اسماعیل شیعه

اسماعیل شیعه

مدرک تحصیلی: استاد دانشگاه علم و صنعت

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۲ مورد.
۲۱.

مکانیابی موقعیت پردازه های محرک توسعه در بافت های ناکارآمد شهری (مورد پژوهی: ناحیه 2 منطقه 18 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال هفدهم خرداد ۱۳۹۹ شماره ۸۴ 51 - 62

کلید واژه ها: پردازه های محرک توسعه مکانیابی تحلیل سلسله مراتبی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 161
چکیده بیان مسئله: لزوم باز آفرینی در بافت های فرسوده و ناکارآمد که نسبت به سایر بافت های پیرامونی خود، دچار کاهش کارایی شده اند، امری ضروری است که یکی از سیاست ها در این زمینه اجرای پردازه های محرک توسعه است. به طور خلاصه پردازه های محرک توسعه یکی از رویکردهای متأخر ادبیات بازآفرینی شهری در ایران و جهان می باشد که با مکان یابی مناسب آن ها، بافت محیطی که پردازه های محرک توسعه در آن جانمایی شده اند، احیا و توسعه می یابند. هدف: اهداف تحقیق حاضر، تعیین شاخص های مکانیابی پردازه های محرک توسعه با تأکید بر مباحث کالبدی و مکانیابی پهنه های مستعد جهت تعریف پردازه های محرک توسعه در نمونه مطالعه می باشد. روش تحقیق: نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی می باشد. روش های گردآوری اطلاعات نیز شامل پرسشنامه، مطالعات کتابخانه ای، پیمایش میدانی و مشاهده است. در بخش مکانیابی از روش AHP در نرم افزار GIS استفاده شده است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان میدهد شاخص های مختلفی مانند تراکم های جمعیتی و ساختمانی، قدمت و کیفیت ابنیه، سطح فرهنگ و سواد ، اختلاط و تنوع کاربری ها و فعالیت ها و ...جهت مکانیابی پردازه های محرک توسعه با تأکید بر بُعد کالبدی استخراج گردید. با بکارگیری این شاخص ها جهت مکانیابی پهنه های مستعد برای تعریف پردازه های محرک توسعه در نمونه مطالعه، 3.99 هکتار (14.04 درصد) از بافت فرسوده محدوده مورد مطالعه کمترین قابلیت را برای شکل گیری پردازه های محرک توسعه دارا بوده (بخش غربی بافت مسأله دار محلات ناحیه دو) و در مقابل 9.66 هکتار (34 درصد) از محدوده مطالعه بیشترین قابلیت اجرای پردازه های محرک توسعه را دارا می باشد (بخش شرقی محلات ناحیه دو) و عمده پهنه های مناسب برای جانمایی در بخش های مرکزی بافت و محلات شهید رجایی و صادقیه واقع شده است.
۲۲.

نقش مدیریت هوشمند در برنامه ریزی کالبدی شهر برای کاهش آثار زمین لرزه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 37 - 50

کلید واژه ها: مدیریت هوشمند برنامه ریزی کالبدی شهر هوشمند زمین لرزه تصمیم گیری هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 516 تعداد دانلود : 882
ارزیابی و پایش برنامه های مدیریت خطرپذیری از شاخص های مدیریت هوشمند شهری است. در این تحقیق ضمن تأکید بر الزامات شهر هوشمند، به نقش کلیدی مدیریت هوشمند در پشتیبانی از تصمیم گیری برای پیشگیری، آمادگی و کاهش خطرپذیری کالبدی یک شهر برای زمین لرزه اشاره می گردد. روش مطالعه از نوع کتابخانه ای و شامل گردآوری اطلاعات و سوابق موضوع، غربالگری، دسته بندی و تحلیل توصیفی می باشد. بدین منظور از مفهوم پشتیبان تصمیم گیری هوشمند استفاده گردید. نتایج نشان داد با اعمال مدیریت هوشمند و به کارگیری فنآوری های نوین میزان مخاطرات زمین لرزه کاهش می یابد. شیوه های سنتی از انعطاف پذیری، خوداصلاحی و تطابق پذیری لازم برای مواجهه کارآمد با زمین لرزه برخوردار نیستند. کارآمدی الگوی مدیریت هوشمند از طریق مداخله در نظام برنامه ریزی کالبدی شهر مستلزم بهره مندی از سامانه های هوشمند اطلاع رسانی وقوع زمین لرزه و پایش زیرساخت های شهر است که می توان با طراحی سامانه ای، میزان مداخله پذیری مدیریت شهری را به صورت هوشمندانه در یک شهر و قبل از وقوع زمین لرزه تعیین نمود.
۲۳.

شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های شهر یادگیرنده با تأکید بر یادگیری مادام العمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۱ 105 - 126

کلید واژه ها: شهر یادگیرنده یادگیری مادام العمر روش تحلیل سلسله مراتبی شاخص های یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 899 تعداد دانلود : 51
«شهر یادگیرنده» مفهومی جدید است که هدف آن بسیج منابع برای یادگیری همه شهروندان در تمام طول عمر و همه مکان ها است تا موجب رشد فردی، توسعه اقتصادی و انسجام اجتماعی افراد شود. این مفهوم ابعاد و مؤلفه های متفاوتی دارد که توسط محققان و نهادهای گوناگون استخراج شده اند. در این تحقیق به بررسی ابعاد و شاخص های شهر یادگیرنده از دیدگاه «شورای یادگیری کانادا»، «کمیسیون اروپا» و «مؤسسه یادگیری مادام العمر یونسکو»، و با تأکید بر مفهوم یادگیری مادام العمر پرداخته شده است. نوع پژوهش توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری پژوهش،20 نفر از متخصصان حوزه آموزش رسمی و استادان دانشگاهی در محدوده مطالعاتی شهر قزوین بود. پس از جمع بندی، مؤلفه های نهایی شهر یادگیرنده در پنج بعد که شامل «نظام آموزش وپرورش رسمی»، «یادگیری در جوامع و خانواده ها»، «یادگیری در محل کار»، «فناوری و کیفیت یادگیری» و «فرهنگ یادگیری» است، استخراج و به روش «تحلیل سلسله مراتبی (AHP)» و توسط نرم افزار «اکسپرت چویس» مورد تجزیه وتحلیل قرار و اولویت ها در هر بعد مشخص شد. نتایج تحقیق نشان می دهند که مهم ترین ابعاد شهر یادگیرنده، یادگیری رسمی و یادگیری در جوامع و خانواده هاست و بر اساس آن مهم ترین مؤلفه ها عبارت اند از: «گسترش آموزش رسمی»، «استفاده از مربیان آموزش دیده»، «حمایت از آموزش گروه های محروم»، «تشویق یادگیری مداوم در خانواده و جامعه» و «یادگیری از طریق رسانه ها و فرهنگ ها» که با توجه به شرایط کشور برای دستیابی به شهر یادگیرنده می تواند در اولویت قرار گیرد.
۲۴.

ارزیابی رویکرد شهر بوم مبنا براساس توسعه پایدار به روش تحلیل ارزیابی یکپارچه محیطی (IEA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال شانزدهم مرداد ۱۳۹۸ شماره ۷۴ 43 - 54

کلید واژه ها: بوم ساخت مدیریت پایدار ارزیابی بوم ساخت شهری روش ارزیابی شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 837 تعداد دانلود : 141
بیان مسئله:این مقاله با مروری بر ادبیات مربوط به بوم ساخت و توسعه پایدار، روند تاریخی برنامه ریزی بوم ساختی، روش های ارزیابی بوم ساخت پایدار شهری، معیارها و شاخص های آن را به ویژه در ایران بررسی می کند؛ زیرا مبانی تئوریک این مباحث در ایران کمتر شناخته شده است. مطالعات یکپارچه ارزیابی محیط زیست، رویکردی کاملاً جدید، پویا و نظام مند است که شهر و محیط زیست را در یک چرخه متقابل بوم شناختی می بیند و با مددجستن از مدل های ارزیابی سیستماتیک بوم ساختی و تعیین شاخص هایی کاربردی و بومی سازی شده مطابق با هر ناحیه به مطالعه و تحلیل آن می پردازد. در این مقاله سعی شده ضمن شناخت مشکلات محیط زیست شهری، نقش مدیریت شهری در حل مشکلات آن در عرصه های بوم شناسی شهری بررسی و اصول روش شناختی و نظری در این زمینه تبیین شود؛ همچنین روند ایجاد این ساختار مطالعاتی که نشان دهنده اهمیت ارتباط منطقی و متقابل بین رویکردهای بوم شناختی، بوم ساخت های شهری و فعالیت های بشری بوده تشریح شود. اهداف:1. شناخت مشکلات محیط زیست شهری و خصایص هریک از آنها؛ 2. تعیین نقش مدیریت شهری در حل مشکلات محیط زیست در عرصه های بوم شناسی شهری؛ 3. بومی سازی چارچوب مفهومی یکپارچه در ارتباط با اعمال مدیریت شهری براساس شناخت شاخص های محیط زیست. روش تحقیق: روش تحقیق به کاررفته در این مقاله بر دو روش مبتنی است: تحلیل ارزیابی یکپارچه محیطی (IEA) به منظور آگاهی از مشکلات زیست محیطی و علل و نتایج آنها در واقع روند ایجاد شاخص های زیست محیطی را تحلیل می کند و چارچوب تحلیلی آن (DPSIR) است که در مقیاس فضایی زمانی به شناسایی مسائل کنونی دارای اولویت محیط زیست و تحلیل تغییرات آن می پردازد. نوع تحقیق، تحلیلی اکتشافی و ماهیت و روش آن کیفی است که سعی شده استنتاجات لازم از طریق تحلیل محتوا و بررسی کتابخانه ای اسناد و مدارک و سپس روش تطبیقی انجام پذیرد. نتیجه گیری:یافته های این مقاله نشان می دهد که نظارت نزدیک و ارزیابی اثرات فعالیت های انسانی بر محیط زیست و بوم ساخت وابسته به آن، مسئله ای اساسی است. از آنجا که روش ها و شاخص های مختلفی برای ارزیابی بوم ساخت پایدار شهری وجود دارد، در نتیجه تلاش برای توسعه یک بوم ساخت شهری در سطح میکرو که دقیق، جامع و در قالب یک چارچوب مفهومی باشد ضروری به نظر می رسد. این چارچوب باید توانایی تجمیع با ابزارهای ارزیابی مقیاس بزرگ تر را داشته باشد.
۲۵.

ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر ایجاد فضاهای چندعملکردی اجتماع پذیر در حوزه های شهری با رویکرد محلی- جهانی (مورد پژوهی: منطقه 22 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 1 - 14

کلید واژه ها: فضای چندعملکردی اجتماع پذیر محلی - جهانی منطقه 22 AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 320 تعداد دانلود : 636
امروزه ارتقای کیفیت فضای شهری، یکی از نیازهای اساسی جامعه شهری است. پدیده ی جهانی سازی، اتفاقی است که بر فضاهای شهری- محلی تأثیر خود را گذاشته و ضمن چند عملکردی بودن باید قابلیت جذب جمعیت و اجتماع پذیر شدن این حوزه را داشته باشند. هدف ارزیابی و تحلیل تاثیرات و نقش مؤلفه های فضاهای اجتماع پذیر و فضاهای چند عملکردی و ارتباط آن ها با رویکرد جهانی- محلی، منطقه 22 شهرداری تهران است. این پژوهش کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. همچنین برای ارزیابی منطقه 22 از تکنیک تصمیم گیری مدل AHP، با استفاده از نرم افزار Expert choice استفاده گردید. که حجم نمونه 225 نفر برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد؛ که مؤلفه تحرکات استفاده کنندگان دارای بیشترین و شاخص های اخطلاط کاربری، دسترسی سواره از پیاده، دارای بیشترین اهمیت از نظر مفاهیم پژوهش را دارا بوده است. این روند نشان دهند هم راستا بودن نتایج در روند مؤلفه های هر دو مفهوم می باشد. Evaluation of the Effective Components on the Creation of Multi-Functional Communities in Urban Areas wit es in District 22, the AHP model decision making technique was used by Expert selection software. Conclusion:  To estimate the sample size, Cochran formula and cluster sampling method were used to determine the appropriate components and indicators for creation of community spaces. The sample size was estimated to be 225 people. The analysis of the results of the research shows that according to the dimensions studied, the user's motivation component has the highest and user-defined indicators, pedestrian access is the most important for the concepts of research. This trend shows that the results are consistent in the process of the components of both concepts.
۲۶.

تحلیل موقعیت مکانی مخاطرات ادراکی تخریب گرایی در فضاهای عمومی شهر مطالعه موردی: محله برج قربان شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 87 - 96

کلید واژه ها: تخریب گرایی تراکم جمعیتی فضاهای عمومی شهر مخاطرات ادراکی موقعیت مکانی نظارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 598 تعداد دانلود : 275
تخریب گرایی به عنوان یکی از انواع جرم های رایج در شهرهای امروز، پیامدهای منفی متعددی را در بر داشته و موجب مشکلات اجتماعی، فرهنگی، خسارات مالی و... شده که نمود بصری آن نیز بیش از سایر جرائم در فضاهای عمومی شهری ماندگاری دارد. در این میان گروهی اعم از روان شناسان و جامعه شناسان بر نقش عوامل درونی و شخصیتی و گروهی از جمله معماران و شهرسازان بر چگونگی نقش موقعیت مکانی بر تخریب گرایی معتقدند. دیدگاه اصلی این مقاله بر نقش توأمان هر دو عامل استوار است. هدف اصلی دستیابی به نقش مکان و موقعیت مکانی بر پیشگیری از رفتارهای تخریب گرایانه از طریق ایجاد مخاطرات ادراکی و حس ترس از ارتکاب به تخریب (جرم) است. با توجه به شرایط محیطی، اجتماعی، فرهنگی و... در فضاهای شهری ایران به این موضوع پرداخته شده است. مطالعه موردی محله برج قربان شهر همدان است که با توجه به عوامل درونی، به عنوان یک محله دارای افراد بالقوه تخریب گرا مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحقیق اسنادی، تحلیلی است که به روش همبستگی به بررسی نسبت متغیرها می پردازد. فرض مقاله بر پراکنش یکسان افراد تخریب گرا در فضاهای عمومی شهری این محله است. برداشت متغیرهای مکانی مورد نظر و میزان وقوع رفتارهای تخریب گرایانه از طریق  مشاهدات میدانی عینی و  پرسشنامه صورت  گرفته است.  سپس با  نرم افزار   spss و آزمون های آماری، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها با انتظارات نظری و پیشینه پژوهشی مقاله مطابقت دارد. نتایج حاکی از آن است که چگونگی میزان نظارت و تراکم جمعیتی موجود و موقعیت مکانی اعم از دید پی درپی، حس مکان، بهداشت محیط، بهداشت بصری، بهداشت رفتاری و فضاهای پنهان در فضاهای عمومی شهر بر میزان مخاطرات ادراکی تخریب گرایان در هنگام ارتکاب به تخریب مؤثرند. به عبارتی حضور در موقعیت های مکانی خاص، منجر به ایجاد حس ترس از تخریب (جرم) به دلیل پیامدهای پیشِ رو شده و در نهایت موجب از بین رفتن رفتارهای تخریب گرایانه و یا جابه جایی مکان تخریب می شود.
۲۷.

برنامه ریزی کاربری زمین در مواجهه با زلزله در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی: محله عبدل آباد شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۸) 269 - 290

کلید واژه ها: کاربری زمین تاب آوری بافت فرسوده زلزله محله عبدل آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 663 تعداد دانلود : 392
بشر از دیرباز با پدیده های مخرب طبیعی روبه رو بوده است. از این رو، پیوسته در تلاش بوده راه حل هایی برای مقابله با این پدیده ها پیدا کند. در این میان، بافت فرسوده و ساختمان های واقع در این بافت بیشترین آسیب را دیده و از حداقل پیامدهای آن قطع لوله های تأسیساتی، ایجاد آتش سوزی، مسدود شدن مسیرهای دسترسی، کمک رسانی ضعیف و به تأخیر افتادن تخلیه افراد را می توان ذکر کرد. بررسی میزان آسیب ها و صدمه های ناشی از زلزله در شهرها، در بسیاری موارد نشان داده درصد بالایی از صدمه ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه ریزی و شناسایی و کاهش خطرها مربوط می شده است و درواقع علل عمده آسیب ها و تلفات ناشی از آن را در بی توجهی و سهل انگاری در رعایت استانداردهای ایمنی سازه ها، در فقدان اصول، برنامه ها و طرح های شهرسازی مناسب می بایست جستجو کرد که با شناخت بافت و عملکرد و رفتار زلزله و استفاده بهینه از زمین و کاربری های آن، می توان اقدام مؤثری به منصه ظهور رساند. هدف این مقاله بررسی مؤلفه های تأثیرگذار بر تاب آوری بافت فرسوده در برابر زلزله در محله عبدل آباد منطقه 19 شهر تهران است. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است و از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده و با مدلAHP و نرم افزارExpert choice  به تحلیل پرداخته است. یافته های این مقاله نشان می دهد که عامل مدیریتی، اقتصادی و مشارکت اهالی در فرایند بازآفرینی و احیا، به ترتیب با امتیاز 145/0، 112/0 و 110/0در جایگاه های اول تا سوم قرار دارند و نشانگر اهمیت این مؤلفه ها در بین مؤلفه های مورد بررسی است. همچنین در این پژوهش با توجه به تحلیل مؤلفه ها و زیرمعیارها با استفاده از نرم افزار یادشده، بین عبدل آباد شمالی و جنوبی، عبدل آباد شمالی در جایگاه نخست واقع شد و براین اساس، بهترین محدوده از لحاظ برنامه ریزی بعد از وقوع زلزله را می توان مدیریت و ساماندهی کرد.
۲۸.

سنجش کیفیت های محیطی در دروازه شهر و اولویت بندی آنها با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 5 - 23

کلید واژه ها: دروازه شهر سنجش کیفیت های محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 140 تعداد دانلود : 983
دروازه شهر یکی از اصلی ترین اجزاء ساختار فضایی و کالبدی شهر است که از کارکردها و عملکردهای ویژه ای برخوردار می باشد. دروازه شهر حد واسط و مفصل ارتباط دهنده محیط پیرامونی شهر و محیط انسان ساخت داخلی آن است که به حالت یک عرصه می باشد و به عنوان یک فضای شهری روابط و مناسبات مختلف فضایی و کارکردی-عملکردی در آن جاری است. هر یک از فضاهای شهری با دارا بودن کیفیت های منحصربه فرد، مطالعه آنها از نظر ابعاد مبانی علمی و اجرایی در شهرسازی، دارای اهمیت قابل ملاحظه ای می باشد. کیفیت های محیطی دروازه شهر عناصر و اجزاء گوناگونی را در بر می گیرند و روابط متقابلی میان آنها بر قرار است و به صورت مستقیم قابل اندازه گیری نیستند. بر هم کنش عناصر مذکور، ماهیت پیچیده کیفیت های محیطی دروازه شهر را نشان می دهد. این مقاله به لحاظ هدف از نوع بنیادی می باشد و رویکرد روش شناسی آن بر مبنای رویکرد آمیخته (کمی-کیفی) است که به تبیین کیفیت های محیطی در فضای دروازه شهر و تعیین میزان اهمیت و اولویت بندی آنها می پردازد. براساس نتایج بدست آمده مشخص شد که با فاصله اطمینان 99 درصد می توان گفت که استفاده از اصطلاح ورودی شهر به لحاظ مفهومی درست نیست و لازم است در مطالعات شهرسازی از اصطلاح دروازه شهر استفاده شود. در این مقاله براساس مبانی علمی موضوع مورد مطالعه، برای سنجش نمایانگرهای کیفیت های محیطی در دروازه شهر عنصر، هنجار و سنجه های تخصصی تعریف شده است و نتایج بدست آمده از تبیین و تعیین اهمیت و اولویت بندی نمایانگرهای کیفیت های محیطی در فرایند مطالعات و ساماندهی دروازه شهر به ترتیب شامل 1- زیست بوم، 2- کارکردی، 3- زمان، 4- ادراکی، 5- اجتماعی، 6- منظر، 7- مدیریت، 8- فضایی، 9- ریخت شناسی و 10- یگانه تنی می باشد.
۲۹.

تبیین رویکرد برنامه ریزی کاربری زمین شهری در شهر هوشمند با استفاده از روش پرامتی (مطالعه موردی : منطقه 22 شهرداری شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶ 124 - 142

کلید واژه ها: برنامه ریزی کاربری زمین شهری شهر هوشمند فضای جریان ها مدل پرامتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 133
پیشرفت سریع فنآوری اطلاعات و ارتباطات شهرها را به لحاظ فعالیتی و کالبدی و کیفیت زندگی ساکنان شهرها تحت تاثیر قرار داده است. علاوه بر این، تراکم رو به رشد جمعیت در شهرها، برنامه ریزان شهری را با چالش تامین سرانه کاربری زمین شهری که از منابع محدود تلقی میشود مواجه نموده است. در این میان، مفهوم شهرهوشمند به عنوان استراتژی برندهی شهری برای افزایش کیفیت زندگی در شهر مطرح شده است. هدف مقاله ی حاضر تحلیل وضعیت کاربری زمین شهری از طریق ابعاد شهرهوشمند و در نظر گرفتن قابلیت های جدیدی است که فضای مجازی در اختیار قرار میدهد تا رویکرد نوین برنامه ریزی کاربری زمین شهری ارایه گردد که مناسب ترین بهره برداری از ظرفیت های شهر ایجاد شود. مقاله ی حاضر از نوع هدف کاربردی و از نظر روش پردازش اطلاعات توصیفی – تحلیلی است. اولویت بندی های برنامه ریزی محدوده مطالعه با روش رتبه بندی پرامتی و تحلیل گایا انجام شده است. یافته ها نشان میدهد که بر اساس شش بعد اصلی شهرهوشمند که هر کدام بر اساس فعالیت با کاربری های متناظر خود معادل سازی شده اند، برنامه ریزی کاربری زمین شهری دارای اولویت بندی متفاوتی نسبت به روش های سنتی میباشد. بدین ترتیب که نواحی 3 و 2 در محدوده مطالعه دارای وضعیت مناسب و نواحی 4 و1 نیازمند بازنگری در برنامه ریزی کاربری ها با اولویت کاربری تجاری – مسکونی ، تجاری – اداری ، شبکه دسترسی ها، حمل ونقل، تاسیسات و تجهیزات و پارکینگ، آموزشی و فرهنگی میباشد. بر اساس نتایج این مقاله رویکرد نوین در اولویت بندی تخصیص زمین به کاربری ها و در کنار آن معرفی فضای جریان ها به عنوان مکمل فضای مکان ها به عنوان ظرفیتی نو برای برنامه ریزی کاربری زمین شهری ارایه شده است.
۳۰.

مدیریت تاب آوری محله در مواجهه با زلزله در بافت های فرسوده شهری به روش FAHP (نمونه موردی: محله عبدل آباد شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 21 - 38

کلید واژه ها: برنامه ریزی تاب اوری بافت فرسوده زلزله محله عبدل آباد شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 856 تعداد دانلود : 218
وقتی زلزله ای روی می دهد، شهر به صورت یک سیستم از آن تأثیر می پذیرد. به عبارت دیگر عناصر شهری نتنها خود از زلزله و سایر آثار جانبی آن متأثر می شوند، بلکه در عمل متقابل سیستمی سایر عناصر شهری را تحت تأثیر قرار داده و یا از آن ها تأثیر می پذیرد. هرچه میزان و نحوه تأثیر گذاری یکی از عناصر شهری بیشتر باشد، تعداد و انواع بیشتری از عناصر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. این مقاله به بررسی میزان مؤلفه های تاثیرگذار در تاب آوری بافت فرسوده در مقابل زلزله در محله عبدل اباد منطقه 19 شهر تهران است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی می باشد و از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است و با مدل FAHP به تحلیل پرداخته است. نتایج حاکی از آن است که روش فعلی مدیریت بافتهای فرسوده کارایی لازم برای مواجهه با زمین لرزه را ندارندو عوامل مدیریتی در سطح محلات تأثیر بیشتری نسبت به سایر عوامل تأثیر پذیرفته از کاربری زمین شهری در هنگام زلزله دارند. یافته های حاصل از مدل نشان می دهد که عامل مدیریتی، اقتصادی و مشارکت اهالی در فرایند بازآفرینی و احیا به ترتیب امتیاز (0.145)، (0.112) و (0.110) در جایگاه های اول تا سوم واقع شده اند و نشانگر اهمیت این مؤلفه ها در بین مؤلفه های مورد مطالعه می باشد. همچنین در این پژوهش با توجه به مؤلفه ها و زیر معیارها با استفاده از نرم افزار فوق، بین عبدل آباد شمالی و جنوبی، عبدل آباد شمالی در جایگاه نخست واقع گردید و براین اساس بهترین محدوده از لحاظ برنامه ریزی بعد از وقوع زلزله می تواند مدیریت و ساماندهی شود.  
۳۱.

مقایسه تطبیقی تجارب پردازه های محرک توسعه با رویکرد بازآفرینی شهری در شهرهای منتخب جهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 29 - 44

کلید واژه ها: بازآفرینی پردازه های محرک توسعه روشanp

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 703 تعداد دانلود : 711
پردازه های محرک توسعه یکی از رویکردهای متأخر ادبیات بازآفرینی شهری در جهان و ایران هست. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی سعی بر آن است تا با بهره گیری ازتجارب علمی و عملی در شهرهای منتخب جهان (انگلیس، هلند و ایران ) ودر راستای دستیابی به هدف مقاله عوامل موفقیت اجرای پردازه های یاد شده را بیان دارد. برای این منظور پنج نمونه از اجرای پردازه های محرک توسعه انتخاب انتخاب گردید. با استفاده از روش ANP در نرم افزار super desicion نسبت به مقایسه زوجی معیار ها ، زیر معیار ها و گزینه ها اقدام شده و در نهایت پس از بدست آوردن اوزان مرتبط با آنها ، این نتیجه حاصل شده است که در سطح معیار ها مهمترین عوامل موفقیت پردازه های موصوف تکیه بر معیارهای اجتماعی و اقتصادی است. اما به صورت جزئی تر عواملی چون بهبود محیطی( معیار زیست محیطی) ، فضای همگانی (معیار اجتماعی) ، بازیگران اقتصادی ، برند سازی و بهبود مسکن (معیار اقتصادی) ، خدمات عمومی ، توجه به زمینه و بافت و در نهایت بهره برداری از زمین (معیار کالبدی) از مهمترین عوامل اجرای بهینه پردازه های محرک توسعه است.
۳۲.

سنجش عملکرد فضاهای پشتیبان شبکه پیاده راهی در بافت مرکزی شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۱) 47 - 66

کلید واژه ها: پیاده مداری شبکه پیاده راهی فضاهای پشتیبان سنجش عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 311 تعداد دانلود : 219
طرح مسئله : یکی از راهکارهای افزایش کیفیت محیط، توجه به موضوع پیاده مداری و حمایت از فعالیت های اجتماعی و فرهنگی است. بدیهی است ارتقای شاخص های پیاده مداری منوط به برنامه ریزی دقیق در عرصه های مختلف و توجه به جزئیات مؤثر در کیفیت محیط ازجمله فضاهای پشتیبان شبکه پیاده راهی است. یکی از راهبردهای موفقیت طرح های توسعه شهری، ارزیابی از دیدگاه ساکنان است. در این مقاله بافت مرکزی شهرکرد، به منزله جامعه آماری پژوهش انتخاب و با نمونه گیری به روش کوکران، عملکرد فضاهای پشتیبان شبکه پیاده راهی در این محدوده بررسی شده است. هدف: هدف مقاله، سنجش میزان رضایت ساکنان بافت مرکزی شهرکرد از عملکرد فضاهای پشتیبان شبکه های پیاده راهی با استفاده از رویکرد نوشهرسازی است. روش: این مقاله از نوع کاربردی، روش آن توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها، پیمایشی با استفاده از پرسش نامه است. برای تعیین روایی و پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده و تحلیل آن با روش آزمون کروسکال والیس است. نتایج: بررسی موقعیت و عملکرد فضاهای پشتیبان منتخب نشان می دهد پراکنش فضاهای پشتیبان از ساختار پیاده راهی موجود حمایت می کند. بیشترین رضایت مربوط به بناهای تاریخی، مراکز تجاری و پایانه های حمل ونقل عمومی و کمترین رضایت مربوط به فعالیت های فرهنگی هنری، فضاهای سبز و فضاهای تفریحی است. نوآوری: به نظر می رسد تقویت فضاهای پشتیبان شبکه پیاده راهی رضایت ساکنان را از کیفیت محیط ارتقا می بخشد و گام مؤثری در مسیر افزایش پیاده مداری است.
۳۳.

شناسایی عوامل موثر بر جداییگزینی اجتماعی- فضایی؛ مطالعه موردی محلههای فدک و کرمان واقع در منطقه ۸ شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 17-23

کلید واژه ها: جدایی گزینی فضایی - اجتماعی تحلیل عاملی محله های فدک و کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 260 تعداد دانلود : 629
امروزه رشد و گسترش شهرها علی الخصوص مادرشهرها و کلانشهرها سبب کاهش روابط اجتماعی بین شهروندان و متعاقباً سبب بیگانگی اجتماعی و انزوای اجتماعی شهروندان از یکدیگر شده است. این مساله به تدریج سبب کم شدن هویت محله های شهری و نهایتاً جدایی گزینی اجتماعی در آنها شده است. بنابراین جدایی گزینی اجتماعی یکی از معضلات شهرهای امروزی است و باید در صدد پیدا کردن راهکارهای مناسب در جهت رفع این مشکل بود. بدین منظور در این مقاله عوامل مؤثر بر جدایی گزینی اجتماعی مورد بررسی و بر اساس آنها شاخص سازی صورت گرفته است. بدین منظور داده های مربوط به پرسشنامه های توزیع شده و داده های بدست آمده مرکز آمار ایران در محدوده مورد نظر وارد نرم افزار SPSS شده است. به دلیل اینکه شاخص ها دارای مقیاس های یکسانی نبودند، از روش رفع مقیاس استفاده شد. برای اینکه بتوان با شاخص های کمتر و بهتر محاسبات لازم انجام گیرد، با استفاده از تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS تعداد شاخص ها به 2 عامل اصلی کاهش پیدا کرد. پس از انجام تحلیل عاملی و بدست آوردن امتیازات عاملی، از این امتیازات به عنوان ورودی اطلاعات متصل به نقشه در نرم افزار Arc GIS استفاده و نقشه نهایی جهت محاسبه میزان جدایی گزینی وارد نرم افزار Geo Segregation Analyzer می شود. در این مقاله دو محله کرمان و فدک واقع در منطقه 8 شهرداری تهران مورد بررسی قرار گرفته اند. بر اساس نتایج بدست آمده می توان بیان کرد که در محله فدک و کرمان جدایی گزینی اتفاق نیفتاده است و این دو محله و ساکنان آن از نظر اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بسیار به یکدیگر شبیه می باشند. واژگان کلیدی: جدایی گزینی فضایی-اجتماعی، تحلیل عاملی، GIS،Geo Segregation Analyzer ، محله های فدک و کرمان.
۳۴.

عوامل مؤثر در مکان یابی ساختمان های بلندمرتبه با تأکید بر پایداری محیط زیست (مطالعه موردی: شهر قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۶) 873 - 890

کلید واژه ها: پایداری زیست محیطی ساختمان های بلند شهرهای بزرگ قزوین مکان یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 230 تعداد دانلود : 367
بلندمرتبه سازی و توسعه فضایی در ارتفاع، محصول رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و کمبود زمین مناسب برای ساخت وساز است که در دهه های اخیر رواج یافته است. شکل گیری این گونه ساختمانی با توجه به ویژگی های آن، در کنار آثار مثبت، محدودیت ها، تهدیدها و مشکلاتی عدیده را به همراه دارد. امروزه مکان یابی ساختمان های بلند از مسائل ضروری به شمار می آید و توجه به آن و مشکلات زیست محیطی و شرایط اقلیمی هر منطقه، از مهم ترین زمینه های شهرسازی محسوب می شود. هدف پژوهش کاربردی- توسعه ای و توصیفی-تحلیلی حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مکان یابی ساختمان های بلند با تأکید بر پایداری محیط زیست در شهر قزوین با استفاده از مدل تاپسیس است.نتایج پژوهش نشان می دهد هیچ الگویی در ایران برای مکان یابی ساختمان های بلند از جمله ساختمان های قزوین وجود ندارد. ضوابط نیز به دلیل بی برنامگی و بی توجهی به عوامل شهرسازی یا مقوله های تأثیرگذار، محیط زیست را تخریب کرده اند. براساس یافته های مدل تاپسیس، عامل اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و کاربری اراضی به ترتیب با امتیازهای 695/0، 457/0 و 405/0 در جایگاه های اول تا سوم قرار دارند و از سایر مؤلفه ها مهم ترند.
۳۵.

بررسی میزان جدایی گزینی فضایی-اجتماعی گروه های تحصیلی، شغلی، درآمدی و قومیتی با استفاده از نرم افزار Geo Segregation Analyzer، مورد پژوهی: محله کرمان در منطقه 8 شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۷ بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰ ۴۷۰-۴۶۱

کلید واژه ها: جدایی گزینی فضایی-اجتماعی سیستم GIS نرم افزار Matlab نرم افزارGeo Segregation Analyzer شاخص جدایی گزینی ضریب آنتروپی ضریب جینی شاخص انزوا فرمول موران محله کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 149
امروزه رشد و گسترش شهرها علی الخصوص مادرشهرها و کلانشهرها سبب کاهش روابط اجتماعی بین شهروندان و متعاقباً سبب بیگانگی اجتماعی و انزوای اجتماعی شهروندان از یکدیگر شده است. این مساله به تدریج سبب کم شدن هویت محله های شهری و نهایتاً جدایی گزینی اجتماعی در آنها شده است. بنابراین جدایی گزینی اجتماعی یکی از معضلات شهرهای امروزی است و باید درصدد پیدا کردن راهکارهای مناسب در جهت رفع این مشکل بود. بدین منظور در این مقاله عوامل مؤثر بر جدایی گزینی اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور داده های مربوط به پرسشنامه های پر شده و داده های بدست آمده مرکز آمار ایران در محدوده مورد نظر وارد نرم افزار SPSS شده است. سپس خروجی آن با فرمتExcel به عنوان ورودی اطلاعات متصل به نقشه در نرم افزار Arc GIS استفاده می شود. در نهایت نقشه نهایی جهت محاسبه میزان جدایی گزینی وارد نرم افزار Geo Segregation Analyzer می شود. در این مقاله میزان جدایی گزینی فضایی- اجتماعی محله کرمان واقع در منطقه 8 شهرداری تهران از طریق شاخص های جدایی گزینی، ضریب آنتروپی و ضریب جینی و نحوه پراکندگی با استفاده از فرمول موران محاسبه شده است. با توجه به نتایج بدست آمده می توان بیان کرد که جدایی گزینی فضایی- اجتماعی بین گروه های شغلی بسیار بالا می باشد. خصوصاً در گروه کارفرمایان جدایی گزینی بسیار بالا و نزدیک عدد یک (جدایی گزینی کامل) می باشد ولی جدایی گزینی در بین گروه های مختلف تحصیلی در حد متوسط رو به بالا می باشد. میزان جدایی گزینی در بین گروه های درآمدی در حد متوسط می باشد و هرچه درآمد زیاد شود، میزان جدایی گزینی نیز بیشتر می شود تا جایی که در گروه های ساکن با درآمدهای بالاتر شاهد جدایی گزینی کامل و یا خیلی شدید می باشیم. میزان جدایی گزینی در گروه های قومیتی ترک بالاتر از حد متوسط می باشد و در گروه قومیتی لر جدایی گزینی کامل و یا شدید اتفاق افتاده است. این درحالی است که جدایی گزینی در بین گروه فارس ها بسیار ناچیز و خفیف می باشد. عامل های مورد بررسی نشاندهنده این موضوع می باشد که در این محله جدایی گزینی فضایی- اجتماعی در حد متوسط رو به بالا رخ داده است و باید سیاست های جهت کاهش آن، اعمال نمود.
۳۶.

تدوین چارچوب نظری منظر شهری به کمک نظریه تولید فضا و نیروهای مؤثر بر منظر شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 81 - 94

کلید واژه ها: منظر سیما تولید فضا منظر ادراک شده منظر تصور شده منظر زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 831 تعداد دانلود : 12
مفهوم منظر شهر همواره با پیچیدگی های فراوانی روبرو بوده است. از طرفی، مفهوم سیما نیز به ادبیات نظری رشته های طراحی شهری، معماری منظر و معماری وارد گردیده است و بر ایهام این دو افزوده است. نبود وفاق دانشگاهی بر سر این دو مفهوم، سوء برداشت های بسیاری را موجب شده است. از طرفی، امروزه، واژه های منظر و چشم انداز از معنای اولیه ی خود فاصله گرفته اند و به منظورهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. این مقاله تلاش دارد ضمن مرور مفهوم منظر در ادبیات موجود و برشمردن پیچیدگی های این مفاهیم، ضرورت تدوین چارچوب نظری برای منظر شهری را نشان دهد. مرور مفاهیم نشان می دهد مفهوم منظر متأثر از رهیافت های مختلف فلسفه ی علم بوده است و اکنون شاهد یک تغییر رهیافتی (پارادایمی) است که می توان دگرگونی های اجتماعی را نیز نشان دهد. این مطالعه نشان می دهد تعریف پیشین منظر شهری مبتنی بر رهیافت های «اثبات گرایانه» (پوزیتویستی) و «عقل گرایی انتقادی» است. با توجه به این دو رویکرد است که منظر شهری، مستقل از  جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. تدوین چارچوب نظری برای منظر شهری، نیازمند بازنگری بنیادین در این رهیافت هاست. رهیافتی که به جای توصیف صرف منظر و مؤلفه های آن، به چرایی و چگونگی منظر بپردازد. این تحقیق از نوع کیفی است و در این راستا، از رهیافت واقع گرایی علمی، جهت تدوین نظریه منظر شهری کمک گرفته است. با این نگاه و با استفاده از تحلیل محتوا و به کمک نظریات هانری لوفور، سعی در بازتعریف مفهوم منظر می شود. منظر را نمی توان به منظر ذهنی و منظر عینی تقسیم کرد و رابطه ی این دو نیز تنها یک رابطه ی پدیدارشناختی نیست. بنابراین «منظر نه سوژه است و نه ابژه، بلکه برونداد یک واقعیت اجتماعی است که در یک ارتباط پدیدارشناسانه و نشانه شناسانه از سوی استفاده کنندگان از فضا به صورت پویایی مورد ادراک قرار می گیرد.»منظر به سه زیر تعریف تقسیم می شود که به واسطه ی نیروهای مؤثر بر منظر شهر، تولید و بازتولید می گردند؛ «منظر ادراک شده»، «منظر تصور شده» و «منظر زیسته». سپس به کمک مفهوم نیروهای مؤثر بر منظر، تلاش می شود ابهام های نظریه تولید فضا رفع شده و آن را برای چارچوب نظری منظری شهری متناسب کرد.
۳۷.

سنجش و ارتقای کیفیت نمایانگرهای کارکردی و اجتماعی دروازه های ورودی و خروجی شهر در راستای توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهر بانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۴ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 1 - 18

کلید واژه ها: ب‍ان‍ه دروازه شهر سنجش گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 789 تعداد دانلود : 156
دروازه شهر اولین فضایی است که مسافر در هنگام ورود به شهر با آن مواجه می شود و همچنین آخرین فضایی است که در هنگام خروج از شهر مخاطب بعد از طی نمودن آن، از شهر خارج می شود؛ بنابراین، دروازه شهر در ایجاد خاطره ذهنی، نقش مؤثری برعهده دارد. در فضای دروازه شهر، ویژگی های طبیعی بیرون و پیرامون شهر و همچنین خصوصیات محیط انسان ساخت داخل شهر قابل مشاهده است. فضای دروازه شهر با توجه به موقعیتی که دارد، باید عملکردها و کیفیت های متنوع محیطی داشته باشد تا در زمان ها و شرایط مختلف به کار گرفته شود. مطلوبیت کیفیت های محیطی دروازه شهر و وجود عملکردهای متنوع در آن موجب می شود که این عرصه به یک کانون فعالیتی برای جذب جمعیت تبدیل شود و فعالیت گردشگری در آن ادامه یابد. این مقاله از نوع کاربری و با روش آمیخته انجام شده است. براساس سنجه های درنظر گرفته شده برای بررسی کیفیت نمایانگرهای کارکردی و اجتماعی در دروازه های شهر بانه، برداشت های میدانی انجام شده و برای بررسی میزان مطلوبیت سنجه ها از آزمون z با میزان اطمینان 95 درصد استفاده شده و نتایج به دست آمده، تحلیل و بررسی شد. سپس در راستای توسعه گردشگری در دروازه های شهر بانه راهکارهای بهبود کیفیت کالبدی فضاهای جمعی، افزایش قابلیت دعوت کنندگی فضای دروازه، افزایش قابلیت حضور افراد در فضاهای دروازه در فصل های مختلف سال و در طول شبانه روز، حفظ و ارتقای ایمنی و امنیت، بهبود کیفیت معابر و دسترسی ها، ایجاد اختلاط کاربری و سازگاری میان کاربری ها، آرام سازی ترافیک در طول مسیرهای ورود به شهرو افزایش کارایی اقتصادیارائه شد. برای هریک از راهکارهای یادشده، سیاست های ویژه ای برای تحقق آن ها تعریف شده است.
۳۸.

ارائه الگویی برای مکان یابی ساختمان های بلند مرتبه با تاکید بر پایداری محیط زیستبه روش FTOPSIS نمونه موردی: محدوده 3 شهرداری قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 329 - 343

کلید واژه ها: مکان یابی ساختمان های بلند پایداری محیط زیستی تاپسیس فازی محدوده 3 شهرداری قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 276 تعداد دانلود : 129
امروزه مکان یابی ساختمان های بلند از ضروریات است، پس از گذشت چند دهه از ظهور بلندمرتبه سازی، ساختن ساختمان های بلند با شیوه جدید در شهرهای بزرگ ایران مانند تهران آغاز گردید. اما همواره به دلیل نبود مکانیابی مناسب با پدیده بلندمرتبه سازی مشکلات و نارسایی هایی وجود داشته است. با توجه به مشکلات زیست محیطی و شرایط اقلیمی هر منطقه توجه به این ضرورت از اهم رشته شهرسازی محسوب می شود. هدف این مقاله ارائه الگویی برای مکان یابی ساختمانهای بلند با تاکید بر پایداریمحیط زیست در محدوده 3 شهرداری شهر قزوین می باشد. روش پژوهش در این مقاله براساس روش و ماهیت توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی و توسعه ای می باشد. مدل استفاده شده در این پژوهش تاپسیس فازی است. ای ن م دل ب ه منظ ور ارزی ابی ک ارایی در ارائه راهبرده ای بهین ه، در محدوده 3 شهرداری قزوین مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که در تدوین برنامه های استقرار واحدهای ساختمانی بلندمرتبه توجه به پایداری محیطی از اصلی ترین مفاهیم محسوب می شود و عوامل زیست محیطی در مکانیابی ساختمان های بلند مرتبه از معیارهای مهم و اساسی است. از طرفی قیمت زمین- شرایط طبیعی و اجتماعی همراه با استفاده از فناوری اطلاعات در مکانیابی ساختمان های بلند نقش اساسی دارد. نتایج حاصل از مدل تاپسیس فازی نشان می دهد که عامل اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی و کاربری اراضی به ترتیب با کسب امتیازهای (0.695)، (0.457) و (0.405) در جایگاه های اول تا سوم واقع شده اند و بیانگر اهمیت نسبی آنها نسبت به سایر مؤلفه ها می باشد.    
۳۹.

رویکرد شهروندی فضایی؛ چهارچوبی برای مشارکت شهروندان در فرآیندهای برنامه ریزی شهری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۸ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 47 - 65

کلید واژه ها: شهروندی فضایی مشارکت شهروندان برنامه ریزی شهری فناوری ارتباطات و اطلاعات جغرافیای رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 830 تعداد دانلود : 78
شهروندی فضایی، رویکردی برای آموزش شهروندان به منظور بهره گیری از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی مدرن است. بر این اساس یک شهروند فضایی باید قادر به تفسیر «اطلاعات فضایی» و واکنش منتقدانه به آن ها باشد، به کمک نقشه ها و سایر «نمایه های فضایی» ارتباط برقرار کند و نظرات مشخص مکانی را با استفاده از «جغرافیای رسانه ای» بیان نماید. با توجه به گستردگی فضای ارتباطات و اطلاعات، نیاز مبرمی به درک ویژگی های این مفهوم نوظهور و راهکارهای خاص فرآیند برنامه ریزی شهری مشارکتی، مبتنی بر رویکرد شهروندی فضایی وجود دارد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی بوده و از شیوه های اسنادی و مرور متن در بستر مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است، به این صورت که با مراجعه به منابع معتبر، اطلاعات موردنظر گردآوری گردید. شهروندی فضایی از لحاظ مفهومی از تصاحب فردی و جمعی فضای اجتماعی، سرچشمه می گیرد و از افراد برای دستیابی به صلاحیت های لازم حمایت می کند تا از این طریق، مشارکت فعال تری در جامعه داشته باشند. شهروندی فضایی با ترکیب مفاهیم مطلق، ادراکی و مفاهیم وابسته به فضا، یک دامنه فضایی را به آموزش شهروندی می افزاید. در این رویکرد، دارا بودن مهارت و توانایی ضرورت دارد. صلاحیت های لازم برای شهروندی فضایی، عبارت اند از: ساختارشکنی اطلاعات فضایی قابل دسترس از منابع مختلف؛ ارتقاء بینش شخصی افراد، نسبت به فضای اجتماعی در کنار توانمندسازی آن ها جهت تفسیر و برقراری ارتباط با کمک اطلاعات جغرافیایی. با توجه به مورد پژوهشی، رویکرد پیشنهادی می تواند با آموزش شهروندان، نقش مؤثری را در تحقق اهداف برنامه ریزی راهبردی ایفا کند به گونه ای که ماهیت برنامه ریزی شهری مشارکتی را دگرگون سازد. شهروندی فضایی، چهارچوبی نوین را برای مشارکت عموم مردم در فرایندهای برنامه ریزی شهری ترویج می کند که بر تعامل بی واسطه و دائم بین برنامه ریزان و شهروندان استوار است.
۴۰.

بوم گردشگری و تأثیر آن در توسعه منطقه ای ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال چهارم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۳ ۱۹-۳۰

کلید واژه ها: گردشگری بوم گردشگری توسعه منطقه ای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 460 تعداد دانلود : 939
امروزه گردشگری یکی از امیدبخش ترین فعالیت هایی است که از آن به عنوان گذرگاه توسعه یاد می شود. بوم سازگان ایران، بستر مناسبی برای سودآوری در بخش بوم گردشگری است. رشد سریع طبیعت گردی باعث شده است تا تأثیرات این صنعت موردتوجه قرار گیرد. رشد تقاضا برای گردشگری بر پایه طبیعت این علاقه را در مدیران مناطق حفاظت شده پدید آورده است تا گردشگری را به حوزه حفظ محیط زیست بکشانند. ایجاد اشتغال و توسعه منطقه از اهداف بوم گردشگری می باشد. بوم گردشگری دارای بیشترین ک ارایی در استفاده از قابلیت های طبیعی و فرهنگی است که در عین استفاده کارآمد و ایجاد زمین ه ب رای اش تغال و درآم دزای ی کمترین تأثیر منفی را بر محیط زیست وارد نموده و ابزاری مناسب برای توسعه متوازن به ویژه در کشورهای درحال توسعه م ی باش د.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان