مرتضی لطیفیان

"هدف از این پژوهش، بررسى رابطه راهبردهاى خود نظم ده یادگیرى(براساس الگوى ولترز، 1998)و پیشرفت تحصیلى دانشجویان است.در این زمنیه، به سه پرسش تحقیقاتى پرداخته شد: 1.دانشجویان از چه نوع راهبردهایى براى خود نظم دهى به مشکلات انگیزشى استفاده مى‏کنند؟ 2.آیا استفاده از این راهبردها وابسته به موقعیت‏هاى آموزشى است؟3.رابطه خود نظم دهى‏هاى شناختى، فراشناختى، ارادى و پیشرفت تحصیلى چگونه است؟در این تحقیق، تعداد 184 داوطلب دانشجو(98 دختر و 86 پسر)ثبت نام شده، در سه گروه درس رشد که توسط یک مدرس ارایه مى‏گردید، شرکت نمودند.دانشجویان در چهار موقعیت مشکل‏زاى آموزشى که موجب کاهش انگیزش مى‏شود، قرار گرفتند.سپس از آنها خواسته شد تا راهبردهایى که آنها در موقعیت‏ها به کار مى‏گیرند تا همچنان به تلاش خود ادامه دهند و موفق شوند را نام ببرند. نتایج نشان داد که دانشجویان متناسب با نوع مشکل از راهبردهایى استفاده مى‏کنند که بتواند موجب خود نظم دهى یادگیرى آنان در آن موقعیت خاص گردد.نتایج همچنین نشان داد که انگیزش‏هاى درونى یا ذاتى به شکلى مثبت فرآیندهاى شناختى و پیشرفت تحصیلى را پیش‏بینى مى‏نمایند، در حالى که انگیزش‏هاى عملکردى رابطه‏اى منفى با هر دو عامل یاد شده دارد.از مجموع راهبردهاى شناختى و فراشناختى در دو سطح ساده و پیچیده، تنها راهبرد تمرین و تکرار بود که توانست پیشرفت تحصیلى را پیش‏بینى نماید.پژوهش در انتها با چند پیشنهاد آموزشى خاتمه مى‏یابد. "

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای ابعاد هویت اخلاقی در رابطة بین هوش عمومی و استدلال اخلاقی بود. هوش عمومی، به عنوان متغیّر برون زاد و ابعاد هویت اخلاقی (درون سازی اخلاقی و نمادسازی اخلاقی)، به عنوان متغیّرهای واسطه ای و استدلال اخلاقی، به عنوان متغیّر درون زاد مورد توجه قرار گرفتند. شرکت کنندگان در این پژوهش 250 نفر از پرستاران بیمارستان های شهر کرمان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس 3 آزمون «هوش کتل» (کتل، 1943)، آزمون «اهمیت هویت اخلاقی برای خود» (آکینو و رید، 2002) و آزمون «معضلات اخلاقی پرستاران» (چریشام، 1981) پاسخ دادند. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که هوش عمومی اثر مثبت بر درون سازی اخلاقی (0001/0 =p، 20/0β= ) دارد و نیز درون سازی اخلاقی دارای اثر مثبت بر استدلال اخلاقی (0001/0 =p ، 26/0β= ) و نمادسازی دارای اثر منفی بر استدلال اخلاقی (03/0 =p، 14/0- β=) است. همچنین مشخص شد که درون سازی اخلاقی نقش واسطه ای معناداری بین هوش عمومی و استدلال اخلاقی دارد (006/0 =p، 05/0β= ). با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت، زمانی که شخص از کارکرد هوش خود در جهتِ درون سازی ارزش های اخلاقی استفاده کرده باشد، می تواند از استدلال غنی تری برخوردار باشد.

هدف پژوهش حاضر شناخت مکانیسم زیربنایی ارتباط سازههای کمال گرایی مثبت و منفی و اهمالکاری تحصیلی بود. از این رو نقش سازه ارزش تکلیف به عنوان واسطه ی این ارتباط مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان در پژوهش 850 دانشجوی دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان بودند. برای اندازهگیری متغیرهای پژوهش مقیاس اهمال کاری تحصیلی، مقیاس های چند بعدی کمال گرایی و خرده مقیاس ارزش تکلیف از پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری مورد استفاده قرار گرفتند. در این پژوهش فرایند آزمون اثرات واسطهای با استفاده از روش مدلیابی معادلات ساختاری و مطابق با مراحل پیشنهادی فرازیر و همکاران ( 2004 ) و هویل و اسمیت ( 1994 ) با کمک نرمافزار لیزرل انجام گرفت . یافته ها نشان داد مدل مفروض با دادههای مشاهده شده برازش مناسبی دارد و کمال گرایی مثبت و منفی هم به شیوه مستقیم و هم به شیوه غیر مستقیم (با واسطهگری ارزش تکلیف) بر اهمالکاری تأثیر میگذارد. به این ترتیب که کمال گرایی مثبت به واسطه افزایش ارزشمندی تکلیف موجب کاهش اهمالکاری تحصیلی میشود و کمال گرایی منفی به واسطه کاهش ارزشمندی تکلیف موجب افزایش اهمالکاری تحصیلی میشود..

پژوهش حاضر به منظور تعیین نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین قالب های ارتباطی خانواده (شامل ابعاد جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی) و خودنظم جویی انگیزشی (شامل ابعاد خودتقویتی، افزایش علاقه، مهار محیط، گفت و گوی درونی تسلطی و گفت و گوی درونی عملکردی) انجام شد. شرکت کنندگان پژوهش 275 نفر (092 پسر و 282 دختر) از دانش آموزان سال دوم دوره دبیرستان شهر شیراز بودند که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی نقش واسطه ای تاب آوری از الگوی معادلات ساختاری توسط نرم افزار ایموس استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو بعد جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی می توانند خود تنظیمی انگیزشی را به صورت مثبت و معنادار پیش بینی کنند که در این میان نقش جهت گیری گفت و شنود به مراتب بیش از جهت گیری همنوایی است. جهت گیری همنوایی به صورت مستقیم خود تنظیمی انگیزشی را پیش بینی می کند، حال آنکه تأثیر جهت گیری گفت و شنود بر خود تنظیمی انگیزشی به صورت غیر مستقیم و با واسطه تاب آوری است.

هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کنندگی کیفیت تدریس معلم و عوامل جو کلاسی برای یادگیری ریاضی با واسطه گری باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودنظم دهی دانش آموزان می باشد. از این رو بر اساس مدل کریمرز و ریزایت (1994)، مدلی سلسله مراتبی ارائه گردید. نمونه ی پژوهش شامل 100 دانش آموز کلاس پنجم ابتدایی شهر شیراز بود که به شیوه ی خوشه ای تصادفی مرحله ای برگزیده شده بودند. متغیرهای پژوهش با ابزارهای مقیاس کیفیت تدریس (کریاکیدز، کمپل و گازانیر ،2000)، پرسشنامه ی تعامل معلم و دانش آموزان (وبلز، کریتون، لوی و هوی مایزر، 1993) و بعد انتظارات از مقیاس اندازه ی فرهنگ و جو مدرسه (بولاچ، 2001)، پرسشنامه ی راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (پینتریچ و دیگروت، 1990) و نمره ی ریاضی آزمون هماهنگ پیشرفت تحصیلی ناحیه ی1 آموزش و پرورش شهر شیراز سال 86-85 اندازه گیری شدند، روایی و پایایی ابزارهای مورد نظر احراز گردید. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیری، نقش میانجی گری باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودنظم دهی را نشان داد؛ به طوری که رفتار معلم از کیفیت تدریس معلم، رفتار کمک کننده/ دوستانه، سرزنش کنندگی و سختگیرانه معلم و انتظارات معلم به واسطه گری باورهای انگیزشی اضطراب و ارزشگذاری درونی و نیز راهبردهای خودنظم داده شده دانش آموزان به پیش بینی معنی دار یادگیری ریاضی پرداختند. به طور کلی نتایج این پژوهش بر تأثیر بیش تر رفتار معلم نسبت به شیوه ی تدریس، بر عملکرد ریاضی دانش آموزان تأکید دارد.

انسان امروزین با گرفتاری های بسیاری در زمینه ی سلامت، محیط زیست، اقتصاد، روابط بین الملل و معنویت مواجه شده است که هرکدام به تنهایی یا در ترکیب با سایر زمینه ها، می توانند حیات او را به خطر بیندازند. دانشمندان در عرصه های مختلف در تلاش اند راه های برون رفتی از چالش های موجود فراروی بشریت بگشایند. باورهای فراشناخت تکاملی-کیهانی تلاشی است برای دست یابی به باور همبستگی با تمام پدیده های هستی تا شاید از این راه، انسان بتواند خود را مانند سایر پدیده های هستی ببیند و به رفتارهای سازنده رو آورد و از ویرانگری خود بکاهد. پژوهش حاضر با هدف مفهوم سازی باورهای فراشناخت تکاملی کیهانی و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاسی برای سنجش این باورها انجام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جهت انجام این بررسی از جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شیراز و شهید باهنر کرمان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، 181 نفر انتخاب شدند و درباره مجموعه ای شامل 81 گویه درباره باورهای فراشناخت تکاملی-کیهانی اظهارنظر کردند. از روش تحلیل عامل اکتشافی برای بررسی روایی استفاده شد و روش ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی بکار گرفته شد. لازم به ذکر است که تحلیل عامل تأییدی نیز بر روی یک نمونه جدید متشکل از 302 نفر اجرا شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی، تعداد 20 گویه را برای گنجاندن در مقیاس باورهای فراشناختی تکاملی کیهانی، حائز شرایط لازم نشان داد که این گویه ها تحت شمول چهار عامل دسته بندی شدند. انجام تحلیل عامل تأییدی نشان داد که 4 گویه از توان کافی برای تبیین عوامل موردنظر برخوردار نیستند. ازاین رو، در پی تحلیل عامل تأییدی، مقیاس باورهای فراشناختی تکاملی کیهانی شامل 4 عامل و 16 گویه حاصل شد که شاخص های روان سنجی مطلوبی دارد، جهت کاربرد در پژوهش های مختلف به پژوهشگران علاقه مند، معرفی و پیشنهاد می شود.