موارد دیگر

از معصومان(ع) به عنوان معلم و مبیّن قرآن، احادیث بسیاری بر جای مانده است. این احادیث از حیث تأثیری که در تبیین قرآن دارند، به چند دسته تقسیم می شوند: دسته ای تفسیری است؛ یعنی معصومان(ع) کوشیده اند تا با محور قرار دادن الفاظ و ساختار کلام و رعایت اصول محاوره، مراد الهی را بیان کنند. در موارد بسیاری، این دسته از احادیث با احادیث مشابه درهم می آمیزد وکار بهره گیری از آنها را با سختی و اشکال مواجه می سازد. این مقاله درصدد است با بیان ویژگی های این دسته از احادیث، شاخصه هایی ارائه دهد که در موارد ابهام، حدیث تفسیری از غیر آن بازشناخته گردد. براساس این پژوهش، معیارهای حدیث تفسیری عبارت است از: هماهنگی محتوایی با آیه؛ تبیین مدلول ظاهری آیه، انطباق پذیری بر آیه، هماهنگی با سیاق آیه، هماهنگی با آیه در سیر بیان مطالب.

۲۸۴.

شاخص ها و چشم انداز دانشگاه مردم سالار در قرآن و حدیث

نویسنده: سهراب مروتی امیر فتاحی آمنه جوشن

منبع: حسنا سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۶

کلید واژه ها: مردم سالاری دینی قرآن و حدیث دانشگاه مردم سالار

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت

تعداد بازدید : ۱۳۳۷ تعداد دانلود : ۹۰۳

دانشگاه به عنوان خالق نظام فکری هر جامعه، از جایگاه برجسته ای در نهادینه کردن هر تفکّر و ایدئولوژی در جامعه برخودار است. در حقیقت نخستین و اصلی ترین گام برای تعالی یک مکتب فکری، معماری مطلوب آن اندیشه و تفکّر در دانشگاه است. به رغم تلاش های فراوان و شایسته در عرصه مردم سالاری دینی، هنوز به نحوِ مطلوب به نهادینه کردن این ایدئولوژی اسلامی در دانشگاه پرداخته نشده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است با تحلیل و بررسی آیات قرآن کریم و همچنین روایات اهل بیت علیهم السلام و استنباط از این آموزه ها به نهادینه شدن این تفکّر در دانشگاه بپردازد. در این تحقیق به تبیین ویژگی های بارز دانشگاه مردم سالار و شاخص های چشم انداز دانشگاه مردم سالار پرداخته شده است. در این تحقیق، دانشگاه مردم سالار، نهادی با پنج مشخصه ذاتی یا مؤلفه بنیادین هویّت علمی، هویّت دینی و کارآمدی برای جامعه، رضایت محوری و توانمندی علمی معرفی شده است و جهت نهادینه کردن نظام فکری مردم سالاری در جامعه به ترسیم چشم انداز دانشگاه مردم سالار پرداخته شده که بر این مبنا، برای چشم انداز مذکور شاخص هایِ ارزشی دانایی، توانایی، نیکویی و زیبایی لحاظ شده است.

۲۸۵.

نقش امام هادی علیه السلام در جهت دهی به مباحث فکری و عقیدتی پیرامون قرآن کریم

نویسنده: امیر فتاحی علی دشتی

منبع: حسنا سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۶

کلید واژه ها: قرآن کریم امام هادی علیه السلام مباحث فکری و عقیدتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۹۴ تعداد دانلود : ۸۸۲

مقاله حاضر مهمترین مباحث فکری و عقیدتی درباره قرآن کریم در عصر امام هادی علیه السلام را بررسی می کند. اقدامات و تدابیر حکیمانه این امام همام در مقابل این مکاتب و مباحث می باشد. این تحقیق با تکیه بر جمع آوری مطالب با روش کتابخانه ای و ضمن بهره گیری از آموزه های اسلامی بخصوص روایات اهل بیت علیهم السلام، سعی شده است مهم ترین مباحث مذکور مورد بررسی قرار گرفته و مواضع و تدابیر حکیمانه ابوالحسن امام هادی علیه السلام در برابر این مباحث بیان شود. این تحقیق سه مبحث و جریان فکری تحریف، حدوث و قدم قرآن و همچنین تفسیر این کتاب مقدس را به عنوان بارزترین مباحث پیرامون قرآن کریم در این دوره ذکر می نماید که امام هادی علیه السلام با طرح محورهای اصالت قرآن، عدم پیروی از بدعت ها و تبیین و توضیح دقیق مفاهیم ثقل اکبر که همان قرآن کریم می باشد به موضعگیری حکیمانه در این دوره پرداخته اند که این تدابیر، آگاه سازی جامعه اسلامی بخصوص پیروان مذهب تشیع و مصونیت این مذهب در مقابل جریان های سوء فکری عقیدتی در این عصر را موجب شد.

۲۸۶.

سلام و انواع آن در قرآن و یاسین

نویسنده: عاقله صابری

منبع: بینات بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷ و ۷۸ ویژه ی حقایق و مفاهیم سوره مبارکه یاسین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر

تعداد بازدید : ۸۷۹ تعداد دانلود : ۵۸۶

۲۸۷.

توکل و مسئله کفایت خدا از منظر آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی فعالی

منبع: مطالعات تفسیری سال چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۵

کلید واژه ها: وکیل حساب تسبیب رزق کرامت نفس آیات توکل تفویض و تسلیم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۱۷ تعداد دانلود : ۱۱۳۵

توکل از مفاهیم ارزشمند و زیبای قرآنی است که دسترسی به حقیقت آن در کشف ماهیت ایمان موثر است و بر اساس آن معنای روزی بدون حساب و مسبب الاسباب بودن خداوند روشن می شود. از دیرزمان تا کنون در بحث توکل ذهن آدمی با مسائلی چند مواجه است. ازاین رو هرگاه سخن از آفرینش انسان و به دست گیری زمام امور انسان از سوی خداوند می شود، بی درنگ پرسش از نیازمندی یا بی نیازی خدا به انسان، ذهن کنجکاو آدمی را پر می کند و به دنبال آن مسائلی چون: رابطه توکل با تنبلی، ارتباط توکل با فقرآوری، چگونگی جمع میان توکل و توسل به اسباب ظاهری و آثار بیرونی و درونی توکل، در انسان مطرح می شود. مقاله حاضر با نگاهی عمیق و کاربردی به آیات قرآنی و متون دینی، مسئله محوری مزبور و ابعاد مختلف آن را مورد بررسی قرار داده است.

۲۸۸.

مهدویت در تفسیر آیات اسراء(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد هدایتی

منبع: مطالعات تفسیری سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۳

کلید واژه ها: نسخ استثنا پاداش رسالت آیات مودت مودة فی القربی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۴۵ تعداد دانلود : ۶۱۵

درباره آخرین حجت الهی حضرت مهدی# و مهدویت، آیه صریحی در قرآن وجود ندارد؛ اما با کمک روایات فراوانی که به عنوان تأویل یا تطبیق در منابع فریقین وجود دارد، می توان مهدویت و منجی گرایی را یکی از جلوه های معرفتی قرآن دانست که برای هدایت و رستگاری بشر نازل شده است. آیات 4 تا 8 سوره اسراء از جمله آیاتی است که به گونه تأویلی به ظهور آن حضرت پرداخته و مفهوم آن را از زمان بنی اسرائیل و دین یهود، به حوادث مشابه در دین اسلام می کشاند. این آیات که به بخشی از تاریخ پر فراز و نشیب بنی اسرائیل، صعود و نزول اخلاقی و معرفتی و فساد و عقاب آنان اشاره دارد، به کمک روایاتی که ابتلاء و امتحان امت خاتم را همانند روش و سنت زمان بنی اسرائیل می داند، سبب هوشیاری و مراقبت بیشتر در برابر فتنه های پیش از ظهور و وظیفه شناسی و آمادگی و انتظار خردمندانه تر نسبت به عصر منجی موعود و ایام ظهور مصلح کل و حکومت جهانی آن حضرت می گردد.

۲۸۹.

«صلح» و «سلم» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اصغر افتخاری حسین محمدی سیرت

منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: قرآن کریم صلح مثبت صلح منفی سلم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۱۶۲ تعداد دانلود : ۳۷۱۸

«صلح» به عنوان یکی از مفاهیم بنیادین در مطالعات سیاسی و اجتماعی مورد توجه اندیشمندان بسیاری در این حوزه قرار گرفته و تعاریف متعددی از آن بیان شده است. در اکثر تعاریف صلح مفهومی در برابر جنگ تعریف شده و با اتخاذ رویکردی منفی، به «نبود جنگ» تعریف گردیده است. در رویکردهای نوین با اتخاذ نگاهی مثبت و فعال و به منظور ایجاد صلحی پایدار، این مفهوم صرفاً ناظر به جنگ تعریف نشده، بلکه همه عوامل بر هم زننده صلح مورد توجه قرار می گیرند و با اتخاذ منظری درونی و ذهنی به صلح در صدد ایجاد صلح پایدار می باشند. مقایسه تعریف قرآن کریم از صلح گویای یکسانی ها و تفاوت هایی در این موضوع است. گویاترین واژه در قرآن کریم که معادل صلح متعارف قرار می گیرد، واژه «سلم» است. سلم بیانگر صلح ایمانی و بیرونی است. در این تحقیق با به کارگیری دو روش تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی تلاش شده به درک مفهوم سلم در قرآن کریم پرداخته و این نتیجه حاصل شده که همراهی مفهوم سلم در قرآن کریم با مفاهیمی چون عدالت، حق، عزت و ایمان تعریفی متفاوت از صلح ارائه می دهد. صلح اسلامی دارای رویکردی مثبت و درونی به صلح است که در قالبی عادلانه و به منظور دستیابی به اهداف الهی ترسیم می گردد و ارزش عرضی آن ناظر به مقدمه سازی تحقق اهداف دین و عدالت است و خود ارزشی مطلق و نهایی نیست که رسیدن به آن در هر شکلی متعالی تر از حالت نبود صلح تلقی گردد.

۲۹۰.

توسیط و عدم توسیط قرآنی در نگره معناشناختی و زیباشناختی علامه طباطبایی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمد عشایری منفرد

منبع: قرآن شناخت سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: زیباشناسی معناشناسی توسیط عدم توسیط صوت تخیلی ترکیب Mix صوت و تصویر تخیلی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۶۰ تعداد دانلود : ۷۳۴

بلاغیان سنتی ما همواره تأکید کرده اند که ترکیب ها و ساختارهای کلام بلیغ ارزش زیباشناختی و معناشناختی دارد. در متن قرآن کریم آرایش اجزای جمله با مهندسی خاصی صورت پذیرفته و ترکیب های زیبا و معناداری پدید آمده است. یکی از این آرایش های زیبا و معنادار آن است که جزئی از جمله در میان دو جزء دیگر قرار گرفته است. یکی دیگر از این آرایش ها نیز آن است که در جایی که انتظار ذکر جزئی در بین دو جزء دیگر داریم، این جزء ذکر نشود. مفسران و معربان، این اسلوب ها را با «حذف» و «تقدیر» معنا کرده اند، اما علامه طباطبایی بر آن است که تقدیرگرایی، افزون بر آنکه بخشی از معنای آیه را پنهان می کند، زیبایی شگفت آور آیه را نیز از بین می برد. وی با نگاه ویژه ای که به این اسلوب دارد، آن را معنادار و پدیدآورندة زیبایی منحصربه فردی یافته است. قاعده انگاری این نگاه ویژه با مشکلاتی روبه رو است که در این مقاله آن اشکال ها بررسی و جایگاه تفسیری و ارزش زیبایی شناختی این نگاه به مثابة قاعده ای فراگیر اثبات شده است.

۲۹۱.

حق پذیران در قرآن و یاسین

نویسنده: محمود خیراللهی

منبع: بینات بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷ و ۷۸ ویژه ی حقایق و مفاهیم سوره مبارکه یاسین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۸۵ تعداد دانلود : ۵۳۵

۲۹۲.

مفهوم قصر در سوره ی یاسین

نویسنده: عزت الله مولایی نیا عبدالعزیز صوفی زاده

منبع: بینات بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷ و ۷۸ ویژه ی حقایق و مفاهیم سوره مبارکه یاسین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۳۶ تعداد دانلود : ۶۸۹

۲۹۳.

بازشناسی مفهوم «مثانی» در قرآن کریم با تأکید بر سیاق آیه 23 سوره زمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی مطیع فایضه علی عسگری

منبع: علوم قرآن و حدیث سال چهل و پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹۱

کلید واژه ها: تفسیر قرآن سبب نزول سیاق مثانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر

تعداد بازدید : ۲۷۷۴ تعداد دانلود : ۸۹۳

قرآن کریم دارای ساختار ویژه الهی، سطوح و لایه های متنوع معنایی است که طی آن دریایی بیکران از معانی و معارف الهی را در لفافه حروف و کلمات مشهود عربی گردآورده و خود را این چنین معرفی نموده است: « اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِیثِ کِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِی» (زمر/23) تعبیر «مثانی» از جمله تعبیراتی است که وضع قرآن بوده و قرآن کریم برای اولین بار در معرفی خود از آن استفاده کرده است. بنابراین باید کوشید تا مفهوم «مثانی» را از خود قرآن به دست آورد. در همین راستا نوشتار حاضر انجام مقدماتی را لازم و ضروری فرض کرده است، ابتدا با جستجو در معنای واژه «مثانی» آن را به معنای «انعطاف و پیچشی که مستلزم دو رکن است» دانسته، چنان چه بررسی مشتقات واژه «مثانی» در سایر آیات قرآن کریم نیز مؤید چنین معنایی است و سپس به بررسی و نقد نظرات مفسران و مستشرقان درباره مفهوم «مثانی» اهتمام ورزیده و با توجه به این که اکثر نظرات محققان قرآن برخاسته از نگاه برون متنی و مستقل از سیاق آیه شریفه 23 سوره زمر است بر آن شده تا این بار با توجه به سیاق و فضای حاکم بر آیه مذکور به بازشناسی مفهوم «مثانی» بپردازد و در نهایت به این باور رسیده که «مثانی» بودن قرآن بیان گر دو نمود از قرآن کریم است، یک نمود در لوح محفوظ و دیگری قرآن نازل شده در قالب عبارات عربی مشهود که هر دو یک حقیقت اند ولیکن در دو شکل و نمود که به یکدیگر معطوف هستند.

۲۹۴.

تأملی در فلسفه سریان سنت آزمایش از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد سلیمانی

منبع: اندیشه نوین دینی سال نهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳۲

کلید واژه ها: فلسفه تاریخ قانون مندی تاریخ سنت های الهی ابتلا و آزمایش عوامل محرک تاریخ

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۰ تعداد دانلود : ۸۴۵

سنت های الهیِ حاکم بر جامعه و تاریخ از عوامل محرک تاریخ به شمارمیآیند که بسیاری از عوامل روبنایی سیر تاریخ تحت حاکمیت آنان قرار دارند؛ یکی از عام ترین این سنت ها«آزمایش» است که آیات فراوانی از قرآن مجید بدان اختصاص یافته است. در این مقاله اهداف خرد و کلان سریان سنت ابتلا در تاریخ از منظر قرآن مجید بررسی شده است. در یک تحلیل عقلی، سنت آزمایش در قرآن دو هدف کلان «تمحیص و نمایاندن چهره مؤمنان واقعی» را تعقیب میکند و سایر اهداف، جزئی و زیرمجموعه این دو هدف محسوب میشوند؛ بدین سان تربیت بهترین انسان صالح، ساختن انسان مسئول و تاریخ ساز، رجوع به سوی خدا، قدرشناسی و بسترسازی هدایت، زیرمجموعه هدف کلان تمحیص قرار میگیرند و آشکار کردن مجاهدان، صابران و خائفان، تحت عنوان نمایاندن چهره مؤمنان واقعی مطرح میگردند.

۲۹۵.

بررسی تفسیری آیات سجده فرشتگان بر حضرت آدم(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی اکبر ربیع نتاج محسن جهاندیده

منبع: مطالعات تفسیری سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۶

کلید واژه ها: روایات تفسیری آیات خلقت آدم (ع) سجده بر انسان سجده فرشتگان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر

تعداد بازدید : ۳۴۰۲ تعداد دانلود : ۹۶۶

خداوند در قرآن کریم جریان خلقت حضرت آدم(ع) را در آیات مختلفی بازگو نموده است. بخشی از این آیات به موضوع سجده فرشتگان بر آن حضرت اختصاص یافته است که قطعه ای زیبا، غرورآفرین اما مشکل از نظر تفسیری است، به گونه ای که مفسران درباره چیستی و چگونگی سجده فرشتگان به بحث و بررسی پیرامون دیدگاه های مختلفی نظیر: پیشانی بر زمین نهادن فرشتگان، خضوع و خشوع آنها و قرارگرفتن آدم به عنوان قبله گاه آنان، پرداخته اند. مفسران درباره اینکه شخص حضرت آدم(ع) یا نوع آدمی ـ و حضرت به عنوان نماینده دیگر انسان ها ـ مسجودٌ له فرشتگان بوده و نیز درباره اینکه در امر به سجده، خطاب شامل همه فرشتگان بوده است یا برخی از آنان، اختلاف نظر دارند. این مقاله ضمن بررسی دیدگاه های فوق بر آن است که امر به سجده در این آیات، امر حقیقی است و این امر برای تکریم و تعظیم شأن آدم انجام یافته است و فرشتگان برای امتثال فرمان خداوند جبین بر خاک نهاده اند.

۲۹۶.

ضرورت، ماهیت و روش استنطاق از منظر روایات اهل بیت(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی ایزدی زهره اخوان مقدم

منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: تفسیر به رأی تأویل تفسیر موضوعی تفسیر قرآن به قرآن استنطاق

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۰۹ تعداد دانلود : ۹۴۵

قرآن کریم دستورالعمل زندگی بشر تا روز رستاخیز است و لذا باید همواره پاسخگوی نیازهای وی باشد. لازمة این غرض، جامعیت و جاودانگی این کتاب است که هر دو لازمة خاتمیتِ نبوت می باشند. یکی از انواع ارتباط با قرآن که اهل بیت(ع) بر آن تأکید داشته و بر لزوم آن تصریح نموده اند، استنطاق است. «به نطق آوردن کلام الهی» یعنی حضور جدی این متن صامت در جوامع بشری، و حلّ معضلات و دغدغه ها، و ایفای نقش. استنطاق به معنای «عرضة سؤالات به قرآن و دریافت پاسخ» امری فراتر از تفسیر ترتیبی، تفسیر قرآن به قرآن، و تأویل قرآن است و با آن ها تفاوت ماهوی دارد. چه، این تعامل ها از متن قرآن آغاز می شود ولی شروع استنطاق، از متن جامعه و مشکلات آن است. با این وجود، تفسیر به رأی نیز نیست، زیرا مستنطق با سؤال به سراغ قرآن می رود، نه با جواب. از سوی دیگر، اگرچه سطح اعلای استنطاق خاصّ اهل بیت(ع) است، ولی به دلائل متعدد، منحصر در ایشان نمی باشد. این پژوهش ضمن پرداختن به میزان کاربرد روائیِ واژة استنطاق به طور کلی و نیز استنطاق قرآن، با اشاره به نظریة شهید صدر در تفسیر موضوعی، مسائل مرتبط را با روش تحلیلی-توصیفی مورد دقّت قرار می دهد.

۲۹۷.

انذار در سوره یاسین

نویسنده: مرضیه محصص

منبع: بینات بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷ و ۷۸ ویژه ی حقایق و مفاهیم سوره مبارکه یاسین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۶۲ تعداد دانلود : ۴۰۹

۲۹۸.

پدیده حیات در قرآن و یاسین (شگفتی های آفرینش در خلقت پرندگان و حشرات)

نویسنده: لیلا صالحی

منبع: بینات پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸۰ ویژه ی حقایق و مفاهیم سوره مبارکه یاسین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر

تعداد بازدید : ۱۰۱۷ تعداد دانلود : ۴۳۶

۲۹۹.

کارکردها و ویژگی های صنعت بلاغی تشبیه تمثیلی در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: روح الله نصیری

منبع: کاوشی نو در معارف قرآنی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: تشبیه تمثیل قرآن کریم بلاغت تمثی لهای قرآن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۱۴ تعداد دانلود : ۵۵۵۴

قرآن کریم دربرگیرنده نثری موزون، مسجع و مملو از مؤثرترین امثال و محکم ترین تشبیهات است. بهترین زبانی که می تواند معارف عقلی و مفاهیم معنوی را برای توده مردم تبیین کند، است. تمثیل از لحاظ ابراز مکنونات و پرده برداری از حقایق، متخیل را در شکل حقیقت، « تمثیل » و پنداشته شده را بسان یقین عرضه می کند. تمثیل در دل ها چنان اثری دارد که وصف شیء به تنهایی آن اثر را ندارد، از همین رو یکی از شیوه های بیانی قرآن کریم، تمثیل است . پیام های اعتقادی و اخلاقی که در ورای تمثیل های قرآنی، گنجانده شده می تواند آدمی را به سوی زندگی سعادتمند رهنمون سازد. بیشتر تمثیل های قرآنی از نوع معقول به محسوس هستند، چراکه این نوع تشبیه با ایجاد مشابهت میان معنایی معقول با امری محسوس به خوبی واقعیات دور از ذهن را برای انسان مجسم کرده و به تصویر می کشد، و با این روش، راه ادراک بسیاری از مفاهیم دینی و عقلی را برای انسان آسان می کند و بیشترین میزان تأثیر را در نهاد او به جای می گذارد. در این مقاله تلاش شده تا پس از تعریف تشبیه و تمثیل و بیان کارکردهای آن، به مطالعه موردی برخی تمثیلات قرآنی پرداخته شده و ویژگی های تشبیهی آنها که عموماً نسبت بدان غفلت ورزیده می شود، با هدف فهم و درک بخشی از اعجاز بیانی قرآن کریم، مورد بررسی قرار دهیم.

۳۰۰.

چیستی و ماهیت علم در قرآن و روایات و آموزههای اسلامی

نویسنده: علیرضا شابدین

منبع: حبل المتین سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ و ۴

کلید واژه ها: استبداد اندیشه سیاسی جنگ روانی قدرت نرم جنگ نرم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۱۹ تعداد دانلود : ۷۳۵۳

به طور کلی در بررسی مکاتب، هیچ مکتبی مانند اسلام برای علم و معرفت و آگاهی ارزش قایل نیست و هیچ دینی مانند اسلام مردم را از خطر جهل تحذیر نکرده است. از نظر اسلام علم اساس همه ارزشها و جهل ریشه همه معایب و مفاسد فردی و اجتماعی است. همچنین از نظر اسلام انسان در هر حرکتی نیاز به شناخت و آگاهی دارد: عقاید، اخلاق و اعمال انسان باید مبنای علمی داشته باشد. روش تحقیق این مقاله کتابخانهای و با بهرهگیری از دستاوردهای پژوهشی بوده است. سؤال اصلی تحقیق، چیستی حقیقت علم در قرآن و روایات و آموزههای دینی است. هدف اصلی تحقیق بررسی و نشان دادن جایگاه و چیستی علم در قرآن و روایات و آموزههای اسلامی جهت بهرهگیری عملی از آن در زندگانی میباشد. در این نوشتار تحلیلی تلاش شده است تا جایگاه علم در متون اسلامی مورد ارزیابی قرار بگیرد.

درخت حوزه‌های تخصصی