محمد سلطانی فر

هدف: نظر به اهمیت مفهوم توسعه، به ویژه توسعه فرهنگی و نبود مطالعات جدی در این حوزه، پژوهش حاضر باهدف تعیین موانع توسعه فرهنگی و بررسی نقش رسانه های جمعی در کاهش این موانع صورت گرفت. روش: برای تحققهدف، از روش تحلیل محتوای کیفی، با انجام مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته با گروهی از خبرگان و تلفیق دیدگاههای آنان با ادبیات نظری پژوهش و انجام مطالعات اسنادی، برای طراحی الگوی مفهومی استفاده شد. یافته ها: توسعه فرهنگی با موانع مختلفی از قبیل ساختاری، قانونی، تکنولوژیکی، اقتصادی، تاریخی، رفتاری و محیطی مواجه است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که رسانه های جمعی، با توجه به کارکردهای تخصصی شان، از طریق تمرکز بیشتر بر موانع رفتاری، محیطی و تاریخی می توانند با اقداماتی از قبیل اندیشه پردازی، ارزشگذاری، هنجارسازی، نمادسازی، جامعه پذیری، هویت بخشی، فرهنگ سازی، الگوسازی، نوآوری رفتاری، خلاقیت، خودباوری و خودآموزی، روند توسعه فرهنگی را بهبود بخشند.

شبکه های اجتماعی علاوه بر تولید و انتشار اطلاعات بستر مناسبی برای مدیریت سازمانی محسوب می شوند. گروه دولت اسلامی (داعش) اهداف تروریستی را از طریق شبکه های اجتماعی بویژه فیس بوک و توییتر به پیش می برد. این گروه اقداماتی مانند جذب و سازمان دهی نیروها، برنامه ریزی و اجرای عملیات، نظارت و کنترل، هدایت و رهبری، ارتباطات و هماهنگی عملیات تروریستی را از طریق دورکاری در شبکه های اجتماعی به پیش می برد. شبکه های اجتماعی توییتر و فیس بوک برای گروه داعش اهداف، مزیت ها و کارکردهای تأثیرگذاری دارند. اهداف گروه داعش در این شبکه ها مشتمل بر جلب توجه، کسب مشروعیت و مقبولیت، هویت سازی، اعلام موجودیت و کسب قدرت هستند. مزیت ها شامل مخاطبان جهانی، دسترسی آسان، قدرت شبکه، سرعت زیاد، ارتباطات افقی، ارتباطات فراگیر، ارتباطات تعاملی، ارتباطات منعطف و ارتباطات ارزان هستند. این شبکه ها کارکردهای اطلاع رسانی، بسیج اجتماعی و همبستگی اجتماعی برای گروه تروریستی داعش و پیشبرد اهداف آن در صحنه بین المللی دارند. این پژوهش برای تبیین اهداف، مزیت ها و کارکردهای شبکه های اجتماعی توییتر و فیس بوک برای گروه تروریستی دولت اسلامی باهدف شناخت، کنترل و مقابله با پدیده تروریسم رسانه ای و تقلیل آسیب های ناشی از آن انجام شده است. داده های این پژوهش از طریق روش گراندد تئوری و مطالعات اسنادی گردآوری و تجزیه وتحلیل شده است.

گام اول برای اشاعه و ترویج اقتصاد مقاومتی در جامعه، آگاهی و فهم درست از این مفهوم است که از طریق گفتمان درجامعه صورت می گیرد. رسانه ها می توانند فضای گفتمانی بین مردم و دولت را فراهم سازند، مردم را به مشارکت دعوت و حتی به مطالبه مردمی از مسئولین نظام تبدیل کنند. متأسفانه با وجودی که مدت مدیدی از زمان ابلاغ خطوط کلی اقتصاد مقاومتی می گذرد، اما همچنان بحث بر سر اهمیت کارکرد و نقش رسانه هاست. این انتظار از آنجا نشأت می گیرد که مطابق ماده 21 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی: «تبیین ابعاد اقتصاد مقاومتی و گفتمان سازی آن، به ویژه در محیط های علمی، آموزشی و رسانه ای و تبدیل آن به گفتمان فراگیر و رایج ملی باید صورت گیرد». به این منظور، اخبار اقتصادی سال 1394 منتشرشده در 23 خبرگزاری و سایت خبری مورد تحلیل محتوا قرار گرفت و مشخص شد که خبرگزاری ها و سایت های خبری تحلیلی مفاهیمی مانند «گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی»، «اصلاح و تقویت نظام مالی»، «اقتصاد دانش بنیان»، «دیپلماسی در خدمت اهداف اقتصادی»، «تولید محصولات راهبردی»، «رصد برنامه تحریم»، «مشارکت عمومی در اقتصادی»، «شفاف سازی اقتصادی»، «توسعه کارآفرینی» و «تقویت فرهنگ جهادی در اقتصاد» را با فراوانی منتشرکرده و در این زمینه ها تولید محتوای بیشتری داشته اند.

سیاست گذاری فرهنگی، چهارچوب برنامه ریزی درازمدتی است که از آرمان ها، ارزش ها و ایدئولوژی حاکم بر جامعه الهام می گیرد و برنامه ریزی های میان مدت و کوتاه را هدایت می کند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها در ایران انجام گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع داده ها، کمّی و از نظر نحوه اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. در این پژوهش، 30 نفر از اعضای هیئت علمی برجسته دانشگاه ها در رشته های علوم ارتباطات، مدیریت فرهنگی و علوم سیاسی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. پس از مرور کتابخانه ای و اینترنتی پیشینه سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها در ایران و جهان، فهرستی از نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت ها تهیه و بر همین بنا، پرسشنامه تحقیق تدوین شد تا وضعیت موجود مورد ارزیابی قرار گیرد. در پرسشنامه از اعضای هیئت علمی خواسته شد تا بر اساس طیف لیکرت و با توجه به اهمیت آنها به عنوان وضعیت موجود، امتیازی بین 1 تا 5 اختصاص دهند. روایی پرسشنامه تحقیق با استفاده از روش روایی محتوا و با نظر اساتید راهنما و مشاور و چند صاحب نظر صاحب تألیف در حوزه رسانه و مدیریت فرهنگی، پس از اعمال اصلاحات محدود مورد تأیید قرار گرفت. برای سنجش پایایی ابزار نیز از طریق آلفای کرونباخ ضریب 93/0 به دست آمد. پس از گردآوری و ورود داده ها به رایانه با کمک نرم افزار SPSS نسخه 5/11، از محاسبه مجموع وزن هر مؤلفه در نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید و رتبه بندی مؤلفه ها برمبنای مجموع وزنی استفاده شد و نتایج نشان داد، افزایش سطح سواد رسانه ای به عنوان مهم ترین نقطه قوت، دخالت مستقیم دولت به عنوان مهم ترین نقطه ضعف، افزایش سریع شبکه های اجتماعی به عنوان مهم ترین فرصت و عدم حضور جدی رسانه ای ایران در سطوح بین المللی به عنوان مهم ترین تهدید سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها در ایران مطرح شده اند.

هدف از این تحقیق، طراحی الگوی نقش عملکرد شبکه های اجتماعی (تحرک اجتماعی، دانش اجتماعی، ایجاد پیوندهای اجتماعی، آگاهی بخشی اجتماعی، سازمان دهی اعتراضات اجتماعی و پیوستگی اجتماعی) بر تحول اجتماعی جوانان بود. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش در زمره مطالعات توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی استان فارس بود. در این تحقیق برای انتخاب نمونه تحقیقاتی از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه از 704 نفر از دانشجویان دانشگاه های بزرگ آزاد اسلامی استان فارس جمع آوری شد. در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای SPSS، لیزرل و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از ضرایب همبستگی، آماره t، ضرایب مسیر، بارهای عاملی و تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شد. نتایج نشان داد که شبکه های اجتماعی باعث تحرک اجتماعی، دانش اجتماعی، پیوند اجتماعی، آگاهی بخشی اجتماعی، سازمان دهی اعتراضات اجتماعی و پیوستگی اجتماعی شده و در نهایت، از این طریق تحول های اجتماعی را ایجاد می کند. بنابراین، کلیه فرضیه های تحقیق مورد تأیید قرار گرفت. نتایج آزمون مدل نیز نشان داد مدل تحقیق از برازش خوبی برخوردار است.

با تعدد روزافزون رسانه ها، مخاطبان سعی دارند رسانه ای را انتخاب کنند که ضمن متناسب بودن با معیارها و علاقه مندی هایشان دارای تنوع و جاذبه بیشتری باشد. نظر به اهمیت و تأثیرگذاری تبلیغات در جلب نظر مخاطبان و لزوم سنجش میزان اثرگذاری آن، هدف از مقاله حاضر ارزیابی اثر تبلیغات تلویزیونی بانک رفاه بر مخاطبان سیما بوده است؛بنابراین، مسئله این است که چگونه می توان مدلی جامع را با ابعاد مورد نظر به منظور اندازه گیری اثربخشی تبلیغات تلویزیونی ارائه کرد؟ روش پژوهش برحسب هدف و روابط بین ابعاد اثربخشی تبلیغات تلویزیونی، از نوع پژوهش کاربردی و همبستگی علّی بوده و به دلیل آزمون مدل خاصی از رابطه بین متغیرها، از مدل یابی علی یا مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. اطلاعات لازم نیز بر اساس پرسشنامه محقق ساخته، جمع آوری شده است. در این مطالعه مشتریان بانک به عنوان نمونه ای از مخاطبان سیما مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش، بیانگر تأثیر ابعاد سرگرمی، ارتباطی، محتوایی و اطلاع رسانی تبلیغات به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق واکنش های عاطفی به تبلیغات بر گرایش مخاطبان به تبلیغات تلویزیونی است.

هدف این پژوهش بررسی اخبار جعلی و مهارت های مقابله با آن است؛ موضوعی که امروزه به یکی از پربسامدترین واژه ها در رسانه های خبری جهان تبدیل شده که مواضع رسانه ای پرچالش دونالد ترامپ در این خصوص بسیار تأثیرگذار بوده است. این پژوهش، با چهار پرسش اصلی شامل اخبار جعلی چیست؟، چرا اخبار جعلی تولید و منتشر می شوند؟، چگونه می توان اخبار جعلی را شناسایی کرد؟ چه مهارت هایی برای مقابله با اخبار جعلی وجود دارد؟؛ تکیه نظری خود را بر دو نظریة ” جنگ روانی“ و ” نظریة توطئه“ قرار داده است. اخبار جعلی که بر بستر فضای دوم و به یاری ابزاری چون رسانه های اجتماعی، مجالی مناسب تر برای تولید و انتشار توسط دولت ها، احزاب، سازمان ها، گروه های تروریستی و حتی ربات ها یافته؛ به یک معضل بزرگ و نگرانی جدی بدل شده است. با این حال و علی رغم تلاش های انجام گرفته جهت مواجهه با اخبار جعلی، امکان تشخیص آن از اخبار واقعی بنا به علل گوناگون همچنان دشوار است. در این میان یکی از مؤثرترین شیوه های مقابله با اخبار جعلی، توسعة آموزش سوادهایی از جمله سوادهای رسانه ای 1، خبری 2، بصری 3و اطلاعاتی 4به مخاطبان است تا آشنایی با روش ها و فراگیری مهارت های لازم، توان شناسایی و مقابله با اخبار جعلی را فراهم کند.

این مقاله تلاش دارد نقش رسانه های اجتماعی را در دیپلماسی عمومی در جهان آینده مورد بررسی قرار دهد. تکنولوژی های نوین رسانه ای اجتماعی با نفوذ در لایه های اجتماعی به نظر می رسد نقش اساسی و محوری در عرصه دیپلماسی جهان آینده خواهند داشت. آنچه که جهان جدید را متفاوت از گذشته می سازد چیزی نیست جز تحول بنیادین در عرصه ارتباطات و اطلاعات که ماهیت بسیاری از مفاهیم از جمله دیپلماسی را تغییر داده و به حوزه عمومی نزدیک نموده است. در این مجموعه با کشف الگوهای ذهنی موجود با روش کیو تست و تهیه دسته کیو و اخذ نظرات فعالان عرصه رسانه و دیپلماسی به صورت نمونه هدفمند و تجزیه و تحلیل این الگوها با تشکیل ماتریس همبستگی و بررسی واریانس عامل ها، در نهایت 9 الگوی ذهنی قابل قبول و مهم مورد شناسایی قرار گرفت و مشخص شد که رسانه های اجتماعی و همچنین دیپلماسی عمومی کارکرد چندانی در ساختار دیپلماسی کشور ندارند و به همین منظور «دکترین دیپلماسی شبکه ای» با تعریف و ساختاری جدید مبتنی بر شبکه های اجتماعی و حوزه عمومی به عنوان الگویی برای دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد گردیده است.

گذشته بوده است، همچنان مرکزیت خود را در کانون مباحث اجتماعی و سیاسی حفظ کرده است. با گذشت بیش از شصت سال از تاریخ برنامه ریزی در ایران و آزمون وخطاهای متعدد، در سال 1382 سند چشم انداز بیست ساله که جایگاه ایران را در افق 1404 نشان می داد، تصویب و ابلاغ شد. متأسفانه به رغم جایگاه رفیع این سند که پس از قانون اساسی مهم ترین سند بالادستی کشور محسوب می شود و همچنین تأکیدات مکرر مقامات عالی نظام، آن طور که انتظار می رفت توفیقی جهت تبدیل شدن به یک گفتمان در عرصه عمومی پیدا نکرد. در این پژوهش، نمونه ای هدفمند از اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام مورد مصاحبه عمیق از نوع نیمه ساختاریافته و اکتشافی قرار گرفتند و با توجه به روش تحقیق داده بنیاد، مفاهیم به دست آمده پس از انجام فرایند کدگذاری های سه گانه (باز، محوری و انتخابی) بررسی و تحلیل شد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که الگوی ارتباطات آیینی به دلیل قابلیت های ذاتی و کارکردی آن و همچنین تناسب با زمینه های داخلی ازجمله بستر تاریخی و فرهنگی موجود در ایران، از ظرفیت های مناسبی برای ترویج گفتمان توسعه در حوزه عمومی برخوردار است که متأسفانه تاکنون از این ظرفیت و در جهت توسعه، بهره گیری مطلوبی به عمل نیامده است. لذا این پژوهش باهدف ایجاد قابلیت به منظور بهره گیری مؤثر از ارتباطات آیینی در طرح های مهم اجتماعی ازجمله توسعه، صورت گرفته است.

افزایش روزافزون داده ها و ضرورت تحلیل و بهره گیری از آن ها و نیز رقابت برای پاسخگویی به نیاز مخاطبان، گرایش رسانه ها به «دیتا ژورنالیسم» [1]را افزایش داده است. درک نقش و اهمیت دیتا ژورنالیسم می تواند موجبات استفاده از آن را در ایران فراهم کند. این پژوهش باهدف بررسی نقش دیتا ژورنالیسم در رسانه های آنلاین و مبتنی بر نظریه های «استفاده و رضایت مندی» [2]، «انتظار- فایده» و «حوزه عمومی» [3]انجام شده است. روش تحقیق آن، مصاحبه عمقی با 103 نفر از متخصصان دیتا ژورنالیسم است. این پژوهش، در تلاش برای پاسخ به 6 سؤال اصلی تحقیق اعم از نقش دیتاژورنالیسم در رسانه های آنلاین، تعریف دیتاژورنالیسم، آثار و آینده آن، نقش داده های بزرگ در آینده دیتاژورنالیسم و تمایل رسانه ها به این نوع روزنامه نگاری است. بنا بر یافته های پژوهش، متخصصان به 11 نقش دیتا ژورنالیسم ازجمله نقش های «روزنامه نگارانه»، «تسهیل تعامل مخاطبان»، «تحقق دموکراسی» و «اعتمادسازی» اشاره کرده و با تأکید به تمایل سایر رسانه ها به دیتا ژورنالیسم، رسانه های آنلاین را موفق تر در این بهره گیری دانسته اند. آینده دیتاژورنالیسم مثبت و رو به رشد ارزیابی شده و بر نقش داده های بزرگ در این مسیر تأکید شده است. کمک به تأمین منافع مخاطبان و رسانه ها و تأثیر بر دولت و کمک به بهبود تعامل آن ها از آثار دیتاژورنالیسم یاد شده است. همچنین مبتنی بر نتایج پژوهش، دیتاژورنالیسم ضمن یاری به رسانه ها در مسیر ایفای وظایف و نقش هایشان، می تواند در جلب رضایت مخاطبان و نیز کمک به احیای حوزه عمومی مؤثر باشد. [1]. Data journalism [2]. Uses and gratifications theory                        [3]. The Theory of the Public Sphere

شبکه های اجتماعی مجازی با توجه به ساختار نوین ارتباطی خود تبدیل به بخشی عمده از زندگی روزمره مردم ایران شده اند. نحوه عمل افراد در زندگی روزمره و روش هایی که از طریق ارتباط با دیگران به کار می برند تا زندگی خود را در شبکه های اجتماعی مجازی معنادار می کنند، موضوع مقاله حاضر است که با هدف فهم مؤلفه های فرهنگ و زندگی روزمره این شبکه ها و ارتباط احتمالی آن با مؤلفه های عضویت کاربران در فیس بوک نوشته شده است. برای رسیدن به این هدف، از روش کیفی مردم نگاری مجازی، در میدان مطالعه ای متشکل از 300 کاربر شبکه اجتماعی فیس بوک استفاده شد و جمع آوری داده های آن از طریق مشارکت، مشاهده آنلاین و مصاحبه های عمیق و نیمه عمیق صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که مؤلفه های زندگی روزمره و فرهنگ کاربران عبارت اند از: نمایش و اجرا، کثرت و ترس از گم شدن، روایت معمولی به جاری روایت رسمی، حساسیت زدایی از تابوها و در معرض دید قرار دادن حرفه و هنر. این مؤلفه ها درواقع، نمایی از زندگی روزمره کاربران ایرانی و فرهنگ معمول حاکم بر فضای فیس بوک هستند.

مقدمه و هدف پژوهش: در دهه های اخیر، استفاده بی رویه کودکان از رسانه های نوین زنگ هشدار نفوذ فرهنگ غرب را در کشورمان به صدا درآورده است.با عنایت به کنترل پذیری محدود ، محدودیت گریزی و گریزناپذیری استفاده از این رسانه ها به نظر می رسد تنها راه حل بنیادین ، آموزش شیوه استفاده مناسب از انواع محتواهای رسانه های نوین باشد. در این تحقیق، با هدف تحقّق زمینه های اجماع نظرات میان نخبگان ومجریان و افزایش امکان اجرای موفق، ضمن شناسایی الزامات آموزش سواد رسانه ای به مقایسه دیدگاه های این دو گروه از آگاهی دهندگان پرداخته شده است. روش پژوهش: تحقیق حاضر به دلیل آن که به دنبال کشف الزامات آموزش سواد رسانه ای بوده است، از نوع اکتشافی و به جهت « مقایسه نظرات نخبگان و مجریان» از نوع تبیینی می باشد. در این پژوهش، از تکنیک دلفی استفاده شده است. یافته ها: در نظرات نخبگان و مجریان تنها در دو مؤلفه ، تفاوت معنادار مشاهده شد که این نتیجه، وجودِ همسویی غالب بین نظرات و دیدگاه های آنان را به اثبات می رساند. نتیجه گیری: اجماع نخبگان و مجریان در خصوص الزامات کسب « سواد رسانه ای » با رویکرد فرهنگی ویژه دانش آموزان ابتدایی محرز گردید ، لذا شرایط برای پیاده سازی موفق سواد رسانه ای در این دوره مهیا می باشد.

مقاله حاضر با هدف بررسی وضعیت موجود سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها در ایران و ارائه الگوی مفهومی انجام گرفته، از نظر هدف، کاربردی، از نظر نوع داده ها، کمّی و از نظر نحوه اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. 30 نفر از اعضای هیئت علمی برجسته دانشگاه ها در رشته های علوم ارتباطات، مدیریت فرهنگی و علوم سیاسی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. پس از مرور کتابخانه ای و اینترنتی پیشینه، فهرستی از نقاط ضعف، قوت، تهدیدها و فرصت ها تهیه و پرسشنامه اول تحقیق تدوین شد تا وضعیت موجود مورد ارزیابی قرار گیرد. پرسشنامه دوم به منظور تعیین درجه تناسب الگوی پیشنهادی توسط حجم نمونه تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از میانگین وزنی و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج نشان داد: اصول سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها، چارچوب نظری، نقاط ضعف، نقاط قوت، فرصت ها و تهدید های سیاست گذاری فرهنگی رسانه ها و نیز فرایند اجرایی و راهبردها مورد تأیید صاحبنظران قرار گرفته است. درجه تناسب مدل 153/4 از 5 بوده و با 95 درصد اطمینان مورد تأیید قرار گرفت.

این مقاله با هدف شناسایی و رتبه بندی میزان موفقیت شبکه های اجتماعی در ایفای نقش آموزشی آنها از نظر نخبگان رسانه انجام شده است، روش پژوهش این مقاله ترکیبی (پرسشنامه کارت کیو و تحلیل عاملی) است. گویه های ایفای نقش آموزشی شبکه های اجتماعی از طریق از گروه کانون شناسایی شد، به جهت تنوع و تعدد شبکه های اجتماعی دو نمونه پرکاربر داخلی و دو نمونه پرکاربر خارجی مطابق گروه کانونی انتخاب شد و سپس توسط نخبگان رسانه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد: نقش آموزشی شبکه های اجتماعی در مقایسه با چهار نقش دیگر در رتبه آخر قرار دارد. از طرفی بررسی نقش های آموزشی نشان داد که بالاترین رتبه، به ایجاد تبادل معلومات عمومی کاربران با یکدیگر در شبکه های اجتماعی و در پایین ترین رتبه، آموزش های تخصصی اقشار گوناگون در شبکه های اجتماعی رتبه بندی شدند.

آگاهی خبرنگاران و دبیران خبر برای اینکه چگونه با دنیای اطلاعات در فضای مجازی، ماهواره ها و شبکه های اجتماعی روبه رو شوند، لازم و ضروری است. پژوهش حاضر به بررسی سواد رسانه ای دبیران و خبرنگاران و نقش آن در ارتقای کیفی تولید خبر می پردازد. ارتقای سواد رسانه ای دبیران و خبرنگاران به عنوان بدنه اصلی تولید خبر نه تنها از منفعل بودن یا تدافعی عمل کردن آنان جلوگیری می کند، بلکه باعث می شود جریان خبری را هدایت کنند.

با توجه به ضرورت های افق چشم انداز 1404 به منظوردستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه و شناخت رقبای منطقه ای، در این پژوهش با معرفی و توصیف ویژگی ها و مؤلفه های شهر رسانه ای، تعریف شهر رسانه ای و کاربردهای آن ارائه می شود. سپس با رصد سه شهر رسانه ای در منطقه (دبی، مصر و اردن) بررسی جامعی به روش مقایسه تطبیقی بر روند تأسیس، نحوه جانمایی، زیرساخت ها و امکانات مورد نیاز، نوع مالکیت و مؤلفه های دیگر حقوقی، تجاری، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی انجام می شود.

این مقاله در پی تدوین و تنظیم ویژگی های یک مدل ساختاری رسانه ای برای شرایط تحریم است. بدین منظور با 10 نفر از اساتید اقتصاد، ارتباطات و روزنامه نگاری مصاحبه شده است که از طریق نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شده اند. از این مصاحبه ها پرسشنامه ای با 38 محور تعیین شده است. برای وزن دهی به مدل به دست آمده، 121 نفر از فعالان حوزه رسانه، مدیران مسئول روزنامه ها و خبرگزاری ها، سردبیران و خبرنگاران به پرسشنامه پاسخ داده اند. به طور کلی مدل رسانه ای به دست آمده بر شش محور «جلب مشارکت و اعتماد ملی»، «استفاده از جنبش های نوین اجتماعی»، «استفاده دیپلماسی رسانه ای و هدایت افکار عمومی»، «شفافیت و یکپارچگی اطلاعاتی»، «انتشار غیرمستقیم اطلاعات» و «دسترسی آزاد به اطلاعات» استوار است که هر بخش وزن و ارزش متفاوت دارد. بیشترین وزن، مربوط به استفاده از دیپلماسی رسانه ای و هدایت افکار عمومی و کمترین وزن و مربوط به انتشار غیرمستقیم اطلاعات است.