علیرضا رجایی

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم ناحیه 6 شهر مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بود که از بین آنها 40 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایدهی شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های آسیب های تحصیلی صالحی و عابدی(1390) و موفقیت تحصیلی صالحی(1393) بود. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش خودکارآمدی تحصیلی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه موثر است. آموزش خودکارآمدی تحصیلی باعث کاهش مشکلات در انتخاب و تصمیم گیری، مشکلات آمادگی تحصیلی، مشکلات انگیزه تحصیلی، مشکلات مربوط به مطالعه، مشکلات برنامه ریزی تحصیلی، مشکلات ذهنی مربوط به تحصیل، مشکلات مربوط به محیط و جو تحصیلی، مشکلات مربوط به امتحان شده است. براساس نتایج پژوهش حاضر می توان استنباط کرد که آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان موثر است.

هدفاز اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر آسیب ها و  موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم ناحیه 6 شهر مشهد در سال 1398 بود که از بین آنها 40 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس در 2 گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) به صورت تصادفی گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های چک لیست آسیب های تحصیلی عابدی و موفقیت تحصیلی صالحی بود. آزمودنی های گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده ها بعد از اتمام جلسات با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه موثر است. همچنین آموزش راهبردهای انگیزشی بر خرده مولفه های مشکلات در انتخاب و تصمیم گیری، مشکلات آمادگی تحصیلی، مشکلات انگیزه تحصیلی، مشکلات عادات تحصیلی، مشکلات برنامه ریزی تحصیلی، مشکلات مربوط به محیط و جو تحصیلی، مشکلات مربوط به امتحان تاثیر معنی دار دارد. از این یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر کاهش آسیب های  تحصیلی و همچنین افزایش موفقیت تحصیلی دانش آموزان، مؤثر است.

هدف: تعیین اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر به شیوه گروهی بر راهبرد های مقابله ای کارآمد و ناکارآمد وسبک های مراجعه به دیگران در دانش آموزان پسر متوسطه اول روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پسر 13 تا 16 سال به تعداد 200 نفر مشغول به تحصیل در یکی از مدارس متوسطه دوره اول شهرستان فریمان در سال تحصیلی 97- 1396 بودکه به شیوه نمونه گیری هدفمند، 34 نفر دانش آموز انتخاب گردید و در دو گروه 17 نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. مداخله برای گروه آزمایش شامل 10 جلسه 60 دقیقه ای رواندرمانی مثبت نگر بود. ابزارپژوهش شامل پرسشنامه راهبردهای مقابل ه ای و برنامه درمانی روانشناسی مثبت گرا ( Rashid, 2008) بود . داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل نشان داد که روان درمانی گروهی مثبت نگر در افزایش راهبرد های مقابل ه ای کار آمد (P<0/01)، و کاهش راهبرد های مقابل ه ای نا کار آمد (P<0/01)، افزایش سبک های مراجعه به دیگران (P<0/01)، در دانش آموزان موثر است و این تاثیر در مرحله پیگیری هم تداوم داشته است.

هدف: هدف پژوهش تعیین اثربخشی رواندرمانی مثبت نگر گروهی بر سازگاری دانش آموزان پسر ناسازگار متوسطه اول بود. روش : روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه گواه، پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری 3 ماهه و جامعه آماری شامل 240 دانش آموز پسر پایه هفتم، هشتم و نهم، دوره متوسطه اول، مدرسه آیت الله خامنه ای ، شهرستان فریمان خراسان رضوی در سال تحصیلی 97- 1396 بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، از میان 5 مدرسه پسرانه شهرستان که دارای بیشترین دانش آموزان ناسازگار بود؛ 1 مدرسه به تصادف انتخاب و 50 دانش آموز که نمره های بالایی در ناسازگاری داشتند؛ انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و بعد از ریزش نمونه ها 17 نفر در گروه گواه و 17 نفر در گروه آزمایش باقی ماندند. ابزارهای گردآوری داده ها، پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ 1993 و برنامه درمانی روان شناسی مثبت گرای مگیارموئی، 2009 بود که در 10 جلسه 60 دقیقه ای، هفته ای یکبار در مورد گروه آزمایش اجرا و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رواندرمانی مثبت نگر گروهی بر سازگاری کل (60/19 =F، 01/0 =P)، سازگاری آموزشی (04/8 =F، 01/0 =P)، سازگاری اجتماعی (55/7 =F، 01/0 =P) و سازگاری عاطفی (76/3 =F، 05/0 =P) اثر داشته و این اثر در مرحله پیگیری پایدار مانده است. نتیجه گیری: از آنجا که رواندرمانی مثبت نگر باعث شناخت توانایی های خود و دیگران، مدیریت هیجان های منفی و افزایش رضایت اطرافیان از دانش آموز و در نتیجه کاهش ناسازگاری آن ها می شود؛ بنابراین می توان از آن به عنوان روش مداخله ای مؤثری برای کاهش ناسازگاری کودکان و نوجوانان در مدارس استفاده کرد.

زمینه: مطالعات متعددی به مقایسه اثر بخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری و تنظیم شناختی هیجان پرداخته اند. . اما پیرامون بررسی مقایسه اثربخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری بر تنظیم شناختی هیجان در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شکاف تحقیقاتی وجود دارد . هدف: مقایسه تأثیر شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری بر تنظیم هیجان مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود. روش: این پژوهش با استفاده از روش نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و یک دوره پیگیری یک ماهه با استفاده از طرح دو گروه آزمایش و یک گروه گواه انجام شد. جامعه مادران دارای کودک مبتلا به طیف اوتیسم شهر مشهد بود که 36 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه 12 تایی گمارش شدند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله و یک ماه بعد در مرحله پیگیری به پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2001) پاسخ دادند. یک گروه آزمایش تحت شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی (محمدخانی و خانی پور، 1396) و گروه دوم تحت واقعیت درمانگری (ووبولدینگ، 2013) به مدت ده جلسه 90 دقیقه ای بصورت هفتگی قرار گرفته و هیچ مداخله ای طی این مدت بر گروه گواه صورت نگرفت. جهت تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد . یافته ها: نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین تأثیر دو درمان بر نمرات متغیر تنظیم شناختی هیجان وجود دارد ) 0/05 (P≤ و شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی در مقایسه با واقعیت درمانگری تأثیر بیشتری بر تنظیم شناختی هیجان مادران دارد. نتیجه گیری: به منظور بهبود تنظیم شناختی هیجان مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم می توان از روش شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده کرد.

در پژوهش حاضر رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیس تی- روان ی نوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان در ی ک گ روه 340نف ری دخت ران دبیرس تانی ) 14 -18سال( با اس تفاده از پرسش نامهی ویژگ یه ای زیس تی- روان ی نوجوان ان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387و پرسش نامهی نح وه برخ ورد وال دین ب ا فرزندان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387مورد بررس ی ق رار گرف ت. ب رای تجزیه و تحلیل دادهها علاوه بر ارائه فراوان ی، درص د، می انگین و انح راف معی ار، از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tمقایسه میانگینها ب رای گ روه مس تقل اس تفاده شد. در این پژوهش ض من بررس ی رابط ه ب ین متغّیره ای می زان آگ اهی وال دین از ویژگیهای نوجوان ان و س طح س واد و می زان درآم د وال دین ب ا نح وه برخ ورد ب ا فرزندان )مقتدر، مستبد و سهل انگار(، رابطه بین میزان آگاهی وال دین از ویژگ یه ای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان نی ز بررس ی ش د. ه مچن ین نح وه برخ ورد مادران ش اغل و م ادران خان ه دار ب ا فرزن دان و نح وه برخ ورد پ دران در مش اغل مختلف با فرزندان مقایسه گردید. دادههای این پژوهش نشان داد که بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای نوجوانان با نحوه برخورد مقتدر، رابطه مثبت معنادار و با نحوه برخورد مستبد و سهل انگ ار رابط ه منف ی معن ادار وج ود دارد و ب ین س طح س واد والدین ومیزان درآمد خانواده با نحوه برخورد وال دین ب ا فرزن دان رابط ه معن اداری وجود دارد و والدینی ک ه تحص یلات ب الاتری دارن د مقتدران ه ت ر ب ا فرزن دان خ ود برخورد میکنن د. همچن ین ب ین می زان آگ اهی م ادران از ویژگ یه ای نوجوان ان ب ا پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد، اما بین میزان آگاهی پدران از ویژگیهای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان رابط ه معن اداری وج ود ن دارد و مقایسه نحوه برخورد مادران شاغل و خانه دار با فرزندان نشان داد که مادران خان ه دار برخوردی مقتدرانه تر از م ادران ش اغل ب ا فرزندانش ان دارن د. همچن ین می زان آگاهی مادران نسبت به ویژگیهای نوجوانان بیشتر از میزان آگاهی پدران است، ای ن تفاوت از نظر آماری معنا دار میباشد.

    تحقیقات اخیر نشان داده اند که دامنه وسیع عملکرد شغلی می تواند به وسیله ویژگی های شخصیتی کارکنان تحت تاثیر قرار گیرد. در این تحقیق، رابطه پنج عامل اصلی شخصیتی خلبانان بر اساس نسخه تجدید نظر شده آزمون سنجش شخصیت نئو (فرم 240 سوالی)، با عملکرد کاری خلبانان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور چهل نفر خلبان نظامی از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. بر اساس یافته های این تحقیق مشخص شد که بین سه ویژگی شخصیتی پذیرا بودن (O)، موافق بودن (A) و مسئولیت پذیری (C) با نمرات استندچک پروازی که به عنوان شاخص موفقیت شغلی خلبانان در نظر گرفته شده بود، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین ویژگی های شخصیتی عصبیت (N) و برون گرایی (E) با موفقیت شغلی خلبانان رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد، ویژگی های شخصیتی پذیرا بودن و توافق با تبیین بیست و شش درصد نمرات استندچک پروازی، سهم قابل ملاحظه ای از موفقیت شغلی خلبانان را به خود اختصاص داده اند. از نتایج به دست آمده می توان در تحقیقات علمی و همچنین به صورت عملی در زمینه روان شناسی هوانوردی، به خصوص در استخدام کارکنان و ارزیابی عملکرد آنان استفاده نمود.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس ادراک جو روانی- عاطفی خانواده و سبک فرزندپروری با میانجی گری سبک زندگی سلامت در نوجوانان بود. روش پژوهش، همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان (نوجوانان) دوره دوم متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونه این پژوهش شامل تعداد 375 دانش آموز بود که به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی(IARS)، سبک های فرزندپروری (PSQ)، جو روانی- عاطفی خانواده (PASFQ) و سبک زندگی سلامت (HLQ) بود. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری، به وسیله نرم افزار آماری SPSS و Amos ویرایش 23 صورت گرفت. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین متغیرهای پژوهش به صورت دو به دو رابطه معنادار وجود دارد (001/0>p). علاوه بر این نتایج نشان داد که فرزندپروری مقتدرانه، فرزندپروری سهل گیرانه و فرزندپروری مستبدانه با سبک زندگی سلامت نوجوانان دارای اثر مستقیم معنادار دارد (001/0>p) و توانسته اند به ترتیب 2/27، 4/8 و 2/8 درصد از واریانس این متغیر را تبیین کنند. در ادامه جو روانی عاطفی خانواده بر سبک زندگی سلامت نوجوانان دارای اثر مستقیم معنادار بوده (001/0>p) و توانسته 8/31 درصد از واریانس این متغیر را تبیین نماید. در نهایت سبک زندگی سلامت بر رفتارهای پرخطر نوجوانان دارای اثر مستقیم معنادار است (001/0>p) و توانسته 4/39 درصد از واریانس این متغیر را تبیین کند. بر این اساس علاوه بر این که مدل از برازش مناسبی برخوردار بوده، نقش میانجی سبک زندگی سلامت در رابطه بین ادراک جو روانی- عاطفی خانواده و سبک های فرزندپروری با رفتارهای پرخطر نوجوانان تایید شد. با توجه به نقش میانجی سبک زندگی سلامت در رابطه بین متغیرهای پژوهش حاضر، لازم است که آموزش و پرورش سبک زندگی سلامت را به نوجوانان معرفی نموده و با برگزاری کلاس های آموزشی مناسب، تلاش نماید تا این مدل سبک زندگی را ترویج و گسترش دهد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان بود. نمونه پژوهش شامل 180 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانها می شد که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی نحوه برخورد والدین با نوجوانان (رجایی و همکاران،1387) و بحران هویت (رجایی و همکاران،1387) پاسخ دادند. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نحوه برخورد سهل گیرانه و استبدادی والدین با بحران هویت و مولفه های آن در نوجوانان دختر رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین مشخص گردید مهمترین پیش بینی کننده بحران هویت نوجوانان دختر ، نحوه برخورد استبدادی والدین است.

هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا با زنان سالم بود. روش : 27 زن مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا و 44 زن سالم، که از نظر سن، تحصیلات، شغل و وضعیت تأهل با گروه بیماران همتا شده بودند، بررسی شدند. با کاربرد تکنیک ویدیو- لارنگوسکوپی و مصاحبه، ارزیابی ادراکی صوت از نظر بهنجار و نابهنجار بودن انجام شد. هر دو گروه فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی نئو را تکمیل کردند. داده ها با آزمون t مستقل تحلیل شد. یافته ها : یافته ها نشان داد زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا در روان رنجورخویی (002/0= p ) و مسئولیت پذیری (001/0= p ) نمره بالاتر و در برون گرایی (002/0= p ) و توافق (001/0 > p ) نمره پایین تری داشتند. نتیجه گیری : زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا در برخی ویژگی های شخصیتی با زنان سالم تفاوت دارند. این موضوع ممکن است در تشخیص علّت اختلال و ارائه راهکارهای درمانی بهینه مفید باشد.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش گروهی فعال سازی رفتاری و آموزش گروهی مدیریت خشم با رویکرد شناختی- رفتاری بر بحران هویت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) انجام شد . روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین جامعه آماری که کلیه بیماران زن مبتلا به ام اس عضو انجمن ام اس شهر کرج بودند 45 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی به سه گروه 15 نفره تقسیم شدند .گروه آزمایش یک، تحت آموزش گروهی فعال سازی رفتاری در 10 جلسه 90 دقیقه ای و گروه آزمایش دو، تحت آموزش مدیریت خشم در 8 جلسه 90 دقیقه ای قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه بحران هویت بود. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش گروهی فعال سازی رفتاری و آموزش گروهی مدیریت خشم با رویکردشناختی- رفتاری منجر به کاهش بحران هویت بیماران مبتلا به ام اس می شود. با توجه به اثربخشی آموزش های انجام شده می توان گفت آموزش این مهارت ها به بیماران ام اس در کاهش بسیاری از مشکلات آنها می تواند، مؤثر باشد و استفاده از آنها در ارتقاء سطح سلامت و ایجاد نگرش مثبت در زندگی بیماران ضروری است.

منبع کنترل به عنوان یکی از ویژگی های شخصیتی، بر بسیاری از جنبه های رفتاری مدیران و کارکنان تأثیرگذار است. هدف اصلی این پژوهش مقایسه ی میزان استرس شغلی در مدیران مدارس با منبع کنترل درونی و بیرونی بود. جامعه آماری مورد مطالعه کل مدیران مدارس در مقاطع مختلف شهرستان تربت جام و نمونه شامل 120 نفر (58 مرد و 62 زن)، که با روش نمونه گیری لایه ای – تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه های منبع کنترل راتر و استرس شغلی (قاسمی، 1377) ابزارهای این پژوهش را شامل می شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس دو طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان استرس شغلی مدیران با منبع کنترل درونی – بیرونی تفاوت معناداری وجود ندارد، همچنین بین میزان استرس شغلی مدیران زن و مرد تفاوت معناداری وجود ندارد و دو عامل جنسیت و منبع کنترل در استرس شغلی مدیران با یکدیگر تعامل ندارند اما میزان استرس مدیران با سوابق مختلف، تفاوت معناداری وجود داشت، مدیران با سابقه بیش از 10 سال، نسبت به مدیران باسابقه زیر 5 سال از استرس کمتری برخوردار بودند.

در اداره امور هر شهر، طبیعی است که مسایل حاکمیتی و مدیریت شهری طرح ریزی و اجرا می شود. دیپلماسی شهری؛ هنر کاربردی روابط بین الملل برای مذاکرات، تعامل، توسعه و بهسازی روابط بین ملت ها ورای مشکلات و معضلاتِ روابط دولت هاست و بخش مهمی از “دیپلماسی عمومی" کشورهای دموکراتیک و پیشرفته به شمار می رود. خواهرخواندگی نمونه بارز دیپلماسی شهری است که به عنوان یکی از بازوان دیپلماسی در پی نزدیک و آشنا کردن فرهنگ و تمدن کشورها به یکدیگر است. در این مقاله پرسش مورد نظر این می باشد که: «نقش پیمان های خواهر شهری در دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران چقدر پر رنگ است؟» در پاسخ به این سوال فرضیه تحقیق عبارت است از: پیمان خواهر شهری نقش جدی در دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران نداشته بلکه بیشتر نمایشی بوده است. با روش توصیفی تحلیلی به منظور دست یابی به پاسخی مناسب برای این پرسش، به تبیین، بررسی و تجزیه و تحلیل مباحث در این زمینه پرداخت شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پیمان خواهرخواندگی ظرفیت لازم را برای مشارکت شهرها فراهم می کند که این امر باعث توسعه پایدار شهرهای درگیر می شود.

این پژوهش با هدف مطالعه اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر بهبود روابط موثر اجتماعی انجام پذیرفت. پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع شبه آزمایشی (به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل) است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش آموزان مقطع دبیرستان مدارس شهر تربت حیدریه در سال تحصیلی 94-95 بود. افراد نمونه ی مورد مطالعه (40N=) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند و از آزمودنی ها خواسته شد تا پرسشنامه راهنمای پرسشنامه مهارت های اجتماعی نوجوانان ایندر بیکزن و فوستر (1992) را تکمیل نمایند. برای گروه آزمایش، آموزش مهارت حل مساله به مدت 8 جلسه انجام شد. پس از اجرای آموزش برای گروه آزمایش، مجدداً از هر دو گروه خواسته شد تا پرسشنامه مذکور را تکمیل کنند و سپس داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه و نحلیل شد. نتایج:نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که هشت جلسه آموزش مهارت حل مساله باعث بهبودی روابط موثر اجتماعی در گروه آزمایش شده است. بنابراین باتوجه به نتایج مبتنی بر یافته ها می توان گفت که آموزش مهارت مساله به طور کلی می تواند منجر به تغییر و بهبودی روابط موثر اجتماعی گردد.

این پژوهش با هدف مطالعه اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر بهبود سازگاری بین فردی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرتربت حیدریه انجام پذیرفت. پژوهش حاضر، کاربردی و ازنوع شبه آزمایشی (به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل) است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دانش آموزان مقطع متوسطه اول مدارس شهر تربت حیدریه در سال تحصیلی 95-94 بود.افراد نمونه ی مورد مطالعه (40N=) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند و از آزمودنی ها خواسته شد تا پرسشنامه های راهنمای پرسشنامه مهارت های اجتماعی نوجوانان ایندر بیکزن و فوستر( 1992)و پرسشنامه مشکلات بین فردی بارخام و همکارانرا تکمیل نمایند. برای گروه آزمایش، آموزش مهارت حل مساله به مدت 8 جلسه انجام شد. پس از اجرای آموزش برای گروه آزمایش، مجدداً از هر دو گروه خواسته شد تا پرسشنامه های مذکور را تکمیل کنند و سپس داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه و نحلیل شد.نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که هشت جلسه آموزش مهارت حل مساله باعث بهبودی سازگاری بین فردی در گروه آزمایش شده است. مبتنی بر یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت مساله به طور کلی می تواند منجر به تغییر و بهبودی سازگاری بین فردی گردد.

زمینه: نظر به مزمن و طولانی بودن بیماری مولتیپل اسکلروزیس و اهمیت شاخص افسردگی و بحران هویت در این بیماران، لزوم توجه به کاربرد درمان فعال سازی رفتاری گروهی در این بیماران مغفول مانده است. هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری گروهی بر افسردگی و بحران هویت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران زن مبتلا به ام اس عضو انجمن ام اس شهر کرج در بازه زمانی اردیبهشت تا دی ماه سال 1398 بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند تعداد 30 بیمار ام اس بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه) جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های افسردگی بک و همکاران ویرایش دوم (1996) و پرسشنامه بحران هویت رجایی و همکاران (1387) بود. گروه آزمایش تحت درمان فعال سازی رفتاری گروهی در 8 جلسه 60 دقیقه ای قرار گرفتند، اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. جهت تحلیل آماری داده ها از میانگین، انحراف معیار و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره با نرم افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنی داری 0/05 = α استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در پس آزمون پس از تعدیل نمرات پس آزمون بر روی نمرات پیش آزمون میانگین نمرات افسردگی و بحران هویت گروه آزمایش نسبت به گروه گواه به طور معنی داری کاهش پیدا کرد (0/001 > p ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، از درمان فعال سازی رفتاری گروهی به عنوان درمان مکمل در کنار سایر روش های درمانی برای بهبود وضعیت روانشناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس استفاده شود.

زمینه: ادراک بیماری، بازنمایی های سازمان یافته شناختی می باشد که بیماران تالاسمی از بیماری شان و اثرات آن دارند. پژوهش ها نشان می دهد برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودمدیریتی و پریشانی بیماران مؤثر است اما کاربرد این درمان بر ادراک بیماری در جامعه مورد نظر شکاف تحقیقاتی می باشد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر ادراک بیماری در بیماران تالاسمی انجام شد. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به تالاسمی شهر بهشهر که در سال 1400 عضو انجمن تالاسمی بودند، تشکیل دادند (تقریباً 90 نفر). تعداد 40 نفر به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). ابتدا هر دو گروه به پرسشنامه ادراک بیماری برادبنت و همکاران (2006) پاسخ دادند (پیش آزمون). سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات زین (2009) قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد در مرحله پس آزمون نمره مؤلفه های ادراک بیماری در پیامدها، طول مدت، ماهیت، نگرانی، پاسخ های عاطفی و علت بیماری، افراد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری یافته است (0/05 >p) و در مؤلفه های کنترل شخصی، کنترل درمان و شناخت بیماری افزایش یافته است که ناشی از اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر ادراک بیماری بود. نتیجه گیری: برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در بیماران تالاسمی سبب کاهش نگرانی و تلاش بیشتر آنان در جهت کنترل شرایط بیماری شان گردید و لذا آگاهی و استفاده از این رویکرد جهت ادراک از بیماری در افراد مبتلا به تالاسمی می تواند کمک کننده باشد.

الگوهای اخلاقی اموری تغییرپذیر و در واقع تاریخی هستند و به طور خاص در عصر تجدد که گفته اند «هر آنچه ثابت و پایدار است، دود خواهد شد و به هوا خواهد رفت»، این تحول اجتناب ناپذیر است.برخلاف تصور اولیه، اخلاق پدیده ای پیچیده است و همان قدر که درگیر مسائل اجتماعی و تاریخی است، به همان میزان هم با مسائل فلسفه و سیاست ارتباط دارد.کلیت نظام اخلاقی در تمدن های بزرگ تقریبا ثابت و دست نخورده باقی مانده و آنچه دستخوش تحولات بزرگ شده، مصادیق اخلاقی بوده که بیش از هر چیز، دریافت های بشر در قرون جدید از مفهوم آزادی، آن را تحت تأثیر قرار داده است. افزوده شدن آزادی به الگوی اجتماعی اخلاق، به ما کمک کرده است تا اشکال گوناگون و پیچیده تبعیض را شناسایی و برای امحای آن ها تلاش کنیم و این به معنی بسط مفهوم عدالت نیز بوده است.آنچه ما تحت عنوان اخلاق می شناسیم به معنای دقیق کلمه شاید در برخی از ذهن ها و گروه های انسانی «پیشا تاریخی» وجود نداشته باشد و به همین جهت هنگامی که برخی رفتارهای عمومی آن ها ازجمله بی اعتنایی به «حرمت نفس» را در آن ها می بینیم، آن را زندگی اجتماعی غیراخلاقی نام می گذاریم؛ ولی اغلب توجه نداریم که در چنان اجتماعاتی اصولا مفهوم اخلاق به شکلی که ما می فهمیم بلاموضوع و بنیان ها و الگوهای زندگی جمعی متفاوت بوده است.

هدف: درد به عنوان یک حس عمومی، دارای پایه های زیستی است، و نقش عوامل روانشناختی دارای اهمیت است؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی در تابستان 1399 شهر تربت جام بودند که از بین آن ها 30 نفر از افراد واجد شرایط به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. و به پرسش نامه بهزیستی روانشناختی پاسخ دادند. درمان پذیرش و تعهد طی هشت جلسه به صورت هفتگی آموزش داده شد. داده های آماری با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار -16 SPSS در سطح معنی داری 05/0= α تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که درمان پذیرش و تعهد بر ارتقای بهزیستی روانشناختی (03/39=F، 001/0=P) و ابعاد آن در مرحله پس ازمون موثر بود؛ این تاثیر در محله پیگیری پایدار بود (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان گفت درمان پذیرش و تعهد بر افزایش بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی مؤثر بود و می توان از این روش در جهت بهبود مشکلات روان شناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی استفاده نمود.