جمع آوری داده های تحقیق نیز ترکیبی بوده است؛ بدین ترتیب که با روش پیمایشی در مرحله اول در حجم 2437 نفر در بین کاربران ایرانی اینترنت و در مرحله دوم برای تکمیل داده ها در حجم 288 نفر در بین دانشجویان پیام نور غرب تهران داده های کمی جمع آوری شدند. از طرف دیگر، با روش های مشاهده مستقیم، مشارکتی و مصاحبه متمرکز داده های کیفی تحقیق نیز جمع آوری شدند. برخی نتایج تحقیق نشان می دهند که کاربران ایرانی فیسبوک که در اینجا تحت مطالعه واقع شدند با استفاده از گزینه «قانون رؤیت»[1] و خودافشایی متقابل روابط خود را با آشنایانشان تنظیم می کنند و برای اعتماد به افراد ناآشنا از راهکارهای اعتمادسازی جست وجوی شواهد که عبارت اند از پیداکردن دوستان مشترک (دوستان دوستان)، شفاف سازی (تشکیل پروفایل با هویت واقعی، دیدن پروفایل افراد قبل از پذیرفتن دعوت آنها و خودافشایی) و کم کردن خطر هزینه اعتماد (استفاده از قانون رؤیت برای محدودکردن دسترسی به اطلاعات یا پاک کردن دوستان غیرقابل اعتماد) استفاده می کنند. نتایج داده های کمی نشان داد فیسبوک شعاع اعتماد کاربران را افزایش می دهد.

۱۲۹.

بررسی تأثیر رسانه های جمعی بر شبکه های اجتماعی

نویسنده: قربانعلی ابراهیمی علی بابازاده بایی هادی رازقی مله

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره دوم بهار ۱۳۹۴ شماره ۶

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی شبکه های اجتماعی رسانه داخلی رسانه خارجی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۰ تعداد دانلود : ۸۳۳

هدف اصلی پژوهش حاضر پاسخگویی به این پرسش اساسی است که میزان شبکه های اجتماعی در بین مردم استان مازندران چقدر است و تأثیر رسانه های داخلی و خارجی بر شبکه های اجتماعی چگونه است؟ برای پاسخگویی به این پرسش، نظریه مرتبط با موضوع مورد بررسی قرار گرفته و بعد از شاخص سازی و عملیاتی کردن، داده های تحقیق با استفاده از ابزار پرسشنامه از نمونه ای 422 نفری جمع آوری شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تاثیرگذاری رسانه های جمعی داخلی (0/372) بر شبکه های بیشتر از میزان تاثیرگذاری رسانه های جمعی خارجی (0/161) بر متغیر وابسته مذکور است. لازم به ذکر است که تاثیر هر دو نوع بر متغیر وابسته (شبکه های اجتماعی) مثبت می باشد. به این معنی که با افزایش استفاده از رسانه های داخلی و خارجی، گستره شبکه های اجتماعی افزایش می یابد و در مقابل با کاهش استفاده از رسانه های مذکور، گستره شبکه های اجتماعی کاهش می یابد.

۱۳۰.

آسیب شناسی تلفن همراه بر خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهاره نصیری آمنه بختیاری

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: خانواده آسیب شناسی راهکارها تلفن همراه معضلات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۵۵ تعداد دانلود : ۲۳۵۵

با توجه به استفاده فراگیر از تلفن همراه و با توجه به اینکه، این ابزار ارتباطی به عنوان یک نیاز اجتناب ناپذیر در عصر ارتباطات مورد توجه خانواده ها ست و می تواند کارکردهای متفاوتِ آشکار و نهانی در خانواده به دنبال داشته و باعث افزایش یا کاهش ضریب امنیت در خانواده گردد، این مقاله به معضلات امنیتی و اجتماعی پیامدهای استفاده نادرست از تلفن همراه بر خانواده پرداخته است. بر این اساس سه سوال پژوهشی در مورد ویژگی های رسانه ای تلفن همراه، معضلات امنیتی، پیامدهای نامناسب اجتماعی در خانواده و راهکارهای اصلاح و بازنگری آن طرح و مورد بررسی واقع شده است. روش انجام پژوهش پیمایشی - توصیفی بوده و ابزار پژوهس پرسشنامه محقق ساخته که شامل 19 سوال پژوهشی که با روش نمونه گیری تصادفی انجام گردید. به منظور گردآوری داده ها ی لازم برای پاسخگویی به سوالات پژوهش، اسناد و مدارک موجود و مرتبط با استفاده از فرم گردآوری داده ها، جمع آوری و به شیوه کیفی تحلیل شده اند. با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهادات و راهکارهایی در حوزه آسیب شناسی تلفن همراه بر خانواده ارائه گردیده است.

۱۳۱.

مطالعه کیفی از نحوه درک و تصور کنشگران از مصادیق تحقیر اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهیلا صادقی فسایی نرمین نیکدل

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۵۸)

کلید واژه ها: خشونت روش کیفی مصادیق تحقیر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۱۱ تعداد دانلود : ۸۸۵

تحقیر اجتماعی یکی از مسائلی است که گاه آگاهانه و زمانی ناآگاهانه در جریان انتقال پیام شکل می گیرد. وجود آمارهای روزافزون اختلالات روانی و به تبع آن، پیامدهای اجتماعی نشأت گرفته از آن، ما را نسبت به طرح این مسأله جدید در حوزه آسیب شناختی حساس نموده و سؤال تازه ای را مطرح کرده است که در سالیان طولانی، بدان توجه چندانی نمی شد. از این رو، پژوهش حاضر درصدد است تا با اتخاذ روش شناسی کیفی و با کاربست تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با 40 زن و مرد ساکن شهر تهران، به بررسی درک و تصور سوژه ها از مصادیق تحقیر اجتماعی، با کنکاش در تجربه زیسته آنان بپردازد. یافته ها نشان داد که انواع و اقسام تحقیر با توجه به انگیزه های تحقیرگر، شامل چهار نوع تحقیر معطوف به هدف، تحقیر معطوف به غفلت، تحقیر معطوف به قدرت و تحقیر معطوف به تحقیرشدگی است که مصادیق تحقیر اجتماعی، با عطف به اهداف و محورهایی که در چهارچوب آن شکل می گیرد، به دو دسته تحقیر کلامی (شامل: القاب تشبیهی و غیرتشبیهی، تمسخر و استهزا، به کارگیری الفاظ رکیک ) و غیرکلامی (مستقیم و غیرمستقیم) تقسیم می شود.

۱۳۲.

بررسی تاثیر مصرف رسانه ای بر میزان سرمایه اجتماعی شهروندان شهر بندرعباس(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: محمداسماعیل ریاحی مصطفی ظهیری نیا سهیل صادقی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال نهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی هنجار اجتماعی تلویزیون اعتماد اجتماعی مصرف رسانه ای شبکه های مشارکت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۴ تعداد دانلود : ۶۱۳

در این پژوهش تاثیر مصرف رسانه ای بر سرمایه اجتماعی با تأکید بر تلویزیون داخلی و ماهواره ای موردبررسی و آزمون تجربی قرارگرفته است. روش پژوهش در این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و برای جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل افراد 18 سال و بالاتر است که در زمان تحقیق (سال 1393) در شهر بندرعباس سکونت دارند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و شیوه نمونه گیری نیز خوشه ای چندمرحله ای است. داده های پژوهش به کمک نرم افزار آماری spss و با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین میزان تماشای تلویزیون داخلی و سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ اما میزان تماشای تلویزیون ماهواره ای با سرمایه اجتماعی دارای رابطه معکوس است. میزان تماشای تلویزیون داخلی با میزان اعتماد اجتماعی و رعایت هنجارهای اجتماعی رابطه مثبت دارد، اما میزان تماشای تلویزیون ماهواره ای با میزان اعتماد اجتماعی و رعایت هنجارهای اجتماعی دارای رابطه معکوس است. همچنین بین تماشای تلویزیون (داخلی و ماهواره ای) با شبکه های مشارکت اجتماعی رابطه معناداری مشاهده نگردید. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که در جامعه آماری پژوهش حاضر میزان تماشای تلویزیون داخلی دارای بیشترین تاثیر معنادار بر سرمایه اجتماعی است.

۱۳۳.

ارتباطات میان فرهنگی در روابط ایران و تاجیکستان (با تاکید بر نظریه سازه انگاری)

نویسنده: بهروز رئیسی

منبع: علوم خبری سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۵

کلید واژه ها: هویت ایران فرهنگ سازه انگاری روابط فرهنگی تاجیکستان حوزه تمدنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات میان فرهنگی

تعداد بازدید : ۱۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۸۱۲

عناصر هویتی و فرهنگی در جهان معاصر، از مولفه های اصلی شکل دهنده به مناسبات کنشگران سیاست بین الملل است. نقش این عوامل در مواردی حتی عوامل مادی و منفعت نگر را در روابط بین اللمل تحت تاثیر خود قرار داده و آنها را کمرنگ می سازد. ایران و تاجیکستان به عنوان دو ملت پیوسته به هم که منشاء هویتی واحدی دارند نمونه بارزی از تاثیر غالب عوامل هویتی و فرهنگی در مناسبات میان کنشگران سیاسی هستند.مبنا قراردادن نظریه های فرااثبات گرای روابط بین الملل بویژه سازه انگاری در خصوص مناسبات ایران و تاجیکستان به خوبی تاییدکننده مفروضات اساسی این نظریه ها خواهد بود. عوامل و متغیرهای هویتی و فرهنگی بخش غالب روابط ایران و تاجیکستان را شکل داده و بر عوامل مادی فائق آمده اند. بویژه که از منظر نظریه های فرااثبات گرا روابط بین الملل، منافع کشورها صرفا ناظر بر منافع مادی و ابزاری نبوده و در تعاریف نوین، منافع هویتی و هستی شناختی بعضا اولویت و ارزش بیشتری برای کنشگران سیاسی یافته است. البته در خصوص میزان غلبه این نگرش در مناسبات ایران و تاجیکستان در دوره های مختلف نوسان هایی نیز مشاهده می شود.

۱۳۴.

بررسی میزان و چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانشجویان شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: مجید گیوی معصومه نصر اصفهانی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال هشتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: جنسیت اینترنت میزان استفاده چگونگی استفاده دانشجویان شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۰ تعداد دانلود : ۵۰۳

پژوهش حاضر به منظوردستیابی به اطلاعاتی از میزان و چگونگی استفاده دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان از اینترنت انجام می شود. در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران ، تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان ، به روش نمونه گیری تصادفی بر اساس متغیرهای جنس و مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی انتخاب شده اند . جمعیت مورد نظر ما در این پژوهش تمامی دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه های شهر اصفهان است. نتایج بدست آمده حاکی از این مطلب بود که استفاده روز افزون از اینترنت در دانشجویان به تدریج وابستگی هایی در آنان به وجود خواهد آورد. ضمناً بین جنس، مقطع تحصیلی و استفاده از اینترنت رابطه وجود دارد در حالی که بین رشته تحصیلی و نوع نظر و استفاده از اینترنت رابطه ای وجود در نهایت نتیجه گرفته شد که میزان استفاده دانشجویان پسر از سایت های غیر اخلاقی ، همسریابی ، سیاسی ، بیش از دانشجویان دختر، ولی میزان استفاده دانشجویان دختر، از سایت های دوست یابی و سرگرمی بیش از دانشجویان پسر است.

۱۳۵.

جهانی شدن، فرهنگ مصرف،رویکرد اسلامی

نویسنده: معصومه مؤذن

منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷ ویژه علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۳۷۲

۱۳۶.

از فیلم مردم نگارانه تا شبه مستند (نقدی بر فیلم شهر زنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جبار رحمانی یاسمن فرحزاد

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلید واژه ها: فیلم مستند فیلم مردم نگارانه فیلم شبه مستند فیلم شهر زنان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۷ تعداد دانلود : ۸۲۳

فیلم شهر زنان(1377) اثر عطاالله حیاتی، در قالب فیلمی داستانی به آیین برف چال در روستای آب اسک آمل اشاره می کند. در این اثر، یک آیین سنّتی به شیوه «نمایشی شده» بازسازی می شود. با توجه به ورود اثر به حوزه آیین ها و فرهنگ بومی مردم یک منطقه واقعی، استفاده از فیلم های مستند، تأکید بر واقعی بودن داده های فیلم و همچنین طبقه بندی این اثر در گروه «فیلم های میانه»، این فیلم با نگاه مردم نگارانه و با معیار نقد یک فیلم مستند نقد می شود. با توجه به فقر مستندات در زمینه مطالعات مردم شناختی ایران، هر اثر شبه مستند یا میانه ای ممکن است اثری مستند در حوزه مردم نگاری و بر همین اساس قابل استناد و واقعی تلقی شود، لزوم نقد این دست آثار در تأکید بر اهمیت پژوهش علمی، پیش از تولید هر فیلمی در حوزه مردم شناسی است. فیلم ساز با گذشتن از کنار اعتقادهای مردم منطقه و با نمایش جزئیات غیرواقعی از آیین، بدون توجه به اهمیت پژوهش های علمی و دقیق در این زمینه، نه تنها از بافت جامعه ای که تصویر می کند، بسیار دور افتاده است، بلکه با ارائه داده های فرضی، باعث به وجود آمدن برداشت های اشتباه متعدد در مخاطب و بروز سوءتفاهم در مردم منطقه می شود. هدف نوشتار حاضر، علاوه بر نقد مردم نگارانه این فیلم، تأکید بر اهمیت تشخیص نوع یک اثر پیش از نقد آن است.

۱۳۷.

بررسی میزان و عوامل مرتبط با بهره مندی از اینترنت (مورد مطالعه: شهروندان شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود حاجی زاده میمندی نسیم علی آبادی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال چهارم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلید واژه ها: اینترنت بهره مندی یزد رضایتمندی پایگاه اقتصادی اجتماعی نگرش به فناوری های ارتباطات و اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۶۶ تعداد دانلود : ۴۵۴

شهر جایگاه ارزشها و نهادهای مدرن است. تقاضا برای دستیابی پردازش و به کارگیری اطلاع ات یک ارزش مدرن و شب که ی بین المللی اطلاعات یا اینترنت یک نهاد مدرن است. داده های تاریخی گواه آن است که شهرها عهده دار جایگاه نهادهای مدرن بوده اند. ایده های شهر الکترونیک، شهرداری الکترونیک، اقتصاد الکترونیک، دولت الکترونیک وغیره گویای نیاز جامعه به استفاده ی وسیع علمی از اینترنت است.اینترنت زندگی شهری را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده و برخی از مشکلات اجتماعی جامعه ی شهری را کاهش داده، در عین حال زندگی شهری را به خود وابسته کرده است آنچنان که در شرائط کنونی قطع اینترنت بویژه در شهرها، زندگی اجتماعی را دچار اختلال می نماید. هم چنین نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در جامعه ی آماری این مطالعه، فلش علیّت با حرکت از بعد ساختاری به بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی در افزایش احساس شهروندی افراد نقش مؤثرتری ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با بهره مندی شهروندان از اینترنت در شهر یزد انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را جمعیت ۵۴-۱۷ سال شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشم اری ۱۳۸۵، ۲۶۷۸۷۰ نفر بوده اند، مطابق فرمول کوکران ۳۸۴ نفر از آن ها به روش نمونه گی ری خوشه ای متناسب (pps) انتخاب شدند. تکنیک اصلی گرد آوری داده ها پرسشنامه بود که اعتبار آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقادیر مناسب برخوردار بود، داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی شهروندان یزدی (۵۴-۱۷ سال) از اینترنت پایین است و این میزان با متغیر های میزان تحصیلات، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، رضایتمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای رابطه ی معناداری است؛ اما با متغیر های سن، جنس و استفاده از وسایل ارتباط جمعی دارای رابطه ی معناداری نیست.نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان تحصیلات و نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، در مجموع ۸/۲۱ درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان بهره مندی از اینترنت را تبیین می کنند.

۱۳۸.

مروری بر نظریه فرهنگ مکتب فرانکفورت

نویسنده: سید مهدی یاراحمدیان

منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷ ویژه علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۶۹۴

۱۳۹.

شناسایی نقش های رسانه ملّی (تلویزیون) در توسعه کارآفرینی در ایران بر مبنای روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا زالی مجتبی ناهید

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: تلویزیون رسانه های جمعی توسعه کارآفرینی روش شناسی کیو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۷۷ تعداد دانلود : ۶۳۰

تنوّع جمعیتی و مطالبات تغییریافته مشتریان و اُفت وخیزهای مداوم اقتصادی و تغییر رویکرد انرژی، همگی باعث شده اند تا کارآفرینی به عنوان یکی از اصلی ترین استراتژی های ملّی اکثر کشورهای پیشرفته و حتی جهان سومی مدّنظر قرارگیرد. یکی از عوامل مؤثر در توسعه کارآفرینی، نقش رسانه های جمعی از جمله تلویزیون است. هدف این تحقیق تبیین نقش تلویزیون در توسعه کارآفرینی در ایران بر اساس روش شناسی کیو (Q Methodology) است. بر اساس داده های مشارکت 48 نفر حاصل از تکمیل پرسشنامه کیو و نتایج تحلیل عاملی بر حسب اشخاص (مدیران و خبرگان رسانه و کارآفرینی)، نقش های سیزده گانه تلویزیون در توسعه کارآفرینی بر اساس مدل سه شاخگی شناسایی شد؛ نقش های رفتاری: آموزش کارآفرینانه، قابلیت کارآفرینانه، الگوسازی رفتار کارآفرینانه، شناسایی فرصت کارآفرینانه، گرایش کارآفرینانه، توسعه مهارت های کسب و کار، خودکارآمدی (خودباوری) کارآفرینانه، و اقدام کارآفرینانه؛ نقش های ساختاری: اصلاح قوانین کسب و کار، مستندسازی تجارب کارآفرینانه؛ نقش های زمینه ای: فرهنگ سازی کارآفرینانه، اطلاع رسانی فعالیت های کارآفرینانه و نهادینه سازی فرهنگ کار گروهی

۱۴۰.

رویکردی رسانه ای به تحلیل ارتباطی امر به معروف و نهی از منکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر باهنر محمدرضا روحانی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۵

کلید واژه ها: امر به معروف و نهی از منکر رسانه های جمعی رسانة مطلوب اسلامی مدل ارتباطی رسانه ای یاکوبسن عناصر و کارکردها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۷۴۴ تعداد دانلود : ۸۰۸

امروزه حضور گستردة رسانه های جمعی در جهت دهی به افکار عمومی جهان از واقعیت های انکارناپذیر بوده که دنیای معاصر را تحت تأثیر قرار داده است. این معنا تا بدانجا پیش رفته که عصر حاضر را عصر رسانه ها نامیده اند. در این میان پرداختن به فریضة امر به معروف و نهی از منکر با توجه به جایگاه ممتاز آن در دین مبین اسلام و همچنین در بین سایر فرایض دینی برای رسیدن به رسانه های مطلوب اسلامی حائز اهمیت است. بر این اساس می توان با تحلیل رسانه ای این فریضة الهی عناصر و کارکردهای آن را با توجه به اقتضاهای فرهنگی و اجتماعی معاصر مورد توجه قرار داد. در مدل رسانه ای یاکوبسن برای برقراری ارتباط، شش عنصر اساسی وجود دارد که هر یک از عناصر شش گانه، کارکردهای ارتباطی مشخصی را به خود اختصاص می دهند. گیرنده، کارکرد کوششی، فرستنده، کارکرد عاطفی، پیام، کارکرد زیبایی شناسانه، کد یا رمزگان، کارکرد فرازبانی، بافت، کارکرد ارجاعی و مجرای تماس، کارکرد کلامی. در دیدگاه یاکوبسن هر پیام مجموعه ای از کارکردها بوده که یک کارکرد حسب شرایط و بافت، وجه غالب می شود. امر به معروف و نهی از منکر در رسانه های مطلوب اسلامی نه تنها عناصر و کارکردهای فوق را نسبت به یکدیگر و در الگویی هم گرا و تعاملی نشان می دهد بلکه وجه غالب رسانه ای یعنی کارکرد انگیزشی مخاطب در مواجهه با پیام را متجلی می سازد.

درخت حوزه‌های تخصصی