فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۶٬۷۱۱ مورد.
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸
105-106
سیمای حضرت ابوالفضل العباس (ع) در متون اهل سنت
حوزه های تخصصی:
سیمای حضرت عباس بن علی، ابوالفضل العباس را همواره از نگاه دانشمندان و شیفتگان حضرتش نگریسته ایم و چه بسا این توهم پدید آمده باشد که این همه صفات متعالی و این همه خصوصیات فرا انسانی را ما محبان و دلدادگان آن حضرت، به ایشان نسبت می دهیم. در این پژوهش با روش توصیفی _ تحلیلی بر آنیم که از نگاه محققان و علمای اهل سنت به جایگاه رفیع علمدار کربلا حضرت ابوالفضل العباس بپردازیم. پژوهشگران و آزاد اندیشان اهل سنت، با شیعیان و محبان آن حضرت هم نظرند و آن گروه از مورخان و پژوهشگران اهل سنت که واقعه عاشورا را اوج مصیبت ها و عزاداری ها معرفی کرده اند، نسبت به ساحت مقدس حضرت ابوالفضل نیز ادای احترام کرده و سر تعظیم فرو آورده اند.
سیاست های مزورانه اموی برای تحریف واقعه کربلا و روشنگری های حضرت زینب (س)
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
73 - 92
حوزه های تخصصی:
تحریف، پرده و پوششی است که با آشکار شدن حقیقت، رخ در نقاب می کشد و همچون کف روی آب، نابود و مضمحل می گردد. عاشورا یکی از بزرگ ترین و ماندگارترین خیزش هایی است که در طول تاریخ بر ضد یک حکومت ظالم صورت گرفته است.. مقاله حاضر کوشیده است با تکیه بر روش توصیفی – تحلیلی به بررسی سیاست های مزورانه ای که امویان پس از واقعه کربلا برای تحریف آن در پیش می گرفتند، پرداخته و در مقابل نقش عقیله بنی هاشم، حضرت زینب کبری (س)، را در زدودن غبار تحریف و برملا کردن دسیسه ها و توطئه های بی اساس حکومت بنی امیه در وارونه جلوه دادن حقایق عاشورا و قیام امام حسین (ع) تبیین کند. نتایج پژوهش نشان می دهد تبیین پیروزی، شکست، مرگ و زندگی از جمله مفاهیم اصلی سخنان حضرت زینب (س) بود. خطبه غرّاء حضرت زینب (س) و اشعار ایشان تأثیر زیادی روی شناساندن حقانیت اهل بیت (ع) و آشکار نمودن ماهیت دغل کار یزید و دست پروردگان او و خاندان بنی امیه داشت.
نقش راهپیمایی اربعین حسینی در ایجاد تمدن نوین اسلامی
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
93 - 114
حوزه های تخصصی:
حماسه عاشوری در تحقق ارزش های تمدن اسلامی جایگاه بسیار مهمی دارد و قطعا راهپیمایی اربعین در احیاء ، تقویت و انتقال باور ها وارزش های آن نقش ایفا می کند، این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به منابع اسلامی به بررسی نقش راهپیمایی اربعین در ایجاد شاخصه های تمدن نوین اسلامی پرداخته است ، دست آورد این تحقیق حاکی است که نگرش توحیدی و یک رنگی مردم، وحدت زائرین ، روحیه همکاری، و اتکا به نیروی جوانی ، از شاخصه های تمدن نوین اسلامی است، و مهم ترین آسیب های این تمدن می تواند انگیزه های غیر الهی و تعصب و تبعیض نژادی و اختلاف طبقاتی و نفاق و تفرقه برخی از فرقه ها ونحله های دینی ومذهبی باشد.
واکاوی تاریخ نگاری عاشورا و عوامل رونق آن در قرن چهارم هجری قمری
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۷
27 - 42
حوزه های تخصصی:
تاریخ نگاری عاشورا، از مهم ترین عوامل ماندگاری واقعه کربلا و شهادت مظلومانه و غم بار امام حسین7 است. قرن دوم هجری قمری را باید آغاز تاریخ نگاری عاشورا به شمار آورد. قرن سوم هجری قمری نیز تاریخ نگاری عاشورا همانند دوره پیش ادامه یافت، اما اوج این تاریخ نگاری در قرن چهارم روی داد. در این شکوفایی، عوامل متعددی چون پیدایش حکومت های شیعی، برگزاری رسمی مراسم عاشورا در ایران و جهان اسلام، ظهور عالمان برجسته شیعه خصوصاً فقیهان، مرکزیت یافتن شهر قم به مثابه دولت شهری شیعی و نگارش اولین گزارش های واقعه کربلا به زبان فارسی نقش داشتند. با توجه به مطالب فوق، این پژوهش به شیوه توصیفی _ تحلیلی به عوامل رونق تاریخ نگاری عاشورا در قرن چهارم هجری می پردازد.
تأملی به دستاورد های ایثار حسینی در دو شعر عاشورایی از سید عباس شبّر و خوشدل تهرانی
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۷
43 - 64
حوزه های تخصصی:
پرداختن به حادثه عظیم عاشورا با تمام ابعاد و زوایای نهان و آشکار آن در ادبیات معاصر با تفاوت هایی محسوس نسبت به دوره های قبل روبه رو بوده است. در دوره حاضر، آن چه بیش از پیش جلوه گری می کند، مرثیه هایی است که با استفاده از آرایه های ادبی شکوهمندانه و عزت مدارانه، این واقعه سترگ را ترسیم می کند و مخاطبان را به تلفیق منطقی شور و شعور حسینی بر می انگیزاند. قیام خونین امام حسین7 شاخص ترین نتایج ایثار حسینی را به همگان معرفی می کند. در این نوشتار با روش تحلیلی _ توصیفی با انتخاب دو قطعه شعر از سید عباس شبر و مرحوم خوشدل تهرانی به بررسی مهم ترین ابعاد واقعه عاشورا از دریچه واژگان این دو ادیب می پردازیم. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که پایمردی و ایثار حسینی، عزت، سرافرازی، شرافت، بزرگواری و... را دیگر بار تجدید کرد.
نکته هایی از معارف حسینی؛ عمرو بن قرظه انصاری
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰
139-141
شخصیت شناسی شمر بن ذی الجوشن و نقش او در مصائب کربلا
حوزه های تخصصی:
شمر بن ذی الجوشن یکی از افرادی است که در جریان قیام امام حسین مرتکب جنایاتی شد و به بدنامی و بدفرجامی به عنوان قاتل امام حسین در تاریخ ثبت شده است. این فرد دارای فراز و فرودهای شخصیتی است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و شیوه کتابخانه ای به شخصیت شناسی وی و نقش او در جنایات و مصائب کربلا به ویژه روز عاشورا پرداخته است.
معرفی کتاب: موسوعه المقاتل الحسینیه
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
141 - 143
حوزه های تخصصی:
موسوعه المقاتل الحسینیه، 3 جلد، کربلا: انتشارات حرم مطهر حسینی، 1441 ق/ 2019 م
سرگذشت حضرت رقیه(س)در کربلا و چگونگی شهادت ایشان
حوزه های تخصصی:
یکی از شهیدان قیام حسینی که نقش بسیار تاثیرگذاری درتبدیل واقعه عاشورا به یک جریان تاریخی داشت، حضرت رقیه (س)دختر امام حسین (ع)بوده است . این مقاله می کوشد به سرگذشت این دختر خردسال در کربلا و رسیدن به نتیجه ای روشن درباره چگونگی شهادت آن حضرت بپردازد. نگارنده در این تحقیق که از نوع روش تحقیق تاریخی – توصیفی وروشگردآوری اطلاعات با شیوه کتابخانه ای انجام گرفته است ، به این نتیجه رسیده که نام ایشان فاطمه، مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبدالله تیمیه بوده و در سال پنجاه و هفت هجری در مدینه دیده به جهان گشوده است. حضرت رقیه (س)در واقعه عاشورا بعد از شهادت پدر و یارانش ،پس از عاشورا، در جمع اسیران به همراه دیگر زنان بنی هاشم توسط سپاه یزید به اسیری رفتند و در صفر سال شصت و یک هجری چند روز پس از دیدن سر مبارک پدرش،در خرابه های شام به شهادت رسیدند، و همان جا به خاک سپرده شده است. ذکر نام رقیه(س) در منابع تاریخی به قرن دوم برمی گردد که از منابع آن می توان به کتاب مقتل الرقیه به نقل از کتاب منتخب التواریخ اشاره کرد.
جلوه های تبلیغی و تربیتی حضرت رقیه(س( در مکتب حسینی
حوزه های تخصصی:
با مطالعه تاریخ زندگانی حضرت رقیه(س)، حوادث کربلا و اسارت، روشن می گردد؛ حضرت رقیه(س) که تربیت یافته "عزت حسینی" و "عفت زینبی" بود، نکات و جلوه های تبلیغی و تربیتی را ترسیم فرمودند. مقاله حاضر درصدد آن است در جلوه های تبلیغی نکات تبلیغی، مانند: "پیام رسانی"؛ "احیاء امر اهل بیت"؛ "رسوا نمودن هیئت حاکمه"؛ حمایت از مظلوم"؛ "جنبه هدایتی" را تبیین و تشریح کند و نیز به برخی روشهای کاربردی تبلیغی مستفاد از سیره حضرت رقیه(س) همچون، "روش همراهی" و "روش فرصت شناسی" اشاره کند. همچنین در جلوه های تربیتی، به مباحث مهم حوزه تربیت، از جمله: "معرفت شناسی"؛ "صبر و استقامت"؛ "گذشت و ایثار"؛ "پایبندی به اصول" و "سبک زندگی اسلامی" اشاره خواهند کرد.
نکته هایی از معارف حسینی
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸
101-103
سوگواری و گریستن بر مصائب سیدالشهدا(ع) از نگاه شیعه و وهابیت
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۷
65 - 94
حوزه های تخصصی:
سوگواری و اَشک ریختن برای حضرت اَباعبدالله الحسین(ع) رساندن صدای مظلومیت آل محمد و علی به گوش تاریخ است. اَشک، احساس و عشقی پاکی است که از ژرفای جان پدیدار می شود و نشان دلدادگی و ارادت به محبوب است. ایضاً مقاله حاضر درصدد است شناخت روشنی از سوگواری و گریستن بر مصایب حسین بن علی(ع) در کربلا از نگاه شیعه و وهّابیّت به خواننده گان گرامی ارائه شود که این هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. هدف دیگر این تحقیق نقد سخنان آقایان ابن تیمیّه حرانی و محمد بن عبد الوهاب در مورد اَشک ریختن و عزاداری برای امام حسین(ع) می باشد. از یافته های تحقیق نتیجه گیری می شود که مذهب شیعه به سوگواری و گریه برای حضرت سیّدالشهدا(ع) برخلاف فرقه وهّابیّت؛ تأکید و توجه فراوان دارد.
معرفی کتاب: سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین (ع)/ مهدی پیشوایی و ...
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۷
139 - 141
حوزه های تخصصی:
سیر مطالعاتی مقاتل امام حسین7، مهدی پیشوایی و همکاران، قم، دفتر مقتل جامعه ایمانی مشعر، 1398ش، 111ص. کتاب مورد بررسی به بازخوانی و تلخیص 23 عنوان از مهم ترین منابعی می پردازد که یا مقتل هستند و یا جنبه های مقتلی در آنان بسیار پررنگ است. در تهیه این مجموعه، افزون بر آقای مهدی پیشوایی، آقایان محمد هادی یوسفی غروی، محمدرضا جباری و محمدحسین رجبی نیز همکاری داشته اند. هدف از تهیه این مجموعه کوچک، آشنا کردن جامعه مداحان کشور با گستره ای از مقاتل است که هر مطلبی به دستشان می رسد، در برنامه های خود بازگو نکنند.
معرفی کتاب/مرتضی وافی، «مقتل مظلوم»
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰
143-144
اهداف امام حسین (ع) در آثار برخی از مستشرقان
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰
91-111
حوزه های تخصصی:
حرکت تاریخ ساز امام حسین در مواجهه با بی عدالتی های بنی امیه و بیعت نکردن آن حضرت با یزید، تأثیرات شگرفی بر تاریخ اسلام گذاشت. این حرکت مورد توجه تمامی متفکران، از جمله مستشرقان قرار گرفت و برخی با نگاه علمی، این نهضت عظیم را مورد بررسی قرار دادند. نوشتار حاضر با بهره گیری از روش کتابخانه ای به شیوه تحلیلی و توصیفی به بررسی روایت گری و تحلیل های برخی از مستشرقانی می پردازد که در آثار خود به موضوع زندگانی و حرکت امام حسین پرداخته اند. بر پایه آن چه در این جست وجوها به دست آمده است، تقریباً هیچ کدام از مستشرقان نتوانسته اند اهداف امام حسین را به روشنی فهم و منتقل کنند و حرکت آن حضرت را به شکل اقدامی انفعالی، سیاسی و قدرت طلبانه تصویر کرده اند.
پیاده روی اربعین به مثابه اسطوره ای برای بازآفرینی هویت فرهنگی (تحلیل اسطوره شناختی پیاده روی اربعین حسینی)
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰
113-138
حوزه های تخصصی:
بستر شکل گیری هویت فرهنگی، زندگی جمعی است و اسطوره یک مقوله فرهنگی است که می تواند افکار و شیوه زندگی ما را هدایت و جهت دهد. اسطوره ها کارکردهای گوناگونی دارند که ساحت عرفانی و دینی آن در ایجاد و تقویت هویت فرهنگی مؤثر است. در همین راستا آفرینش پیاده روی اربعین به مثابه اسطوره برای جلوگیری از سرگشتگی جامعه توده ای نقش آفرین بوده و امکان عمل و فرصت در حوزه عمومی را فراهم می آورد. این مقاله با تحلیل اسطوره شناختیِ برگرفته از مؤلفه های اسطوره ای جوزف کمبل، درصدد بررسی معناداری تجربه زیسته زائران پیاده روی اربعین با آزمون t تک نمونه ای برآمده است تا ضمن پیکربندی اربعین با مؤلفه های اسطوره، به تبیین هویت فرهنگی بپردازد. از آن جایی که جایگاه واقعه عاشورا در ذهن و ضمیر شیعیان، دارای اعتبار و حجیت بوده و هم مبنای رفتار و کنش سیاسی و اجتماعی است یافته های پژوهش نشان می دهد پیاده روی اربعین در حیات بخشیدن به هویت فرهنگی و اجتماعی مؤثر بوده است.
معنویت عاشورایی در آموزه های حسینی (مبانی، شرایط و کارکردها)
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
7 - 30
حوزه های تخصصی:
معنویت عاشورایی، آن گاه که در منظومه معرفتی و دستگاه معارفی _ رفتاری اباعبدالله الحسین(ع) معنا شده و مبنا یابد، دارای مراتب تشکیکی و ساحات (ابعاد عرضی) و سطوح (اعماق طولی) فراوانی خواهد بود. در سلوک معنوی متقوم بر آموزه های حسینی دانایی و دارایی پایه توانایی، علم صائب و اخلاق صادق مبنای عمل صالح، سلوک فردی و اجتماعی عامل جامعیت کنشی، با مبانی معرفتی _ توحیدی، عبودیتی _ حبی و با شروطی چون پیراستگی از رذایل و آراستگی به فضایل، قلب سلیم و پارسایی سلوکی تحقق یابنده اند. در هندسه معنویت عاشورایی غیر ازمبانی و شروط به کارکردهای آن نیز اشاره شده است. در نوشتار حاضر، به پرسش «معنویت عاشورایی در آموزه های حسینی دارای چه معنا، مبنا، شروط و کارکردهایی است» پاسخ داده شده است و فرضیه کمال و جامعیت معنویت در منظومه معرفتی امام حسین(ع) به عنوان مصباح هدایت و کشتی نجات تبیین می شود.
همسویی مراحل قیام امام حسین (ع) با آیات و مبانی قرآن کریم
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
53 - 72
حوزه های تخصصی:
اسلام، آئین جهانی و مکتبی زنده و پویاست که اصلاح نظام های اجتماعی و اقتصادی را به شیوه ای خاص دنبال و هدایت می کند. پیامبر اکرم (ص) و ائمه (علیهم السلام) قرآن کریم را در این راه معیار و اساس کار خود قرار می دهند؛ آنان همواره برای تایید سخنان و بیان معارف خویش به آیات الهی تمسک جسته اند. در این پژوهش ما با روش توصیفی و تحلیلی مجموعه ای از استشهادات قرآنی که در بیان بی بدیل و ارزشمند قیام امام حسین (ع) آمده است را بررسی و تحلیل می کنبم. امام (ع) با بیان این آیات از قرآن کریم موقعیت و جایگاه خود را در برابر بنی امیه به تصویر می کشد که در حقیقت امام (ع) به بیان جایگاه حق و باطل می پردازد و یکی از اهداف اصلی قیام خود را دعوت به قرآن و سنت پیامبر اکرم (ص) قلمداد می کند و در این راستا نقش بی نظیر و مهم امامت و رهبری را روشن ساخته است.
تحلیل استنادهای قرآنی امام سجاد (ع) در مناظرات شهر شام
منبع:
پژوهشنامه معارف حسینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹
115 - 136
حوزه های تخصصی:
مناظرات و خطبه های امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا و در دوران اسارت در کوفه و شام، از مهم ترین عوامل تداوم نهضت عاشورا وآگاه سازی مردم ازجایگاه راستین اهل بیت پیامبر(ص) می باشد. حضرت در این احتجاجات بارها به آیات قرآن که در دسترس تمام مخاطبان ایشان قرار داشته و بر خلاف روایات از گزند جعل و تحریف در امان مانده بود ،استناد می نمودند تا از این طریق، حقوق تضییع شده ی اهل بیت رسول خدا(ص) را به مردم یادآور شده و با عقاید باطلی که حاکمان اموی در میان مسلمانان رواج داده بودند، مبارزه نمایند. در این نوشتار، با روش توصیفی تحلیلی به بررسی آیات مورد استناد امام سجاد(ع)در خطبه ها و مناظرات در شهر شام،پرداخته ایم تاچرایی استنادهای قرآنی امام روشن شود.