جواد جهان

هدف: یکی از مهم ترین مسائل و آسیب های اجتماعی در جوامع مختلف پدیده بزهکاری است. دوران نوجوانی یکی بحرانی ترین دوران زندگی هر فرد به شمار می آید. ورود به این مرحله، نوجوان را با مشکلات فراوانی دست به گریبان می سازد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر پیش بینی سیستم فعالساز رفتاری بر اساس پریشانی روانشناختی و تکانشوری نوجوانان بزهکار بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، پژوهشی توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه نوجوانان بزهکار 12 تا 18 ساله بود در سال 1402 که حداقل یک بار مرتکب اعمال غیرقانونی شده باشد. از این رو، حجم نمونه پژوهش بر اساس دیدگاه کلاین (2016) 300 نفر تعیین شد. به منظور نمونه گیری با شیوه نمونه گیری هدفمند و در دسترس با مراجعه یا ارسال فرم پرسشنامه به مراکز مربوطه نمونه آماری پژوهش انتخاب گردید. ابزار استفاده شده برای گردآوری اطلاعات شامل مقیاس تکانشوری بارات (1994)، مقیاس پریشانی روانشناختی کسلر (2002) و مقیاس تجدیدنظر شده حساسیت به تقویت جکسون (2009) بود.یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای مستقل (پریشانی روانشناختی و تکانشوری) 20 درصد توانایی پیش بینی سیستم فعالساز رفتاری را دارند. همچنین از بین متغیرهای مستقل، تکانشوری با ضریب بتای 24/0 و پریشانی روانشناختی با ضریب بتا 20/0 می توانند سیستم فعالساز رفتاری آزمودنی ها را به صورت مثبت پیش بینی کنند (01/0> p).نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که می توان از طریق متغیرهای پریشانی روانشناختی و تکانشوری سیستم فعالساز رفتاری نوجوانان بزهکار را پیش بینی نمود.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر ارزشیابی اثربخشی دوره های برخط در وبینارهای تخصصی گروه های آموزشی در آموزش و پرورش خراسان شمالی است. روش پژوهش: راین پژوهش به روش پیمایشی ان جام ش ده است و جامعه آماری این تحقیق، 180 معلم فراگیر دوره برخط است. نمونه آماری بر اساس جدول کرجسی و م ورگان 118 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح (آمار توصیفی و آمار استنباطی) آزمون t تک نمونه ای صورت گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که عناصر محتوا، طراحی صفحات، سازماندهی مواد آموزشی، انعطاف پذیری، حجم کاری و روش های ارزشیابی، بر اثربخشی آموزش برخط در وبینارهای تخصصی گروه های آموزشی در آموزش و پرورش خراسان شمالی تأثیر معنادار دارد؛ همچنین در عناصر فعالیت های یاددهی-یادگیری، بازخورد ارائه شده، ک مک رسانی ب ه شرکت کنندگان و توانایی ایجاد انگیزه در شرکت کنندگان معنادار نیست می توان چنین استنباط کرد که این عناصر در حد متوسطی از اثربخشی قرار دارند. نتیجه گیری: اولویت بندی با TOPSIS نشان داد که به ترتیب محتوای آموزشی، سازماندهی مواد آموزشی، کمک رسانی، انعطاف پذیری، انگیزه، حجم مناسب، روش های ارزشیابی، فعالیت های یاددهی-یادگیری، طراحی مناسب صفحات و بازخورد عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش برخط می باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر دو سوگرایی نگرش به جنس مخالف در دانشجویان دختر با نشانگان ضربه عشق انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر با نشانگان ضربه عشق مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در شش ماهه اول سال 1397بودند که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش 15نفر و کنترل 15نفر گمارده شدند. گروه آزمایش مشاوره گروهی بر اساس رویکرد واقعیت درمانی گروهی را در 8 جلسه 120دقیقه ای در هر هفته دو جلسه دریافت کردند؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه دو سوگرایی نگرش به جنس مخالف گلیک و فیسکه، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه در متن مانکوا استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و کنترل در مؤلفه های دو سوگرایی به جنس مخالف (نگرش خصمانه و خیرخواهانه) تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به یافته های حاصل از پژوهش می توان گفت که واقعیت درمانی گروهی بر کاهش نگرش خصمانه و خیرخواهانه نسبت به جنس مخالف در دانشجویان دختر با نشانگان ضربه عشق مؤثر بود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل ارتباطی بین هوش اخلاقی با سرمایه اجتماعی سازمانی در اداره کل ورزش و جوانان استان کرمانشاه انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 140 نفر از مدیران و کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه بود که از بین آن ها 110 نفر به عنوان نمونه با استفاده از فرمول کوکران و روش نموئه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش استفاده از دو پرسشنامه استاندارد هوش اخلاقی لنیک وکیل (2005) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی (پاتنام، 2000) بود. در این پژوهش روایی صوری و محتوایی پرسش نامه ها مورد تأیید 10 نفر از متخصصان مدیریت ورزشی قرار گرفت و به منظور تعیین پایایی پرسش نامه ها، سازگاری درونی آن با کمک نرم افزار ایموس، ضریب آلفای کرونباخ برای عوامل مختلف پرسش نامه به ترتیب 87/0 و 84/. محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار ایموس انجام شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که هوش اخلاقی با ضریب تاثیر 44/0 بر سرمایه اجتماعی اثرگذار بود. همچنین متغیرهای هوش اخلاقی شامل درستکاری، مسئولیت، گذشت و دلسوزی به ترتیب بر سرمایه اجتماعی با میزان ضریب مسیر 64/0، 12/0، 17/0 و 23/0 اثرگذار بودند که متغیر درستکاری با ضریب مسیر 64/0 دارای بیشترین تاثیر و متغیر مسئولیت پذیری با ضریب مسیر 12/0 کمترین میزان اثرگذاری را داشتند. بر اساس یافته ها کلیه فرضیه های پژوهش مورد تایید واقع شدند. از سوی دیگر از طریق آزمون رگرسیون مشخص گردید که هوش اخلاقی توان پیش بینی سرمایه اجتماعی را در سطح معناداری 0.000 داشت. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش بین مؤلفه مسئولیت پذیری مدیران و کارکنان با سرمایه اجتماعی سازمانی در ادارات ورزش و جوانان استان کرمانشاه ارتباط معنی دار و مستقیمی وجود دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی زوج درمانی سیستمی- سازه گرا و آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا بر رضایت مندی زناشویی زنان مبتلا به سرطان سینه انجام شد. روش : این تحقیق نیمه آزمایشی همراه با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مبتلا به سرطان سینه مراجعه کننده به یکی از کلینیک های رادیوتراپی شهر تهران در سال 1394 بود که از بین آنها 30 نفر به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و از طریق مصاحبه انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا، زوج درمانی سیستمی- سازه گرا وگروه کنترل جایگزین شدند. به منظورجمع آوری اطلاعات از "مقیاس رضایت زناشویی انریچ" استفاده شد. از آزمون های تحلیل کوواریانس یک متغیره و تعقیبی شفه جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که زوج درمانی سیستمی- سازه گرا و آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا به طور معناداری بر افزایش رضایت زناشویی افراد گروه آزمایش اثربخش بوده اند (01/0 p< ). همچنین نتایج آزمون تعقیبی شفه نشان داد میانگین نمرات گروه آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا از گروه زوج درمانی سیستمی– سازه گرا به طور معناداری بیشتر است (001/0 p< ). نتیجه گیری : نتایج نشان داد که از بین دو رویکرد زوج درمانی سیستمی- سازه گرا و آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا، آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا در اثربخشی بر رضایت مندی زناشویی مؤثرتر از درمان سیستمی-سازه گرا است. بنابراین، آموزش الگوی ارتباطی خانواده کثرت گرا می تواند به عنوان مداخله ترجیحی جهت افزایش رضایت مندی زناشویی زنان مبتلا به سرطان سینه در مراکز مشاوره و روان درمانی در نظر گرفته شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای میزان اثربخشی مدارس هوشمند و مدارس عادی از لحاظ بعد خلاقیت در دوره متوسطه شهر اراک انجام شده است. جامعه آماری شامل 6152 نفر دانش آموز مدارس عادی و 2540 نفر دانش آموز مدارس هوشمند ، و حجم نمونه شامل 384 نفر است که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی – علی-مقایسه ای می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد است که ضریب اعتبارآن با روش آلفای کرونباخ برای بخشهای مختلف آزمون سنجش شده است. تجزیه وتحلیل داده ها با روشهای آماری، آزمونهای آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون مقایسه میانگین گروه های مستقل انجام شده است. نتایج نشان می دهدکه بین مدارس هوشمند وعادی از نظر میزان خلاقیت رابطه معنی داری وجود دارد. بین میزان خلاقیت در مدارس عادی و هوشمند بر اساس جنسیت تفاوت وجود ندارد. بین مدارس هوشمند و عادی بر اساس پایه های تحصیلی تفاوت وجود ندارد،اما بین دانش آموزان پایه سوم مدارس هوشمند و عادی تفاوت وجود دارد و نیز بین دانش آموزان پایه دوم مدارس تفاوت وجود ندارد. بین مدارس هوشمند و عادی بر اساس رشته های تحصیلی تفاوت وجود ندارد ، همچنین دربین دانش آموزان علوم انسانی و تجربی تفاوت وجود ندارد اما در بین دانش آموزان علوم ریاضی مدارس از لحاظ بعد خلاقیت تفاوت وجود دارد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مدل درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و روش کاهش فکر خطرناک بر کاهش ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی انجام شد. این مطالعه از طرح های نیمه آزمایشی با مدل پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به وسواس فکری – عملی بود که در سال 1395 به مراکز مشاوره شهرکرد مراجعه نموده بودند. از میان آنها 48 نفر به صورت نمونه گیری داوطلبانه ی مبتنی بر هدف، انتخاب و سپس در سه گروه 16نفره به صورت تصادفی گمارده شدند. مراجعان گروه اول روش درمانی کاهش فکر خطرناک و مراجعان گروه دوم روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ را به صورت انفرادی هر درمان را به مدت 10جلسه 60دقیقه ای دریافت کردند. از پرسشنامه های "اجتناب شناختی سکستون و داگاس و آلکسی تیمیا " برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی فیشر استفاده شد. یافته ها نشان داد که هر دو روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ و کاهش فکر خطرناک بر کاهش اجتناب شناختی اثربخش می باشند، اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش ناگویی خلقی بیماران وسواسی وجود دارد. بر اساس یافته های حاصل از پژوهش می توان نتیجه گرفت که روش درمانی کاهش فکر خطرناک اثربخش تر از روش درمانی رویارویی و بازداری از پاسخ بر ناگویی خلقی و اجتناب شناختی بیماران وسواسی می باشد.

الگوهای ارتباطی والدین با کودکان می تواند شخصیت فرزندان را تحت تأثیر قرار داده و باعث ایجاد ویژگی های رفتاری مثبت یا منفی شود . چگونگی برخورد والدین، اثرات طولانی بر رفتار، عملکرد، انتظارات و در نهایت بر شخصیت افراد در آینده دارد.این پژوهش با عنوان «نقش الگوهای ارتباطی والدین در میزان خلاقیت هیجانی دانش آموزان دختر پایه دوم دبیرستان» است. هدف عمده پژوهش بررسی نقش الگوهای ارتباطی والدین بر میزان خلاقیت هیجانی جامعه مورد مطالعه می باشد. ازنظرهدف کاربردی و براساس نحوه ی جمع آوری داده ها غیرآزمایشی وتوصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه ی آماری در این پژوهش دانش آموزان دختر پایه دوم، دوره دوم دبیرستان شهرکرمانشاه است. تعداد نمونه 100 نفر است که به روش خوشه ای مرحله ای انجام شد. نتایج نشان داد که الگوی ارتباطی همنوایی نقش مثبتی در میزان خلاقیت هیجانی دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها دارد، اما الگوی ارتباطی گفت و شنود در میزان خلاقیت هیجانی دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها نقش مثبتی نداشته است.

پژوهش حاضر با هدف ارائه ی مدل شایستگی دانش آموزان تربیت اسلامی، بر اساس ابعاد و مولفه های تربیت شهروندی از نظر متخصصان حوزه برنامه درسی انجام شده است، روش پژوهش کیفی و شامل تحلیل اسنادی و روش داده بنیاد است. ابزار پژوهش شامل چک لیست بررسی و همچنین مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل در بخش مطالعه ی متون از تحلیل متن کیفی به روش قیاسی – استقرایی و روش تحلیل مضمون و در بخش مصاحبه از روش تحلیل و تفسیر داده ها استفاده شد. همچنین  از روش کدگذاری استفاده شده است. واحد داده های مورد نیاز استخراج و تنوع آنها به صورت فراوانی به ثبت رسیده است. ضمناً از شاخص های آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره برداری گردیده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سه بعد دانشی، نگرشی و توانشی(مهارتی) مهم ترین ابعاد تربیت شهروندی هستند و هرکدام از این ابعاد دارای مولفه های ویژه ای است. بعد دانش دارای 16فراوانی و 28.07 درصد شامل مولفه های دانش عمومی و تخصصی، دانایی محوری، استقلال ذهنی، تفکر و تدبر و تعمق، برنامه ریزی،پرسش و پاسخ و مشارکت در بحث، توسعه علمی، ترویج دانش، توانایی محاسبات، توانایی گفتگو، سواد رسانه ای، شناخت محیط اطراف و هدف داری، بعد نگرش با 20فراوانی و 35.08 درصد فراوانی شامل: احترام به قانون و مقررات، عدالت خواهی و آزادی خواهی، توجه به فرهنگی ملی، پذیرش تنوع تفکرات، مسئولیت پذیری، صداقت، شجاعت و جسارت، ادب و نزاکت، بخشش، انصاف داشتن، دیگرخواهی، عیب پوشی، صلح طلبی، دور اندیشی، وفاداری، امنیت خواهی، خوش خلقی و خوشرویی، صمیمی بودن و داشتن مهارت همدلی، و بعد توانش با 21فراوانی و 36.84درصد فراوانی شامل: مشارکت در امور، خودکنترلی، صبر کردن، امانت داری، تعادل رفتاری، رازداری، تلاشگری، وقت شناسی، همکاری کردن، رفاه و آسایش، منظم بودن، کار گروهی، استقلال مالی، اشتغال، برقراری ارتباط، حل مساله، رعایت اصول بهداشتی،  مهارت تصمیم گیری  و معاشرت با دیگران به ترتیب کمترین و بیشترین کد مفهومی را به خود اختصاص دادند. بر اساس این مولفه ها مدل مطلوب تربیت شهروند اسلامی ارائه شده است. توجه به نتایج پژوهش آموزش و پرورش را در مسیر تربیت شهروندی دانش آموزان کمک خواهد نمود. 

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل ارتباطی بین توانمندسازی و تعهد شغلی معلمان تربیت بدنی مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه می باشد. روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است .جامعه آماری تحقیق کلیه معلمان تربیت بدنی مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه می باشد؛ که از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 90 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای دست یابی به اهداف تحقیق از دو پرسشنامه استاندارد توانمند سازی شورت و راینهارت( 1992) و پرسشنامه تعهد شغلی لینا و همکاران (2007) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شد و نتایج نشان داد که توانمندسازی برتعهد شغلی با ضریب مسیر 60/0 و مقدار ( T ) 28/23 توانمندسازی برتعهد عاطفی با ضریب مسیر 27/0 و مقدار ( T ) 88/8 توانمندسازی برتعهد هنجاری با ضریب مسیر 32/0 و مقدار ( T ) 63/8 و توانمندسازی برتعهد مستمر با ضریب مسیر 16/0 و مقدار ( T ) 63/2 تاثیردارد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش و رابطه هوش با تحول اخلاقی پسران در دوره متوسطه دوم انجام شد، جامعه ی آماری دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهر ایلام بودند که نمونه آماری 90نفری از آنها (مدارس عادی 45نفر، مدارس نمونه دولتی45) انتخاب گردید. که نمونه صورت تصادفی در شش گروه پانزده نفری انتخاب شده اند . روش پژوهش توصیفی به شیوه ی پیمایشی و از نوع همبستگی و کاربردی و از لحاظ اجرا میدانی است. ابزار پژوهش آزمون استاندارد هوش ریون (آزمون ماتریس های پیش رونده ریون فرم میانی "بزرگسالان") و آزمون استاندارد اخلاق کولبرگ است.. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات در مورد فرضیه اول رایطه بین بهره هوشی و قضاوت اخلاقی از همبستگی پیرسون استفاده شد.در مورد فرضیه دوم که بر روی سطوح نسبی و قضاوت اخلاقی است با توجه به اینکه 3گروه سنی مستقل مورد آزمون قرار گرفتند از آزمون تحلیل واریانس یک متغیری استفاده گردید.در مورد فرضیه سوم تحقیق که مقایسه بین دو گروه مستقل تیز هوش و عادی در رابطه با قضاوت اخلاقی است از آزمون T گروههای مستقل استفاده گردید. با عنایت به تحلیل داده ها درباره ی فرضیه اول می توان نتیجه گرفت که بین رشد هوش و رشد اخلاقی رابطه ای مثبت قراردارد. در فرضیه دوم فرضیه صفر رد می شود.در نتیجه فرضیه تحقیق که بیان می کند بین سطوح سنی و قضاوت اخلاقی پسران سح دبیرستان تفاوت وجود دارد رد نمی شود. فرضیه سوم بیان می کند که قضاوت اخلاقی پسران تیزهوش با پسران هوش عادی تفاوت دارد. با توجه به محاسبات انجام شده این فرضیه رد می گردد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر اجرای برنامه درسی مبتنی بر عمل فکورانه در دانشگاه فرهنگیان از منظر اساتید انجام شده است. روش پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه پژوهش کلیه اساتید دانشگاه فرهنگیان استان کرمانشاه به تعداد 168 نفر بودند که نمونه آماری به تعداد18 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، نمونه گیری تا زمان اشباع نظری ادامه یافت، روش جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که با رویکرد تحلیلی- تفسیری تجزیه و تحلیل شد، سوالات مصاحبه به صورت باز پاسخ و براساس راهنمای مصاحبه بود ، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری موضوعی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در عناصر چهارگانه اهداف، محتوا، روش تدریس و ارزشیابی چهار عامل دانش، نگرش، مهارت و امکانات از مهم ترین عوامل موثر بر اجرای برنامه درسی مبتنی بر عمل فکورانه در دانشگاه فرهنگیان هستند. همچنین نتایج نشان داد که عامل امکانات از نظر اساتید دانشگاه فرهنگیان بیشترین سهم تاثیر گذاری را به مقدار 30.379 درصد بر برنامه درسی عمل فکورانه داشته است، همچنین عامل دانش با 20.253 درصد کمترین میزان تاثیر گذاری را از نظر اساتید به خود اختصاص داده است. این نتایج حاکی از آن است که از نظر اساتید دانشگاه فرهنگیان عامل امکانات بیشتر ین تاثیر را بر برنامه درسی عمل فکورانه دارد.

اپژوهش با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های کفایت اجتماعی در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی انجام گرفته است. روش پژوهش؛توصیفی جهت مشخص نمودن مولفه ها و تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل برنامه درسی مطالعات اجتماعی است. جامعه آماری پژوهش؛ کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه های سوم، چهارم ، پنجم و ششم است. ابزار جمع آوری اطلاعات سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی است که پس از مطالعه مبانی نظری و بسترهای قانونی تهیه و تدوین شده است ،روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی و کارشناسان مربوطه تعیین گردیده است. واحد تحلیل محتوا ؛عکس،پاراگراف و تمرین بوده است. یافته ها نشان داد که:در مهارت شناحتی بیشترین تاکید در پایه پنجم به میزان 38/3 درصد وکمترین در پایه سوم با 21/3 درصد قرار داشته و میانگین کل تاکید 33/78 درصد که این میزان در سطح کم ارزیابی می شود.در مهارت هیجانی بیشترین تاکید در پایه سوم با 7/2 درصد وکمترین در پایه چهارم با 0/4 درصد بوده است و میانگین کل 2/2 درصد بوده است. در مهار ت انگیزشی،بیشترین تاکید در پایه پنجم با میزان 19/3 درصد و کمترین پایه چهارم با میزان 7/2درصد در بوده است.میانگین کل تاکید بر مولفه انگیزشی 9/6 درصد بوده است و مهارت رفتاری ؛بیشترین تاکید در پایه سوم با میزان 11 درصد و کمترین پایه پنجم با میزان 0/7قرار داشته است و میانگین کل تاکید 6/38 درصد بوده است که در هر سه مهارت،در سطح خیلی کم ارزیابی می شود.