محمودرضا رهبرقاضی

محمودرضا رهبرقاضی

مدرک تحصیلی: استادیار دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
۲۱.

رابطه شبکه های اجتماعی مجازی و دگرگونی هویت های جمعی (با تأکید بر هویت دینی، ملی و مدرن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۹۵ 33 - 58
تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۵۴۱
این تحقیق تلاش دارد تا تأثیرات حضور در شبکه های اجتماعی را بر دگرگونی هویت های جمعی بررسی کند. بنابراین هدف کلی از این پژوهش، بررسی معناداری تأثیرات حضور در فضای مجازی بر هویت افراد و تعیین سمت وسوی این تغییرات است. در چارچوب نظری این تحقیق عمدتاً از نظرات گیدنز و کاستلز در خصوص ویژگی های فناوری های جدید و تأثیرات هویتی آن بهره برده شده است. در این تحقیق از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت آماری همه شهروندان شهر اصفهان بود که به روش نمونه گیری سهمیه ای 536 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این راستا، نتایج پژوهش نشان می دهد شبکه های اجتماعی تأثیر نسبتاً ضعیفی بر انواع مختلف هویت داشتند به طوری که شبکه های اجتماعی با ضریب تعیین 4/11 درصد بیشترین تأثیر را بر هویت مدرن و با ضریب تعیین 5/1 درصد کمترین تأثیر را بر هویت ملی داشتند. از سوی دیگر یافته های پژوهش نشان می دهد در حالی که برخی مؤلفه های شبکه های اجتماعی تأثیر منفی و معناداری بر هویت دینی و ملی داشتند، اما مدت زمان عضویت در شبکه های مجازی و واقعی تلقی کردن محتوای شبکه های اجتماعی تأثیر مثبتی بر میزان هویت مدرن افراد داشته است.
۲۲.

انتخابات مجلس شورای اسلامی سال 94: نقش رسانه ها در رفتار انتخاباتی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و چهارم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۸۹) 65-91

کلید واژه ها: رسانه تمایل به شرکت در انتخابات گرایش سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف اصلی از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر رسانه های مختلف بر میزان تمایل افراد برای شرکت در انتخابات و همچنین گرایش سیاسی آنها (اصول گرایی / اصلاح طلبی/ مستقل) بوده است. امری که اهمیت آن توسعه معرفت و دانش پژوهشگران را در زمینه تأثیرات سیاسی رسانه ها و بخصوص رسانه های جدید در پی دارد. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان کلیه دانشگاه های شهر اصفهان را در فروردین و اردیبهشت سال 1395 شامل می شود که 400 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شده و با پرسشنامه محقق ساخته به روش پیمایش مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج پژوهش با استفاده از شیوه تحلیل رگرسیون لجستیک نشان می دهد؛ در حالی که رادیو و تلویزیون باعث افزایش احتمال مشارکت افراد در انتخابات مجلس دهم شده اند، شبکه های ماهواره ای تأثیر منفی در این زمینه داشته اند و دو رسانه شبکه های ماهواره ای و شبکه های اجتماعی بر گرایش سیاسی افراد تأثیرگذار بوده اند به طوری که هر دو این رسانه ها باعث ترغیب افراد برای رأی دادن به گروه های سیاسی اصلاح طلب شده اند اما روزنامه ها و رادیو و تلویزیون تأثیری در گرایش سیاسی افراد نداشته اند.
۲۳.

بررسی رابطه دین داری با دو نوع فرهنگ سیاسی مشارکتی و دموکراتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال نوزدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷۱

کلید واژه ها: مردم سالاری دینی فرهنگ سیاسی دموکراتیک فرهنگ سیاسی مشارکتی شهروندان اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۶۶۳
نظریه پردازان با توجه به چارچوب نظری شان، نقش متفاوتی برای دین در فرآیند گذار به دموکراسی قائل شده اند. نظریات شکل گرفته الگوهای غربی، تحقق دموکراسی غربی در جوامع برخوردار از فرهنگ اسلامی را امری بعید می دانند؛ اما روشن است که هرچند دین مبین اسلام با دموکراسی غربی، سازگاری ندارد ولی اگر مقصود از توسعه سیاسی، مشارکت شهروندان در فرآیندهای سیاسی باشد، این دو مفهوم باهم سازگار هستند. مطالعه حاضر نیز در همین راستا، باهدف بررسی تأثیر دین داری بر روی فرهنگ سیاسی دموکراتیک (منطبق با ارزش های غربی) و فرهنگ سیاسی مشارکتی (منطبق با ارزش های اسلامی) انجام گرفته است. اطلاعات این تحقیق با استفاده از ابزار پرسش نامه در چارچوب روش پیمایشی در بین کلیه شهروندان شهر اصفهان در سال 1394 با نمونه تصادفی 339 نفر انجام شد. یافته ها نشان می دهد با افزایش دین داری از میزان فرهنگ سیاسی دموکراتیک در بین افراد، کاسته می شود؛ به عبارت دیگر، فرهنگ سیاسی دموکراتیک در بین افرادی بالاتر بود که از دین داری کمتری برخوردار بودند. از سوی دیگر، فرهنگ سیاسی مشارکتی در بین افرادی که از میزان دین داری بالاتری بودند، بیشتر بود و دین داری، تأثیر مثبتی بر روی فرهنگ مشارکتی در بین شهروندان دارد
۲۴.

بررسی تأثیرات شبکه های اجتماعی مجازی بر روی هویت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۷ 116 - 133

کلید واژه ها: هویت ملی رسانه شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۱ تعداد دانلود : ۶۴۷
تغییر و تکوین هویت ملی به عوامل و زمینه های مختلفی مرتبط می گردد. یکی از متغیرهای مهم و تأثیرگذار بر هویت ملی تکنولوژی های جدید ارتباطی است. هدف این پژوهش شناخت و تبیین تأثیر فضای مجازی با تأکید بر شبکه های اجتماعی بر هویت ملی دانشجویان است. نوع تحقیق «بنیادین»، سطح تحقیق «تحلیلی»، رویکرد روش شناختی ابطال گرایی، روش تحقیق «پیمایش» و تکنیک گردآوری اطلاعات «پرسشنامه» است. در این پژوهش با تقسیم شبکه های اجتماعی به مؤلفه هایی از قبیل مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی، مدت زمان استفاده روزانه از شبکه های اجتماعی، میزان فعال بودن کاربران شبکه های اجتماعی و میزان واقعی تلقی کردن محتوای شبکه های اجتماعی به بررسی میزان تأثیرگذاری این مؤلفه ها بر هویت ملی پرداخته شد. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار spss sample powerبه تعداد 340 نفر تعیین و نمونه ها با روش نمونه گیری خوشه ای در دانشگاه شیراز انتخاب شدند. نتایج مدل نهایی نشان داد 4 درصد از تغییرات (تقویت یا تضعیف) متغیر هویت ملی تحت تأثیر چهار مؤلفه شبکه های اجتماعی قرار دارد که در این میان متغیرهای "مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی" با ضریب استاندارد (12/0-) و "مدت زمان استفاده روزانه از شبکه های اجتماعی" با ضریب استاندارد (13/0-) تأثیری تضعیف کننده و معنادار بر روی هویت ملی داشتند. نتایج نشان می دهد دو مؤلفه میزان فعال بودن کاربران شبکه های اجتماعی و میزان واقعی تلقی کردن محتوای شبکه های اجتماعی تأثیر معنی داری بر روی هویت ملی نداشتند.
۲۵.

پیش بینی نقش رسانه ها در میزان تمایل شهروندان اصفهان به شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۴)

کلید واژه ها: مطبوعات اخبار تلویزیونی اخبار ماهواره ای سایت های خبری اینترنتی شبکه های اجتماعی مجازی و انتخابات ریاست جمهوری سال 1396

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۴۵
این پژوهش، به بررسی تأثیر انواع مختلف رسانه ها بر روی تصمیم گیری افراد در مورد احتمال شرکت یا عدم شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 در اصفهان پرداخته است. در این رستا، درحالی که تأثیر رسانه ها بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی به منظور بررسی تأثیرات انواع مختلف رسانه ها بویژه در ارتباط با عرصه انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد. بنابراین، مطالعه حاضر، با تقسیم رسانه ها به پنج نوع روزنامه ها و مطبوعات، تلویزیون، اخبار ماهواره ای، سایت های خبری اینترنتی و بحث های سیاسی درون شبکه های اجتماعی مجازی قصد دارد به پیش بینی تأثیرات این رسانه ها بر تصمیم گیری افراد در مورد احتمال شرکت یا شرکت نکردن در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 بپردازد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان شهر اصفهان در فروردین و اردیبهشت سال 1395 می باشد که فرضیات پژوهش با حجم نمونه 350 نفری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد که تنها سه رسانه شبکه های خبری ماهواره ای، سایت های خبری اینترنتی و بحث های سیاسی درون شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان متغیرهای پیش بین بر روی تمایل به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 تأثیر داشتند و دو متغیر مطبوعات و اخبار تلویزیونی تأثیر معنی داری برای شرکت در انتخابات نداشتند. از سوی دیگر نتایج نشان می دهد در حالی که ماهواره ها باعث کاهش احتمال شرکت شهروندان در انتخابات می شوند، اما سایت های خبری اینترنتی و شبکه های اجتماعی مجازی باعث افزایش احتمال مشارکت مردم در انتخابات می شوند.
۲۶.

تاثیر هویت ملی و قومی بر نگرش سیاسی (مطالعه موردی شهروندان شهرستان خوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 515 - 538

کلید واژه ها: هویت ملی هویت قومی اصول گرایی اصلاح طلبی نگرش سیاسی شهرستان خوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۳۹۳
بررسی نگرش سیاسی شهروندان مسئله ای است که در جامعه ما از جایگاه خاصی برخوردار است؛ چراکه نگرش ها مقدمه شکل گیری رفتارها و کنش های افراد هستند. ازسوی دیگر، موضوع اهمیت یافتن هویت های ملی و قومی در عصر جهانی شدن، مهم ترین موضوع جامعه شناسی سیاسی در محسوب می شود. در این راستا، به نظر می رسد یکی از عواملی که می تواند بر روی نگرش سیاسی افراد تاثیرگذار باشد، هویت های ملی و قومی افراد می باشد. با توجه به اینکه تاکنون داده مستند تجربی در این خصوص ارائه نشده است، سنجش هرچند اجمالی این موضوع ضروری به نظر می رسد. با توجه به این امر، هدف این پژوهش بررسی تاثیر هویت های ملی و قومی بر روی نگرش سیاسی افراد می باشد. جامعه آماری این پژوهش شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی است که در حدود 398 نفر از افراد ساکن در این شهرستان با روش نمونه گیری سهمیه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد که اولا منطبق با نظریات مید میان هویت ملی و هویتی قومی، نه تضاد، بلکه نوعی ارتباط مثبت وجود دارد که بالاتر رفتن هر کدام از آنها با تقویت هویت دیگر همراه است. ثانیا هرچند این دو نوع هویت، انطباق خوبی باهم دارند، اما تاثیرات آنها بر روی نگرش سیاسی شهروندان متفاوت می باشد. در این راستا، یافته ها حاکی از آن است درحالیکه افزایش هویت ملی باعث گرایش شهروندان به اصول گرایی می شود، اما هویت قومی احتمال تمایل افراد به گروه های سیاسی اصلاح طلب در جامعه مذکور را تقویت می نماید.
۲۷.

تجزیه و تحلیل تأثیر رسانه های نوین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (با تأکید بر مقایسه هویت فرهنگی ملی و دینی زنان و مردان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: رسانه های نوین هویت فرهنگ هویت فرهنگی ملی هویت فرهنگی دینی قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۶۲
عصر نوین با تولد رسانه های نوین، دستاوردی از انقلاب در اطلاعات و ارتباطات بوده که با فروپاشی ساخت های قدیم و ظهور نشانه هایی از پساساختارگرایی، تغییر ساخت ها و پسامدرنیسم هم زمان گشته و درنتیجه آن استنباط از مفاهیم و معانی پدیده های اجتماعی و فردی دچار تحولات شگرفی شده و کارکرد و مفهوم فرهنگ، هویت و قدرت نیز دچار شیفت پارادایمی شده است. پژوهش حاضر به بررسی تحلیل و مقایسه پیامدهای به کارگیری رسانه های نوین ارتباطی بر هویت فرهنگی ملی و هویت فرهنگی دینی شهروندان شهر اهواز می پردازد. جامعه آماری پژوهش شهروندان 16-50 سال تشکیل می دهد. حجم نمونه شامل 600 نفر که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. روش انجام پژوهش مبتنی بر شیوه توصیفی – تحلیلی بوده و داده های پژوهش با استفاده آزمون t گروه های مستقل و تحلیل واریانس (آنوا) مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رسانه های نوین بر هویت فرهنگی ملی و هویت فرهنگی دینی تأثیرگذار بوده و بین مردان و زنان در هویت فرهنگی دینی تفاوت معنادار آماری در سطح کمتر از 05/0 وجود دارد. ولی در هویت فرهنگی ملی بین زنان و مردان تفاوتی مشاهده نشد. همچنین بین هویت فرهنگی دینی و هویت فرهنگی ملی و سطح درآمد شهروندان تفاوتی وجود نداشت.
۲۸.

تبیین تأثیر دینداری و سرمایۀ اجتماعی بر رضایتمندی سیاسی شهروندان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۸۳) 27 - 54

کلید واژه ها: سرمایۀ اجتماعی رضایت سیاسی دینداری اعتماد اجتماعی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۴
رضایتمندی سیاسی برای نظام های سیاسی در سطح ملی و بین المللی، اهمیت بسیار زیادی دارد؛ تا جایی که گسترش نارضایتی سیاسی در یک جامعه پایه های مشروعیت آن نظام را متزلزل می کند. ازجمله عوامل مؤثر بر رضایتمندی شهروندان که در نظریه های مختلف همچون نظریۀ سرمایۀ اجتماعی رابرت پاتنام و نظریه های فرهنگ گرایان سنتی و عقلایی و نظریه های جامعه شناسان دربارۀ دین بر آن تأکید شده است، میزان بهره مندی از سرمایۀ اجتماعی و دینداری شهروندان است. برای بررسی رضایتمندی سیاسی در سه حوزۀ رضایت از کنشگران اجتماعی، نهادهای سیاسی و روش کار و قواعد نظام سیاسی به روش پیمایشی، با نمونۀ 395 نفر پاسخگوی 18 سال به بالا که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده بودند، اطلاعات جمع آوری شد و پس از اجرای پرسش نامه میان نمونۀ آماری و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss ، نتایج نشان دادند میزان دینداری پاسخگویان در دو بعد عاطفی و مناسکی تأثیر مثبت و معنی داری بر رضایتمندی سیاسی داشته است. همچنین دو مؤلفۀ اعتماد اجتماعی و مشارکت مدنی بر رضایتمندی سیاسی تأثیر معنی داری داشته اند و سبب افزایش سطح رضایت سیاسی بین شهروندان شده اند. نتایج برازش الگو نشان می دهند میزان F در همۀ الگوهای آزمون شده معنی دار بوده است. میزان ضریب تعیین در الگوی نهایی پژوهش نیز نشان می دهد مجموع متغیرهای آزمون شده 35 درصد از واریانس رضایتمندی سیاسی را تبیین می کند. همچنین تأثیر غیرمستقیم دینداری بر رضایتمندی سیاسی در سطح 05/0، ازطریق دو بعد متغیر اعتماد اجتماعی و مشارکت مدنی تأیید شد.
۲۹.

تاثیر هویت ملی و قومی بر نگرش سیاسی (مطالعه موردی شهروندان شهرستان خوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 515 - 538

کلید واژه ها: هویت ملی هویت قومی اصول گرایی اصلاح طلبی نگرش سیاسی شهرستان خوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۳۵۵
بررسی نگرش سیاسی شهروندان مسئله ای است که در جامعه ما از جایگاه خاصی برخوردار است؛ چراکه نگرش ها مقدمه شکل گیری رفتارها و کنش های افراد هستند. ازسوی دیگر، موضوع اهمیت یافتن هویت های ملی و قومی در عصر جهانی شدن، مهم ترین موضوع جامعه شناسی سیاسی در محسوب می شود. در این راستا، به نظر می رسد یکی از عواملی که می تواند بر روی نگرش سیاسی افراد تاثیرگذار باشد، هویت های ملی و قومی افراد می باشد. با توجه به اینکه تاکنون داده مستند تجربی در این خصوص ارائه نشده است، سنجش هرچند اجمالی این موضوع ضروری به نظر می رسد. با توجه به این امر، هدف این پژوهش بررسی تاثیر هویت های ملی و قومی بر روی نگرش سیاسی افراد می باشد. جامعه آماری این پژوهش شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی است که در حدود 398 نفر از افراد ساکن در این شهرستان با روش نمونه گیری سهمیه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد که اولا منطبق با نظریات مید میان هویت ملی و هویتی قومی، نه تضاد، بلکه نوعی ارتباط مثبت وجود دارد که بالاتر رفتن هر کدام از آنها با تقویت هویت دیگر همراه است. ثانیا هرچند این دو نوع هویت، انطباق خوبی باهم دارند، اما تاثیرات آنها بر روی نگرش سیاسی شهروندان متفاوت می باشد. در این راستا، یافته ها حاکی از آن است درحالیکه افزایش هویت ملی باعث گرایش شهروندان به اصول گرایی می شود، اما هویت قومی احتمال تمایل افراد به گروه های سیاسی اصلاح طلب در جامعه مذکور را تقویت می نماید.
۳۰.

تجزیه و تحلیل تأثیر فرهنگ ایثار بر قدرت نرم و امنیت نرم جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 109 - 140

کلید واژه ها: ایثار قدرت قدرت نرم امنیت نرم فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۶۲۸
مفاهیم «قدرت» و «فرهنگ» در دوران اخیر دچار تحول معنایی شده است. حالا «قدرت فرهنگی» به عنوان مبنای اساسی قدرت ملی مطرح شده است. نقش «فرهنگ» در افزایش «قدرت نرم» و «امنیت نرم» یک کشور، جدی تر شده و نقش مهمی در تحولات و شکل گیری قدرت هر کشور ایفا می کند. گذار مفهومی قدرت از حوزه سخت افزاری به حوزه نرم افزاری، امروزه موردتوجه کارگزاران سیاسی کشورها واقع شده است. حصول به جنبه نرم افزاری قدرت، شرایط خاص خود را می طلبد که نوع فرهنگ سیاسی یکی از لوازم اصلی برای تحقق هدف مذکور است. انقلاب اسلامی ایران ساختار فرهنگی منحصربه فردی را داراست که آن را از تمامی انقلاب های جهان جدا می کند. این انقلاب بر پایه فرهنگ ایثار، شهادت و مقاومت در باورهای عمیق مذهبی و فرهنگی مردم ایران ریشه دارد. این پژوهش بر مبنای روش کتابخانه ای و اسنادی و تجزیه وتحلیل یافته ها با شیوه توصیفی و تحلیلی انجام پذیرفته است. ابتدا به بررسی و سیر تحولات قدرت، شکل گیری قدرت نرم و مؤلفه های قدرت نرم با تأکید بر فرهنگ ایثار و مقاومت پرداخته شده است و با توجه به توانایی دشمنان در احاطه و کاربرد تهاجم فرهنگی در تلاش برای فشار و ایجاد بحران در جمهوری اسلامی ایران، این پژوهش بهترین رهیافت و الگوی ارتقای قدرت نرم و امنیت نرم را استفاده و رجوع به فرهنگ اصیل و گهربار اسلامی فرهنگ ایثار و مقاومت می داند.
۳۱.

جهانی شدن، اینترنت و انسجام ملی در ایران؛ مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۴ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 149 - 171
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۹۵
وقوع انقلاب صنعتی سوم معروف به انقلاب دیجیتالی در عرصه ارتباطات سبب وقوع تحولی گردید که به جهانی شدن معروف است. جهانی شدن به معنای نزدیکی دولت ها و ملت ها به یکدیگر در عرصه های مختلف پیامدهای سیاسی متفاوتی داشته است که یکی از مناقشه آمیزترین آنها در حوزه فرهنگ می باشد. چرا که برخی اندیشمندان جهانی شدن را مساوی با سلطه فرهنگ غرب دانسته اند و در مقابل برخی دیگر آن را فرصتی برای گروه های صاحب خرده فرهنگ در جوامع چند فرهنگی برای معرفی فرهنگ خود در عرصه جهانی از طریق اینترنت و تکنولوژی های نوین ارتباطی تلقی کرده اند. رویکرد خوش بینانه نسبت به تأثیر جهانی شدن برای گروه های صاحب خرده فرهنگ سبب طرح این سؤال گردیده است که آیا چنین تأثیری اجماع ملی را در جوامع چند فرهنگی با چالش مواجه نمی کند؟ چرا که اجماع ملی به معنای توافق اعضای یک جامعه در خصوص باورها، ارزش ها و هنجارهای مشترک می باشد. جامعه ایران نیز به دلیل زندگی گروه های صاحب افتراق از نظر زبانی، مذهبی و فرهنگی از چنین آسیبی با توجه به رشد طبقه متوسط جدید، به ویژه دانشجویان، و افزایش استفاده از اینترنت از سوی آنها از چنین مصونیتی در امان نیست. هدف از نگرش این مقاله تبیین رابطه میان استفاده از اینترنت و تأثیر آن بر اجماع ملی در ایران می باشد. این مطالعه از نوع تحقیق پیمایشی است و داده های آن با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری شده اند. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال 1391 می باشند که تعداد 184 نفر به عنوان نمونه تحقیق تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. یافته های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS و Amos و فعالیت های آماری مربوط مورد تحلیل قرار گرفته اند. با تقسیم میزان مصرف اینترنت به دو سطح میزان و نوع استفاده از آن و اجماع ملی به سه بعد اجماع فرهنگی، اجماع حقوقی و اجماع سیاسی یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه معناداری میان آنها وجود دارد.
۳۲.

مشارکت انتخاباتی در ایران: تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه های اجتماعی از طریق ارزش های رهایی و سکولاریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 87 - 116

کلید واژه ها: رسانه های اجتماعی ارزش های رهایی سکولاریسم مشارکت انتخاباتی تحلیل ثانویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۸
یکی از حوزه هایی که در سال های اخیر تحت تاثیر رسانه های اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار گشته است، حوزه های سیاسی می باشد. هرچند مشارکت سیاسی دارای سطوح مختلفی است، اما به نظر می رسد شرکت در انتخابات به دلایل مختلف در جمهوری اسلامی ایران به مهم ترین عنصر مشارکت سیاسی تبدیل شده است. بنابراین به نظر می رسد مطالعه و تبیین مشارکت انتخاباتی یکی از موضوعات مهم آکادمیک در ایران را تشکیل می دهد. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه های اجتماعی، از طریق متغیرهای میانجی ارزش های رهایی و سکولاریسم، بر روی مشارکت انتخاباتی می-باشد. در این پژوهش که نوعی تحلیل ثانویه محسوب می شود، از موج هفتم داده های بین المللی پیمایش ارزش های جهانی WVS در مورد ایران استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که هرچند رسانه های اجتماعی به طور مستقیم هیچ تاثیر معنی داری بر روی مشارکت انتخاباتی نداشتند، اما آنها به طور غیر مستقیم و از طریق متغیرهای میانجی ارزش های رهایی و سکولاریسم می توانند به طور معنی داری باعث کاهش مشارکت انتخاباتی شهروندان گردند.
۳۳.

تاثیر الگوی بنیان های اخلاقی بر روی ترجیح سیاسی شهروندان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۹ شماره ۸۹ 103 - 124

کلید واژه ها: مراقبت انصاف وفاداری به گروه ترجیح سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۸
بررسی نگرش سیاسی شهروندان مسأله ای است که در جامعه ما از جایگاه خاصی برخوردار است؛ چراکه نگرش ها مقدمه شکل گیری رفتارها و کنش های اجتماعی افراد هستند. در این راستا، یکی از عواملی که به نظر می رسد می تواند بر روی ترجیحات و نگرش سیاسی شهروندان در موقع انتخابات تأثیر گذارد، بنیان های اخلاقی هستند. در این راستا، این پژوهش سعی دارد تا با استفاده از نظریه (Haidt, 2001) در مورد بنیان های اخلاقی به تأثیر چنین بنیان هایی بر روی جهت گیری های سیاسی شهروندان بپردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان شهر اصفهان در بهار سال 1396 می باشد که به روش نمونه گیری خوشه ای 599 نفر از آنان به عنوان حجم نمونه انتخاب شده و با روش پیمایش موردمطالعه قرار گرفتند. در این راستا، نتایج پژوهش نشان می دهد درحالی که ارزش های اقتدار و تقدس باعث گرایش شهروندان به گروه های سیاسی اصول گرا می گردد اما افزایش نمرات ارزش اخلاقی انصاف و عدالت منجر به گرایش افراد به سمت اصلاح طلبی شده است. سرانجام نتایج پژوهش حاکی از آن است که برخلاف ادبیات نظری، ارزش های مراقبت و وفاداری تأثیر معنی داری بر روی نوع ترجیح سیاسی شهروندان نداشته است.
۳۴.

تأثیر سرمایه اجتماعی بر گرایش به مردم سالاری (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 357 - 382

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران دانشجو دانشگاه اصفهان سرمایه اجتماعی سیاست مردم سالاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۹
مردم سالاری امروزه به عنوان یکی از ارکان حکومت های مردمی به شمار می آید. محققان از عوامل مختلفی به عنوان متغیرهای تأثیرگذار بر رشد فرهنگ مردم سالارانه در کشورها نام برده اند. این پژوهش به آزمون این رابطه در بین دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان به شیوه پیمایشی در سال تحصیلی 1398-99 می پردازد. حجم نمونه این پژوهش 361 نفر می باشد که نمونه های لازم بر اساس روش خوشه ای چندمرحله ای به دست آمده اند. با تقسیم سرمایه اجتماعی به دو بعد ساختاری و شناختی، نتایج پژوهش نشان می دهد که هر دو مؤلفه سرمایه اجتماعی تأثیر معنی داری بر روی تمایل به مردم سالاری در بین دانشجویان دانشگاه های اصفهان، داشته اند.
۳۵.

نقش جنسیت در مصرف گرایی سیاسی شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۵ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 85 - 100

کلید واژه ها: شکاف جنسیتی مشارکت سیاسی مصرف گرایی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۶۲
در عصر جدید، کانون توجه مردم به سیاست از حوزه های عمومی به حوزه های خصوصی، از تعلقات جمعی به تعلقات شخصی و از ایدئولوژی های یکسان ساز به هویت های فردی در حال حرکت بوده است. از طرف دیگر، سیاست های جدید، شیوه ای از مشارکت را پیشنهاد می دهند که از طریق زیر سؤال بردن مشروعیت ساختارهای موجود، با کانال های ارتباطی موجود مخالفت می کنند. در این زمینه، یکی از شیوه های سیاست های جدید، مصرف گرایی سیاسی است. مصرف کنندگان سیاسی افرادی هستند که کالاها و خدمات مورد نیاز خود را بر اساس ملاحظات سیاسی و اخلاقی جامعه خود و نه نفس خود کالا انتخاب می کنند. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه جنسیت و مصرف گرایی سیاسی شهروندان شهر سبزوار است. روش تحقیق در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایشی است. این مطالعه روی 416 نفر از زنان و مردان شهر سبزوار انجام گرفته است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شده است که اعتبار آن به روش صوری و پایایی آن به کمک آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده است. با در نظر گرفتن سه وجه از مصرف گرایی سیاسی، یعنی رفتارها، انگیزه ها و عادت ها، مشاهده می شود که تفاوت معناداری در میزان مصرف گرایی سیاسی پاسخ گویان زن و مرد وجود دارد و زنان تمایل بیشتری به استفاده از مصرف گرایی سیاسی جهت تأثیرگذاری بر تصمیمات عمومی در جامعه دارند.
۳۶.

تبیین نگرش سیاسی دانشجویان با استفاده از الگوی تجدیدنظر طلبانه شکاف های جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۴ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ 329 - 341

کلید واژه ها: ارزش های فرامادی گرایانه الگوی تجدیدنظرطلبانه زنان شکاف های جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۴۶
جامعه شناسی سیاسی سنتی به طرزی جزمی، زنان را به لحاظ نگرش سیاسی محافظه کارتر از مردان می پندارد، اما الگوی تجدیدنظرطلبانه شکاف های جنسیتی اینگلهارت نشان می دهد که از دهه 1990 به این سو زنان از برنامه ها و اهداف احزاب چپ جدید که عمدتاً مبتنی بر ارزش های فرهنگی فرامادی گرایی است، بیشتر حمایت می کنند. در این راستا، مطالعه حاضر، پژوهشی است در زمینه مقایسه نگرش های سیاسی زنان و مردان که روی 596 نفر از دانشجویان دانشگاه های سراسری شهر اصفهان در سال 1395 انجام گرفته است. در این راستا، نتایج پژوهش نشان می دهد اول اینکه بین زنان و مردان در میزان گرایش به دموکراسی تفاوتی وجود ندارد و هر دو گروه به یک میزان از نگرش های دموکراتیک حمایت می کنند و بدین ترتیب صحت مفروضات الگوهای کلاسیک در مورد گرایش زنان به سوی محافظه کاری در حوزه های سیاسی رد می شود. ثانیاً، یافته های پژوهش حاکی از آن است که میزان گرایش به ارزش های فرامادی گرایانه، که بر اساس نظریه های اینگلهارت بنیان احزاب چپ جدید را تشکیل می دهند، بین زنان به شکل معناداری بیشتر از مردان است و این امر نشان می دهد که نه تنها زنان از نگرش های راست گرایانه در حوزه های سیاسی فاصله گرفته اند، بلکه بر اساس الگوهای تجدیدنظرطلبانه حتی تمایل بیشتری به برنامه های چپ جدید پیدا کرده اند.
۳۷.

سنجش رابطه فرهنگ سیاسی و رفتار سیاسی دانشجویان دختر دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 119 - 134

کلید واژه ها: رفتار انتخاباتی رفتار سیاسی دانشجویان دختر فرهنگ سیاسی مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۴۹
مشارکت سیاسی، از شاخص های توسعه اجتماعی و سیاسی کشورها به شمار می رود. زنان از جمله گروه های عمده جامعه هستند که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن ضروری به نظر می رسد، لذا مطالعه رفتار سیاسی زنان اهمیت خاصی برای ثبات سیاسی و پویایی جامعه دارد. هدف این نوشتار بررسی رابطه میان فرهنگ سیاسی و رفتار سیاسی دختران دانشجو در شهر اصفهان می باشد. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایشی می باشد. این مطالعه بر روی 384 نفر از دختران دانشجوی شهر اصفهان صورت گرفته است؛ نتایج تحقیق رابطه معناداری بین ابعاد فرهنگ سیاسی (شامل سمت گیری های شناختی، سمت گیری های احساسی و سمت گیری های ارزیابانه) و ابعاد رفتار سیاسی شامل رفتار (رای دادن و و فعالیت های سیاسی انتخاباتی) و رفتارهای سیاسی غیر انتخاباتی (تماس با مسئولین، اعتراض و عضویت در گروه های سیاسی)، نشان می دهد.
۳۸.

مدل تأثیر رسانه های اجتماعی بر تمایل به برابری جنسیتی در میان زنان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 56 - 33
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۵۴
به عقیده برخی از محققان، مدرنیته عصر جدیدی را ایجاد کرده است که به عصر ارتباطات مشهور است و بر اساس آن گسترش و تسریع تبادل اطلاعات از طریق رسانه های جدید باعث شده تا افراد در سراسر جهان با افکار جدیدی آشنا شده و حتی برخی اوقات هویت و افکار سنتی انسان ها که سابقه ای چند هزار ساله دارد، تضعیف شده و عقاید جدیدی در جامعه ترویج یابد. در این راستا، هدف این پژوهش آزمون تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم رسانه های اجتماعی بر روی تمایل زنان به برابری جنسیتی می باشد. جامعه آماری این پژوهش زنان بالای 18 سال ایرانی و با استفاده از یک نمونه 733 نفری است که توسط مرکز پیمایش ارزش های جهانی WVS در سال 2020 (موج هفتم) جمع آوری شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اولا رسانه های اجتماعی به طور مستقیم بر روی تمایل زنان ایرانی به برابری جنسیتی تاثیر معنی دار و مثبتی دارد و باعث افزایش چنین گرایشاتی در زنان می شود. ثانیا، رسانه های اجتماعی به طور غیر مستقیم و از طریق سه متغیر میانجی بی اعتنایی، بی اعتقادی و حق انتخاب نیز بر روی تمایل به برابری جنسیتی تاثیر مثبت و معنی داری داشته است.
۳۹.

سنجش رابطه شبکه های اجتماعی و رفتار سیاسی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 223 - 236

کلید واژه ها: رفتار سیاسی سرآمد رفتار سیاسی سرآمد وابسته شبکه های اجتماعی شبکه های افقی شبکه های عمودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۵۸
براساس منطق «پیوندهای ضعیف»، مشارکت سازماندهی شده از طریق پیوند افراد با گروه های گسترده تری از مردم سبب افزایش سرمایه اجتماعی میان گروهی بین شهروندان می شود. بنابراین، به نظر می رسد افزایش مشارکت در بین مردم درنهایت به افزایش فعالیت های همکاری جویانه بین آن ها منجر شود. درحالی که تأثیر شبکه های اجتماعی بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی در زمینه بررسی تأثیرات این شبکه ها، به ویژه در ارتباط با رفتار سیاسی، وجود دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا بین شبکه های اجتماعی با رفتار سیاسی دانشجویان دختر و پسر رابطه وجود دارد یا خیر؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و حجم نمونه شامل 375 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان در سال 1391 1392 است. برای آزمون فرضیه ها از روش های آزمون t مستقل، تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. با تقسیم شبکه های اجتماعی به دو بعد افقی و عمودی و رفتار سیاسی به دو سطح رفتار سیاسی سرآمد وابسته و سرآمد گردان یافته های پژوهش نشان داد که شبکه های افقی بیشترین تأثیر و جنسیت دانشجویان کمترین تأثیر را بر رفتار سیاسی دانشجویان داشته است.
۴۰.

رابطه نگرش های محافظه کارانه و شکاف های جنسیتی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه های اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۳ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ 455 - 468

کلید واژه ها: زنان شکاف های جنسیتی نگرش اقتصادی نگرش سیاسی نگرش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۴۵
بررسی ها و تحقیقات در دهه های 1960 و 1970 نشان می دهند که زنان در برخی از مسائل سیاسی، فرهنگی و اقتصادی و همچنین هویت حزبی متفاوت تر از مردان عمل می کنند؛ به طوری که زنان گرایش های محافظه کارانه نسبتاً قوی تری دارند، اما یافته های جدید از دهه 1980 به این سو حاکی از آن است که از شدت محافظه کاری زنان کاسته شده است. حال هدف این پژوهش بررسی چنین تفاوت هایی در گروه های زنان و مردان در جامعه آماری مورد پژوهش است. در این زمینه، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان است که با شیوه نمونه گیری خوشه ای 914 نفر از آنان بررسی شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که زنان در حوزه های فرهنگی و سیاسی بیش از مردان گرایش های محافظه کارانه دارند. اما، برعکس، در مسائل اقتصادی این مردان بودند که از بازارهای آزاد و خصوصی سازی اقتصادی بیشتر حمایت می کردند و این امر نشان دهنده آن است که زنان در مقایسه با مردان گرایش های محافظه کارانه اقتصادیِ کمتری دارند. از سوی دیگر، بررسی جزئی تر یافته ها حاکی از آن است که اندازه اثر میان متغیر جنسیت و مؤلفه های محافظه کاری فقط در زمینه محافظه کاری فرهنگی متوسط است و در بقیه فرضیه ها اندازه اثر کوچکی مشاهده شد. بنابراین، می توان به این نتیجه دست یافت که به استثنای حوزه های فرهنگی که هنوز شکاف های نسبتاً عمیقی میان زنان و مردان وجود دارد، در عرصه های دیگر جامعه، یعنی حوزه های سیاسی و اقتصادی، این شکاف های جنسیتی نسبتاً ضعیف و در حال رنگ باختن اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان