مهدی سبحانی نژاد

"پژوهش حاضر تحت عنوان؛ بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های شخصیتی آنان به دنبال تعیین رابطه و سهم نسبی انواع متغیرهای شخصیتی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده است. به همین منظور 180 نفر نمونه با روش طبقه ای متناسب با حجم و تصادفی ساده از بین جامعه دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. بخشی از نتایج به دست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل شخصیتی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، سر سختی روان شناختی (28 درصد)، خود – اثر بخشی (21 درصد)، ارزش های درون زاد (18 درصد)، منبع کنترل درونی (16 درصد) و عزت نفس (16 درصد)، تبیین کننده انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان بوده اند. "

"در این پژوهش با هدف تحلیل میزان توجه کتاب های درسی دوره راهنمایی کشور به انواع مولفه های فرهنگ کار و ابعاد سه گانه نگرش مذکور (شناختی، عاطفی و رفتاری) شش سوال اصلی پژوهش مورد بررسی واقع شده است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا و جامعه پژوهش نیز کلیه کتاب های درسی دوره راهنمایی تحصیلی چاپ سال 81-82 بوده است. از جامعه مذکور پانزده کتاب آموزش حرفه و فن، تعلیمات اجتماعی، فرهنگ اسلامی (تعلیمات دینی)، ادبیات فارسی و علوم تجربی پایه های اول، دوم و سوم (جمعا 15 کتاب) با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. ابزار اندازه گیری، چک لیست تحلیل محتوای محقق ساخته بوده و یافته های پژوهش نیز با بهره گیری از شاخص آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. عمده ترین یافته های پژوهش از این قرار است: 1-در مجموعه کتاب های دوره راهنمایی به ترتیب در کتاب حرفه و فن از 171 مرتبه توجه به مولفه های فرهنگ کار، تنها در 31 درصد موارد به همه ابعاد نگرش فرهنگ کار توجه شده است. فرایند مذکور در کتاب های تعلیمات اجتماعی از 316 مرتبه توجه تنها در 41 درصد و در کتاب های علوم تجربی از 45 مرتبه توجه فقط در 78 درصد موارد بوده است. در کتاب های فرهنگ اسلامی و تعلیمات دینی و همچنین فارسی به ترتیب 30 و 32 مرتبه به بعد شناختی مولفه های فرهنگ کار توجه شده و به سایر ابعاد نگرش مذکور (عاطفی و رفتاری) توجه نشده است. 2-فرایند مذکور بر اساس سه پایه تحصیلی بیانگر آن است که در کتاب های پایه اول دوره راهنمایی از 206 مرتبه توجه به مولفه های فرهنگ کار، تنها در 30 درصد موارد، در کتاب های پایه دوم از 245 مرتبه توجه در 68.5 درصد موارد و در کتاب های پایه سوم از 146 مرتبه توجه تنها در 39 درصد موارد به طور کامل به همه ابعاد نگرش فرهنگ کار توجه شده است. 3-در مجموع کتاب های دوره راهنمایی، 597 مرتبه به بعد شناختی نگرش فرهنگ کار، 389 مرتبه (65.1 درصد) به بعد عاطفی و 217 مرتبه (36.3 درصد) به بعد رفتاری نگرش مذکور توجه شده که در این راستا 226 مرتبه از توجهات شناختی (37.8 درصد) اشاره مستقیم و 367 مرتبه (60.9 درصد) اشاره غیرمستقیم بوده است. مولفه های رعایت بهداشت و ایمنی حرفه ای (132 مرتبه) و همدلی و همکاری گروهی (112 مرتبه) دارای بیش ترین توجه و مولفه های مشارکت در انجام فعالیت ها، صداقت در انجام کارها و ارایه انتقادات سازنده با یک مرتبه دارای کم ترین توجه بوده اند. "

در مقاله حاضر ارتباط عمودی محتوای کتاب های درسی جدید التالیف حرفه و فن دوره راهنمایی تحصیلی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا بوده است. جامعه آماری شامل سه کتاب حرفه وفن پایه های اول، دوم و سوم راهنمایی چاپ سال تحصیلی 82-81 می باشند که هر سه به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری داده ها دو فرم محقق ساخته؛ تحلیل و دسته بندی محورهای محتوایی و تحلیل ارتباط عمودی محتوا بوده است. داده های پژوهش، در آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. عمده ترین یافته های پژوهش عبارتند از: 1- از 61 محور محتوایی ارایه شده در کتاب حرفه وفن پایه اول، 21 مورد با محتوای کتاب پایه دوم و 15 مورد نیز با محتوای کتاب پایه سوم ارتباط عمودی داشته است همچنین، از 51 محور محتوایی جدید ارایه شده در کتاب حرفه و فن پایه دوم (نسبت به کتاب پایه اول)، 7 مورد با محتوای کتاب پایه سوم ارتباط عمودی داشته است. 2- از 43 مورد، ارتباط عمودی موجود بین محتوای کتاب های حرفه و فن دوره راهنمایی 21، مورد به صورت تداوم و 22 مورد نیز به صورت توالی بوده است. 3- از بین انواع توالی؛ سازماندهی مارپیچی 7 مرتبه، توالی عینی به ذهنی 6 مرتبه، توالی ساده به پیچیده 5 مرتبه و توالی کل به جز 4 مرتبه مورد استفاده قرار گرفته است. 4- بیشترین میزان ارتباط عمودی به ترتیب بین محورهای محتوایی کتاب های حرفه و فن پایه اول با دوم؛ اول با سوم و دوم با سوم بوده است. 5- در مجموع تنها 24.8 درصد از محورهای محتوایی مطرح شده در سه کتاب مذکور با یکدیگر ارتباط عمودی داشته اند.

در پژوهش حاضر ، طی دو محور ، نحوه ی شکل گیری شوراهای دانش آموزی در مدارس راهنمایی شهر اصفهان و چگونگی تحقق مکانیسم های لازم برای ایفای نقش آن و هم چنین ، میزان مشارکت دانش آموزان در هشت دسته فعالیت های مشارکتی کمیته های شوراهای دانش آموزی مدارس راهنمایی شهر اصفهان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است . روش پژوهش توصیفی بوده که در خلال آن از تحلیل محتوا ، زمینه یابی پرسشنامه ای و مشاهده استفاده شده است . نمونه ی پژوهش شامل ، 30 مدرسه ی راهنمایی ، کلیه ی سوابق ، اسناد و صورت جلسه های شوراهای دانش آموزی آن ها ، 30 نفر نماینده ی مدیران در شوراها و 300 نفر از دانش آموزان مدارس راهنمایی مذکور بوده است.