سیاستگذاری شهری و منطقه ای

سیاستگذاری شهری و منطقه ای

سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره 2 زمستان 1402 شماره 4

مقالات

۱.

سیاستگذاری و تحلیل جامعه شناختی مهاجرت نخبگان (مطالعه موردی نخبگان ورزش های رزمی)

کلید واژه ها: مهاجرت نخبه ورزش رزمی سیاستگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
این پژوهش با هدف سیاستگذاری و تحلیل جامعه شناختی مهاجرت نخبگان ورزش های رزمی انجام شد. پژوهش ترکیبی با طرح متوالی اکتشافی بود که در بخش کیفی آن با استفاده از تکنیک گراندد تئوری مبنای مدل استراوس و کوربین به ماهیت تفهیمی مهاجرت نخبگان ورزش های رزمی و نسبت محقق با وجوه ذهنی این واقعیت پرداخته شد و در آن از پارادایم پراگماتیسم استفاده شد. بخش کمّی نیز به شیوه پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بود. بدین صورت که پس از اجرای مصاحبه ها، با استخراج کدها، مقوله ها و مفاهیم ذیل مقوله ها، سوالات پرسشنامه تنظیم شده و مورد استفاده در جامعه آماری قرار گرفت. جامعه مورد بررسی شامل کارشناسان و ورزشکاران حرفه ای ورزش های رزمی (به تعداد 12 نفر) که به صورت هدفمند انتخاب شدند و ورزشکاران رزمی شهر تهران (به تعداد 384 نفر) که به صورت در دسترس انتخاب شدند، بود. ابزار مورد استفاده نیز مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه های کشف شده در بخش کیفی در چهار دسته (عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل سیاسی-مدیریتی و عوامل روانشناختی) قرار دارند. بار عاملی نشان داد که هر چهار بعدِ اجتماعی، سیاسی-مدیریتی، اقتصادی و روانشناختی بر مهاجرت نخبگان ورزشی تأثیر زیادی دارد و این تأثیر به ترتیب، مطلوب و خیلی مطلوب است. همچنین هیچ یک از این ارتباط ها ضعیف نبوده است؛ به عبارت دیگر تمامی مولفه های مهم در مهاجرت نخبگان ورزش های رزمی تأثیرگذار هستند. با این وجود عوامل اقتصادی با بار عاملی 71/0 بیشترین تأثیر و عوامل اجتماعی با 51/0دارای کمترین تأثیر بودند.
۲.

سیاست های کالبدی شهر هوشمند با تاکید بر رویکرد رشد هوشمند (نمونه موردی: شهر اردبیل)

کلید واژه ها: رشد هوشمند شهر هوشمند سیاست های کالبدی اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۲
نظام شهری ایران علاوه بر مشکلات و معضلات مربوط به رشد سریع جمعیت و افزایش شهرنشینی، با چالش هایی همچون ساختار نامتعادل و نامتوازن فضایی، سازگار نبودن شهرها با بستر و پهنه محیط طبیعی و از همه مهم تر با کاهش یا تخلیه منابع طبیعی، بحران ها و آلودگی های متعدد زیست محیطی دست و پنجه نرم می کند، در همان حال و از منظری دیگر با توجه به سیر تحولات بوجود آمده در عرصه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، شهر در حال گذر از یک سکونتگاه صرفاً کالبدی با عملکردهای مرئی و سنتی به سکونتگاه کالبدی با عملکردهای نامرئی و جدید در کنار عملکردهای سنتی خود است. با این تفاسیر هدف این پژوهش تحقق پذیری شهر هوشمند بر اساس شاخص های کالبدی رشد هوشمند است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی تحلیلی است. حجم نمونه مورد نیاز بر اساس فرمول کوکران و جدول مورگان و با توجه به تعداد کل جامعه آماری پژوهش که 160 نفر است، حجم نمونه پژوهش 113 نفر محاسبه شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. یافته ها نشان می دهد که در بین مناطق شهر اردبیل، منطقه های 1 و 4 به ترتیب با 33/0 و 26/0 از پتانسیل شهر هوشمند برخوردار بودند و منطقه ی 3 با امتیاز 20/0 از پتانسیل نیمه برخوردار و منطقه 2 نیز با امتیاز 19/0 فاقد پتانسیل شهر هوشمند بودند. نتایج نشان می دهد که بین مناطق شهری اردبیل در زمینه تناسب با شاخص های رشد هوشمند شهری، تفاوت قابل توجهی وجود دارد و میزان برخورداری مناطق مختلف از شاخص های پژوهش به صورت یکسان نبوده است.
۳.

سیاست گذاری و شبیه سازی عملکرد سیستم خورشیدی با استفاده از نرم افزار (GRASSHOPPER) به منظور بهینه سازی انرژی برای شهر شیراز با مقایسه خانه های سنتی و معاصر

کلید واژه ها: انرژی خورشیدی سیاست گذاری بهینه سازی مسکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱ تعداد دانلود : ۱
امروزه تحدید انرژی فسیلی و انحطاط محیط زیست متأثر و تکثیر غلظت مقدار دی اکسید کربن حاصل از کاربرد آن و از بعدی دیگر دشواری ها و کمبودهای برق همراه با ازدیاد مطالبه انرژی مخصوصاً در کشورهای درحال توسعه، ادله معتبر و بایسته ای هستند که اقتضای بهره گیری از منابع قابل وصول و در دسترس، پاک، مانند انرژی خورشیدی را به وفور مطلوب و اساسی می کند. هدف اصلی این پژوهش سیاست گذاری و شبیه سازی عملکرد سیستم خورشیدی با استفاده از نرم افزار (GRASSHOPPER) به منظور بهینه سازی انرژی برای شهر شیراز با مقایسه خانه های سنتی و معاصر می باشد. ایران با توجه به موقعیت قرارگیری بر کمربند خورشیدی کره زمین، عامل بالقوه گسترده ای جهت کاربرد از انرژی خورشیدی را دارد. روش های استفاده و بهره گیری از انرژی خورشیدی و تولید برق ازجمله تکنولوژی CSP نیروگاه های حرارتی خورشیدی و یا سیستم های فتوولتاییک وجود دارد. در این پژوهش، با استفاده از نرم افزار GRASSHOPPER، به بررسی تأثیر سایه و دیگر شاخص های تأثیرگذار در بهینه سازی مصرف انرژی، با بررسی وضعیت خانه های سنتی و معاصر با در نظر گرفتن مصالح مورداستفاده در این خانه ها در شهر شیراز پرداخته ایم و نتایج انرژی برای آن در ماه های مختلف ارزیابی و مقایسه شده است.
۴.

سیاست های پدافند غیر عامل در مدیریت هوشمند شهری؛ نمونه موردی: تهران

کلید واژه ها: شهر هوشمند سیاستها پدافند غیرعامل تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۳
پژوهش حاضر با سه مفهوم مدیریت شهری، شهرهوشمند، الزامات پدافند غیرعامل ماهیت معنایی یافته است، که هدف اصلی آن ارائه ملزومات، عناصر و اجزا پدافد غیر عامل در شهر هوشمند بوده است. الگویی که نقش و قالب آن در چارچوب رویکردهای حکمروایی شهری به مانند الگوی مدیریت یکپارچه ماهیت یافت. رویکردهای نوین مدیریت شهری مفاهیمی مانند: مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، عدالت، اجتماعات محلی، توزیع قدرت و اختیارات، پایداری همه جانبه شهری، حضور نهادها در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری شهری، توسعه نهادهای محلی، ظرفیت سازی نهادی، همگرایی نهادها، سرمایه اجتماعی، هم افزایی نهادها، نظام قانونی مناسب، حقوق شهروندی و... را کلید واژه اصلی خود قرار داده و با توجه به مفاهیم مورد اشاره سیستم مدیریت شهری را نظام می بخشد. مطالعات حاضر نشان داد که اصول مدیریت شهری منطبق با الزامات پدافند غیرعامل نمی باشد. نتایج بیانگر این است تهران به لحاظ هوشمندی در شرایط نامناسبی قرار دارد ولی به لحاظ مقایسه مؤلفه های مدیریت شهر هوشمند زندگی هوشمند در رتبه اول و حکمروایی هوشمند در رتبه پنجم قرار دارند.
۵.

سیاستگذاری حکمروایی مطلوب شهری در کلانشهرها( نمونه موردی: کلانشهر رشت)

کلید واژه ها: داده بنیاد سیاستگذاری حکمروایی رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
به منظور سیاستگذاری حکمروایی مطلوب شهری در کلانشهرها، روش تحقیق این پژوهش بر اساس نظریه داده های تجربی پایه و اشتراوس و کوربین است و از مصاحبه های نیمه ساختاریافته نیز برای جمع آوری داده ها استفاده شد. همچنین نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری نظری و با استفاده از روش گلوله برفی و هدف انجام گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها در روش فضا، مرکز و انتخاب و همچنین از نظر علل، شرایط، شرایط مداخله، روش های مدیریت و نتایج ارائه شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اداره شهر رشت به راهبردهایی مانند تمرکززدایی، بازسازی ساختارها و فرآیندها، مشارکت ذینفعان و تفویض قدرت به مدیران با دانش و توانایی بالا بستگی دارد. اصلاح و همکاری چند نهاد تصمیم گیر، شناخت رسالت های اولیه مسئولیت پذیری و پاسخ گویی (در مرحله اول) جریان سازی جهت گیری حکمروایی خوب در کلانشهر رشت و (در مرحله دوم از طریق نقش محوری مدیریت شهرها) در سطح جامعه محقق گردد.
۶.

کاربرد رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) در مدل سازی فضایی بیماری کووید 19 و سیاستگذاری شهری در گروه های سنی مختلف در شهر گراش استان فارس

کلید واژه ها: سیاست گذاری کووید 19 گراش مدل سازی GWR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
همه گیری کووید 19 به دلیل نرخ بالای انتقال و گسترش سریع آن در سراسر جهان به یک مشکل بهداشتی تبدیل شده است. بنابراین در سال های اخیر بسیاری از پژوهشگران جهت مدیریت بهتر این شرایط با روش های مختلف به بررسی و تجزیه و تحلیل فضایی بیماری کووید 19 با عوامل مختلف پرداخته اند. از این رو در این تحقیق سعی شد با انتخاب شهر گراش در استان فارس به عنوان نمونه ای از شهرهای جنوبی کشور کارایی مدل GWR برای تعیین مناطق پرخطر مرگ و میر بر اثر بیماری کرونا در گروه های سنی مختلف، سنجیده شود. در این تحقیق برای بررسی رابطه بین مرگ و میر ناشی از کرونا در شهر گراش و گروه های سنی مختلف و مدل سازی مکانی جهت سیاستگذاری شهری از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) استفاده شده است. نتایج نشان داد که از بین 10 گروه سنی، یکی از آن ها یعنی گروه سنی 61-70 سال با تعداد مرگ و میر رابطه معنی دار دارند و بیشترین میزان همبستگی در غرب شهر گراش قابل مشاهده می باشد و پس از آن بیشترین میزان همبستگی به ترتیب مربوط به شمال با 97/0، مرکز با 92/0 و جنوب با 88/0 است. مکان های مشخص شده نسبت به نقاط دیگر شهر از لحاظ اقتصادی ضعیف تر می باشند و اقشاری از جامعه که از نظر اقتصادی ضعیف تر می باشند نسبت به قشرهای دیگر آسیب پذیرترند. همچنین نتایج کاربردی مدل GWR و قدرت بالای آن جهت مدل سازی به مدیران و برنامه ریزان کمک می کند تا نقاط حساس شرایط پاندمی را شناسایی و برای مدیریت و سیاستگذاری هرچه بهتر به کار گیرند.