سعدی و سیرت پادشاهان مدخلی بر بحث سعدی و تجدد
حوزه های تخصصی:
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۶۰۸ مورد.
دوران شناسی آثار سعدی
حوزه های تخصصی:
این مقاله سعی دارد تا شهرت شاعری سعدی را در زمان حیاتش مقارن با تالیف بوستان و گلستان بررسی نماید. نویسنده با استناد به منابعی که در آن دوره که احتمال میداده سعدی آثار خود را تالیف کرده باشد همچون المعجم فی معاییر اشعارالعجم، جهانگشای جوینی و معیارالاشعار بررسی نموده و در آنها هیچ اثری از نام سعدی و آثار وی نمییابد و این احتمال را در نظر میگیرد که سعدی در زمان حیاتش اشتهاری نداشته و یک شاعر معروف بنا به گفته خود در گلستان، نبوده است.
سعدی و اشعریه
حوزه های تخصصی:
این مقاله به بررسی عقاید سعدی در رابطه با اشعریه میپردازد و اعلام میکند سعدی با این که خود از فقه شافعی و کلام اشعری تبعیت میکرد ولی وقتی میخواهد ازنظامیه که در آن فقه شافعی و کلام اشعری تدریس میشد صحبت کند، گفته است: «روز و شب تلقین و تکرار بود» که این امر برخلاف نقش دانشگاه است که جای تحقیق و بررسی است. سعدی همچنین از عقل عملی در زندگی بهره برده و به بهترین وجه آن را در اشعارش بیان کرده است.
آتش بر پر جبرییل جان
حوزه های تخصصی:
این مقاله از منظر تاملی در مبانی عشق و جمال در شعر و اندیشه سعدی با نگاهی بر عرفا و حکمای فارس از جمله روزبهان، حافظ و ملاصدرا رقم خورده است. در این مقاله ابتدا به جایگاه عشق و محبت و جمال در قرآن کریم، حدیث و متون کهن صوفیه اختصاص یافته و درادامه، حالات عشق پاک در تفکر سعدی، با توجه به زمینههای چون جمالدوستی، تجلی و نظربازی عرفانی را مورد بررسی قرار میدهد.
آفاق شعر سعدی و حافظ: بحثی در سهولت و امتناع در شعر
حوزه های تخصصی:
موضوع مورد بحث در این مقاله افقها و فضاهای جغرافیایی و هندسیی است که از رهگذر اشعار سعدی و حافظ بر روی ما گشوده می شوند و ما به درون آنها راه مییابیم. فضاها و افقهایی مثلا، از نوع «بامداد، صحرا، صومعه، خیمه، گلزار و خانه». نویسنده با سنجش همین فضاها و افقهای موجود در اشعار سعدی و حافظ مقایسهای بین این دو شاعر برجسته شیرازی انجام داده و ساختار شعر سعدی را اصالتا ساختاری مجاز بنیاد و ساختار شعر حافظ را ساختاری استعاره بنیاد و دلیل آن را سرشت آسان یاب و سهلالحصول بودن شعر سعدی و طبیعت رازآمیز و پرابهام شعر حافظ میداند.
سعدی، شاعر ایرانی
حوزه های تخصصی:
در سال 1634، اثری با عنوان Gulistan ou l’empire des roses (گلستان یا گل های سرخ)، تالیف سعدی، شهریار شاعران ترک [کذا] و ایرانی، در یک جلد 166 صفحه ای به قطع رقعی، در پاریس به بازار آمد. این نخستین آزمایش ترجمه ای، که تنها ترجمه و شرح چند پاره از اثر را در برداشت و کمتر از نیمی از متن اصلی را شامل می شد، به قلم آندره دوریه بود که با ترجمه ای از قرآن نیز شناخته شده بود. چندی پس از آن، در سال 1651، گئورگ گنتس، رایزن ژان ژرژ دوم امیر ساکس، متن و ترجمه لاتینی گلستان را در آمستردام، به نام لاتینی شده Gentius، به چاپ رساند. سه سال پس از او، آدام الشلگر، که به سمت دیلماج در هیات دیپلماتیک اعزامی فردریک سوم دوک شلسویگ – هولشتاین - گوتورپ به روسیه و ایران عضویت داشت و آشنایی خود با زبان فارسی را در مهد تکلم به آن کامل کرده بود، ترجمه ای از همین اثر سعدی را در سال 1654 منتشر ساخت و، به همین مناسبت، اولئاریوس لقب گرفت؛ وی، چنان که خود گفته، از پیرمردی ایرانی به نام حق وردی «خداداد» کمک گرفته بود. این حق وردی همراه جمعی بود که شاه ایران متقابلا و به رسم سپاسگزاری به نزد دوک فرستاده بود. اما بوستان، اثر دیگر سعدی، تنها با ترجمه ای به زبان هلندی شناخته شد که در سال 1688 در آمستردام به چاپ رسید و مترجم آن معلوم نیست. ترجمه لاتینی تامس هاید همچنان چاپ نشده ماند. این است چند و چون منابعی که لافونتن، سنسه، ولتر، پدر روحانی بلانشه، هردر، و گوته از آن بهره جستند.
سعدی و سازشکاری
حوزه های تخصصی:
برخی معتقدند که سعدی فردی انعطاف پذیر و با روحیات قوی است که خودش را با دیگران تطبیق میداده. اما نویسنده این مقاله سعدی را انسانی سازشکار نمیداند بلکه او را فردی مردمشناس، معتقد، متعهد به انسانیت و مسئولیتپذیر میداند که به هنریترین شکل با زشتیها معارضه کرده و ستمکاران را در میدان مبارزه به نبرد طلبیده است. سازشکار خواندن چنین فردی نشان دهنده عدم شناخت سعدی و عدم شناخت هنر و بیان هنری است.
زمینه های هومانیسم اجتماعی در آثار سعدی
حوزه های تخصصی:
حکایتهای مندرج در دو اثر گلستان و بوستان سعدی دارای شان اخلاقی است. اصولا توجه به رسوم اخلاقی یکی از خصلتهای عمده فرهنگ ادبی ایران بوده است. شاعران و نویسندگان ایران از همان سدههای اول هجری به موضوعهای اخلاقی و پند و اندرز، کشش خاص داشتهاند و واقعیتها را از چنین خاستگاههایی توصیف کردهاند. آثار سعدی از این لحاظ مستثنا نیست. اما آنچه سرودههای سعدی را در این رهگذر شاخص میکند، جنبههای اجتماعی و دمدنی اخلاق در آثار اوست. این مقاله به این ویژگی آثار سعدی پرداخته و آنها را بررسی میکند.
سعدی، شاعر جهانی
حوزه های تخصصی:
این مقاله به اشتهار سعدی در جهان اشاره دارد و سعدی را یک شاعر جهانی میداند و توجه بیشتر به سعدی و آثارش را در ایران از ضروریات برمیشمارد و پیشنهاد میدهد برای ماندگار شدن آثار وی، باید به انتشار گزیدههای مناسب از گلستان و بوستان و همراه کردن این گزیدهها با هنر نقاشی و تذهیب و همچنین ساختن برنامههای رادیویی و تلویزیونی و نمایشنامه از گلستان و بوستان پرداخت.
گوته و سعدی (ذیلی بر مقاله ی «گوته در آیینه ی سعدی»)
حوزه های تخصصی:
خرد خیزیهای سعدی
حوزه های تخصصی:
زیبایی شناسی نثر سعدی
حوزه های تخصصی:
به گواهی فرهنگ سعدی پژوهی (حسن لی 2، مقدمه)، تنها 17 مقاله از 123 مقاله نگاشته شده درباره سعدی مربوط به جنبه زیباشناختی سخن اوست. در مقالات دیگر، از مضامین، محتوا، نقد واژگانی و شرح مشکلات گلستان سعدی گفت و گو شده است. چنان که می دانیم، عمده شهرت گلستان مدیون هنرهای کلامی است که در آن به کار رفته است. نزدیک به نیمی از کل پژوهش های سعدی شناسی به گلستان اختصاص یافته که توجه خاص پژوهشگران را به این اثر بی نظیر نشان می دهد. نه تنها ادیبان و صاحب نظران بلکه عامه مردم نیز سخنان سحرانگیز سعدی را می خوانند، زمزمه می کنند، و از آن لذت می برند. وجود بیش از چهارصد مثل سایر برگرفته از گلستان جایگاه مردمی آن را نشان می دهد. در این مقاله، کوشش شده است ظرایف و نکته ها و شگردهای زبانی و ادبی سعدی، با ارایه شواهد، بررسی و تحلیل شود. بی گمان، در پرتو آشنایی با وجوه هنری سخن سعدی، از حلاوت سخن او بیشتر می توان لذت برد.
بررسی و چاپ آثار شیخ سعدی در تاجیکستان
حوزه های تخصصی:
نام سعدی همچون دیگر شاعران ایرانی چون رودکی، فردوسی، ناصرخسرو، عمر خیام و.... برای افراد تاجیک چه خاص و چه عام آشنا و گرامی است. چنانکه هر کس که به فرارود سفر میکند این حقیقت را میبیند و تایید خواهد کرد که این امر هم ریشهای توانا که سخنان نغز و پرمغز سعدی بوده است داشته و هم واسطهای کارساز که در پی کوششهای مصرانه سعدی دوستان و سعدیپژوهان آن دیار چون علامه صدرالدین عینی، استادان عبدالسلام دیهاتی، سیدرضا علیزاده، عبدالغنی میرزایف و... بوده است. این مقاله به بررسی آثار و ترجمههای شیخ سعدی در تاجیکستان میپردازد.
سفرهای سعدی
حوزه های تخصصی:
از خلال نوشتهها و سرودههای سعدی، چنین برمیآید که او در طول حیات خود، چندین بار شیراز را به مقصد سفر ترک کرده است. یکی از سفرهای او، به منظور ادامه تحصیل در مدرسه نظامیه بغداد در حدود سال 621هـق. است که در جوانی صورت گرفته است. وی احتمالا چندین بار نیز به سفر حج رفته است. سعدیپژوهان نظریات متفاوتی در مورد سفرهای سعدی ارائه دادهاند. این مقاله نیز به بررسی مسافرتهای سعدی میپردازد.
دیباچه
حوزه های تخصصی:
در این دیباچه نویسنده ضمن بررسی آثارارائه شده پیشین، معتقد است که خوشه چینان خرمن بزرگ سعدی که وامداران سخن و حکمت و عشق سعدیاند، کارنامة پرباری در سعدیپژوهی به یادگار نگذاشتهاند و هنوز پس از کار سترگ شادروان محمدعلی فروغی، کلیات جامع و تصحیح شدهای که بتوان براساس آن به تدوین فرهنگهای لازم بسامدی، ترکیبات، واژگان، کشف الابیات و... پرداخت در دست نیست.و علاوه بر این کتابهای موضوعی پیرامون سعدی نیز چندان نگارش نیافته است و کتابشناسی و مقالهشناسی او در دست نیست.
سعدی و شیخ دانای مرشد - شهاب
حوزه های تخصصی:
این مقاله سعی در بررسی تصوف سعدی و ارتباط وی با ابوالفرج بن جوزی و شیخ شهابالدین سهروردی دارد که هردو از صوفیان بودهاند و سعدی از آنها در اشعارش نام برده است. نویسنده تصوف سعدی و پیرو سلسله خاصی بودن این شاعر را نفی میکند و او را پیرو سهروردیه نیز نمیداند و مکتب سعدی در عرفان را که عدهای از آن نام بردهاند، حکمت عملی و اخلاق میداند.
غزل ها و جهان بینی سعدی
حوزه های تخصصی:
زبان هر کس آینه افکار، احوال، درونیها و جهانبینی اوست. وقتی غزلهای سعدی را بر اساس واژهها و نیز موضوعات گوناگون آن طبقهبندی میکنیم، گویی، زبان و ذهن او تا حدودی برای ما روشن میشود. عواطف و احساسات او، ابعاد و زوایای گوناگون شخصیتش، کامها و ناکامیهایش، امیدها و ناامیدیهایش، مرادها و نامرادیهایش،... همه در چشم ما رنگ میگیرند. این مقاله نیز سعی دارد بر اساس غزلهای سعدی جهانبینی وی را تفسیر و تحلیل کند و نتیجه میگیرد که سعدی بر اساس جهانبینیاش که توحید است، غزل میسراید و وحدت در دریای غزلهای او سراسر موج می زند.
سعدی و فرهنگ اسلامی
حوزه های تخصصی:
این مقاله رابطه بین سعدی و فرهنگ اسلامی را بررسی میکند و بر اساس شواهد نتیجه میگیرد که سعدی به فرهنگهای زمان خود، اعم از ایرانی، سریانی، سانسکریت، پهلوی و... تسلط داشته و در مجموعهای آن را تدوین کرده که در حقیقت فرهنگ جامع اسلامی که فرهنگ شامل بوده، در آثار سعدی موجود است و علت اینکه سعدی باقی مانده و هیچ وقت هم کهنه نمیشود این است که فرهنگ جامعالاطراف و چند بعدی را به وجود آورده و فرهنگ یک بعدی نتیجهای جز زوال ندارد.