مجید نعمتی

زبان انگلیسى و ترجمه از این زبان، به عنوان جزء لاینفک جامعهء ایران و زبان فارسى درآمده است. کثرت و گستردگى ترجمه سبب شده تا زبان فارسى آماج آسیب ها و صدمات متعدد و گوناگونى گردد. مقالهء حاضر به دو موضوع توجه دارد: یکى آن که آسیب شناسى زبان فارسى باید از حد واژگان که معمولآ بحث رایج محافل است، فراتر رفته و واحدهاى مهم تر و بزرگ ترى همچون عبارات و جملات نیز مد نظر قرار گیرد. مسئلهء دیگر آن که تعامل با زبان انگلیسى، لزوما موجب تخریب زبان فارسى نخواهد شد، بلکه اگر از ویژگى هاى زیبایى شناختى زبان انگلیسى توسط مترجمان زبردست بهره برده شود، مى تواند حتى در غنابخشى به زبان فارسى مفید واقع شود و این همان چیزى است که ادیبان و شعراى ما با زبان عربى انجام داده اند. در هر یک از این زمینه ها مثال هایى از مطبوعات رایج کشور ارانه شده است.

ضرورت پاسخ گویی به خطاهای نوشتاری زبان آموزان نه تنها ضروری است (فریس، پزون، تید و تینی، 1997)، بلکه همانطور که کافین و سایر نویسندگان (2003) معتقدند یک عمل آموزشی اساسی می باشد . علی رغم وجود مطالعات و پژوهش های متعدد در زمینه یادداشت های اصلاحی جهت برطرف نمودن خطاهای زبان آموزان توسط معلمان (باون، مدسن و هیلفرتی 1985، داف 1990، رایکن 1991، زامل 1985، فثمن و ویلی 1985، فرادسن 2001، فریس 2002، کوهن 1987)، هنوزتردیدهائی در زمینه کار آمد ترین نوع بازخورد از سوی معلمان وجود دارد. هدف از انجام این پژوهش مطالعه کارائی سه نوع راهکار مختلف تصحیح خطاهای زبان آموزان: مستقیم (بارز)، قسمتی (واژه محقیین) و بازخورد کلی است. برای رسیدن به این هدف سه گروه از زبان آموزان سطح میانه زبان انگلیسی انتخاب شدند وخطاهای زبانی هر یک از گروه ها با یکی از این سه روش تصحیح گردید. تجزیه و تحلیل داده ها مشخص کرد که زبان آموزانی که خطاهای آنها با شیوه مستقیم تصحیح گردیده بود در مقایسه با گروه های دیگر پیشرفت بیشتری داشتند.

زبان انگلیسى و ترجمه از این زبان، به عنوان جزء لاینفک جامعهء ایران و زبان فارسى درآمده است. کثرت و گستردگى ترجمه سبب شده تا زبان فارسى آماج آسیب ها و صدمات متعدد و گوناگونى گردد. مقالهء حاضر به دو موضوع توجه دارد: یکى آن که آسیب شناسى زبان فارسى باید از حد واژگان که معمولآ بحث رایج محافل است، فراتر رفته و واحدهاى مهم تر و بزرگ ترى همچون عبارات و جملات نیز مد نظر قرار گیرد. مسئلهء دیگر آن که تعامل با زبان انگلیسى، لزوما موجب تخریب زبان فارسى نخواهد شد، بلکه اگر از ویژگى هاى زیبایى شناختى زبان انگلیسى توسط مترجمان زبردست بهره برده شود، مى تواند حتى در غنابخشى به زبان فارسى مفید واقع شود و این همان چیزى است که ادیبان و شعراى ما با زبان عربى انجام داده اند. در هر یک از این زمینه ها مثال هایى از مطبوعات رایج کشور ارانه شده است.

مطالعه حاضر به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختیحوضه آبریز گرگان رود در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در استان گلستان با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه مورد کنکاش قرار گرفته است. در این راستا 4 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، تقارن توپوگرافی معکوس و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی این ویژگی ها با هم به عنوان شاخص زمین ساخت فعال نسبی محاسبه شد و به چهار رده شامل مناطق خیلی فعال تا مناطق با فعالیت کم، تقسیم بندی شد. رده های بالای فعالیت زمین ساختی اغلب در جنوب و جنوب باختری حوضه گرگانرود بدست آمد، در حالی که بقیه ناحیه دارای رده های متوسط تا پایین فعالیت است.بالا بودن مقادیر بردار های عدم تقارن توپوگرافی شاخه اصلی رود گرگان رود به طور واضح حاصل عملکرد گسل های کاسپین و در بخش های جنوبی این حوضه کج شدگی بیشتر تحت تأثیر فعالیت انشعابات گسل شمال البرز و گسل خوش ییلاق می باشد. همسو بودن روند افزایشیشاخص کج شدگی در منطقه، با وضعیت گسل ها، تأکیدی بر وجود یک ناحیه ساختاری فعال در بخش باختری منطقه مورد مطالعه می-باشد.از دیگر نتایج این پژوهش، پایین بودن مقادیر محاسبه شده شاخص پیچ و خم پیشانی کوهستان و مقادیر بالای شاخص شیب رود است. میزان فعالیت زمین ساختی در این ناحیه از شمال به جنوب افزایش می یابد. این افزایش می-تواند وابسته به موقعیت نقاط اوج شاخص شیب رودخانه ها در راستای گسل ها و پاره های گسلی باشد. همچنین مقدار نامتقارنی حوضه زهکشی در بیشتر زیرحوضه های این منطقه بیشتر یا کمتر از 50 محاسبه شده است که نشان دهنده انحراف حوضه ها به سوی باختر یا خاور هر آبراهه است. مقایسه بلندی بردارهای عدم تقارن در منطقه، بگونه ای آشکار با میزان کج شدگی و نوع رده فعالیت زمین ساختی منطقه متناسب است. از سوی دیگر، نتایج به دست آمده از بررسی شاخص زمین ساخت فعال نسبی در ناحیه مذکور، بیانگر تمرکز مناطقی با فعالیت خیلی بالای زمین ساختی در بخش مرکزی حوضه گرگان-رود است، در حالی که سایر مناطق دارای رده های متوسط تا بالای فعالیت زمین ساختی هستند، این امر مؤید فعال بودن منطقه مذکور از نظر نو زمین ساختی می باشد.

هدف از انجام این تحقیق، اندازه گیری رشد توانش ترجمه ای با درنظرگرفتن الگوی تربیت مترجم تکلیف محور است. این مطالعه شامل دو مرحله می باشد: در مرحلة اول، پرسش نامة توانش ترجمه ساخته شد و اعتبار ساختاری آن با استفاده از تجزیه وتحلیل فاکتور عاملی، ثبات درونی و مدل سازی معادلات ساختاری سنجیده شد. در مرحلة دوم، دو نوع تمرین ترجمه به نام های تمارین متنی و تمارین فنی انتخاب گردیدند و به طور جداگانه، بر روی دانشجویان دو گروه آزمایش کار شدند. درابتدا و انتهای آزمایش، هر دو گروه پرسش نامة توانش ترجمه را دریافت کردند و از آن ها خواسته شد تا به آن پاسخ دهند. تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات حاصل نشان داد بین میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در 05/0= α، اختلاف آماری معناداری وجود داشته است. همچنین، با درنظرگرفتن اجزای توانش ترجمه ای دو گروه تمارین متنی و مفهومی، افزایش چشمگیری در آزمون ثانویه نسبت به پیش آزمون در 05/0 = α وجود داشت. به همین-صورت، همة اجزای توانش ترجمه ای، در گروه تمارین فنی در پس آزمون نسبت به پیش آزمون پیشرفت آماری معناداری داشتند. درنهایت، همة اجزای توانش ترجمه ای به-صورت تک تک در هر دو گروه آزمایش بررسی شدند. نتایج نشان داد در گروه متنی، اجزای «توانش دوزبانگی» و «توانش ابزاری» رشد بیشتری داشته اند؛ درحالی که در گروه فنی، در چهار اجزای دیگر، در توانش ترجمه ای رشد بیشتری وجود داشته است.

مهارت نگارش از جمله مهارت هایی است که در محیط آکادمیک از اهمیت فوق العاده ای برخورداراست. با این وجود ارزشیابی این مهارت تا حد زیادی سلیقه ای می باشد و بنابراین یافتن راهی برای ارزشیابی دقیق و عینی نگارش ضروری به نظر می رسد. تحقیق حاضر تلاشی است برای یافتن ارتباط لغات مورد استفاده در نگارش یک متن و مهارت نگارش نویسنده آن متن. در این راستا رابطه سه معیار فعل بودن، کلمات آسان پر استعمال و کلمات یک سیلابی با کیفیت نگارشی متنی که در آن استفاده شدند مورد بررسی قرار گرفتند. از این سه متغیر برای فعل بودن و کلمات یک سیلابی ضریب همبستگی منفی معناداری مشاهده شد ولی برای لیست کلمات آسان علیرغم وجود یک ضریب همبستگی منفی این ارتباط از نظر آماری معنادار نبود.

هدف ازاین مطالعه بررسی تاثیر افزایش آگاهی زبان آموزان ایرانی در مورد کاربرد ساختارهای بین فرهنگیبلاغت در نگارش بر افزایش توانایی نگارش آنها در زبان انگلیسی و همچنین صحت و ساختار ترکیبی نگارش آنها می باشد. بدین منظور، دو گروه 25 نفری از زبان آموزان ایرانی که درس نگارش پایه را می گذراندند بوسیله امتحان مهارتهای زبانی (پت) انتخاب شدند و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار داده شدند. سپس یک تست محقق ساخته نگارش بعنوان پیش آزمون به آنها داده شد. گروه آزمایش آموزش مستقیم معلم در زمینه ساختارهای بین فرهنگی بلاغت در نگارش را دریافت کردند همراه با انجام تکالیفی مرتبط با موارد آموزش داده شده. در حالیکه تکالیف گروه کنترل محدود به انجام تمرینات کتاب بود بدون آنکه آموزش مستقیمی در زمینه فوق در نگارش دریافت کرده باشند. پس از 9 جلسه آموزش از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. نتایج تحقیق نشانگر آن است که آگاهی کاربردشناختی از ساختارهای بین فرهنگیبلاغت به شکل مؤثری موجب افزایش کیفیت نگارش زبان آموزان ایرانی شده و همچنین درستی نگارش آنها را نیز افزایش داده است ولی در مورد ساختار ترکیبی نگارش آنها تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نشده است.

با توجه به اهمیت نقش دانشجو معلمان و مدرسان در پیشبرد برنامه های تعلیم و تربیت٬ این پژوهش به بررسی کیفیت برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی در دانشگاه فرهنگیان می پردازد. مطالعه حاضر با استفاده از مشاهده٬ پرسشنامه و مصاحبه می باشد. پرسشنامه تجربه دانشجو (پیس و کو٬ 1998 ) به 285 دانشجو داده شد. 70 مدرس به ارزشیابی از برنامه تربیت دبیر پرداختند٬ 34 نفر از مدرسان چک لیست ( 2007) CIPP را نمره گذاری نمودند٬ و با 8 نفر از مدرسان نیز مصاحبه به عمل آمد. برنامه تربیت دبیر بر اساس مدل CIPP از چهار بعد شامل اهداف٬ محتوای دوره٬ فعالیت های یاد دهی و یادگیری و ارزشیابی کلی از برنامه مورد بررسی قرار گرفت. روش های تجزیه و تحلیل داده ها شامل آمار توصیفی و تحلیل اسناد مکتوب موجود در این زمینه می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهنده رضایتمندی نسبی دانشجو معلمان و فارغ التحصیلان از برنامه تربیت دبیر و نگرش مثبت آنها نسبت به سودمندی دوره های کارورزی می باشد. تحلیل پرسشنامه مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی بین نیازهای واقعی دانشجو معلمان و محتوای دوره های ارائه شده می باشد. مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی

این پژوهش با هدف بررسی رابطه میان انواع بازخورد ،یادگیری خودتنظیمی و پیشرفت نگارش انجام شد. بدین منظور، از طرح تحقیق شبه تجربی استفاده شد که در آن سه گروه آزمایشی برای هر یک از سه نوع بازخورد و یک گروه گواه در نظر گرفته شد. تعداد 30 فراگیر زبان در هر یک از گروه ها حاضر بودند و پرسشنامه ارزیابی خودتنظیمی آکادمیک را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند و نگارش آن ها پیش و بعد از دریافت آموزش ارزیابی شد. نتایج آماری نشان داد که تفاوت معناداری بین توانایی خودتنظیمی چهار گروه با توجه به نوع بازخورد دریافتی وجود ندارد. علاوه بر این، نتایج آزمون t زوجی نشان داد که تفاوت آماری معناداری بین توانایی خودتنظیمی چهار گروه در پیش آزمون و پس آزمون وجود ندارد. نتایج آماری رابطه ی ضعیف و مثبتی را بین توانایی یادگیری خودتنظیمی و پیشرفت نگارش از طریق دریافت بازخورد معلمان نشان داد. در مقابل، رابطه ی ضعیف و معکوسی بین توانایی خودتنظیمی و پیشرفت نگارش از طریق بازخورد همسالان، مبتنی بر رایانه و بدون بازخورد مشاهده شد.

پژوهش حاضر بر آنست تا به بررسی تأثیر تدریس صریح دسته های واژگانی بر کاربرد واژگان و صحّت دستوری در نگارش زبان انگلیسی زبان آموزان ایرانی بپردازد. در این راستا، 2 کلاس دست نخورده در قالب یک گروه آزمایش و 2 کلاس دست نخورده دیگر در قالب یک گروه کنترل در جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران انتخاب شدند. دو گروه روند آموزشی معمول تعیین شده توسط آموزشگاه را دنبال کردند، امّا فعّالیّت های مرتبط با تدریس صریح دسته های واژگانی تنها در گروه آزمایش صورت گرفت. یک آزمون نگارش زبان انگلیسی قبل (پیش آزمون) و بعد (پس آزمون) از مداخله (تدریس صریح دسته های واژگانی) به هر دو گروه آزمایش و کنترل ارائه شد. دو ارزیاب باتجربه که از پژوهش حاضر بی خبر بودند به نگارش زبان آموزان از لحاظ کاربرد واژگان و صحّت دستوری نمره دادند. تحلیل آماری نتایج نشان داد که تدریس صریح دسته های واژگانی توانسته است تفاوت معناداری در ارتقای کیفیّت کاربرد واژگان و صحّت دستوری گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل ایجاد کند. نتایج پژوهش به همراه دلالت های آموزشی آن به بحث گذارده می شوند.

در تلاش برای بررسی اثربخشی روشی نوین برای رسیدگی به خطاهای گرامری نوشتاری زبان آموزان، مطالعه ی حاضر اثرات بازخورد تصحیحی نوشتاری متمرکز غیرمستقیم و نمونه ی درونداد برجسته شده ی انگیزشی (شبه بازخورد )را بر دقت زبان آموزان در استفاده از حروف تعریف زبان انگلیسی بررسی می کند. با استفاده از سه کلاس دست نخورده در سطح متوسط متشکل از 46 دانش آموز، سه گروه تشکیل داده شد: (1) گروه بازخورد تصحیحی نوشتاری،(2) گروه شبه بازخورد (یک نمونه ی نوشتاری که ساختار مورد نظر آن برجسته شده است)، و (3) گروه کنترل. در حالی که هیچ تفاوتی در اثر بخشی بازخورد تصحیحی نوشتاری و شبه بازخورد پیدا نشد، گروه های آزمایشی در پس آزمون های فوری و تاخیری از گروه کنترل بهتر عمل کردند. نتایج نشان می دهد، با توجه به عملی بودن بالای شبه بازخورد، این روش می تواند جایگزین مناسبی برای بازخورد تصحیحی نوشتاری به منظور تصحیح خطاهای دستوری باشد.

تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیرآگاهی بخشی درباره وجود استعاره های مفهومی (زیر ساخت) که منتج به استعاره های زبانی (روساخت)میشوندبر روی مهارت خواندن مطبوعات و توانش استعاری دانشجویان زبان انگلیسی در ایران در طول یک نیمسال تحصیلی طراحی گردید. بدین منظور، در یک طرح شبه آزمایشی دو کلاس خواندن مطبوعاتی به صورت نمونه گیری آسان (گروه آزمایش با27 دانشجو و گروه گواه با 24 دانشجو) در نظر گرفته شدند. در ابتدای ترم دوآزمون پیشرفت خواندن مطبوعات و استعاره به عنوان پیش آزمون برگزار شدند. در طول ترم گروه آزمایش تمرینهای متنوعی جهت افزایش آگاهی از وجود استعاره های مفهومی و متعاقبا شناسایی استعاره های زبانی به کار گرفته شده در متون مطبوعاتی را انجام دادند. این تمرینها به عنوان فعالیتهای تکمیلی به مدت حدودا 15 دقیقه هرجلسه در کنار فعالیتهای معمول در این کلاسها انجام می شدند. در مقابل، گروه گواه علاوه بر فعالیتهای معمول چند متن مطبوعاتی اضافه جهت مطالعه در خانه دریافت می کردند. در پایان ترم هر دو آزمون به عنوان پس آزمون اجرا شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها از طریق آزمون t مستقل تفاوت معناداری بین عملکرد دانشجویان دو گروه در هر دو آزمون را نشان دادند. همچنین نتایج مصاحبه انجام شده با گروه آزمایش حاکی از نگرش مثبت آزمودنی ها نسبت به این نوع آگاهی بخشی می باشد.یافته های این تحقیق بر شیوه تدریس و در تهیه و تدوین مطالب درسی برای زبان آموزان قابل اعتنا می باشد.

من أساسیات وشروط القدره علی الکتابه هو تمکن الطالب وقدرته فی اعتماد سائر المهارات کالقراءه والاستماع، وهاتان المهارتان قادرتان علی أن ترفدا المتعلم بالمعلومات والمفردات التی یستطیع من خلالها القیام بالعمل الکتابی وتشکیل مخزون معرفی ولغوی. وتبرز إشکالیه البحث فی أنّ معظم الطلّاب الإیرانیین -بعد البکالوریوس- لا یکونون بالمستوی المطلوب فی المهارات اللغویه عموماً والکتابه علی وجه الخصوص. وانطلاقاً من هذه الحقیقه والواقع الذی یؤیده الکثیر من الدراسات والإحصائیات الرسمیه جاء البحث الراهن لیسلط الضوء علی واقع "الکتابه المتقدّمه" لدی الطالب الإیرانی ومعرفه مواطن الضغف والخلل، ومن ثم تقدیم طریقه بدیله هی الطریقه التکاملیه لاعتمادها بدل الطریقه المستقله المعمول بها فی الکثیر من الجامعات الإیرانیه. ولتحقیق هذه الغایه قمنا أولاً باختیار مجموعتین طلابیتین من جامعتین حکومیتین هما جامعه الشهید بهشتی وجامعه طهران، وبعد التأکد من مستوی المجموعتین واتفاقهما فی الأداء الکتابی قمنا بعرض وتدریس الطریقه التکاملیه علی المجموعه الأولی فیما خضعت المجموعه الثانیه للتدریس عبر الطریقه المستقله. واخترنا المنهجین الإحصائی والوصفی -التحلیلی لیکونا أداتنا فی تحدید الظاهره التعلیمیه کمیّاً ثم وصفها وتحلیلها للخروج بماده مکتمله عرضاً وتحلیلاً واستنتاجاً. جاءت نتائج التجربه داعمه للطریقه المقترحه. وبناء علی النتائج التی توصلنا إلیها تبین وجود دلاله إحصائیه عند مستوی (05، 0). وقد تفاعل الطلاب الذین تلقوا التدریس عبر الطریقه التکاملیه بشکل مقبول وحصل تطور بنسبه 20 بالمئه تقریباً حیث کانت نسبه متوسط المجموعه التجریبیه قبل البدء بإجراء التجربه 95/36% ووصلت هذه النسبه فی نهایه الفصل إلی 5/55% وهی نسبه عالیه لاسیما إذا قارنها بالمجموعه الضابطه التی کان متوسط درجاتهم فی بدایه الفصل 5/41% وبلغت فی نهایه الفصل 5/46% . ویعزی جانب من هذا النجاح فی التجربه إلی الطریقه التی تلقی الطلاب بها تعلیم الکتابه، وکذلک إلی التأکید المستمر خلال الفصل الدراسی علی جوانب نظریه فی الکتابه ومقوماتها وتعلیم الطلاب الأسلوب الناجح فی الکتابه وما تتضمنه من أجزاء مختلفه.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر انواع سنجش ها بر توسعه مهارت نوشتن در میان فراگیران ایرانی زبان خارجه انگلیسی انجام گردید. تعداد 60 فراگیر همگن سازی شده در سطح فوق متوسطه از دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین در چهار گروه (سه گروه آزمون و یک گروه کنترل) در تحقیق حاضر شرکت نمودند. فراگیران، پیش آزمون، تیمار و پس آزمون را سپری کرده و نتایج حاکی از آن بود که انواع سنجش های موردنظر شناخت فراگیران را نسبت به مدل نوشتاری، درستی، کلمه بندی، املا، دستور و موارد مشابه افزایش دادند و به شکل معنی داری در توسعه مهارت نوشتن آن ها تأثیرگذار بودند. یافته ها همچنین نشان داد که خودسنجشی از انواع دیگر سنجش، تأثیرگذاری بیشتری داشت و هم کلاسی سنجشی نیز همین برتری را نسبت به مدرس سنجشی داشت. نتایج تحقیق حاضر می تواند زمینه را جهت فراگیران در توسعه عملکرد در مهارت نوشتن به زبان انگلیسی در مدارس، دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی زبان ایران با توجه به روشهای سنجش محور فراهم سازد.

هدف تحقیق حاضر مقایسه و بررسی میزان تاثیر روشهای آموزش نگارش راهبرد-محور و فرایند-محور بر راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی در مهارت نگارش است. بدین منظور، 60 نفر فراگیر زبان انگلیسی در دو گروه 30 نفری با استفاده از آزمون بسندگی تافل انتخاب شدند. قبل از آموزش، تمامی فراگیران یک مقاله (پیش آزمون) در مورد نموداری نوشتند. سپس یک مربی راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی را با روش نگارش راهبرد-محور به گروه آزمایش و فرایند-محور به گروه معیار طی شانزده جلسه آموزش داد. سرانجام، فراگیران همراه با یک پرسشنامه یک مقاله و پس ازدو هفته مقاله ی دیگری مانند پیش آزمون نوشتند. دو مربی با استفاده از معیار نمره ی آیلتس مقالات را ارزشیابی کردند. با استفاده از تجزیه و تحلیل واریانس مرکب (SPANOVA) مشخص شد که روش راهبرد-محور در استفاده از راهبردهای نگارش خودتنظیم راهبردی در نگارش مقاله موثرتر و از میان سه متغیر سن، جنسیت و سطح دانش، سن در ایجاد این اثر نقش مهم تری داشته است. بنابراین، آموزش راهبردهای نگارش با استفاده از روش راهبرد-محور باید بخشی از آموزش نگارش باشد.