فاطمه عبداللهی

ضرورت حرمت و آبرو از آموزه های ارزشمندیست که مورد تأکید اسلام قرار گرفته است آبروی مومن از چنان تقدسی برخوردار است که اسلام به کسانی که این حریم را رعایت نکنند هشدار و عذاب را به آنها وعده داده است این موضوع به قدری اهمیت دارد که ریختن آبروی مؤمن بسیار خطرناک و گناه بزرگی به حساب می آید. آبروی مؤمن تمام سرمایه ای است که در طول زندگی آن را به سختی به دست آورده است ممکن است در اثر جهالت و یا غرض ورزی دیگران در یک لحظه از دست برود، که هیچگاه جبران نشود. پس ما با توجه به اهمیتی که این موضوع دارد تلاش کردیم در این نوشتار مفهوم آبرو و علل و عوملی که باعث خدشه دار کردن این موضوع می شودد و همچنین راهکارهای که باعث حفظ این مسئله می شود را مورد بررسی قرار دهیم. شیوه گردآوری اطلاعات این نوشتار به روش کتابخانه ای و اسنادی بوده و با فیش برداری از منابع موجود در کتابخانه ها و آرشیو مجلات و مراجعه به سایت های اسلامی و نرم افزار های روایی موجود و مشاوره با اساتید فن به تدوین این نوشتار پرداخته ایم.

هدف این تحقیق تعیین ارتباط بین رفتار رهبری مربی، انسجام گروهی و عملکرد تیم های والیبال لیگ برتر زنان است. در این تحقیق همبستگی 76 والیبالیست زن از تیم های لیگ برتر در سال 1388 با میانگین سن 26/4±96/24 سال، سابقه ورزشی 74/4±71/9 سال و سابقه عضویت در تیم های حرفه ای 73/3±55/6 سال پرسشنامه اطلاعات فردی، مقیاس رهبری در ورزش (چلادورای و صالح، 1980) و پرسشنامه انسجام گروهی (کارون و همکاران، 1985) را تکمیل کردند. از ضریب همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون چندمتغیره در سطح معنی¬داری 05/0 و نرم¬افزار آماری SPSS برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد سطح کلی انسجام گروهی ارتباط معنی داری با ابعاد آموزش و تمرین، رفتار دموکراتیک، رفتار آمرانه، حمایت اجتماعی، بازخورد مثبت و سطح کلی رفتار رهبری دارد (05/0≥p). همچنین عملکرد تیم های والیبال لیگ برتر زنان با ابعاد آموزش و تمرین، رفتار دموکراتیک، رفتار آمرانه، حمایت اجتماعی، بازخورد مثبت، سطح کلی رفتار رهبری، انسجام وظیفه ای، انسجام اجتماعی و سطح کلی انسجام گروهی ارتباط معنی داری دارد (05/0≥p). در ادامه، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد رفتارهای دموکراتیک و آمرانه نقش معنی داری در تبیین انسجام وظیفه ای (56%)، انسجام اجتماعی (63%) و سطح کلی انسجام گروهی (73%) دارند، در حالی که علاوه بر این رفتارها، بُعد بازخورد مثبت نیز از رفتار رهبری تعیین کنندة انسجام اجتماعی در تیم های والیبال لیگ برتر به¬شمار می آید (05/0≥p). در خصوص عملکرد، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد هنگامی که رفتار رهبری و ابعاد انسجام گروهی به¬طور همزمان وارد تحلیل رگرسیون می شوند، تنها رفتار رهبری شامل آموزش و تمرین، حمایت اجتماعی و بازخورد مثبت قادر به پیش¬بینی عملکرد تیمی است. یافته های این تحقیق اهمیت رفتار رهبری مربی در تبیین انسجام گروهی و عملکرد تیمی را تأیید می¬کند.

قرون سوم و چهارم هجری یکی از پرحادثه ترین مقاطع زمانی تاریخ اسلام را تشکیل می دهند. در این مقطع زمانی، از بین سلسله های متعددی که به طور هم زمان در صحنه سیاسی شرق خلافت عباسی ظاهر شدند، دو سلسله سامانیان و آل بویه به طور بارزی با یکدیگر در کشمکش و نزاع دائمی بودند. ری یکی از مهم ترین مناطقی بود که محل زورآزمایی و رقابت این دو سلسله واقع شد. در رقابت بر سر تصرف این شهر، ری بارها دست به دست گردید و زمانی جزء قلمرو سامانیان و زمانی جزء متصرفات آل بویه بود. پس از آنکه سلسله آل بویه موفق شد بر این شهر تسلط یابد، یکی از قدرتمندترین شاخه های این حکومت به ریاست رکن الدوله و فرزندانش در ری استقرار یافته و از آنجا بر ضد دولت سامانی به عملیات می پرداختند. اهمیت این شهر به اندازه ای بود که آل بویه مجبور شد برای نگاهداری این شهر علاوه بر نبردهای مختلف نظامی به دفعات متعدد به عقد معاهده صلح و پرداخت حراج به سامانیان تن در دهد. نظر به اهمیت شهر ری در روابط میان این دو سلسله، در این مقاله جریان تاریخی رقابت و همچنین انگیزه های دو قدرت متخاصم مورد توجه قرار گرفته است.

چکیده یکی از مشکلات و اختلالات دوره نوجوانی، افسردگی، اضطراب و پرخاشگری است. پرخاشگری نوجوانان یکی از چالش هایی است که بسیاری از والدین با آن مواجه می شوند. برخی تغییرات جسمانی و روانی زمینه ساز بروز خشم و رفتار پرخاشگرانه در نوجوان هستند، اما در بسیاری از موارد پرخاشگری نوجوان به سبک های فرزندپروری والدین و شیوه برخورد آنها با نوجوان برمی گردد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهکارهای درمان پرخاشگری نوجوانان بااستفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی-تحلیلی نوشته شده است. براساس یافته های پژوهش، روان شناسان برای درمان پرخاشگری نوجوانان راهکارهای مختلفی ذکر کرده اند مانند مراجعه به مشاور و پرهیز از مقایسه کردن فرزند. در منابع دینی نیز می توان به شیوه های شناختی، رفتاری، هیجانی و یا معنوی اشاره کرد.  

نخستین گام درارزیابی نا برابری های فضایی روستایی شناخت ،دقیق ادبیات این حوزه و تبع آن،تبیین و تحلیل شاخص های توسعه پایدار روستایی است ،هدف اصلی این تحقیق بررسی و سنجش شاخص های توسعه انسانی دردهستان های شهرستان سنقز واقع دراستان کردستان می باشد که بر اساس مولفه های( محل خرید مایحتاج مردم، آموزشی، فرهنگی و رزشی، مذهبی، سیاسی- داری،برق،گاز و آب، بهداشتی و درمانی، بازگانی و خدمات، مخابرات و ارتباطات) می باشد که روش انجام تحقیق حاضر توصیفی– تحلیلی است، گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام گرفته، مدل های مورد استفاده در این تحقیق مدل رتبه- اندازه است که برای سنجش میزان تعادل فضایی بین توزیع خدمات و جمعیت در دهستان این شهرستان می باشد، نتایج نشان می دهد که طور کلی بین توزیع خدمات و جمعیت دردهستان های شهرستان سقز تعادل فضایی برقرار می باشد بر اساس مدل رتبه –اندازه پژوهش 866 0.می باشد می توان گفت که دردهستان های شهرستان سقز بین جمعیت و خدمات تعادل وجود دارد ،که بیشترین اختلاف مربوط به دهستان امام می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین ناگویی هیجانی و ویژگی های شخصیتی با شادکامی در زنان بود. جامعه آماری شامل زنان ساکن شیراز در سال 1400-1399 بودند که 180 نفر پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های پنج عاملی نئو (مک گری و کاستا، 1992) و ناگویی هیجانی تورنتو (بگبی و همکاران، 1994) و شادکامی آکسفورد (آرجیل و همکاران، 1989) استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق دو آزمون همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون با استفاده از نرم افزار spss -26 انجام گرفت. نتایج تحلیل پیرسون نشان داد، روان رنجور خویی، پیش بین منفی و معنادار شادکامی و برون گرایی، پیش بین مثبت و معنادار شادکامی بودند. هم چنین دشواری در احساسات، میزان شادکامی رابه طور معکوس و معناداری پیش بینی می کند (21/0- = β). هم چنین نتایج نشان داد، روان رنجور خویی، پیش بین منفی و معنادار شادکامی(29/0- = β) و برون گرایی، پیش بین مثبت و معنادار شادکامی بودند (26/0- = β). بر اساس یافته ها می توان بیان داشت که ویژگی های شخصیتی، بر شادکامی افراد تأثیرگذار هستند و هم چنین ابعاد ناگویی هیجانی موجب کاهش شادکامی افراد می شود. ازآنجا که زنان محور های اصلی خانواده هستند، لذا شادکامی آن ها می تواند تأثیر به سزایی در تعلیم و تربیت نسل آینده داشته باشد و این مهم، قابل توجه است.

نهج البلاغه از آثار مهم شیعیان می باشد که حاوی مطالب مفیدی در زمینه های مختلف است. شامل خطبه ها، اوامر، نامه ها و ..... از امام علی(ع) می باشد. مطالب متعددی نیز درباره ی سه مفهوم عقل، دانش و دنیا طلبی در بر دارد. زیرا تعقل و تفکر و نیز جست و جوی علم همواره در آیین اسلام مورد اکرام بوده است. این مقاله می کوشد تا با استفاده از نهج البلاغه و نیز سایر کتب مرتبط با امام علی(ع) سه مفهوم نام برده را در سیره ی امام علی (ع) بررسی کرده و به روش توصیفی تحلیلی بیان نماید.

پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش واسطه ای کارکرد جنسی در رابطه بین طرحواره های جنسی با بهزیستی روانشناختی در زنان متاهل انجام شد. روش پژوهش توصیفی، از نوع هبستگی بود که با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل زنان متاهل شهر شیراز بودند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 150 نفر انتخاب گردید. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های شاخص عملکرد جنسی زنان (روزن و همکاران،2000)، طرحواره جنسی (آندرسون و سیروانوسکی،1994) و بهزیستی روانشناختی (ریف، 1995) بود. داده های جمع آوری شده در دوسطح توصیفی (با استفاده از میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (با استفاده ضریب همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار amos-21) مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که طرحواره های پرشور-عاشقانه و صریح-راحت رابطه مثبت و معنی دار و طرحواره خجالتی-محتاط رابطه منفی و معنی دار با بهزیستی روانشناختی در زنان متاهل داشتند. همچنین کارکرد جنسی نیز پیش بین مثبت و معنی دار بهزیستی روانشناختی بود. علاوه بر این نتایج بیانگر این بود که کارکرد جنسی توانست بین طرحواره پرشور-عاشقانه با بهزیستی روانشناختی نقش واسطه ای ایفا کند. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که طرحواره های جنسی هم بطور مستقیم و هم با واسطه عملکرد جنسی می توانند بر بهزیستی روانشناختی زنان متاهل تاثیرگذار باشند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی الگوی نقش واسطه گری کنترل و انعطاف پذیری شناختی در رابطه بین ذهن آگاهی و نشانه های اختلال وسواسی-جبری در زنان صورت گرفت. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که در چارچوب آن، روابط مفروض میان متغیرها، با استفاده از روش تحلیل مسیر بررسی شد. در مدل مذکور، متغیر ذهن آگاهی به عنوان متغیر برون زاد، کنترل و انعطاف پذیری شناختی به عنوان متغیرهای واسطه ای و نشانه های اختلال وسواسی-جبری به عنوان متغیر درون زاد در نظر گرفته شدند. جامعه آماری شامل همه زنان 18سال به بالای ساکن شهرشیراز بود که از این میان 150نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسش نامه های وسواسی جبری ییل براون، ذهن آگاهی فرایبورگ (فرم کوتاه) و کنترل و انعطاف پذیری شناختی بود. نتایج حاصل نشان دهنده این بود که ذهن آگاهی نشانه های اختلال وسواسی-جبری را به طور معکوس و معنی داری (35/0- = β) پیش بینی می کند. هم چنین انعطاف پذیری شناختی (24/0- = β) و کنترل شناختی (23/0- = β) پیش بین منفی و معنی دار نشانه های اختلال وسواسی جبری بودند. ذهن آگاهی نیز پیش بینی کننده مثبت و معنی دار کنترل شناختی (80/0 = β) و انعطاف-پذیری شناختی (60/0 = β) بود و در نهایت انعطاف پذیری شناختی و کنترل شناختی توانستند نقش واسطه گری بین متغیرهای برون زاد و درون زاد ایفا نمایند. بر این اساس ذهن آگاهی از طریق تاثیر بر دو متغیر انعطاف پذیری شناختی و کنترل شناختی می تواند بر کاهش نشانه های اختلال وسواسی جبری تأثیرگذار باشد. ذهن آگاهی نشانه های اختلال وسواسی-جبری را به طور معکوس و معنی داری پیش بینی می کند. به علاوه انعطاف پذیری شناختی پیش بین منفی و معنی دار نشانه های اختلال وسواسی-جبری است؛ به علاوه هر دو متغیر انعطاف پذیری شناختی و کنترل شناختی توانستند نقش واسطه گری بین متغیرهای برون زاد و درون زاد ایفا نمایند. بر این اساس ذهن آگاهی از طریق تأثیر بر دو متغیر انعطاف پذیری شناختی و کنترل شناختی می تواند بر کاهش نشانه های اختلال وسواسی جبری تأثیرگذار باشد

هدف پژوهش حاضر بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس بهزیستی جنسی زنان در زنان متاهل ایرانی بود. بدین منظور نمونه ای به حجم 297 نفر از زنان متاهل (با میانگین سنی7/33 سال و با دامنه سنی 24 تا 45 سال) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. مقیاس های بهزیستی روانشناختی (ریف، 1995) و بهزیستی جنسی زنان (روزن و همکاران، 2009) توسط گروه نمونه تکمیل شد. روایی این مقیاس با استفاده از روش های تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی، روایی همگرا و همزمان بررسی شد. پایایی مقیاس از دو روش آلفای کرونباخ و دونیمه سازی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس نشان داد که این مقیاس، از 4 عامل با عناوین روابط بین فردی، حوزه شناختی-عاطفی، تحریک فیزیکی و رضایت از ارگاسم تشکیل شده است که بیش از 66 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. روایی همگرای این مقیاس حاکی از همبستگی رضایت بخشی بین ابعاد مقیاس بهزیستی جنسی زنان با نمره کل بود. برای تعیین روایی همزمان مقیاس، همبستگی ابعاد مقیاس بهزیستی جنسی زنان با مقیاس بهزیستی روانشناختی بکار رفت که حاکی از همبستگی مطلوبی بود (001/0> p). ضرایب آلفای کرونباخ و دونیمه سازی برای کل مقیاس و ابعاد آن بین 63/0 تا 82/0 نوسان داشت. نتیجه نهایی اینکه فرم فارسی مقیاس بهزیستی جنسی زنان، از روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می تواند در موقعیت های پژوهشی، تربیتی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف تحقیق حاضر بررسی اثربخشی روش قصه گویی فعال بر صداقت و راست گویی دانش آموزان دبستانی شهر کازرون بود. روش پژوهش حاضر روش تحقیق نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دبستانی شهر کازرون بودند که تعداد 30 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند؛ که گروه آزمایش شامل 15 نفر و گروه گواه هم شامل 15 نفر بودند. ابزار تحقیق حاضر شامل پرسشنامه 16 سؤالی صداقت و راست گویی زارع و همکاران (1390) و مطالعه مقدماتی و منابع کتابخانه ای بودند. نتایج نشان داد که بین میانگین تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون در گروه گواه و گروه آزمایش تفاوت معنی داری وجود دارد. هم چنین سطح معنی داری تی مستقل برابر با 001/0 به دست آمده و کمتر از مقدار مفروض 5 % است (0.001 > P). صداقت و راست گویی از ویژگی عالی اخلاقی انسانی است و اثربخشی قصه گویی بر زندگی و آینده و راست گویی کودکان یک امر ثابت شده است. هم چنین از فناوری های به روز هم می توان در قصه گویی فعال استفاده کرد. انتخاب برنامه ها و کتاب داستان های مناسب بسیار مفید است.

در سال های اخیر مقابله با تخریب محیط زیست به عنوان یک دغدغه برای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در سراسر جهان مطرح شده است. سرمایه انسانی، رشد اقتصادی و منابع طبیعی هر کدام از عوامل مؤثر در توسعه پایدار هستند و همبستگی نزدیکی با ردپای اکولوژیکی دارند. ردپای اکولوژیکی فشار انسان بر محیط زیست را نشان می دهد و ظرفیت احیاکنندگی زیست کره را با مصرف انسان مقایسه می کند. در نتیجه، به منظور حفظ ردپای اکولوژیکی و توسعه پایدار در ایران، لازم است که سرمایه انسانی و رشد اقتصادی موثر و موازی با توسعه منابع طبیعی باشد. در این مقاله با به کارگیری ردپای اکولوژیکی به عنوان  شاخص تخریب محیط زیست، اثر رشد اقتصادی، سرمایه انسانی، منابع طبیعی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره 2021-1988 ایران با استفاده از روش ARDL مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان داده است که یک رابطه منفی میان رشد اقتصادی و متغیر سرمایه انسانی بر ردپای اکولوژیکی در کوتاه مدت وجود دارد و  در بلندمدت سرمایه انسانی مثبت شده است و یک رابطه مثبت میان منابع طبیعی و ردپای اکولوژیکی در کوتاه مدت و بلندمدت وجود دارد. نتیجه گیری ها نشان می دهد سرمایه انسانی، رشد اقتصادی و منابع طبیعی دارای تاثیر مستقیم بر ردپای اکولوژیکی در ایران هستند. با افزایش سرمایه انسانی، قابلیت های تولیدی و اقتصادی کشور بهبود می یابد و در صورت رعایت ردپای اکولوژیکی، حفظ منابع طبیعی جامعه نیز ممکن است. اما در صورتی که تنها به رشد اقتصادی فکر شود و بدون توجه به ردپای اکولوژیکی، فعالیت اقتصادی انجام شود، می تواند منجر به خطراتی برای محیط زیست و منابع طبیعی شود. لذا با توجه به اینکه سرمایه انسانی، رشد اقتصادی و منابع طبیعی با ردپای اکولوژیکی در ایران به یکدیگر وابسته هستند، بهتر است که هماهنگی و همکاری بین دولت، صنعت و جامعه در راستای تعادل بخشیدن بین توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست، تقویت شود.

هدف پژوهش حاضر باهدف تبیین رابطه ی نشخوار فکری و استرس ادراک شده با رضایت از زندگی در زنان متأهل شهر شیراز بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل تمام زنان شهر شیراز بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 210 نفر به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه نشخوار فکری هوکسما ومارو (1991)، پرسش نامه استرس ادارک شده کوهن و همکاران (1983) و پرسش نامه رضایت از زندگی داینر آمونز لارسن و گریفین (1985) استفاده شد. بر اساس یافته ها بین ابعاد نشخوار فکری دو مؤلفه ی در فکر فرورفتن و افسردگی با رضایت از زندگی رابطه منفی و معنی داری داشتند، اما بازتاب با رضایت از زندگی رابطه معنی داری نداشت. در نتیجه گیری می شود نهایت نمره کلی نشخوار فکری نیز با رضایت از زندگی رابطه منفی و معنی داری داشت و درنهایت استرس ادراک شده پیش بینی کننده معنی دار رضایت از زندگی نمی باشد.

مقدمه: هدف از انجام این پژوهش، مطالعه آسیبهای سبک زندگی دانشجویان در دوران کرونا است. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کیفی است. مشارکت کنندگان آن را 13 نفر از مدیران و مسئولین، خبرگان، صاحبنظران و اساتید برجسته در حوزه کرونا و سبک زندگی دانشجویان تشکیل دادند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه بوده که تا رسیدن به اشباع نظری در خصوص موضوع تحقیق ادامه یافته است. برای تحلیل داده ها، از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. یافته ها: آسیبهای سبک زندگی دانشجویان در دوران کرونا در 6 مقوله شامل افت عملکرد تحصیلی، کاهش روابط بین فردی (روابط اجتماعی)، استفاده مشکل ساز از اینترنت، تغذیه و ورزش، سلامت روان، و معیشت شناسایی شد. بحث: بر اساس نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که شیوع ویروس کرونا باعث تأثیرات نامطلوبی در جنبه های مختلف سبک زندگی دانشجویان شده است. بنابراین پیشگیری و مدیریت تأثیرات نامطلوب، از اهمیت زیادی برخوردار است. هم چنین توجه ویژه به دانشجویان در انجام مداخلات روان شناختی و مداخلات دیگر ضروری است و برنامه های ویژه ای برای کاهش مشکلات آنان لازم است.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای سبک های ارتباطی زوجین در رابطه بین سبک های دل بستگی ایمن و ناایمن با بخشش در خانواده در زنان متأهل بود. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان متأهل شهر شیراز بودند. نمونه این جامعه آماری به روش نمونه گیری در دسترس، 202 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های سبک های دل بستگی (بارتولومیو و هوروتیز،1991)، سبک های ارتباطی زوجین (مبلر-نانالی و اکمن، 2006) و بخشش در خانواده (پولارد و همکاران،1998) بود. یافته های حاصل از این پژوهش نشان دهنده آن است که سبک های دل بستگی پیش بین مستقیم و معنی دار بخشش در خانواده بودند. هم چنین سبک های ارتباطی زوجین نیز توانست بخشش در خانواده را به طور معنی داری پیش بینی کند. علاوه بر این سبک های دل بستگی نیز پیش بین معنی دار سبک ارتباطی زوجین بود. درنهایت نتایج بیانگر این بود که سبک های ارتباطی زوجین توانست در رابطه بین سبک های دل بستگی و بخشش در خانواده نقش واسطه ای ایفا نماید. نتایج حاصل نشان دهنده آن است که سبک های دل بستگی ایمن و ناایمن و سبک های ارتباطی زوجین ازجمله متغیرهای تأثیرگذار بر بخشش در خانواده می باشند و لازم است موردتوجه کارشناسان و متخصصان حوزه خانواده قرار گیرند.