سید قاسم حسینی

سید قاسم حسینی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۷ مورد از کل ۷ مورد.
۱.

نقش اصطلاح نامه در کشف معنایی مفهوم ذنب رسول الله (صل الله علیه و آله و سلم) و استغفار رسول الله(صل الله علیه و آله و سلم)در قرآن (با تکیه بر آیه 2 سوره فتح) با تطبیق دیدگاه علامه طباطبایی و طبری

کلید واژه ها: ذنب و استغفار کشف معنا عصمت رسول (ص) طبری علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۰
گستره عصمت پیامبر اکرم| از مباحث اختلافی مفسران شیعه و سنی است که ذیل برخی آیات نافی عصمت، مانند آیه 2 سوره فتح، مطرح می شود. این آیه به صراحت، از وجود گناه بنده و بخشش آن از طرف خداوند برای رسول اکرم| حکایت دارد. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، به تطبیق دیدگاه علامه طباطبایی(ره) و طبری، دو تن از مفسران برجسته فریقین، در کشف معنای واژه در آیه، و آیات همنوا پرداخته است. درنتیجه با وجود تفاوت هایی در مبانی اعتقادی ، هر دو مفسر، قائل به معنایی متفاوت از «ذنب» و «استغفار» مطرح در آیه، نسبت به دیگر آیات همنوا هستند. طبری براساس قرائن خارجی، از روایت عایشه و دستور استغفار به پیامبر| در آیه 3 سوره نصر، بدون ارتباط مستقیم با معنای لغوی، آن را به مرتبه ای از شکر تعبیر می کند که تعبیری جدید در واژه بنابر اصطلاح عرفانی است. طباطبایی براساس سیاق آیات، گناه مطرح در آیه را به تصور گناه مشرکان نسبت به رسول اکرم| برمی گرداند و بخشش از آن را به معنای پاک کردن آثار حاصل از دشمنی و پیامدهای کینه مشرکان به پیامبر| می داند که مطابق معنای ریشه واژه در ادبیات است.
۲.

واکاوی تاویلات روایی تفاسیر شیعی در آیه 189 سوره بقره

تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۸۲
فهم معانی باطنی و تاویل آیات متشابه از قرآن، همواره بخشی از مشخصه مفسرین شیعه بوده و بدین خاطر، آیات قرآن از نظرآنان همواره از جاودانگی وپویایی و سیالیت خاصی برخوردار می باشد. ویژگی عمده این تاویلات از قرآن در آن است که این معانی باطنی ضابطه مند بوده و در راستای معنای ظاهری مستفاد از اسباب النزول و مسائل تاریخی آیه می باشد. از جمله این آیات که تاویلات گسترده و متفاوتی از آن صورت گرفته است، آیه 189 سوره بقره - لیس البر بان تاتوا البیوت من ظهورها و لکن البر من اتقی واتوا البیوت من ابوابها- می باشد. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی است ، با استفاده از منابع مرتبط شیعی معانی باطنی متعددی برای آیه مذکور استخراج نموده است ، نتائج این تحقیق حاکی است که روایات شیعی ضمن آنکه به مباحث تاریخی آیه که ناظر به یکی از رسوم کهن جاهلی است، اشاره دارند؛ با تاویلاتی که ناشی از توسعه معنایی واژگان آیه است، برداشت های عصری گوناگونی از آن بدست داده اند. از جمله تاویلات شیعی از آیه عبارتند از: اهل بیت ع ، امام علی ع ، بیوت علم، ورود به کارها از طرق آن.
۳.

واکاوی «تفسیر اثری جامع آیت الله معرفت» با تأکید بر سوره حُجَرات

تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۹
تفسیر روایی یا اثری گونه ای از تفسیر قرآن با استفاده از حدیث تفسیری است که همواره مورد عنایت مفسران شیعه بوده ولی نسبت به آن روش واحدی نداشته اند. علامه معرفت در تفسیر اثری جامع به عنوان آخرین اثر خود به تفسیر آیات قرآن به صورت جامع پرداخته است. از آنجا که سوره حجرات از منظر ایشان از سوره های اخلاقی اجتماعی و سیاسی بوده در این مقاله به روش توصیفی – تحلیلی به تبیین روش های تفسیری ایشان در این سوره پرداخته شده است. چهار روش تفسیر قرآن به قرآن، قرآن با سنت، قرآن با کلام صحابه و قرآن با کلام تابعین در این سوره مورد استفاده قرار گرفته شده است. ایشان همچنین از روش های عقلی، کلامی،ادبی،اجتهادی، لغوی و غیره در ذیل این چهار روش استفاده نمودند. میان روش هایی که ایشان به کار برده روش غالب تفسیری ایشان روش قرآن با نقل است که بیشترین استفاده و بهره را از این روش برده اند.
۴.

نقدی بر نظریه استقلالی بودن حجیت سنت با تکیه گاه بر دیدگاه علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن سنت حجیت استقلالی علامه طباطبایی آیت الله جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۴۱۰
برخی از محققان قائل به هم عرض بودن قرآن و سنت در حجیت بوده و سنت را در حالی که می تواند از قرآن کمک بگیرد در بخشی از اینکه قرآن درآن ساکت است، دارای استقلال می دانند، این نظریه برخلاف دیدگاه علامه طباطبایی و شاگردش آیت الله جوادی آملی است، که حجیت سنت را بر خواسته از قرآن و در طول آن می دانند، در این مقاله با روش تحلیلی، درصدد نقد دیدگاه اول برآمده و دلائلی از قبیل: قرآن آبشخور همه معارف سنت نه بخشی از آن، حجیت سنت وامدار آیات قرآن، قرآن معیار سنجش روایات، ترجیح ما وافق القرآن در تعارض روایات، ارائه شده است، دست آورد تحقیق حاکی از آن است که ادله قائلان به حجیت استقلالی سنت مثل، منبع بودن وحی برای سنت و دلیل عقلی بر حجیت سنت و نوگستر بودن آن، و عرضه روایات به سنت، نه تنها تمام نیست، بلکه برخی از آن به صورت غیرمستقیم حجیت سنت را در طول حجیت قرآن می داند و نه عرض آن.
۵.

نقش راهپیمایی اربعین حسینی در ایجاد تمدن نوین اسلامی

کلید واژه ها: تمدن اسلامی اربعین حسینی پیاده روی شاخصه ها و آسیب ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۷ تعداد دانلود : ۶۷۱
حماسه عاشوری در تحقق ارزش های تمدن اسلامی جایگاه بسیار مهمی دارد و قطعا راهپیمایی اربعین در احیاء ، تقویت و انتقال باور ها وارزش های آن نقش ایفا می کند، این پژوهش  با روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به منابع اسلامی به بررسی نقش راهپیمایی اربعین در ایجاد شاخصه های تمدن نوین اسلامی پرداخته است ، دست آورد این تحقیق حاکی است که  نگرش توحیدی و یک رنگی مردم، وحدت زائرین ، روحیه همکاری، و اتکا به نیروی جوانی ، از شاخصه های تمدن نوین اسلامی است، و مهم ترین آسیب های  این تمدن می تواند انگیزه های غیر الهی و تعصب و تبعیض نژادی و اختلاف طبقاتی و نفاق و تفرقه برخی از فرقه ها ونحله های دینی ومذهبی باشد.
۶.

تطبیق مختصات ماهیت تأویل قرآن و حقیقت انسان با تکیه بر دیدگاه علامه حسن زاده آملی

کلید واژه ها: تأویل تفسیر انفسی قرآن انسان توحید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۳۲۰
قرآن را مراتبیست، بالاتر از همه مرتبه ها تأویل قرآن است ، واما اینکه حقیقت تاویل قرآن چیست ؟ علامه حسن زاده آملی آنرا به حقیقت انسان منطبق می داند ، زیرا تمام اطوار نظام هستی را بصورت بالقوه در انسان موجود میدانند ، در این مقاله در صدد یم که با استفاده از منابع مرتبط و با روش تحلیلی نظرگری، تأویل قرآن را در تفسیر انفسی انسان جستجو نماییم ، لذا به حقیقت تأویل قرآن و حقیقت نفس انسان و تطبیق آن دو پرداخته شده ، وچنین بدست آمده است که مظاهر و شئون در مقام جمعی حقیقتی واحد دارند که سرچشمه ی تمام ظهورات و عین ظهورات است که حاصل خوانا شدن تأویل آفاق و انفس است که همان تطبیق بین دو کتاب قرآن جمعی و کتاب آفاقی است ، لذا استادی کامل برای خوانا شدن حقایق لازم است ، تا با طهارت در تمام مراتب بتواند حقایق قرآن و انسان کامل و نظام هستی و خود را مس بنماید، زیرا همه آفرینش ، آیینه های حقند اما انسان کامل آینه ای تمام نماست و نشان دهنده همه اسماء و صفات است لذا دارای وجود جامع، وحدت جمعی، وحدت حقّه ظلیّه و وحدت حقه حقیقیه است ،در نتیجه تاویل قرآن حقیقت انفسی انسان و منطبق است با حقیقت انسان کامل وهردوی آنچه در عالم صغیر به وجهی و در عالم کبیر به وجه دیگر می باشد یک حقیت است ، که همان توحید صمدی قرآن است ، لذا در واقع تاویل نهایی عالم خداوند است .
۷.

بررسی مفهوم «فطری بودن خداشناسی» در مکتب تفکیک (با تکیه بر دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی و شیخ محمود حلبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
معرفت فطری در مکتب میرزا مهدی اصفهانی و پیروان ایشان به معرفتی اطلاق می شود که نقطه مقابل معرفت عقلی است و برای رسیدن به این معرفت، فرد باید از تمامی استدلالات عقلی، افکار و اندیشه ها جدا گردد به گونه ای که زمینه هر نوع استدلال و تعقلی منتفی می شود. در این تحقیق با رد نظریه مذکور اثبات شده است معنای صحیح معرفت فطری، این است که انسان به گونه ای روشن و بدیهی به وجود خداوند تعالی اقرار و تصدیق داشته و نیازی به اقامه براهین پیچیده و دشوار و طولانی نباشد، در این تفسیر نیز سنخ معرفت و شناخت، استدلالی و عقلی است اما استدلالی در نهایت سادگی و روشنی، در حالی که در معرفت مطرح شده در مکتب تفکیک سنخ مدعا به گونه ای دیگر بوده و استدلال عقلی ابطال می شود. ایشان با استناد به معرفت قلبی، معتقدند که در این نوع از معرفت، کنه ذات خداوند به طور مستقیم شناخته می شود به طوری که هرگونه واسطه بین عارف و معروف از میان می رود. ما ضمن بررسی ادله ایشان با ارائه روایاتی ثابت کردیم که سنخ این معرفت نیز عقلی خواهد بود. محور اصلی این پژوهش بررسی اسنادی مبتنی بر نسخ خطی و واکاوی اندیشه ها و آثار مؤسس مکتب تفکیک و شاگرد خاص ایشان، شیخ محمود حلبی است نه آثار غیر مستقیمی که افراد دیگری درباره ایشان نوشته اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان