علیرضا هژبری نوبری

علیرضا هژبری نوبری

مدرک تحصیلی: استاد گروه باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس
پست الکترونیکی: Hejebri@modares.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۲۲.

Rock Engravings of Ghalat Niloo Cave(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۰, Issue ۳ (۲۰۱۳)
تعداد بازدید : ۸۲۱ تعداد دانلود : ۳۵۴
Painted rocks may be considered the oldest manifestation of art in human society. The history of this art is estimated to be more than 30 thousand years. This art has also a long history in Iran. This article introduces one of these rock art sites i.e. Ghalat Niloo which is located in Kazeroon County, south-east of Ghalat Niloo village. The purpose of this study is to identify and determine the location, the function of concepts, the history, classification and relationship of these designs with similar samples available from other areas. These designs have been engraved on the walls of the caves and include subjects such as hunting, human on horseback with a bow in hand, animal images mostly goats and in one case a dog. They probably date back to the 1 st Millennium BC.
۲۳.

Unknown Rulers of Neo-Elamite in Loristan During 1st Millennium B.C.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۷, Issue ۲ (۲۰۱۰) 39-54
تعداد بازدید : ۷۵۷ تعداد دانلود : ۲۱۸
The hoard of Kalmakarra Cave that includes hundreds of golden and silver objects has been unearthed in 1989 in Pol-e Dokhtar located at Loristān Province by villagers. In addition to aesthetical values, these objects bear archeological significance. Their unique value, with respect to inscriptions in Old Aramaic, Neo- Assyrian and Neo- Elamite on some of them. Deciphering these inscriptions by [Jean] Lambert, François Vallat and Rassoul Bashāsh shed light on an anonymous local governorship of the Neo-Elamite and provided a new chapter in the archeological studies of this particular period in Iran, which this paper will focus on it.
۲۴.

تحلیلی بر تحولات جوامع نیمه غربی ایران در دوران آهن با بررسی گاهنگاری و فرضیات مرتبط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 201-234

کلید واژه ها: نیمه غربی ایران دوران آهن نظریه ها ارزیابی گسترش فرهنگ های دوران آهن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۵۸۹
دوران آهن یکی از دوره های کلیدی و مهم در فرآیند تطور فرهنگ انسانی در جهان است. این دوره نشان گر دوره ای حساس از تغییرات در زندگی انسانی است. هم زمان با دوران آهن شهرهای جدید شکل گرفتند و شهرنشینی وارد مرحله تازه ای شد. مراتب اجتماعی ثابت شدند و در پی تحولاتی که در زمینه های فن آوری، صنعت، معماری، نگارش و نیز ایدئولوژی رخ داد سنن فرهنگی جدیدی در جوامع انسانی شکل گرفت. اما ظهور این دوره در فلات ایران به گونه ای دیگر است. در این دوران هیچ منطقه ای در ایران، به جز تمدن عیلام، در سرزمین هایِ پستِ جنوبِ غرب ایران، همچون سرزمین های مجاور مانند بین النهرین و یا آناتولی مراحل شهرنشینی و یا نگارش را تجربه نکرده بود. با این حال نمی توان به این بهانه نقش ایران را در ظهور و تطور فرهنگ های دوران آهن در منطقه نادیده گرفت. چرا که همان طور که از داده های باستان شناختی و منابع مکتوب برمی آید به دلیل مشخصه های جغرافیایی، شرایط استراتژیکی و نیز آب و هواییِ این منطقه موجب شده تا نقش مهمی را در شکل گیری و انتقال یا جابه جایی فرهنگ های دوران آهن در منطقه ایفا کند. از این دیدگاه مطالعه فرهنگ های دوران آهن در ایران، شکل گیری و نحوه گسترش آن ها هم از لحاظ جغرافیایی و هم از لحاظ تطوری می تواند در شناخت این دوره بسیار موثر افتد. با این حال به دلیل پیچیدگی جغرافیایی نیمه غربی ایران شناخت فرهنگ های آهن در این منطقه آغاز و گسترش آن ها به صورت کامل و دقیق صورت نگرفته است و نظریات و فرضیه های بسیاری در این رابطه وجود دارند. این مقاله در نظر دارد با بررسی و ارزیابی دیدگاه ها و نظریه ها الگویی برای آغاز و گسترش فرهنگ های دوران آهن در منطقه و تحولات اجتماعی در طول آن ارائه دهد.
۲۵.

تحلیل مؤلفه های جغرافیایی و فرهنگی- اجتماعی مؤثر بر فرایند شکل گیری و توسعه محوطه باستانی شهریری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۲ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۹) 1-21

کلید واژه ها: محوطه باستانی شهریری متغیرهای جغرافیایی متغیرهای بوم شناسی متغیرهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۶۸۳
محوطه باستانی شهریری در مشکین شهر اردبیل یکی از شاخص ترین محوطه های شمال غرب ایران است. این محوطه طی سه فصل کاوش باستان شناختی در سال های 1382،83،84 مورد مطالعه قرار گرفت. استقرار جوامعی با شیوه معیشتی نیمه کوچ نشینی در این محوطه از دوره مفرغ متأخر و آهن قدیم با ساخت معبدی اولیه شروع شده و در عصر آهن میانی با ساخت قلعه استحکاماتی و گورستانی وسیع در کنار معبدی با بیش از 500 سنگ افراشت انسان ریخت به اوج رونق رسیده است. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چه متغیرهای محیطی، جغرافیایی و فرهنگی- اجتماعی در فاز شکل گیری و توسعه محوطه شهریری در مکان گزینی و گسترس محوطه واجد اهمیت بوده است. پژوهش حاضر با استناد به بررسی و کاوش های باستان شناختی محوطه بوده و تحلیل و استدلال آن بر پایه مبانی نظری باستان شناسی پهندشت است که برای بررسی مقوله مکان از نظریه بوم شناختی کنت وات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فراهم بودن پنج شاخصه ماده، انرژی، فضا، زمان و تنوع ملزومات استقرار در این محوطه در عصر مفرغ متأخر را فراهم آورده و در عصر آهن میانی نزدیکی به راه های ارتباطی و انباشت ثروت در کنار عوامل پیش گفته باعث رونق و اوج محوطه گردیده است.
۲۶.

تحلیل اوضاع اقتصادی- سیاسی اشکانیان درآخرین نبرد بارومیان براساس مطالعه مسکوکات نقره خسرو دوم اشکانی با استفاده از روش XRF(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 1-27

کلید واژه ها: اشکانیان یک درهمی نقره خسرو دوم سپتیموس سوروس روشXRF

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۶۵۷
سکه سندی مکتوب، معتبر و پرمحتواست که ضرورت شناخت و اهمیت آن از جهات مختلف اهمیت دارد. بر این اساس مسکوکات، یکی از مهم ترین ابزارها و روش های پژوهشی برای شناخت تاریخ، فرهنگ و تمدن بشری به شمارمی روند که به معرفی و تحلیل اوضاع اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی هر دوره کمک شایانی می کنند. در این پژوهش نتایج آنالیز عنصری 6 نمونه سکه نقره یک درهمی خسرو دوم اشکانی(208-190م.) و 11عدد سکه نقره متعلق به سپتیموس سوروس امپراطور روم (211- 145م.) و همسرش جولیا دومنا با روشXRF مطالعه شده است. نتایج بیانگر افت درصد خلوص نقره در مسکوکات خسرو دوم و کاهش وزن سکه های نقره سپتیموس و همسرش جولیا دومنا است. دلیل این نوسانات را باید در آغاز جنگ های 5 ساله ایران و روم جستجو نمود که در پایان به شکست ایرانیان و تصرف دوباره تیسفون به دست رومیان در اواخر سال 197م. انجامید.
۲۷.

A Study of Historical, Geopolitical and Geostrategic Specifications of Pouläd Castle of Tapuria (Tabaristän) in the Middle Islamic Ages(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۳, Issue ۳ (۲۰۱۶) 87-96
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۴۲۴
The history of Tabaristän, from the late Sassanid era through the middle Islamic age, underwent significant social and political changes the result of which were independence seeking movements leading to some semi-independent local governments. Each of these governments claimed political and social governance over a particular region. Castles, as important and influential military bases, were means at the disposal of the commanders and governors to maintain their sociopolitical power. Among the known castles in the mountains of Mazandaran province, Pouläd Castle in Nour, the capital of Nour County, is one of the symbols of territorial defense. It is located on a tall mount off the city of Baladeh in Nour County. Being built on an elevated location and overlooking the important surrounding regions and strategic ways has made Pouläd Castle one of the important centers in the sociopolitical changes. The present study follows a field work method as well as a library research method to investigate the defense structure of Pouläd castle and its geopolitical and geostrategic role in the power distribution pattern over the region of Rouyän in Tabaristän during the Islamic middle ages. The results show that the builders had tried their best to enhance the stability of the castle by building several layers of walls, utilizing the slope of the mountain, building several defense towers, and using rocky and impervious points as natural forts. Architectural analysis shows that Pouläd Castle, with both its military and political functions, has had a prominent role in the political changes of western Tabaristän.
۲۸.

فن شناسی اشیای فلزی محوطه های عصر آهن شمال و شمال غرب ایران با استفاده از متالوگرافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهه باستان سنجی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 105-115

کلید واژه ها: متالوگرافی عصر آهن فلزکاری باستان شناسی شمال شمال غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۴۹۰
در تبیین باستان شناسی عصر آهن شمال و شمال غرب ایران، مطالعه آثار فلزی به دلیل ارزش های فنی نهفته در آن ها از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا اساس گاهنگاری عصر آهن فلات ایران منطقه شمال غرب، به ویژه محوطه حسنلو است و در حقیقت فن فلزگری در این دوره از این منطقه به مناطق دیگر فلات ایران راه پیدا می کند. در این پژوهش شناخت چگونگی روش های ساخت آثار فلزی محوطه های شمال و شمال غرب ایران در عصر آهن به لحاظ روش های ساخت اشیای فلزی موردبررسی قرارگرفته است. بدین منظور آزمایش متالوگرافی بر روی آثار فلزی محوطه های عصر آهن گوهر تپه و گورستان لفورک در استان مازندران واقع در منطقه شمال ایران و محوطه های عصر آهن حسنلو، کردلر تپه، هفتوان تپه، زیویه و گورستان مسجد کبود، واقع در منطقه شمال غرب ایران انجام گردید و از هر هفت محوطه عصر آهن شمال و شمال غرب ایران، یک نمونه شی فلزی برای آزمایش متالوگرافی انتخاب گردید. در این پژوهش، با استفاده از روش میکروسکوپی الکترونی روبشی به بررسی روش های ساخت آثار فلزی پرداخته شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان می دهد که عمده ترین روش های ساخت آثار فلزی در این محوطه ها چکش کاری گرم و ریخته گری بوده است.
۲۹.

Subsistence Economy During the Iron Age in Northwestern Iran: The Case Study of Tepe Hasanlu(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۴, Issue ۱ (۲۰۱۷) 30-48
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۵۶
Northwestern Iran is one of the key regions in the archaeological researches, especially during the Iron Age. Tepe Hasanlu is an important ancient site due to its long-term occupation and extensive excavations, with relatively complete studies. This paper dealing with the results of recent archaeozoological researches of Hasanlu, to complete the lack of studies on the subsistence economy of the site. The studied faunal remains of Hasanlu derived from campaigns of 1970, 1972 and 1974, which are housed in the Osteology Department of the National Museum of Iran. This paper intends to examine the subsistence economy and animal exploitation patterns during the Iron Age in Tepe Hasanlu. The faunal remains of Middle and Late Bronze Age and Historic period also evaluated to better perception of changes and evolutions in subsistence strategies of Iron Age. The results of studies pointed to the developed animal husbandry during all periods of Hasanlu, which domesticated sheep and goats, and cattle were the most important exploited resources. Equids also allocated the considerable portion of the collection which especially bred in Iron Age. The same pattern identified in contemporaneous sites such as Haftavan Tepe and Dinkhah Tepe in northwestern Iran.
۳۰.

A Comprehensive View of History and Historical Geography of Mannea(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۱, Issue ۱ (۲۰۰۴) 81-92
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۱۸۵
Mannea is the most important state, which was established before Median kingdom and ruled on vast part of northwestern Iran for several centuries. Manneaen were from Hurrian race and language and probably entered the region about 1500 B.C. In their political life although they suffered many inva-sions from Assyria and Urartu, they kept their political and cultural independence and expended their power and realm in next period. In spite of this historical fact and available archaeological data, up to the present time no notable study about Mannea has been conducted and therefore basic aspects of Manneaen culture have remained unknown. The present study undertakes to accomplish this.
۳۱.

Study of the settlement pattern in Alashtar Plain during Parthian Period(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۳, Issue ۱ (۲۰۱۶) 75-97
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۳۶۶
Alashtar is one of the prominent valley plains in central Zagros Mountain Range. The main focus of this study is based on the activities performed in this plain in 2006-2007 periods with the aim of identifying and studying the ancient relics as well as the studies conducted in 2010 to identify and analyze Parthian settlement patterns in this area. Archaeological survey in the area identified 72 historical sites and ancient monument. The current studies suggest that first settlements in this area date back to Copper and Stone Age and the most recent settled sites belong to the later centuries of the Islamic period. Among the historical relics found in Alashtar plain, 42 relics contained remnants of the Parthian. The overall perception of the settlement pattern in this plain during Parthian period reflects variation in population or distribution of settlement patterns compared to the former and later periods. The distribution pattern of the identified historical sites suggests that the settlements were mainly in the form of rural units with no evidence of urban centers. Overall, the distribution pattern of Parthian settlements has been strongly influenced by climatic characteristics, environmental capabilities and the special geographical position of the region. This paper attempts to study the Parthian settlement pattern in this plain; moreover, it seeks to examine these historical sites and interpret the settlement patterns in the Parthian period.
۳۲.

A New Archaeological Research in Northwestern Iran: Prehistoric Settlements of Little Zab River Basin(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۹, Issue ۲ (۲۰۱۲) 27-41
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۴۷۸
The little Zab River in northwestern Iran rises from the mountains Piranshehr and flows from the northwest to the southeast direction to join Iraq from Alan passage. The River basin contains a large number of ancient settlements, and its lower area that is close to the Zab River has been the most interesting place for people in the Neolithic Age. An increasing population during Chalcolithic Age led to the dispersion of settlements. These sites are located in the north of this basin, in a valley and a little plain.
۳۳.

مطالعه و تخمین نوسان های جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ شهرستان ورزقان مبتنی بر مطالعات قوم باستان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۹ 331 - 360

کلید واژه ها: شمال غرب ایران شهرستان ورزقان جمعیت شناسی مطالعات قوم باستان شناسی استقرارهای عصر مفرغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۳۰۷
مطالعه جمعیت سکونتگاه های باستانی، امکان بازسازی مکانسیم های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع گذشته را فراهم کرده و افق های جدیدی از زندگی جوامع پیشین را به منصه ظهور می گذارد. پژوهش حاضر بر روی شهرستان ورزقان صورت گرفته که به لحاظ پژوهش های قوم باستان شناسی دارای ظرفیت های بسیاری است و لیکن تاکنون پژوهشی با هدف برآورد جمعیت در این منطقه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت قوم باستان شناسی، بین الگوهای جمعیت پذیری استقرارهای امروزی شهرستان ورزقان و سکونتگاه های عصر مفرغ جهت تخمین جمعیت ارتباط منطقی ایجاد نماید. یعنی با انجام مطالعات میدانی، تخمین وسعت و جمعیت روستاها و اتراق های (اوباهای) عشایری و مقایسه با وسعت استقرارهای باستانی عصرمفرغ، جمعیت تقریبی آنها محاسبه گردد تا در نهایت بتوان به درک روشنی از تغییرات جمعیتی شهرستان ورزقان دست پیدا کند. بر این اساس تراکم جمعیتی شهرستان ورزقان 42 نفر در هکتار برآورد گردیده و تراکم جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ به این صورت تقریب می گردد که در عصر مفرغ قدیم با مساحتی بالغ بر 8/3 هکتار، جمعیتی در حدود 160 نفر؛ عصر مفرغ میانی با مساحتی بالغ بر 7/12 هکتار، جمعیتی در حدود 533 نفر و عصر مفرغ جدید با مساحت 53/75 هکتار، جمعیت 3172 نفر در منطقه حضور و اسکان داشته اند.
۳۴.

The Inner City Seljuk Fortifications of Rey: Case Study of Rashkān ‎Fortress, Gabri and Kāsni Castles ‎(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۷, Issue ۳ (۲۰۲۰) 1-19
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۳۵۷
Defensive fortifications in different regions of Iran have been an effective factor in the survival ‎of residential centers and commercial routes. An investigation on defensive structures will ‎provide useful information on this kind of architecture. The study of remains of castles in the ‎Rey region has provided an important context for archaeological research. In the present ‎study, the Seljuk fortifications (Rashkān fortress, Gabri and Kāsni Castles) are introduced and ‎recognized as inner city castles. It aims at identifying and studying the Seljuk fortifications of ‎Rey, identifying the function of inner city fortifications, and comparing them with other samples ‎in neighboring regions in terms of characteristics. The data were gathered through field and ‎documentary studies while an analytical-historical method was applied in the course of the ‎research. Important questions intended to be addressed were: 1. what has been the role of ‎Seljuk fortifications of Rey in security provision of the region? 2. In which categories can the ‎Seljuk fortifications of Rey be classified in terms of structural characteristics and architectural ‎classification? Among the Seljuk fortifications of Rey, Kohandez (e.g. Rashkān Fortress) had ‎functioned as the political headquarters, and in other inner city castles, larger circular towers ‎have been usually located in four angles and interspersed with subsidiary towers. These types of ‎defensive architecture indicate the progress in the urban construction and security provision. ‎
۳۵.

The Impact of Neo-Assyrian Art on Mannaean Societies of Western and North Western Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۴, Issue ۴ (۲۰۱۷) 69-86
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۱۸
The artifacts belonging to the Mannaean culture that are preserved in major museums worldwide display symbolic images indicating hidden values and meanings derived from their common beliefs and traditions. An analytical study of the reminiscence of the symbols used in these objects reveal the influence of religion and ritual traditions in Mannaean societies and their deep relations with the Neo-Assyrian culture. In this research, by examining and analyzing the most prominent symbolic images such as the sacred tree, winged gods, mythological creatures, Ishtar goddess on golden plaque, earthenware, ivory plaques and other objects found in Ziwiye, Hasanlu and Qalaichitepes as well as ivory objects with pictures of battle scenes, chariot riding and formal ceremonies found at Mannaean sites, we try to take a closer look at the impact of the Neo- Assyrian art on the Mannaean art and culture.
۳۶.

A Fabulous Narrative of a Semi-Anonymous Myth of Pre-Historic Era in the Iranian Plateau(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۹, Issue ۳ (۲۰۱۲) 21-36
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۱۰
An amalgamation of ancient mythological and linguistic features from Ghabrestan Tepe, this article is disposed to introduce some of the oldest findings especially about the then prevailing myths. It can possibly be said that the oldest motifs carved by men, on bones, stones or on cave walls have been the depictions of myths related to Homo sapiens; however, even after the lapse of thousands of years, it is still impossible to find the main tenets they actually tried to narrate through those depictions. Unfortunately, we have to admit that, even the use of modern methods, doesn’t help us to reach to those stories that are much warped and deformed. This article, tries to carry, what has remained from some later version of the myths, backwards in time and, by focusing on a pottery design, uncover what once has been a mythological and significant narrative. Perhaps this had been a well-known mythological story narrated in religious and domestic circles.
۳۷.

مطالعات میکروسکوپی و ساختارشناسی زیور آلات مفرغی به دست آمده از محوطه های عصر آهن شمال غرب ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات باستان شناسی پارسه سال پنجم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 79-69

کلید واژه ها: عصر آهن شمال غرب اشیاء مفرغی آزمایش متالوگرافی SEM-EDS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۲۱۲
در تبیین باستان شناسی عصر آهن، مطالعه آثار فلزی به دلیل ارزش های فنی نهفته در آن ها از اهمیت خاصی برخوردار است و مطالعه روش های ساخت آثار فلزی، درک ما را نسبت به مراکز صنعتی فلزگری، سبک شناسی و معادن قابل دسترس، بالا می برد. هدف از این پژوهش، شناخت روش های ساخت و آنالیز عنصری زیور آلات مکشوف از محوطه های عصر آهن شمال غرب ایران، با استفاده از آزمایش متالوگرافی و دستگاه آنالیز عنصری SEM-EDS می باشد. در عصر آهن ساخت اشیاء فلزی به ویژه اشیائی که دارای تزئینات زیادی هستند، گسترش چشمگیری پیدا می کند؛ لذا شناخت روش های ساخت و نوع آلیاژی که در آن ها به کار رفته است، از موارد ضروری این تحقیق محسوب می شود. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است؛ برای ساخت زیور آلات مکشوف از محوطه های عصر آهن شمال غرب، بیشتر از چه روش هایی استفاده می شده است؟ و یا بیشترین عناصری که در ساخت این اشیاء استفاده شده، چه عناصری بوده است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که در این محوطه ها، بیشتر زیور آلات به روش چکش کاری گرم و ریخته گری ساخته شده اند و در ساختار خود دارای مقدار زیادی قلع هستند، که از آن برای استحکام و شکل پذیری بیشتر آلیاژ مس و قلع (مفرغ)، استفاده می کردند. در این پژوهش هشت نمونه از زیور آلات مکشوف از محوطه های عصر آهن شمال غرب ایران، که به لحاظ جغرافیایی بسیار نزدیک به هم قرار داشتند، مورد آزمایش متالوگرافی و آنالیز عنصری قرار گرفتند. در این آزمایش با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی مجهز به دستگاه آنالیز عنصری SEM-EDS روش های ساخت این اشیاء فلزی و عناصر تشکیل دهنده آن ها مشخص گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که عمده ترین روش های ساخت این اشیاء فلزی، چکش کاری گرم بوده است، ولی آن دسته از اشیائی که دارای حجم زیادی بودند، با استفاده از روش ریخته گری ساخته شده اند؛ هم چنین بیشترین عنصری که برای بالا بردن استحکام و شکل پذیری اشیاء استفاده شده، عنصر قلع بوده است.
۳۸.

Trade and Cultural Contacts between Northern and Southern Persian Gulf during Parthians and Sasanians: A Study Based on Pottery from Qeshm Island(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۱۸, Issue ۲ (۲۰۱۱) 89-115
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۳۵۴
The first season of survey at Qeshm, carried out during the winter of 2006, resulted in the identification of nine sites from the Parthian and Sasanian periods. The surface pottery from these sites suggests their trade and cultural relations with contemporary sites in the southern Persian Gulf and other areas. For instance, the Parthian and Sasanian glazed types in Qeshm Island are closely related materials found from Khuzestan as well as northern and southern coasts of the Persian Gulf, including ed-Dur, Suhar, Kush, Failaka and Qalat Bahrain. Parthian painted ware reveals close similarities to monochrome and bichrome painted pottery of southeastern Iran, Oman coasts and the southern Persian Gulf, specifically ed-Dur, Suhar, Kush and Tel-i-Abrak. The so-called Indian Red Polished Ware is the other diagnostic type widespread in the northern and southern coasts of the Persian Gulf from the middle Parthian up to the early Islamic period. The material was being widely produced in the Indian region (Gujarat) and Indus, and exported to different places around the Persian Gulf. The Coarse Black Ware (ceramic noir epaise) with decorative raised bands recorded in Qeshm compares with coarse-black material from the southern Persian Gulf, also occurring at sites such as ed-Dur and Abu Dhabi Islands. Plain, common Parthian and Sasanian pottery from Qeshm shows parallels with known materials of this period in the northern and southern Persian Gulf.
۳۹.

Tepe Bardeh-Konte: A Mannean Site in Mahabad, Northwest Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Persica Antiqua, Volume ۲, Issue ۲, January ۲۰۲۲ 37 - 59

کلید واژه ها: Tepe Bardeh-Konte Mannaean Uremia Lake Iron Age Pottery

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۷
North western Iran is one of the main focal points of Mannaean sites for reconstruction of this historical period. Discovery of the sites such as Tepe Qalaichi, Zendan-i soleiman, Tepe Rabat, Qal’e Bardineh and others in this region prove this claim. Tepe Bardeh-Konte, on the southern side of Uremia lake watershed, is located in Mahabad. This site with rock-cut structures including stairs, tunnel, pits and cut-walls is situated near the Fakhrigah rock-tomb. Studying and analyzing the pottery data from this region demonstrate that the site belongs to an Iron Age III settlement; the pottery collection from the site is similar to those from Mannaean sites such as Tepe Qalaychi, Tepe Rabat, Tepe Ziwiye, Qal’e Bardineh, Zendan-i Soliyman and Kul Tarike. This article is to report the first archaeological investigation results from the first season of survey and stratigraphy of Tepe Bardeh-Konte which yielded a Mannaean settlement period. 
۴۰.

فرآیند و چرایی تغییر در شکل ظاهری و عناصر سازه ای گنبدهای شلجمی شکل از آغاز دورۀ تیموری تا پایان دورۀ صفوی در آسیای مرکزی و ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات باستان شناسی پارسه سال ۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۳ ۲۶۴-۲۴۳

کلید واژه ها: گنبد شلجمی آوگون باریکه طاق خشخاشی کلاف های چوبی دوره تیموری- صفوی معماری آسیای مرکزی معماری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۲۵
ساخت انواع گنبدها در دوران اسلامی، به ویژه در دوره های تیموری و صفوی به نهایتِ کمال رسید. گنبدهای شلجمی شکل، از نمونه های قابل تأمل در فرهنگ معماری آسیای مرکزی و ایران است که در اوایل قرن 9ه .ق./ 15م. و هم زمان با دوره تیموری رواج یافت. در این شکل جدید، در محل پیوستن پوسته بیرونی گنبد به ساقه، بیرون زدگی مختصری ایجاد شده که سبب تغییر در شکل ظاهری و جزئیات سازه ای شده است. پرسش مطرح این است که، دلایل ایجاد این تغییرات در نمای ظاهری و نیز عناصر سازه ای دخیل بین دو پوسته، پس از شکل گیری اولیه این گنبدها در آسیای مرکزی و سپس سیر تکامل آن ها در ایران چگونه است؟ پژوهش حاضر با هدف دست یابی به جنبه های پنهان در سیر تحول گنبدهای شلجمی شکل و با تکیه بر مستندات تاریخی و باستان شناسی و پاسخ به چرایی و علل تحولات ایجاد شده در آن ها طی 4 قرن در حوزه ایران فرهنگی به نگارش درآمده است. افزون بر این، بازنمایی اندیشه ها و باورهای حامیان و معماران پدیدآورنده این گنبدها با مطالعه تحولات انجام گرفته در این آثار موردتوجه است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و مطالعه گنبدهای منتخب نیز مبتنی بر فعالیت های میدانی، تحقیق در منابع و اسناد کتابخانه ای است. فرآیند تغییر شکل ظاهری گنبدها، شامل حذف خیاره بیرونی، تعدیل در ارتفاع ساقه و ایجاد انحنای بیشتر در محل پیوستن پوسته بیرونی به گریو است. این پژوهش، در پیوند با تغییرات سازه ای ایجاد شده برای بهبود مقاومت و استحکام گنبدها، از ساخت باریکه طاق ها برروی پوسته درونی و انتقال وزن دیوارهای خشخاشی به قسمت های زیرین و پایه های گنبدخانه، تغییر در تعداد و تناسبات خشخاشی ها برای جلوگیری از خرابی گنبد، به ویژه در بخش آوگون به هنگام زلزله و نیز شکل و ترتیب قرارگیری کلاف های چوبی برای افزایش انعطاف پذیری آن در برابر تکان های لرزشی، سخن گفته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان