وکیل حیدری ساربان

وکیل حیدری ساربان

مدرک تحصیلی: دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری و روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۹۸ مورد.
۶۱.

تبیین رابطه پایداری اقتصادی با احساس امنیت اجتماعی ساکنان مناطق روستایی شهرستان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی پایداری اقتصادی امنیت اجتماعی توسعه روستایی شهرستان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
زمینه و هدف: احساس امنیت اجتماعی به عنوان یک پدیده روان شناختی و اجتماعی، تحت تأثیر تجربه های مستقیم و غیرمستقیم افراد از شرایط متفاوت اجتماعی است که انسان ها برای دست یابی به زندگی سالم و تداوم روابط اجتماعی، نیازمند آن هستند و احساس امنیت پیش نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب شده و با سطح پیشرفت جامعه در ارتباط است. آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالش ها و راهکاری توسعه یک جامعه داشته و در جهت تقویت زیرساخت های آن عمل می کند. هدف این مقاله، تبیین رابطه پایداری اقتصادی با احساس امنیت اجتماعی ساکنان روستایی شهرستان اردبیل است. روش شناسی: این تحقیق، از نوع کاربردی و به روش تحلیلی-تبیینی است. روش کار به صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش نامه از 383 نفر از روستاییان شهرستان اردبیل جمع آوری شده است. روایی صوری پرسش نامه، توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 72/0 الی 81/0 به دست آمد. یافته ها: یافته های استنباطی تحقیق، نشان داد که به جز متغیر سازگاری با محیط، بین تمامی متغیرهای پژوهش (رفع فقر، کاهش آسیب پذیری، تنوع بخشی، کارایی و بهره وری) با احساس امنیت اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان اردبیل، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج آزمون رگرسیون چندگانه خطی، نشان داد که 4 متغیر پیش بین شامل متغیر رفع فقر، کاهش آسیب پذیری، کارایی و میزان بهره وری 41 درصد (41= ) از میزان واریانس متغیر وابسته (احساس امنیت اجتماعی) را پیش بینی کردند.
۶۲.

تحلیل آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب روستایی مطالعه موردی: شهرستان مشکین شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات حکمروایی خوب جهانی شدن توسعه روستایی شهرستان مشکین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۴۴۹
طرح مساله: فناوری اطلاعات و ارتباطات، موتور رشد و منبع انرژی برای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی هر کشوری به ویژه کشورهای جهان سوم محسوب می شود و افزون بر این، این فناوری نقش محوری در زندگی روزمره انسان ها برای دستیابی به آزادی، عدالت، رفاه و امنیت دارد. هدف: هدف این مقاله، تحلیل آثار فناوری اطلاعات و ارتباطات بر حکمروایی خوب روستایی شهرستان مشکین شهر است. روش: این پژوهش ازلحاظ هدف، توسعه ای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی- تبیینی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام روستاییان دارای دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی شهرستان مشکین شهر است. برای برآورد حجم نمونه از روش نمونه گیری کوکران با سطح اطمینان 95درصد و احتمال خطای 5درصد استفاده شده است. روش گردآوری داده ها برای پاسخگویی به پرسش های پژوهش، به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) و ابزار استفاده شده در روش پیمایشی، پرسش نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش نامه را متخصصان تأیید کردند. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش نامه انجام شد و با داده های به دست آمده و بهره گیری از فرمول کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه پژوهش 78/0 تا 89/0 به دست آمد. نتایج: درباره ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته پژوهش در روستاهای دارای دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطه بین متغیرهای کارایی و اثربخشی، مشارکت اجتماعی، اجماع پذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا و رابطه بین متغیرهای عدالت و برابری و مسئولیت پذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 5درصد خطا، مثبت است؛ ضمن اینکه بین متغیرهای شفافیت، انعطاف پذیری و حاکمیت قانون با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنا داری دیده نشده است. افزون بر این درباره ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته پژوهش در روستاهای بدون دفاتر ICT این نتیجه حاصل شد که رابطه بین متغیرهای اجماع پذیری و نظارت با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح 1درصد خطا مثبت است و بین متغیرهای انعطاف پذیری، کارایی و اثربخشی، شفافیت، مشارکت اجتماعی، حاکمیت قانون، عدالت و برابری و مسئولیت پذیری اجتماعی با متغیر فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنا داری دیده نشده است. نوآوری: نگاه به مدیریت توسعه روستایی با رویکرد جدید و تلاش برای تحکیم بنیان های دولت الکترونیک در حکمرانی اجتماعات محلی، نوآوری پژوهش حاضر است.
۶۳.

نقش سنت های فرهنگی در معیشت پایدار روستایی؛ مورد مطالعه، شهرستان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سنت های فرهنگی معیشت پایدار توسعه روستایی اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۸۷
امروزه زیرساخت توسعهٔ ملی را توسعهٔ روستایی شکل داده و توجه به اقتصاد و پایداری معیشت روستا به طور روزافزونی احساس می شود. مطالعات نشان می دهد که مفهوم سنت های فرهنگی بر معیشت پایدار روستایی تأثیر معنی داری دارد. براین اساس، هدف این مقاله بررسی نقش سنت های فرهنگی در معیشت پایدار روستایی است. روش استفاده شده توصیفی تحلیلی بوده و داده ها به صورت مطالعهٔ کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه ای) جمع آوری گردیده است. جامعهٔ آماری پژوهش روستاییان شهرستان اردبیل با جمعیت 74536 نفر است. برای محاسبهٔ حجم نمونهٔ آماری این جامعه از فرمول کوکران استفاده شد. برای تعیین حجم نمونهٔ روستاها، معیار تعداد خانوار مورد توجه قرار گرفت و حجم نمونه 358 نفر برآورد شد. روایی صوری پرسشنامه نیز توسط اساتید دانشگاه محقق اردبیلی و دانشگاه تبریز مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از آلفای کرونباخ پایایی سؤالات در بخش سنت های فرهنگی 79/0 و در بخش معیشت پایدار 78/0 به دست آمد که می توان گفت سؤالات مطرح شده از ضریب پایایی قابل قبولی برخوردار هستند. تجزیه و تحلیل داده های این مقاله با استفاده از نرم افزار SPSS21 انجام شد و از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده گردید که نتایج نشان داد همبستگی مثبت و معناداری با ضریب 63/0بین متغیر سنت های فرهنگی و معیشت پایدار در مناطق روستایی وجود دارد. ضریب بتا نیز نشان داد که سنت های فرهنگی 63/0 از تغییرات مربوط به معیشت پایدار روستاییان را پیش بینی می کند و در بخش پایانی مقاله با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهادات کاربردی ارائه شد.
۶۴.

مطالعه و تحلیل اثرات فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر هویت اجتماعی جوانان روستایی شهرستان مشگین شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فن آوری اطلاعات و ارتباطات هویت اجتماعی جوانان روستایی توسعۀ روستایی شهرستان مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۳۲۱
هدف: فرآیند گسترش فن آوری اطلاعات و ارتباطات به واسطهجهانی شدن از طریق بازسازی فضا و زمان، نفوذپذیر ساختن مرزها و گسترش چشم گیر فضای اجتماعی، منابع و شرایط لازم برای هویت سازی و معنایابی سنتی را تا حدود بسیار زیادی از بین می برد. هدف این مقاله، مطالعه و تحلیل اثرات فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر هویت اجتماعی جوانان روستایی شهرستان مشگین شهر می باشد. روش: این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمام جوانان روستایی ساکن در روستاهای دارای دفاتر ICT روستایی شهرستان مشگین شهر است. برای برآورد حجم نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران با سطح اطمینان 95 درصد و احتمال خطای 5 درصد استفاده شده است. در این تحقیق روش گردآوری داده ها برای پاسخ گویی به سؤالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) است و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 79/0 الی 87/0 بدست آمد. نتایج/ یافته ها: نتایج میانگین های بدست آمده از دو گروه چنین نشان داد که به جز هویت خانوادگی و هویت فردی در تمام موارد ذکرشده هویت های مذهبی، ملی، گروهی و جنسیتی روستاییان برخوردار بیش تر از روستاییان غیر برخوردار بوده است. در خاتمه، با توجه به نتایج پژوهش چند پیشنهاد کاربردی ارائه شده است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که به جز هویت خانوادگی و هویت فردی در تمام موارد ذکرشده هویت های مذهبی، ملی، گروهی و جنسیتی روستاییان برخوردار بیش تر از روستاییان نابرخوردار بوده است
۶۵.

تحلیل عوامل بهبود مدیریت بحران زلزله در مناطق روستایی؛ مطالعه موردی: دهستان ازومدل شمالی، شهرستان ورزقان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زلزله مدیریت زلزله مدیریت بحران توسعه روستایی شهرستان ورزقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۷۱
هدف مقاله حاضر، تحلیل عوامل بهبود مدیریت بحران زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می باشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها است. در این تحقیق روش گرد آوری داده ها برای پاسخ گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش نامه و مصاحبه بوده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 86 /0 الی 91/0 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج تکنیک تحلیل عاملی نشان داد مهم ترین عوامل بهبود مدیریت بحران زلزله در منطقه مورد مطالعه شامل؛ چهار مولفه؛ (تقویت اطلاع رسانی و توانمندسازی ساختاری، تقویت تاب آوری روستاییان در مقابل بحران زلزله و اقدام مداخله ای دولت، تقویت تعاون و همیاری در بین روستاییان و ارتقای پایداری اقتصادی و تقویت زیرساخت فیزیکی روستا و مقاوم سازی مساکن است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار  عامل 12/61  می باشد. در نهایت با توجه به تحلیل نتایج پیشنهادها کاربردی ارائه شده است.
۶۶.

بررسی راهکارهای مقابله با خشکسالی در مناطق روستایی از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی، مطالعه موردی استان اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: توزیع خدمات عدالت اجتماعی بهداشت و درمان استان خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۱۶
خشکسالی وضعیتی از کمبود بارندگی و افزایش دماست که در هر وضعیت اقلیمی ممکن است رخ دهد. خشکسالی غالبا هدف این مقاله بررسی راهکارهای مقابله با خشکسالی در مناطق روستایی از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی استان اصفهان می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی-تبیینی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان جهاد کشاورزی استان فارس بالغ بر 356 نفر می باشد که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد 175 نفر از آنها از طریق نمونه گیری تصادفی ساده برای انجام پژوهش انتخاب شدند ابزار اندازه گیری پرسش نامه محقق ساخته می باشد. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش نامه تحقیق 81/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد و نتایج این مدل نشان داد مهم ترین راهکارهای مقابه با خشکسالی در منطقه مورد مطالعه شامل شش مولفه (تنوع سازی اقتصادی و پرداخت یارانه، توانمندسازی و ظرفیت سازی، مدیریت محلی خشکسالی، تقویت مدیریت ریسک خشکسالی، نهادی سازی و تقویت خودکارآمدی روستاییان و ارتقای دانش پیرامون مدیریت آب) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این شش عامل 27/77 می باشد. و در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.
۶۷.

بررسی اثرات انسجام اجتماعی بر بهبود شاخص های اقتصادی مناطق روستایی، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی توسعه اجتماعی انسجام اجتماعی سرمایه اجتماعی شهرستان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۸۸
هدف این مقاله بررسی اثرات انسجام اجتماعی بر بهبود شاخص های اقتصادی مناطق روستایی شهرستان اردبیل می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی-تبیینی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه به روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان اردبیل که جامعه آماری تحقیق را شامل می شود مراجعه شد. که در این بین تعداد کل روستاییان بالای 15 سال شهرستان اردبیل(123264) نفر برآورد گردید. علاوه بر این جهت تعیین حجم نمونه روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان اردبیل از فرمول کوچران استفاد شد و در نهایت حجم نمونه تعداد روستاییان (383) نفر تعیین گردید. روایی صوری پرسش نامه با کسب نظرات صاحب نظران در دانشگاه و کارشناسان اجرایی مربوطه به دست آمد. هم چنین پس از انجام یک مطالعه راهنما و آزمون پایایی پرسش نامه ضریب کرونباخ آلفا، 83/0 بدست آمد. در نهایت نتیجه حاصل از آزمون هم بستگی پیرسون نشان داد که بین متغیرهای تعلق اجتماعی، انتظام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، تعامل اجتماعی، گرایش روستاییان نسبت به یکدیگر، گرایش به ارزش های جمعی و اعتماد اجتماعی - نهادی با بهبود شاخص های اقتصادی در مناطق روستایی شهرستان اردبیل رابطه معنی داری وجود دارد. در انتها با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهاداتی کاربردی نیز ارائه شد.
۶۸.

عوامل موثر بر توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه مردم محلی (مورد مطالعه: دهستان سردابه شهرستان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه روستایی عوامل بهبود گردشگری گردشگری روستایی دهستان سردابه شهرستان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۲۳۸
هدف این مقاله عوامل بهبود توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه مردم محلی دهستان سردابه از توابع شهرستان اردبیل می باشد. در مرحله نخست، عوامل بهبود توسعه گردشگری روستایی محدوده مورد مطالعه، از دیدگاه نخبگان محلی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد شناسایی قرار گرفت. برای نیل به این مقصود، با 35 نفر از ساکنان منطقه مورد مطالعه که دارای تحصیلات دانشگاهی با حداقل مدرک تحصیلی فوق دیپلم بودند، مصاحبه های جداگانه ای به عمل آمد. در مرحله دوم تحقیق، برای شناخت و تحلیل دیدگاه اجتماعات روستایی و میزان توافق نظری آنها با نتایج مرحله نخست، 33 علت شناسایی شده مبنای طراحی پرسش نامه به روش لیکرت، قرار گرفت. گفتنی است جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کل روستاییان بالای 15 سال ساکن در مناطق روستایی مهم ترین عوامل بهبود گردشگری روستایی از دیدگاه روستاییان در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (آموزشی و تبلیغات، حمایت طرف عرضه و اقدام مداخله ای دولت، تقویت زیرساخت ها و مطلوبیت اجتماعی جمعی و سرمایه روان شناختی و تقویت مشارکت) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 31/48می باشد. و در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.
۶۹.

بررسی تطبیقی وضعیت سرمایه روان شناختی مناطق روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: اکوتوریسم تحلیل چندمعیاره منطق فازی قابلیت اکوتوریسمی مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۹۰
هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری «وکیل آباد» می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری «تپراقلو» به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش نامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش نامه تحقیق 83/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی های شاخص های سرمایه روان شناختی دو گروه نشان می دهد که بین متغیر امیدواری با متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای خودکارآمدی، تاب آوری، اعتماد به نفس، و خوش بینی با متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود دارد.
۷۰.

مطالعه و تحلیل عوامل بهبود تاب آوری روستاییان پیرامون بحران زلزله (مطالعه موردی: دهستان ازومدل شمالی، شهرستان ورزقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زلزله تاب آوری مدیریت زلزله مدیریت بحران توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۳۹
هدف این مقاله مطالعه و تحلیل عوامل بهبود تاب آوری روستاییان پیرامون بحران زلزله می باشد. این تحقیق، از لحاظ هدف توسعه ای، و از لحاظ ماهیت توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب دیده دهستان ازومدل شمالی و خانوارهای ساکن در این روستاها است. در این تحقیق روش گرد آوری داده ها برای پاسخ گویی به سئوالات تحقیق، به دو صورت اسنادی (داده های ثانویه) و پیمایشی (داده های اولیه) و ابزار مورد استفاده در روش پیمایشی پرسش نامه و مصاحبه بوده استنتایج تکنیک تحلیل عاملی نشان داد مهم ترین عوامل بهبود تاب آوری روستاییان پیرامون بحران زلزله در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مولفه (تقویت سرمایه اجتماعی و ارزش های اخلاقی و معنوی، توانمندسازی اقتصادی و روان شناختی، حکمروایی خوب و خدمات رسانی بهینه به روستاییان و برنامه ریزی توسعه کالبدی و مهارت افزایی در خصوص مقابله با بحران) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 42/58 می باشد. در نهایت با توجه به تحلیل نتایج پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.
۷۱.

تبیین رابطه معنویت با بهبود تاب آوری روستاییان در خصوص بحران زلزله، مطالعه موردی: دهستان ازومدل شمالی، شهرستان ورزقان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنویت تاب آوری زلزله مدیریت بحران توسعه روستایی شهرستان ورزقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۳۲۹
هدف این مقاله تبیین رابطه رابطه معنویت با بهبود تاب آوری روستاییان در در خصوص بحران زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش تحلیلی - تبیینی است که با استفاد ه از روش پیمایش انجام شده است. این تحقیق از ن وع کاربردی و روش تحقیق آن، از نوع تحقیقات توصیفی - تبیینی است. جامعه جامعه آماری این پژوهش شامل همه روستاهای آسیب آسیب دیده دهستان ازومدل جنوبی و خانوارهای ساکن در این روستاهاست. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه پرسشنامه محقق ساخته بوده است که برای اطمینا ن از روایی آن به مصاحبه اکتشافی با 18 خانوار زلزله زده پرداخته شد. مطالعه مطالع ه راهنما در منطقه منطقه مشابه جامعه جامعه آماری با تعداد 30 پرسش نامه پرسشنامه صورت گرفت و با داده های کسب کسب شده و استفاده از فرمول ویژه ویژ ه کرونباخ آلفا ، پایایی بخش های مختل ف پرسش نامه پرسشنامه تحقیق 79/0 الی 91/0 ب ه دست آمد. بالاخره، نتایج یافته های استنباطی تحقیق نشان داد که به به جز متغیر هایمیزان خودصداقتی، درون گرایی، فردگرایی مثبت و فردگرایی مثبت و خوداتکایی بین تمامی متغیرهای تحقیق با بهبود تاب آوری روستاییان در در خصوص بحران زلزله در مناطق روستایی شهرستان ورزقان رابطه رابط ه مستقیم و معناداری وجود دارد و در در نهایت با توجه به به تحلیل نتایج، پیشنهادات کاربردی ارائه شده است. واژه های کلیدی: معنویت، تاب تاب آوری، زلزله، مدیریت بحران، توسعه توسعه روستایی، شهرستان ورزقان.
۷۳.

سنجش و ارزیابی فرآیند پایداری در روستاهای گردشگرپذیر مطالعه موردی: شهرستان عجب شیر- محور توریستی قلعه چایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری روستایی سنجش و ارزیابی پایداری بارومتر چرخه حیات قلعه چایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۷۷
امروزه نقش گردشگری در توسعه ی روستاها به عنوان یک چارچوب و روش اصلی برای نشان دادن میزان پایداری در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی توسعه محسوب می شود؛ ولی بایستی توجه نمود که فرآیند سنجش میزان پایداری در روستاهای گردشگرپذیر مستلزم انتخاب متغیرها و مدل هایی است که از توانایی لازم برای نشان دادن شرایط واقعی روستاها و همچنین پایداری آن ها در مراحل مختلف توسعه برخوردار باشند. محور توریستی قلعه چایی در شهرستان عجب شیر نیز دارای نه روستای گردشگرپذیر بوده که در اثر ورود گردشگران دچار تغییراتی شده و نیازمند بررسی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با هدف ارزیابی پایداری در روستاهای محور قلعه چایی، و همچنین نمایش موقعیت روستاها درمراحل مختلف مدل چرخه حیات گردشگری و در نهایت بررسی ارتباط میان سطح پایداری با مراحل مدل چرخه حیات صورت گرفته است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و به شیوه ی پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنان نه روستای و همچنین گردشگران وارد شده به این منطقه تشکیل داده است. برای جمع آوری داده ها با استفاده از فرمول کوکران200 نفر از جامعه محلی و 200 نفر نیز از بین گردشگران به روش تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. روایی محتوایی پرسشنامه ها از دید کارشناسان و اساتید بسیار خوب و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ 92/0 برای جامعه محلی و 90/0 برای گردشگران محاسبه شده است. داده ها پس از جمع آوری، با استفاده از مدل بارومتر پایداری، مدل چرخه حیات گردشگری و آزمون کندال تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج حاصل از پیاده سازی مدل بارومتر نشان داد که تمامی روستاها در سطح پایداری متوسط و پایداری بالقوه قرار دارند؛ همچنین نتایج حاصل از مدل چرخه ی حیات نیز نشان می دهد که روستاهای قوزولجه با 550/0 و ینگجه با 523/0 در مرحله توسعه و بقیه ی روستاها در مرحله درگیری هستند. همچنین بر اساس نتایج آزمون کندال بین سطوح مختلف پایداری و موقعیت قرارگیری روستاها همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد که بیشتر در بعد پایداری اقتصادی و مرحله درگیری است؛ بنابراین در راستای استفاده از ظرفیت های گردشگری برای دست یابی به توسعه ی پایدار روستاها بایستی اقداماتی در جهت تأمین امکانات و زیرساخت های مورد نیاز برای جذب حداکثری گردشگران صورت گیرد. 
۷۴.

نقش سرمایه اجتماعی در توانمندسازی زنان روستایی شهرستان مشگین شهر (مطالعه موردی: بخش مرکزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی مشارکت اجتماعی توانمندسازی زنان روستایی توسعه روستایی شهرستان مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۷
توانمندسازی فرآیندی است که طی آن زنان روستایی از نیازها و خواسته های خود آگاه می شوند و جرات دستیابی به هدف را در خود تقویت می کنند. بسیاری از پژوهشگران بر این عقیده هستند توانمندسازی زنان نمی تواند تنها محدود به عوامل اقتصادی، محیطی، زیر بنایی، فیزیکی و اطلاعاتی، آموزشی و ترویجی باشد بلکه عامل دیگری به نام سرمایه اجتماعی هم بر این فرآیند مؤثر است. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان روستایی شهرستان مشگین شهر می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق آن، از نوع تحقیقات تحلیلی-تبیینی است. که در آن با استفاده از نمونه گیری تصادفی از طریق فرمول کوکران، 196 نفر از زنان روستایی ساکن در مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسش نامه است. هم چنین در تحقیق حاضر جهت تعیین روایی پرسش نامه تهیه شده، از نظرات تنی چند از کارشناسان و استاتید برنامه ریزی روستایی، علوم ترویج و آموزش کشاورزی و توسعه روستایی استفاده شده است. و پایایی آن با بهره گیری از فرمول کرونباخ-آلفا (80/0<α) ونرم افزار SPSS محاسبه گردید. نتایج عمده این مطالعات نشان داد به جز مولفه های تعاون اجتماعی و تضاد اجتماعی بین تمامی مولفه های سرمایه اجتماعی با توانمندسازی زنان روستایی شهرستان مشگین شهر رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. علاوه بر این، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره در مورد توانمندسازی زنان روستایی نشان داد که متغیرهای مستقل مشارکت اجتماعی، میزان آگاهی، اعتماد به نهادها، میزان اطلاعات با خارج از اجتماع، اعتماد بین شخصی، اعتماد به غریبه ها، روابط رسمی و میزان تعامل با اعضای اجتماع قادرند 93/0 درصد از تغییرات در متغیر وابسته یعنی توانمندسازی زنان روستایی را تبیین کنند.
۷۵.

تحلیل موانع موثر بر توسعه گردشگری روستای سردابه، شهرستان اردبیل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی توسعه روستایی روش تحلیل سلسله مراتبی دهستان سردابه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۸۱
امروزه توسعه گردشگری روستایی به عنوان راهکاری در جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی نواحی روستایی محسوب می شود اما توسعه گردشگری همواره با موانعی نظیر موانع ساختاری، زیربنایی، اجتماعی- فرهنگی و موانع آموزشی روبرو است. هدف این مقاله، تحلیل موانع موثر بر توسعه گردشگری روستایی در دهستان سردابه شهرستان اردبیل می باشد. روش کار به صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش نامه از 200 نفر از روستاییان ساکن در دهستان سردابه جمع آوری گردیده است. روایی صوری پرسش نامه با کسب نظرات صاحب نظران در دانشگاه و کارشناسان اجرایی مربوطه به دست آمد. هم چنین پس از انجام یک مطالعه راهنما و آزمون پایایی پرسش نامه ضریب کرونباخ آلفا 86/0 بدست آمد. داده های بدست آمده با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بین موانع موثر در توسعه گردشگری روستایی مانع ساختاری در شهرستان اردبیل، موثرترین مانع فرآروی توسعه گرشگری روستایی بوده و موانع اجتماع-فرهنگی، زیربنایی و آموزشی در رده بعدی قرار گرفتند. در نهایت با توجه به تحلیل نتایج، پیشنهاداتی کاربردی ارائه شده است.
۷۶.

سنجش و ارزیابی اثرات گردشگری پیرامون ارتقای کیفیت زندگی در مناطق روستایی، مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی کیفیت زندگی توسعه اجتماعی توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۶۵
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیرات گردشگری در ارتقای کیفیت زندگی جامعه محلی است. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه ای و تحلیلی است. جامعه آماری شامل 14 روستای هدف گردشگری استان کرمانشاه است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 370 نفر برآورد گردید که به صورت نسبی متناسب با تعداد جمعیت روستاها بین آنها توزیع گردید. داده های مورد نیاز به دو شیوه کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) گردآوری گردید. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش نامه تحقیق 78/0 بدست آمد. به منظور تحلیل موضوع چارچوبی از 6 شاخص(امنیت و رفاه مادی، کیفیت مسکن، بهداشت محیط، کیفیت زیرساخت ها و آمدوشد، اشتغال و درآمد و آموزش) در قالب 50 گویه استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل یافته ها بیانگر این موضوع است که بر اساس نظریات ارائه شده از سوی جامعه محلی، گردشگری در تمامی ابعاد در نظر گرفته شده دارای تأثیر مثبت بر کیفیت زندگی بوده است و بیشترین تأثیر را بر شاخص امنیت و رفاه مادی و کمترین تأثیر را بر شاخص آموزش داشته است.
۷۷.

ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی، مطالعه موردی: شهرستان نیر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شاخص های حکمروایی گردشگری روستایی توسعه اقتصادی توسعه روستایی شهرستان نیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۷۵
تحقیق حاضر با هدف ارزیابی اثرات حکمروایی بر توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر انجام شده است. ماهیت این تحقیق کاربردی، روش اجرای آن توصیفی- تحلیلی؛ و نوع آن، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را ساکنان روستاهای کورعباسلو و سقزچی (دارای گردشگر) و روستاهای رضاقلی قشلاقی و شیرین بلاغ (فاقدگردشگر) تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و به تعداد 250 نفر (250 پرسشنامه در روستاهای دارای گردشگر و 250 پرسشنامه در روستاهای فاقدگردشگر) تعیین شده است. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، کرونباخ برای بخش های مختلف پرسش نامه 85/0 الی93/0 محاسبه شد. آزمون آماری مورد استفاده آزمون T مستقل می باشد. هم چنین با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه 922/0 محاسبه شده است. نتایج تحلیل آزمون T مستقل نشان گر وجود ارتباط بین شاخص های حکمروایی و توسعه گردشگری روستایی با سطح معنی داری 000/0 می باشد.
۷۸.

سنجش و رتبه بندی سطح توسعه یافتگی اجتماعی مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اجتماعی توسعه روستایی تاپسیس فازی شهرستان مشگین شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۶۳
توسعه به مفهوم عام آن بهبود همه ابعاد و جنبه های حیات انسانی است، یعنی توسعه ای که همه اقشار جامعه را در همه ابعاد زندگی متأثر می سازد و در عین حال از منابع در اختیار به شکل عقلایی استفاده کند. در جامعه روستایی چنین توسعه ای جز از طریق ایجاد تعادل اجتماعی و اقتصادی برای همه اقشار مردم و احترام به حقوق آنها و مشارکت آنها بر پایه بازگشت و اتکای منطقی بر منابع فراموش شده محیطی امکان پذیر نیست. به این ترتیب برای چنین توسعه ای در روستا یقینا توجه به جنبه اجتماعی توسعه نقش بسیار پراهمیتی خواهد داشت. هدف این مقاله سنجش و رتبه بندی سطح توسعه یافتگی اجتماعی در نواحی روستایی شهرستان مشگین شهر می باشد. روش کار به صورت میدانی بوده و اطلاعات از طریق پرسش نامه از 383 نفر از روستاییان شهرستان مشگین شهر جمع آوری گردیده است. روایی صوری پرسش نامه با کسب نظرات صاحب نظران در دانشگاه و کارشناسان اجرایی مربوطه به دست آمد. هم چنین پس از انجام یک مطالعه راهنما و آزمون پایایی پرسش نامه ضریب آلفای کرونباخ 79/0 به دست آمد و داده های بدست آمده با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی مورد تحلیل قرار گرفتند. در نهایت، نتایج مدل تاپسیس فازی بر اساس وزن های محاسبه شده نشان داد که در بین دهستان های مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر؛ دهستان شعبان و صلوات از حیث توسعه اجتماعی در رده اول و دوم و دهستان ارشق شمالی در رده آخر قرار دارد.
۷۹.

مدل سازی ارتقای دانش زیست محیطی جوامع محلی در روستاهای گردشگرپذیر، مطالعه موردی: محور توریستی قلعه چایی شهرستان عجب شیر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی دانش زیست محیطی قلعه چایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۶۶
با توجه به اهمیت حفظ و نگهداری از محیط زیست روستاهای توریستی، پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی نقش توسعه گردشگری در ارتقای دانش زیست محیطی در روستاهای توریستی محور قلعه چایی شهرستان عجب شیر صورت گرفته است. تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، از لحاظ ماهیت، توصیفی و نیز از نوع علی و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق را روستاییان ساکن نه روستای این محور تشکیل داده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه 370 نفر به دست آمد. روایی صوری پرسش نامه توسط متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا، پایایی پرسش نامه تحقیق 887/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن و آزمون رگرسیون چندمتغیر و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار PLS استفاده شد. اولویت بندی روستاهای با استفاده از مدل های تاپسیس، ویکور، ANP و کپلند استفاده شده است. نتایج ِیافته های پژوهش در ارتباط با آگاهی های زیست محیطی نشان می دهد که تمامی متغیرهای حفاظت از تعادل اکولوژیکی روستا، حفاظت از پوشش گیاهی و جانوری، مقابله با خشک سالی، عدم آلودگی صوتی، حفاظت از منابع آبی و خاکی، استفاده از کشاورزی ارگانیک، کاهش استفاده از سوخت های فسیلی، دفن اصولی زباله ها، عدم استفاده از زباله های تجدیدناپذیر، مدیریت بحران زیستی و احیا و بازسازی محیط آسیب دیده رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج مدل های چند شاخصه روستای تپیک دره دارای بالاترین اولویت و روستای قوزلجه دارای کمترین اولویت از نظر دانش زیست محیطی روستاییان بوده است. درنهایت، با توجه به نتیجه پژوهش پیشنهاد های کاربردی ارائه شده است.
۸۰.

بررسی نقش ظرفیت سازی اجتماعی بر میزان مشارکت روستاییان در فعالیت های عمرانی. مطالعه موردی: شهرستان بناب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ظرفیت سازی ظرفیت سازی اجتماعی مشارکت توسعه اجتماعی شهرستان بناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۶۷
مشارکت بدون شک عامل اساسی در فرآیند دست یابی به توسعه همه جانبه است؛ اما تمرکز به شیوه های مدیریتی سنتی سبب گردیده تا به اهمیت ظرفیت ها و توانمندی های اجتماعی ساکنان روستاها در زمینه ی مدیریت توسعه روستاییی توجه جدی نشده و این کار ضمن اینکه موفقیت برنامه ها را با چالش های جدی مواجه ساخته است، در عین حال مانع از شکل-گیری زمینه های لازم برای استفاده از قابلیت ها و توانایی های روستائیان به عنوان ذینفعان اصلی برنامه های توسعه گردد. لذا با توجه به اهمیت موضوع مشارکت و ضرورت استفاده از ظرفیت های موجود در بطن جامعه ی روستایی، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش ظرفیت سازی اجتماعی بر میزان مشارکت روستائیان شهرستان بناب در فعالیت های عمرانی بوده که با استفاده از تحلیل های آماری و مدل تاپسیس صورت گرفته است؛ بنابراین نوع تحقیق کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش 49901 نفر ساکن در 29 روستای شهرستان بناب بوده که با استفاده از فرمول کوکران از این تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده و داده های مورد نیاز از طریق توزیع پرسشنامه در بین آنان به دست آمده است. روایی صوری پرسشنامه با کسب نظر اساتید دانشگاه محقق اردبیلی و کارشناسان اجرایی به دست آمده و ضریب پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول کوکران 92/0 محاسبه شده است. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که در بین همه ی متغیرهای هشت گانه ظرفیت سازی اجتماعی که در این پژوهش در قالب هشت فرضیه مورد بررسی قرار گرفته اند، با میزان مشارکت روستائیان در فعالیت های عمرانی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد (000/0). همچنین تحلیل داده ها در آزمون رگرسیونی چند متغیره نشان می دهد که متغیرهای مربوط به ظرفیت سازی اجتماعی توانایی تبیین 304/0 Adj. R2= در زمینه میزان مشارکت روستائیان در فعالیت های عمرانی را دارند. در نهایت نتایج حاصل از پیاده سازی مدل تاپسیس بیانگر آن است که 62/29 درصد از کل روستاهای شهرستان بناب به لحاظ میزان برخورداری از متغیرهای ظرفیت سازی اجتماعی در وضعیت بسیار مناسب، 22/22 درصد روستاها در وضعیت مناسب، 11/11 درصد روستا در وضعیت نیمه مناسب قرار گرفته اند و مابقی روستاها (03/37 درصد) نیز در وضعیت نامناسب و بسیار نامناسب قرار دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان