سمانه حجازی

امروزه با پیشرفت فناوری اطلاعات و تکنولوژی دیجیتال، حجم بالایی از داده ها با عناوین کلان-داده و داده های بهنگام ، در اختیار متخصصان علوم مختلف مهندسی و نیز علوم اجتماعی قرار گرفته است که از طریق آن امکان ارزیابی نظریه های موجود با قابلیت تعمیم پذیری فراهم شده است. یکی از این رویکردها در شهرسازی، توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی است که بر اساس سفرسازی کاربری ها و ارقام موجود حاصل از مدل های حمل و نقل شهری پیشنهادهای برنامه ریزی کاربری زمین و تغییرات تراکم را مطرح می سازد. در این پژوهش از تفسیر کلان-داده ها برای اعتبارسنجی معیارهای تجربی مربوط به توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی وبرنامه ریزی حمل و نقل شهری در خصوص سفرسازی کاربری ها استفاده می شود. بدین منظور الگوی ترافیکی کاربری آموزش عالی با روش ارزیابی همبستگی تحلیل می گردد. با بکارگیری نگرش شهرسازی در پالایش کلان-داده های ترافیکی موجود و در دسترس برای دانشگاه ایالتی کالیفرنیا در شهر لس آنجلس، الگوی ترافیکی سفرهای تحصیلی استخراج می شود. نتایج ارزیابی الگوی سفرهای تحصیلی نشان می دهد، تولید سفر بر ارقام سفرسازی کاربری ها استوار نبوده، بلکه این الگو تابعی از ترافیک کل شهر است. این نتایج، طراحی و برنامه ریزی کاربری زمین را که بر اساس مدیریت تقاضا در مدل های حمل و نقل شهری و بخصوص توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل عمومی انجام می شود، با تردید جدی مواجه می سازد. یافته های این پژوهش، مثالی از کاربرد کلان-داده ها به عنوان یکی از دستاوردهای بروز فناوری اطلاعات در مطالعات شهرسازی است.

پژوهش حاضر باهدف بررسی دیدگاه ذی نفعان کلیدی از میزان انطباق دانشگاه با مؤلفه های آموزش عالی ناب در دانشگاه تهران است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و از منظر گردآوری داده ها، کمی از نوع توصیفی-تحلیلی است. در بخش اول با استفاده از رویکرد نظام مند و روش تحقیق مطالعه اسنادی، پژوهش های مرتبط در حوزه آموزش عالی ناب (در سطح بین المللی) موردبررسی و تعداد 34 مؤلفه شناسایی شد، سپس بامطالعه و تلفیق الگوهای موجود در زمینه مؤلفه های مرتبط و انتخاب مؤلفه هایی که بیشتر پژوهشگران به آن ها اشاره داشته اند؛ 7 مؤلفه که دارای بیشترین فراوانی بودند، انتخاب و سپس بر اساس آن ابزار گردآوری داده ها ساخته شد. روایی پرسش نامه با استفاده ازنظر صاحب نظران متخصص در این حوزه و روایی سازه و همسانی درونی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ (6/95%) محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیئت علمی، کارشناسان و دانشجویان پردیس علوم اجتماعی - رفتاری دانشگاه تهران است که از میان آن ها تعداد 183 نفر اعضای هیئت علمی، 185 نفر کارشناس و 213 نفر دانشجو به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد؛ ۱) مهم ترین مؤلفه های آموزش عالی ناب عبارت اند از؛ فرایندهای ناب، رهبری ناب، فرهنگ ناب، توسعه و توانمندسازی کارکنان، راهبرد و چشم انداز ناب، مدیریت منابع و امکانات و تمرکز بر ذی نفعان کلیدی. 2) ادراک ذی نفعان کلیدی از میزان انطباق پردیس علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران با مؤلفه های آموزش عالی ناب (هر 7 مؤلفه)، در هر سه گروه از ذی نفعان پایین تر از میانگین نظری است. 3) ازنظر ذی نفعان کلیدی به ترتیب فرایندهای ناب، راهبرد و چشم انداز ناب، رهبری ناب، فرهنگ ناب، تمرکز بر ذینفعان، توسعه و توانمندسازی کارکنان و درنهایت مدیریت منابع و امکانات دارای اهمیت است.

    هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه ای ارتباط اجتماع یادگیری با دستاوردهای یادگیری دانشجویان تحصیلات تکمیلی در بستر الکترونیکی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از منظر نحوه گردآوری داده ها کمی از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری این پژوهش شامل 600 دانشجویان کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی مهر البرز و دانشگاه تهران در 3 رشته تحصیلی مشترک بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی وبا استفاده از فرمول کوکران تعداد 346 نفر به عنوان نمونه، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد مدل جامعه تحقیقاتی گریسون و همکاران ( Garrison et al,.2000 ) که شامل 34 سؤال است. روایی پرسش نامه بر اساس روایی محتوا و با استفاده از نظر خبرگان و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به مقدار 0.83 برآورد شد و در نهایت اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی (روش همبستگی پیرسون) و با به کارگیری نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که در ابعاد حضور شناختی و حضور اجتماعی، دانشجویان موسسه آموزش عالی مهر البرز در مقایسه با دانشگاه تهران در سطح بالاتری قرار دارند و اما در بعد حضور یاددهی تفاوتی بین این دو گروه مشاهده نشد و از سوی دیگر بین حضور شناختی، اجتماعی و یاددهی با میزان تحقق دستاوردهای یادگیری دانشجویان در موسسه آموزش عالی مهرالبرز رابطه مثبت و معناداری وجود داشته و این در حالی است که در دانشگاه تهران از بین مؤلفه های اجتماع یادگیری، تنها مؤلفه حضور یاددهی با میزان تحقق دستاوردهای یادگیری دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و این تفاوت می تواند در نتیجه استفاده از دو مدل آموزشی متفاوت در نهادهای مذکور باشد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و ارزیابی مؤلفه های کیفیت خدمات واحد آموزش یکی از دانشکده های دانشگاه تهران و تعیین عوامل موثر بر آن است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان، اساتید و کارکنان واحد آموزش می باشند که در بخش کیفی به صورت هدفمند و در بخش کمی به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از روش آمیخته اکتشافی (ابتدا کیفی و سپس کمی) استفاده شد. یافته های بخش کیفی پژوهش نشان داد که مؤلفه های اصول ارتباط با خدمات گیرندگان، اصول سازماندهی، شایستگی های خدمات دهندگان از جمله مؤلفه های تشکیل دهنده کیفیت خدمات واحد آموزش دانشکده مورد مطالعه هستند. همچنین عوامل فردی، عوامل سازمانی، عوامل مدیریتی و عوامل محیطی از جمله عوامل تأثیرگذار بر کیفیت خدمات واحد آموزش می باشند. نتایج بخش کمی نشان داد کیفیت خدمات اداره آموزش دانشکده در کلیه مؤلفه های فوق از دیدگاه دانشجویان دارای شرایط نامطلوب (اصول ارتباط با خدمات گیرندگان: 000/0sig=، 601/20- t=؛ اصول سازماندهی: 000/0sig=، 877/21- t=؛ شایستگی های خدمات دهندگان: 000/0sig=، 304/20- t=)، از دیدگاه اساتید در مؤلفه های ارتباط با خدمات گیرندگان و شایستگی های خدمات دهندگان در شرایط متوسط و در مؤلفه سازماندهی در شرایط مطلوب و از دیدگاه کارکنان اداره آموزش هر سه مؤلفه کیفیت دارای شرایطی در حد مطلوب است که نشان دهنده تفاوت دیدگاه سه گروه مورد مطالعه است.

پژوهش حاضر باهدف شناسایی چالش های نظام یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی انجام شده است. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری یافته ها با استفاده از رویکرد کیفی و به کارگیری روش تحقیق پدیدارشناسی توصیفی صورت پذیرفته است. میدان پژوهش شامل کلیه اعضای هیئت علمی تمام وقت و وابسته است که در مؤسسه آموزش عالی مهر البرز به عنوان اولین نهاد آموزش عالی الکترونیکی ایران مشغول به کار بوده اند که علاوه بر تخصص در حوزه یادگیری الکترونیکی دارای بیش از 5 سال سابقه تدریس در محیط الکترونیکی نیز بوده اند. یافته های پژوهش از طریق ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و پس از حصول اطمینان از اشباع نظری با استفاده از روش تحلیل محتوا موردبررسی عمیق تر قرارگرفته اند. نتایج تحلیل یافته ها منجر به شناسایی 12 چالش مرتبط با نظام یادگیری الکترونیکی شده است که عبارت اند از؛ چالش های مرتبط با مدرس، فراگیر، دستیار آموزشی، روش تدریس در محیط الکترونیکی، تولید محتوی الکترونیکی، شیوه ارزشیابی در محیط الکترونیکی، نظام پشتیبانی در محیط الکترونیکی، تعامل در محیط الکترونیکی، نظام آموزش و توانمندسازی ذی نفعان کلیدی، اهداف و استراتژی های دانشگاه، فرهنگ یادگیری الکترونیکی و درنهایت چالش های مرتبط با فناوری. با توجه به نتایج تحقیق حاضر ضروری است متصدیان و سیاست گذاران مؤسسه عالی مهر البرز در راستای افزایش میزان اثربخشی و بهبود مستمر کیفیت فرایند یاددهی-یادگیری در محیط الکترونیکی، سازوکارهای عملیاتی بر اساس اهم چالش های شناسایی شده طراحی، اجرا و مورد ارزیابی مستمر قرار دهند.

هدف از این پژوهش، شناسایی پدیده ها و راهبردهای خدمات گردشگری هستند. این گونه خدمات عاری از استفاده بیش از حد فناوری و مضرات آنها هستند. که شامل امواج الکترومغناطیسی، موبایل وآلاینده های محیطی هستند. تا با استفاده از نتایج بتواند راهگشای بهتری برای توسعه صنعت گردشگری باشند. جامعه آماری پژوهش خبرگان و صاحب نظرانی که در خدمات بوم گردی و طبیعت گردی روستایی بصورت علمی و عملی اطلاعات دارند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه بود که بصورت مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته صورت پذیرفته است. روش نمونه گیری، گلوله برفی هستند. که با مجموع13 نفر به حد اشباع رسید. تجزیه و تحلیل با رویکرد کیفی در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی صورت گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که راهبردهای مؤثر بر خدمات ارگانیک در صنعت گردشگری شش مقوله هست که از مجموع 116 مفهوم بدست آمده و پدیده هایی که زمینه ساز این خدمات هستند از 61 مفهوم بدست آمده که شامل چهار مقوله هستند. نتایج و دستاوردهای این پژوهش می تواند در راهبردها و  تقویت پدیده های صنعت گردشگری و توسعه این صنعت برای کلیه ذینفعان و سیاست گذاران مفید باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات بر یادگیری خودراهبر انجام شده است. روش: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و روش تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری 1500 نفر از کارکنان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بوده که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده 306 نفر تعیین شد. از پرسش نامه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات کاتز و مکلین(2007) با پایایی(97/0) و یادگیری خودراهبر ابیلی و مزاری(1393) با پایایی (93/0) استفاده شده است. یافته ها: تحلیل همبستگی نشان داد، سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با یادگیری خودراهبر رابطه مثبت و معنی داری داشته اند(01/0P<). نتایج رگرسیون هم زمان نشان داد، شرح دادن، مدیریت کردن و ارتباط برقرار کردن به عنوان مؤلفه های سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با یادگیری خودراهبر همبستگی چندگانه داشته و23 درصد از تغییرات آن را پیش بینی می نمایند. مدل یابی معادلات ساختاری نیز نشان داد سواد فناوری اطلاعات و ارتباطات با ضریب مسیر(50/0=γ)، بر یادگیری خودراهبر تأثیرگذار بوده است. واژگان کلیدی: سوادICT، یادگیری خودراهبر، کارکنان