درخت حوزه‌های تخصصی

مطالعه حاضر با هدف شناسایی گونه های غالب وغایب تلفیق دربرنامه درسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و بررسی میزان فاصله آن با وضعیت ممکن صورت پذیرفت.روش پژوهش از نوع توصیفی/مقایسه ای بود وجامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه علوم اسلامی رضوی در سال تحصیلی 92-93به تعداد 940 نفربود.که 135نفر طبق فرمول حجم نمونه به شیوه نمونه گیری هدفمند به طوری که دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی که مدت زمان بیشتری را در دانشگاه سپری کرده اند و دروس بیشتری را گذرانده اند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند که در نهایت داده های حاصل از 80پرسشنامهای که توسط جعفری ثانی وهمکاران(1392) بر اساس الگوی تلفیق فوگارتی(1991)تهیه شده بود پس از جلب مشارکت آزمودنی ها جمع آوری شد و با استفاده از آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه درون آزمودنی ها و تی همبسته مورد تحلیل وتفسیر قرار گرفت. یافته ها نشان داد که: 1- از دید دانشجویان دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در حال حاضر، الگوی تلفیق بین رشته ای بر تدوین واجرای برنامه درسی این دانشگاه غالب است.2- الگوی تلفیق فرارشته، در برنامه درسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی غائب(امکانپذیرتر) است3- ازنظر دانشجویان،بین وضع موجود و وضع ممکن در هر سه دسته از الگوهای کلان تلفیق در برنامه های درسی دنشگاه علوم اسلامی رضوی تفاوت معنی دار مشاهده شد. با عنایت به یافته های حاصل، الگوی تلفیق غالب بر برنامه درسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی الگوی تلفیق بین رشته ای است که با ماهیت دانشگاه(حوزوی دانشگاهی) همخوانی دارد. والگویی که می تواند در برنامه درسی این دانشگاه مورد نظر قرار گیرد و به عبارت دیگر غائب می باشد، الگوی فرارشته ای است.

هدف این پژوهش، ارائه پاره ای از توانمندی های آثار تربیتی فرهنگ انتظار در پاسخ به چالش های جدید خانواده است. سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از: تربیت اسلامی در عصر غیبت، از چه واقعیت ها و ظرفیت هایی برخوردار است؟ چالش های جدید نهاد خانواده در عصر حاضر کدامند؟ آثار تربیتی انتظار چه تأثیری بر چالش های جدید خانواده دارد؟ روش پژوهش در این مقاله، توصیفی، اسنادی و تحلیلی است. ابتدا موارد ناظر به واقعیات تربیت اسلامی در عصر غیبت با مراجعه به منابع مستند، توصیف می شود و پس از آن، چالش های جدید نهاد خانواده به شیوه اسنادی و از طریق پژوهش های انجام شده، طبقه بندی می گردد و در بخش بعدی آثار تربیتی انتظار از طریق واکاوی برخی روایات تبیین شده، با تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش، آثار تربیتی انتظار به منزله عوامل بازدارنده خانواده از چالش های جدی و جدید ارائه می شود. برخی یافته های پژوهش عبارتند از مهم ترین آثار تربیتی انتظار در مفاهیمی مانند «باور به هدفداری جهان»، «حاکمیت تقوی بر جامعه»، «معیت علم و عمل متربی»، «حضور خانواده در متن تربیت» و «معناداری زندگی» قابل ارائه است و خانواده مانند یک سازمان زنده و پویا اگر متأثر از فرهنگ انتظار باشد، در معرض تحولات و دگرگونی های مثبتی قرار می گیرد مانند داد و ستد عاطفی عمیق، الگوسازی، فضاسازی تربیتی، تفاهم پایدار، مداومت بر نیایش، تمهید سلامت اخلاقی جامعه، سازواری با هدف آفرینش، و . . . . التزام به هر یک از این تحولات، شرایطی را برای متربی مهیا می کند که از بروز چالش های جدی در خانواده، ممانعت به عمل می آورد.