علی محامد

علی محامد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۶ مورد از کل ۱۶ مورد.
۱.

بررسی قاعده عدل و انصاف و آثار آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فلسفی-کلامی سال هشتم زمستان ۱۳۸۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: قاعده انصاف عدل قسط آثار عدل و انصاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵۸ تعداد دانلود : ۲۵۸۰
قاعده عدل و انصاف آثار فراوانی در فقه دارد. این مقاله درپی اثبات این قاعده با استدلالات فقهى، عدل و انصاف را از نظر لغت و اصطلاح معنا مى کند و براى اثبات آن به دو دسته دلیل تحت عنوان دلایل عمومى و خصوصى می پردازد تا کلیت و عمومیت قاعده را اثبات کند. در بخش دیگر، مصادیقى را از ابواب فقه برمی شمرد و رابطه بین این قاعده را با قاعده قرعه مورد توجه قرار می دهد و به اثبات می رساند که قاعده عدل و انصاف بر قاعده قرعه مقدم است. در بخش پایانى مقاله، ضمن بیان نتیجه این قاعده یادآورى می کند که فقیه باید در استنباط احکام به این قاعده توجه نماید و در صدور فتوا از آن بهره گیرد.
۲.

بررسی حکم حضانت کودک از دیدگاه فقه شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شیعه شناسی سال هفتم بهار ۱۳۸۸ شماره ۲۵

کلید واژه ها: مسئولیت حضانت ولایت اطفال اولاد نامشروع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۵ تعداد دانلود : ۱۵۸۳
حضانت اطفال موضوع مهمى است که از دیرزمان مورد بحث و بررسى فقیهان و حقوق دانان بوده است. در این مقاله به اثبات رسیده است که حضانت نوعى از ولایت است که شارع متعال براى پدر و مادر در طول یکدیگر قرارداده است و «حق» نیست که قابل اسقاط باشد، بلکه یک «تکلیف» است و آنان نمى توانند از خود سلب مسئولیت نمایند. اگرچه شیردادن حق است و مادر مى تواند آن را اسقاط نماید، ولى قانونگذار مواردى را براى سقوط حضانت پیش بینى کرده است; و نیز با بیان مطالب مربوطه دیگر، به اثبات رسیده است که حضانت اولاد نامشروع بر عهده پدر و مادر طبیعى اوست نه آحاد جامعه و یا دولت اسلامى; فقط بین آنها توارث وجود ندارد و در سایر احکام مانند اولاد قانونى است.
۳.

قاعده ی غرور و آثار آن در فقه و حقوق اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی ۱۳۸۲ شماره ۱

کلید واژه ها: ضمان قاعده غار مغرور غرور لاضرر ضرر خسارت اجرت المثل سیره اتلاف اجماع سبب مباشر تسبیب تعاقیب ایدی عقلاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶۰
فقه غنی و فراگیر شیعه مشتمل بر قواعد کلی فقهی و اصلول برگرفته از آنان است که هر کدام شایسته بررسی و تحقیق است . به منظور جلوگیری از یکی از پدیده های اجتماعی مانند غرور و دغل کاریهایی که احیانا از ناحیه شخص بر فردی وارد می شود و آنان را ملزم می کند که هر گونه ضرر و غرامات وارده را جبران نمایند ، قاعده ی غرور است . این نوشتار کوتاه بر آن شده است که این قاعده را مورد بررسی قرار دهد ابتداء غررو را معنا کرده و به مدارک و ادله ی عامه و خاصه ی آن پرداخته و در این بحث به نقد و بررسی کلام یکی از فقهاء بزرگ عصر توجه نموده است .
۴.

رضا به قضا و قدر الهی

نویسنده:
منبع: فلسفه دین ۱۳۸۴ شماره ۴
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸۷ تعداد دانلود : ۹۳۸
مقاله ای که پیش رو دارید مسأله مهم فلسفی و اخلاقی رضا به قضا و قدر الهی را مورد بحث قرار داده است. در ابتدا حقیقت آن را از دیدگاه فلاسفه تعریف کرده و به فضیلت و اهمیت آن از دیدگاه آیات قران و روایات پرداخته و در بحث دیگر امکان تحقق رضای الهی در انسان را بررسی کرده و در ضمن استدلال بر آن ،اشکال منکران را پاسخ داده است و با ارائه نمونه هایی، بی پایه بودن ادعای آنهارا اثبات کرده است و راه دستیابی به رضا به قضا و قدر الهی را توضیح داده است و در بحث کوتاه دیگری به آثار و فوائد آن اشاره کرده و رفع افسردگی و آرامش روانی و سلامت زندگی را از آثار آن دانسته است. و در بحث پایانی توضیح داده شده که مقام بلند رضا به قضاء الهی با هیچ کدام از دستورات دعا ونیایش ، امر به معروف و نهی از منکر و تلاش و کار در زندگی منافات ندارد ، بلکه خود می‌تواند مشوّقی برای همة آنها قرار گیرد.
۵.

تفسیر تطبیقی آیه شریفه انفال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۹

کلید واژه ها: نسخ تفسیر تطبیقی خمس انفال فیء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۹ تعداد دانلود : ۸۸۷
یکی از مباحث مورد اختلاف میان مفسرین فریقین بحث پیرامون چیستی و مالکیت انفال و نسخ آیه شریفه انفال است. انفال از بزرگ ترین منابع مالی حکومت اسلامی است که آیه آغازین سوره انفال بدان تصریح نموده است. برخی از مفسران بر آن اند که بین آیه انفال و آیه خمس تعارض وجود دارد؛ از این رو آیه انفال به وسیله آیه خمس نسخ شده است. این مقاله با بررسی دیدگاه های فقها و مفسرین فریقین و مفهوم شناسی واژه انفال، با استفاده از قرائن سیاقی، ادله روایی، شأن نزول آیه و ... به این نتیجه رسیده است که انفال ملک پیامبر اکرم| و ائمه اطهار است و هیچ گونه تنافی و تعارضی میان آیات خمس و انفال وجود ندارد و در آیه انفال نسخی صورت نگرفته است. همچنین در این مقاله افزون بر بیان رابطه آیه انفال با آیه فیء، به شبهات مطرح شده در باره انفال پاسخ داده شده است.
۶.

ضرورت تقلید

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی ۱۳۸۲ شماره ۲

کلید واژه ها: اجتهاد تقلید حجت فقاهت انسداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۸
« تقلید » به معنای « عمل به فتوای مجتهد در احکام دین » مصحح اعمال و عبادات مکلفین و موجب برائت ذمه آنان و در شمار آن دسته از ویژگیهای مکتب اهل بیت علیه السلام است که احصاء برکات آن از حیطه توان و تصور انسان خارج است متاسفانه ، در سالهای اخیر و به دنبال شبیخون فرهنگی دشمن ، ارزشهای اسلامی جامعه و باورهای دینی مردم ، از جمله مبحث کاملا عقلائی و بسیار مترقی تقلید که عامل سریان فقه در شریان حیات جامعه و نقطه قوت و مایه مباهات و رمز پویایی فقاهت شیعه است ، به صورتی ناجوانمردانه ، مورد هجمه قرار گرفته و مسئولیت پاسداران حریم دین را ، در دفاع از مقدسات الهی ، مضاعف نموده است .
۷.

حب الهی و آثار آن از نگاه فلسفه و دین

نویسنده:
منبع: فلسفه دین ۱۳۸۴ شماره ۳
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۶ تعداد دانلود : ۱۰۸۴
حکما و فلاسفه، حکمت را که همان دانش بشری است به دو دسته اصلی تقسیم نموده اند:"حکمت نظری" و "حکمت عملی" . حکمت نظری عبارت است از علم به حقایق اشیا و موجودات عالم هستی به قدر طاقت بشری و خود دارای بخش های مختلفی است ، مانند طبیعیات ،ریاضیات،فلسفه الهی و یا فلسفه با بعد الطبیعه. اما حکمت عملی دارای سه بخش عمده است ، حکمت عملی شامل : اخلاق ، تدبیرمنزل ، سیاست مدن. اخلاق در یک اصطلاح مجموعه فضایل و رذایل است و خود دارای بخشهای زیادی است از جمله آنها اخلاق فردی است مانند رابطه انسان با خدای متعال از قبیل توکل ، ایمان ، تقوا ، صبر و شکر. از آن جمله میتوان حب الهی را که از مسایل مهم اخلاق است مورد توجه قرار داد . این صفت محصولی از صفات دیگر است که قبل از آن وجود دارد ، مانند زهد،توبه،ذکر و غیره و نیز اساس و زیربنای صفات دیگری برای انسان است ،مانند شوق،انس،رضای الهی و غیره. هر مقامی که قبل از آن وجود داشته باشد مقدمه و زمینه ساز محبت است اخلاق اسلامی به رابطه انسان با خدا و رابطه انسان با خود و رابطه انسان با دیگران تحقق پیدا میکند و در رابطه انسان با خدا محبت الهی از بالاترین اهمیت برخوردار است زیرا هر مقامی که بعد از آن است نتیجه و ثمره محبت است . این محبت دو مرحله دارد : اول محبت عبد به خدای متعال و دوم محبت و دوستی خداوند متعال نسبت به بندگان خودش می باشد، و هر دو مرحله در قرآن و روایات تصریح شده اند که لازم است هر دو مرحله مورد بحث قرار گیرد .
۸.

فقیه جامع الشرایط و منصب افتاء

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقه و مبانی حقوق اسلامی ۱۳۸۳ شماره ۳ و ۴

کلید واژه ها: اجتهاد تقلید استنباط افتاء استفتاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۱
این مقاله درصدد است یکی از مناصب فقیه جامع الشرایط به نام افتاء ( حق فتوا دادن در احکام دین ) را مورد برررسی قرار دهد . لذا بعد از مقدمه کوتاهی در اهمیت آن دلائل جواز فتوا دادن را تبیین کرده و سپس با بیان ادله مخالفین و نقد و بررسی آنها و با طرح پنج دسته از اخبار و روایات رسیده از امام علیه السلام و بیان مقصود آنها ، به اثبات رسانیده است که شیوه و طریقه مجتهدان که از زمان حسن بن ابن عقیل عمانی و شیخ مفید شروع شده و توسط شیخ طوسی و شاگردان ایشان به کمال خود رسیده و تاکنون ادامه داشته و دارد حق است و مورد امضاء ائمه معصومین علیه السلام بوده است و گفتار مخالفان دلیل موجهی ندارد .
۹.

بررسی فقهی افضلیت سجده بر تربت امام حسین

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۳

کلید واژه ها: نماز خاک سجده تربت امام حسین(ص) کربلا. خمره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۳ تعداد دانلود : ۷۰۴
مقاله ای که پیش رو دارید، سجده بر تربت امام حسین(ع) را مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور ابتدا افضلیت سجده بر تراب از دیدگاه اخبار و روایات شیعه و سنی مورد پژوهش قرار گرفته و براساس این روایات، افضلیت سجده بر تراب به اثبات رسیده و روشن شده است که مسلمانان صدر اسلام که با پیامبر9 نماز می خواندند، در حال اختیار بر چیزی که از زمین نبود، سجده نمی کردند و نیز روشن شده که سجده بر فرش و لباس و اطراف عمامه باطل و از مستحدثاتی است که بر صحت آن دلیلی وجود ندارد. نیز از روایات و آثار و سیره پیامبر(ص) و صحابه و تابعین از شیعه و سنی در فضیلت تربت امام حسین(ع) و اخبار سجده پیامبر و امامان معصوم: بر خمره که از لیف خرما ساخته می شده به اثبات رسیده که تربت امام حسین(ع) از همه مصادیق خاک افضل است و اهتمام شیعه به سجده بر.....
۱۱.

مبانی فقهی استفادة بهینه از انرژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مقالات و بررسی ها ۱۳۸۳ شماره ۷۶

کلید واژه ها: ضمان انرژی منابع طبیعی اسراف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۵ تعداد دانلود : ۷۲۸
استفادة بهینه از انرژی به ویژه در مصادیقی چون آب،برق، گاز و اجتناب از اسراف در آنها از جهت فقهی مسأله قابل بحثی است. از نظر برخی از فقها زیاده روی در مصرف آب و برق شامل دو حکم حرمت و ضمان است. با توجه به نقش این دیدگاه در توسعة اقتصادی کشور، بیان ادلة فقهی هر دو حکم ضرورت دارد. بر حکم حرمت چهار دلیل و برای حکم ضمان قواعد ید، اتلاف و احترام مال مسلمان ارائه شده است. در این مقاله روشن می گردد. این فتوا حکم ثانوی نیست بلکه منطبق بر قواعد و ادلّة اجتهادی فقهی بوده و حکم اولی است.
۱۴.

روش های مشاوره در کلام معصومین علیهم السلام

نویسنده:
منبع: پژوهش های دینی ۱۳۸۵ شماره ۴

کلید واژه ها: مشاوره روش تعقلی روش تحلیلی روش یادگیری روش روان‏شناسی انسانی نمونه‏های عینی ارشاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۸ تعداد دانلود : ۸۳۹
از مباحث بسیار مهم در موضوع مشاوره بحث و بررسی در روش های مشاوره است,زیرا اگر مشورت روشمند نباشد, مشاور نمی تواند به نتیجه ای که برای حل کار و مشکل مشورت کننده نیاز دارد, برسد و اگر هم نتیجه ای در برداشته باشد ,کامل نخواهد بود. مقاله ای که پیش روی خواننده محترم قرار دارد در صدد است, با کنکاش در روایات معصومین( علیهم السلام) بررسی کند آیا نمونه هایی از روش های مورد قبول دانشمندان که عمده ترین آنها روش تعقلی ,روش تحلیل روانی و یا روان کاوی , روش یادگیری و روش روان روان شناسی انسانی است, وجود دارد یا نه؟ با جستجو در بخشی از کلام آن بزرگواران به این مطلب دست یافته است که اولیای معصوم( علیهم السلام) به این گونه روش ها توجه و عنایت داشته و جلوتر از دانشمندان از آنها استفاده کرده اند و پیروان خود را هم برای عمل کردن به آن روش ها ترغیب و تشویق می کردند.
۱۶.

واکاوی قدم صدق در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 9 - 34

کلید واژه ها: ثبات قدم قرآن تربیت معناشناسی صبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۹۰
برخورداری از اراده ای پولادین در انجام کارها که از آن با عنوان «قدم صدق» و «ثبات قدم» یاد می شود، جهت دهنده مسیر زندگی بر مدار عزت، سربلندی و پایداری در برابر ناملائمات فردی و نابرابری های اجتماعی می باشد که در تمامی حوزه های فقهی، عقیدتی و اخلاقی جاری بوده و آرامش خاطر در کنار محبت الهی، برخورداری از فزونی رزق و برکت و کرامت و سلامتی را برای شخص به ارمغان می آورد؛ تا در مسیر الهی به سعادت، در ایمان به باور، در مخاصمات به حق، در تنگ دستی به شکر، در بیماری به سلامت، در تهذیب نفس به تزکیه و در طلب علم و دانش به تقوا نائل آید. نقش این فضیلت اخلاقی در تأثیر تعالیم و آموزه های دینی به حدی جدی است که تکامل مؤلفه های دینی از قبیل ایمان، تقوا و عبودیت در کنار رسیدن به موفقیت به آن نسبت داده شده و از آن به عنوان رکن اساسی در تحقق ایمان تعبیر شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان