فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹۸۹ مورد.
حوزه های تخصصی:
میانگین سن ازدواج اول رایج ترین شاخص زمان بندی ازدواج در مطالعات و تحلیل های جمعیتی و اجتماعی است. محاسبه این شاخص با اطلاعاتی که مستقیما تعداد و سن در ازدواج های اول را اندازه گیری کند در بسیاری از کشورها و مناطق مقدور نیست. از این روی کاربرد معادل ان، یعنی متوسط سال های تجرد که با روش غیر مستقیم برآورد می شود، متداول شده است. علاوه بر اینکه در محاسبه این مشخص کننده تجربه مقطعی- سنی به نسل ها تعمیم داده می شود، در استفاده از آن برای...
جمعیت شناسی بیوه زنان در ایران بر اساس آمارگیری ها و سرشماری ها
حوزه های تخصصی:
به کسانی که همسر خود را بر اثر فوت از دست داده اند بیوه اطلاق می شود. بیوگی یکی از وضعیت های چهارگانه زناشویی منعکس در نشریات سرشماری است. از آنجایی که احتمال ازدواج مجدد پس از فوت همسر برای کمتر از مردان است، بیوگی در مورد زنان نمود بارزتری پیدا می کند. در این مقاله تلاش در جهت ارائه تصویری از ویژگی های جمعیت شناختی بیوه زنان و روند صورت گرفته است. روند تحولات ...
بررسی جنبه های اجتماعی و پیامدهای ناباروری ، مطالعه موردی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ناباروری به عنوان یک نوع بیماری و پدیده مرضی در کشورهای مختلف جهان خصوصا کشورهای در حال توسعه است که مشکلات و معضلات روحی - روانی و اجتماعی - فرهنگی گوناگونی را به دنبال دارد. با توجه به اینکه قشری از افراد جامعه ما نیز در معرض آثار و پیامدهای این مساله هستند و در زندگی خصوصی و روابط زناشویی با مصائبی از قبیل بدرفتاری، بی توجهی، محرومیت های اجتماعی - اقتصادی و طلاق و جدایی روبرو هستند، شناخت مسائل و مشکلات این قشر و توجه به این زوجین در برنامه ریزی ها و سیاست گذاریهای بهداشت تولید مثل از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق هدف بررسی جنبه های اجتماعی و پیامدهای ناباروری می باشد.
جنسیت و دینداری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در تبیین علل دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان، کالت [1] با ترکیب تئوری ریسک گریزی و تئوری قدرت – کنترل، دینداری زنان را به اقتدار پدر سالارانه یا برابر طلبانه در خانواده ایشان مربوط می کند. از طرف دیگر علی رغم تحقیقات گوناگون که یافته دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان را تأیید می کند، لوونتال معتقد است که این یافته در همه جوامع و فرهنگ ها و مذاهب مشاهده نمی شود و تفاوت هایی در این زمینه وجود دارد. ما در این مقاله برآنیم که به آزمون این فرضیه ها پرداخته، به این سؤال ها پاسخ دهیم که آیا در ایرانیان زنان از مردان دیندارترند؟ آیا در مذاهب و ادیان ایرانی این یافته تأیید می شود؟ آیا زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دیندارترند؟ برای پاسخگویی به این سؤال ها پیمایش ملی ارزش های اجتماعی و فرهنگی ایرانیان با ابزار پرسشنامه و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شده است و نتایج تحقیق نشان می دهد : 1- در ایرانیان تفاوت های جنسیتی در دینداری به نفع زنان است؛ 2- تفاوت های جنسیتی در دینداری در سنی ها بیشتر از شیعه هاست، اما در میان مسیحیان به چشم نمی خورد؛ 3 – در زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دینداری بیشتری به چشم نمی خورد .
بررسی عوامل روان شناختی اجتماعی موثر بر تمایل اعضا هیئت علمی دانشگاه های شهر تهران به مهاجرت به خارج
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر بر اساس بخشی از اطلاعات ماخوذ از پیمایش «اعضا هیات علمی دانشگاه های دولتی شهر تهران با هدف بررسی عوامل روانی - اجتماعی موثر بر تمایل اعضا هیات علمی به مهاجرت به خارج از کشور» تدوین و تنظیم شده است. با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز گرد آوری شده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه اعضا هیات علمی رسمی شاغل در دانشگاه های دولتی شهر تهران تشکیل می دهد. نمونه آماری تحقیق 120 نفر عضو هیات علمی است که بر اساس قواعد تعیین حجم نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق و نیکویی برازش مدل نظری نشان می دهد که تمایل به مهاجرت به طور معکوس با رضایت شغلی، احساس امنیت شغلی، احساس رضایت از زندگی، درجه مشارکت سیاسی - اجتماعی، سال های اشتغال در دانشگاه و عوامل مداخله گر رابطه دارد. همچنین تمایل به مهاجرت به طور مستقیم با وضعیت اجتماعی - اقتصادی، عوامل دافعه و عوامل جاذبه همبسته است. نتایج حاصله از کاربرد رگرسیون چند گانه و تحلیل مسیر نشان می دهد که متغیرهای رضایت شغلی، مشارکت اجتماعی- سیاسی، عوامل جاذبه، سال های اشتغال در دانشگاه و عوامل مداخله گر به عنوان تعیین کننده ترین عوامل تاثیر گذار بر انگیزش به مهاجرت اعضا هیات علمی مطرح اند. این متغیر ها حدود 45 درصد از کل تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند
پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج
حوزه های تخصصی:
معمولا الگوی سنی ازدواج در میان اقوامی مانند ایرانیان ترکمن الگویی زودرس شناخته شده است. به عبارت دیگر غالبا قومیت را به عنوان نیرویی از نیروهای سنت، عامل کاهش سن ازدواج دانسته اند. در این مقاله برای بررسی این مسئله، ابتدا مروری بر آثار مردم شناختی و گزارش های منتشر شده درباره سن ازدواج در میان ایرانیان ترکمن داشته و سپس از روی منابع آماری موجود مانند سرشماری ها ...
مرحله انتقالی مرگ و میر شواهدی از استمرار انتقال اپیدمیولوژیک ایران در دهه اخیر
حوزه های تخصصی:
نظریه انتقال جمعیت با سابقه ای طولانی به عنوان یکی از پایدارترین دستگاه های مفهومی در جهت تبیین تاریخی، اجتماعی تحولات جمعیت ها مطرح شده است. طی فرایند انتقال مرگ و میر، علل مرگ نیز دستخوش تغییرات اساسی می شوند. نظریه انتقال اپیدمیولوژیک بر تغییرات پیچیده الگوهای سلامتی و بیماری ها، روابط متقابل موجود میان این الگوها، عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیستی و جمعیت شناختی موثر بر آن ها و ...
مبانی و زمینه های مردم شناسی در گلستان سعدی
حوزه های تخصصی:
بررسی عوامل مهاجرت نخبگان در ایران
حوزه های تخصصی:
تجربه اقامتی و تمایل به مهاجرت به شهر تهران
حوزه های تخصصی:
تجربه اقامت در یک محیط را می توان یکی از عوامل موثر بر تمایل به مهاجرت به آن محیط دانست. مطالعه این اثر بدون در نظر گرفتن سایر متغیرها امکان پذیر نیست. با توجه به سایر تعیین کننده های تمایل به مهاجرت و با استفاده از برخی نظریه های مهاجرت، مدل نظری تحقیق شکل گرفته است. برای ارزیابی مدل و شناخت تاثیر تجربه اقامتی در شهر تهران بر میزان تمایل به مهاجرت به این ...
نقد و بررسی کتاب: مهاجرت؛ مؤلف/ مترجم: حبیب اله زنجانی
حوزه های تخصصی:
بررسی وضعیت اشتغال زنان سرپرست خانوار در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۹۷ و ۹۸
15-34
حوزه های تخصصی:
هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت اشتغال زنان سرپرست خانوار در ایران است. اشتغال زنان ایرانی دو ویژگی مهم دارد: اول آنکه در مقایسه با سایر کشورهای در حال توسعه زنان فرصت های شغلی کمتری دارند و دوم آنکه اغلب در بخش های غیر رسمی با دستمزد پایین مشغولند. اشتغال زنان "سرپرست خانوار" حکایت دیگری است که در پی مشکلاتی مثل فوت شوهر، طلاق، از کارافتادگی شوهر، مفقود الاثر بودن سرپرست و ... شکل می گیرد . طبق نتایج حاصله از چهار سرشماری اخیر کشور نسبت زنان سرپرست خانوار از 4/8 درصد در سال1375 به 7/12 درصد در سال 1395 رسیده است. بر اساس نتایج سرشماری سال 1395 در حدود 3061753 زن هستند که سرپرستی خانوارهای خود را بر عهده دارند. نتایج حاصله نشان داد که به طور میانگین 6/14 درصد زنان سرپرست خانواده شاغل هستند. بیش از 8/61 درصد این زنان خانه دارند (3/68 درصد روستایی در مقابل 6/59 درصد از زنان سرپرست خانوار شهری) و شغل دیگری ندارند. تقریبا 6/15 درصد این زنان بدون داشتن کار دارای درآمد هایی هستند (8 درصد زنان سرپرست روستایی در مقابل 2/18 درصد زنان سرپرست خانوار شهری) این در حالی است که در حدود 44 درصد این زنان سرپرست خانوارهای دو یا سه نفره و 4/11 درصد نیز سرپرست خانوارهایی با تعداد جمعیت بیش از سه نفر هستند. و مابقی در حدود 7/41 درصد زنان سرپرست خانوار به تنهایی زندگی می کنند و فقط بار اقتصادی زندگی شخصی خود را بر دوش می کشند. نکته جالب توجه اینکه در حدود 7/48 درصد زنانی که سرپرستی خانوارهای ایرانی را بر عهده دارند در گروههای سنی 60 سال و بیشتر قرار دارند و در واقع در دوران کهولت خود بسر می برند. که این امر به لحاظ اقتصادی مشکل این قشر از زنان را دوچندان می کند. نتیجه این که این زنان و خانواده هایشان اکثرا جزء حاشیه نشینان اقتصادی محسوب می شوند و شرایط سختی را می گذرانند .
وضعیت تنظیم خانواده و سیاستهای جمعیتی در چین
حوزه های تخصصی:
علم شمارش و کاربردهای تاریخی آن در ایران بعد از اسلام
حوزه های تخصصی:
بررسی عوامل اقتصادی جمعیتی مؤثر بر باروری زنان 49-15 ساله شاغل درآموزش و پرورش منطقه 22 تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
کنترل موالید و جلوگیری از بارداری ناخواسته بستگی زیادی به سطح اطلاعات مردم دارد. از این رو ازدواج های زودرس را می توان یکی از عوامل ایجاد کننده افزایش جمعیت دانست. ایران در حال حاضر سالانه به طور متوسط حدود 3% افزایش جمعیت دارد .که البته این میزان در شهرها و روستاها اختلاف زیادی با هم دارند . آنجا که اطلاعات افراد از نظر وسایل جلوگیری از بارداری بالاست و مؤسسات عمومی مانند مراکز بهداشتی و درمانی و مراکز نظیر آن که همه گونه اطلاعات و وسایل را در اختیار افراد علاقه مند می گذارند سطح موالید پایین تر از جاهایی است که مردم آگاهی چندانی نسبت به این مسائل ندارند. این تحقیق در صدد تبیین تأثیر عوامل اقتصادی جمعیتی مؤثر بر باروری زنان 49-15 ساله شاغل در آموزش و پرورش منطقه 22 تهران است . بر اساس نظریات اندیشمندانی که در زمینه باروری و عوامل مؤثر بر آن مطالعه و نظریه پردازی کرده اند، چنین بر می آید که باروری در ایران تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که تحصیلات، تعداد فرزندان، سن همسر، سن به هنگام اولین بارداری، بر باروری تأثیر دارد. و عواملی چون سن، درآمد میزان آشنایی با وسایل جلوگیری از بارداری ،تنظیم فواصل بین باروری و هزینه اوقات فراغت فرزندان تأثیرآنچنانی بر باروری ندارد. یافته های این تحقیق عدم توجه و یا کم توجهی به شرایط اجتماعی، ارزشی و فرهنگی حاکم بر فضای جامعه و نیز موانع اقتصادی تأثیر گذار بر باروری را به عنوان عناصر مهم و مؤثر بر باروری برشمردند.
مهاجرت کارگری ، اشتغال در بازار کار غیررسمی و آسیب پذیری ناشی از آن
حوزه های تخصصی:
ایران در نیم قرن اخیر به موازات تغییرات اساسی در ساختار اقتصادی-اجتماعی، حرکات مکانی جمعیتی متفاوتی را تجربه کرده است. مهاجرت کارگران برای کار در مراکز صنعتی و بخش غیر رسمی بازار کار، حجم بزرگی از این حرکات مکانی جمعیت را به خود اختصاص داده است. مقاله حاضر نتیجه پژوهشی است در مورد کارگران مهاجر شهر تهران که تلاش کرده است برخی از ابعاد آسیب...
ارزیابی سیاست های اجتماعی ـ جمعیتی سالمندی فعال در ایران و چالش های فرا رو(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
هرچند درحال حاضر، شمار سالمندان درصد کمتر جمعیت کشور را شامل می شود، فزونی سرعت رشد این گروه در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و نیز پیش بینی افزایش تعداد و سهم سالخوردگان (جمعیت 60 سال و بیشتر) در سال های آتی، لزوم برنامه ریزی آینده نگرانه ای برای کنترل مسائل این گروه، که شامل نیازهای دارویی، نگه داری و مراقبت از آنان و... باشدع توجیه پذیر است.
کاوش و تبیین الگوهای فضایی دگرگون شده در پخشایش جمعیتی مناطق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
الگوهای پخشایش جمعیتی در بازه های زمانی گوناگون، جلوه های متنوعی از مراحل پیچیده دگرگونی های اجتماعی- فضایی در مناطق سرزمین است. این پژوهش با هدف بررسی الگوهای فضایی ناشی از پخشایش جمعیت در استان ها و شهرستان های کشور در بازه زمانی 1390 تا 1395 سعی دارد تا پیامدهای اجتماعی- فضایی این الگوها را در ارتباط با دگرگونی فرایندهای شهرنشینی و شهری شدن مناطق کشور کاوش نماید. پژوهش حاضر، در دو سطح توصیفی– تحلیلی با استفاده از داده های سرشماری نفوس و مسکن و کاربست تکنیک های ترکیبی در تحلیل یافته ها بر اساس دستورهای Hot Spot و Cold Spot (مبتنی بر ضرایب موران و آنتروپی) در GIS تدوین شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که شهرستان های قرار گرفته در مرکز کشور دارای مهاجرت پذیری بالایی بوده و شهرستان های واقع در مناطق شرقی و غربی کشور در دوره زمانی مهاجرت فرستی قرار دارند. این امر نشان دهنده کاهش فعالیت در بخش کشاورزی در مناطق حاصلخیز و افزایش الگوی اشتغال در بخش خدمات و صنعت در مرکز کشور است. از طرفی این روند باعث تضعیف انسجام و توازن فضایی در مناطق سرزمین شده است. آن چه مشخص است، الگوی پخشایش جمعیت در مناطق سرزمین مغایر با اصول و چارچوب بهینه آمایشی است.
تأملی در سیاست کنترل جمعیت؛ آثار و پیامدهای آن(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
همواره بحث از جمعیت، و بررسی آثار و پیامدهای آن از جمله مباحث مهم و جذاب بوده است. در مقاطعی از تاریخ کشور ما، سیاست دولت مردان بر فزونی جمعیت و در مقاطعی دیگر بر کنترل و کاهش آن بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بحث کنترل جمعیت به یک سیاست راهبردی تبدیل شد. نتیجة آن سیاست، امروز به بار نشسته و جامعة ایران را با معضل گسل و گسست نسلی، و پیری مفرط جمعیت مواجه ساخته است. از این رو، امروز تأکید مسئولان امر بر فزونی جمعیت و دست شستن از سیاست کنترل جمعیت می باشد. به نظر می رسد، این موضوع و اتخاذ سیاست پیشگیرانه، نیازمند توجه به زیرساخت های نهادی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، ساختاری، زمینه ای، و امکانات، ظرفیت ها، محدودیت ها و مؤلفه های فرهنگی، دینی و اجتماعی است. به یک باره نمی توان فزونی جمعیت را امری ناپسند و کنترل آن را امری مطلوب تلقی کرد و یا به عکس.
این مقال، با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی به واکاوی سیاست کنترل جمعیت و آثار و پیامدهای آن می پردازد.
بررسی عوامل ایجاد کننده استرس در سازمانها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه فشار عصبی و روانی که به اصطلاح استرس نامیده می شود به طور فراوان و در سطحی گسترده و پیچیده در سازمانها دیده میشود و این واژه مساله همگانی و همه گیر انسان امروز و مشخصه زندگی اوست. نگرانی افراد نسبت به شغل، خانواده، نابسامانیهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، پیشرفت تکنولوژیکی، نیازهای گوناگون، انتظارات و توقعات شرکت ها از کارکنان، نگرانی از ...