سیدرضا صالحی امیری

مقاله حاضر درصدد طراحی الگوی سیاست گذاری های تربیتی در آموزش و پرورش کشور با تأکید بر نهاد خانواده، با استفاده از روش کیفی «داده بنیاد» مبتنی بر ابزار «مصاحبه» بوده است. جامعه هدف پژوهش، خبرگان و متخصصان در حوزه سیاست گذاری تربیتی و نیز خانواده (مشتمل بر مدیران حوزه آموزش وپرورش و نیز اساتید و مطلعین دانشگاهی در حوزه سیاست گذاری و خانواده) بوده اند که از میان آن ها 15 نفر با روش اشباع نظری و به شکل نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. یافته های این مطالعه مبیّن آن است که طراحی الگوی سیاستگذاری تربیتی با تأکید بر نهاد خانواده، مبتنی بر پدیده محوری «سیاستگذاری مشارکتی چند بعدی» در ابعاد علمی- فرایندی، فکری و مالی بوده که عواملی علّی چون «بازتعریف نقش ذینفعان در تعلیم و تربیت» و شرایطی زمینه ای چون، دگرگونی در وضعیت موجود مبتنی بر «تحولات ساختاری – تشکیلاتی نظام تربیتی»، «تصویب قوانین و مقررات مشارکت پذیری» و «هم راستایی خانواده و نظام تربیتی» بستر ساز بروز و ظهور آن می باشند که البته در این میان نباید از اثرگذاری عوامل مداخله گری چون موانع خانوادگی، فرهنگی، سیاسی و مدیریتی که عمدتاً محدود کننده مشارکت نهاد خانواده می باشند، غفلت نمود. با این وجود آنچه مسلم است آن است که اعمال «راهبردهایی مدیریتی» و نیز «پیش بینی سازوکارهای ارتباطی و تبادلی میان نهاد خانواده و نهاد آموزش و پرورش» می تواند سیاست گذاری تربیتی مشارکتی را رقم زند که پیامدهایی در سطوح سازمانی (بهبود کارکردهای نظام آموزشی) و فراسازمانی (توسعه فردی و اجتماعی) در پی خواهد داشت.

هدف اصلی این مقاله، بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در میان کارکنان مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش حاضر به لحاظ روش، از نوع توصیفی و به دلیل میدانی بودن (پهنانگر) آن پیمایشی و دهر طبقه بندی تحقیقات بر اساس هدف، از نوع پژوهش های کاربردی است. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی محتوا و با نظر اساتید راهنما و چند صاحب نظر خبره مورد تأیید قرار گرفت. برای سنجش پایایی پرسشنامه ها آلفای کرونباخ استفاده شد و برای متغیرهای مورد مطالعه با توجه به گویه های درنظر گرفته شده 87/0 که بالای 70/0 است نشان از پایایی ابزار اندازه گیری تحقیق است. یافته ها حاکی از آن است که سطح مدیریت دانش در کتابخانه ملی ضعیف ارزیابی شده است. کتابخانه ملی برای اینکه بتواند به نحو مطلوب تری از برنامه های استقرار مدیریت دانش استفاده کند و مدیریت دانش را در سازمان با موفقیت پیاده سازی کند نیاز دارد در درجه اول فرهنگ سازمانی خود را شناسایی و برنامه های مدیریت دانش را متناسب با فرهنگ سازمانی موجود اجرا کند. به عبارتی، برای اینکه مدیریت دانش در سازمان به نحو مؤثری اجرا شود، باید هماهنگی لازم با فرهنگ سازمانی موجود را داشته باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: کتابخانه ی ملی، موسسه ای آموزشی(علمی)، تحقیقاتی و خدماتی است. وظایف اصلی کتابخانه ملی مطابق بر اساسنامه ی سازمان، گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اشاعه ی آثار مکتوب و غیر مکتوب است. ضمن این که در بندهای دیگر اساسنامه، اهداف و وظایف کتابخانه ملی، به پژوهش، امور پژوهشی و خدمات پژوهشی می پردازد. در این پژوهش و با توجه به نظرات خبرگان کتابخانه ملی سعی گردیده تا برای نیل به توسعه فرهنگی، وضعیت فعلی این سازمان بررسی و الگوی مطلوبی در رسیدن به وضعیت آرمانی طراحی گردد. روش پژوهش: این تحقیق یک تحقیق عملی بوده و نوع آن کاربردی واطلاعات مورد نیاز آن به دو روش میدانی و کتابخانه ای گرداوری شده، مهم ترین ابزار استفاده شده در این تحقیق مصاحبه کتبی و شفاهی با خبرگان و کارشناسان کتابخانه ملی است. به منظور بالا بردن روایی(اعتبار) ابزار اندازه گیری، پرسشنامه به سه روش دلفی، لیکرت و باز طراحی شده است. جامعه آماری مطابق با فرمول کوکران از تعداد 30 مدیر ارشد کتابخانه ملی، به 5 مدیر ارشد جهت مصاحبه حضوری اقدام صورت گرفت. یافته ها: با توجه به اهداف توسعه فرهنگی، و جمع آوری اطلاعات از مدیران و متخصصان کتابخانه ملی، برای رسیدن به توسعه ی مطلوب در کتابخانه ملی، ابتدا شاخص های توسعه فرهنگی مشخص شد و سپس با توجه به نقاط قوت و ضعف سازمان و فرصت ها و تهدیدها، مدیریت استراتژیک فرهنگی به کار گرفته شود . نتیجه گیری: با توجه به نظر مدیران ارشد کتابخانه ملی خصوصا رییس سازمان مربوطه جناب آقای دکتر صالحی امیری، شناسایی منابع کسری (کتاب های تاریخی که در کتابخانه های سایر کشورها نگهداری می شود)و هم چنین تبادل و تکمیل منابع و دیجیتال سازی منابع، از اقدامات اساسی برای دستیابی به توسعه فرهنگی است.  

مقدمه و هدف پژوهش: هویت فرهنگی یکی از مهم ترین شاخص های  فرهنگی هر جامعه ای می باشد و نسبت تعهد و تعلق افراد به فرهنگ خود می تواند میزان کیفیت کاری را تعیین کند و بر آن اثر بگذارد. کیفیت زندگی کاری درون سازمان از طریق اندازه گیری رضایت، غیبت کم؛ و انگیزه بالا در کارکنان برآورد می شود. یکی از آفت های مهم مدیریت، بی توجهی به کیفیت زندگی کاری کارکنان سازمان می باشد. این بی توجهی، اثر بخشی و کارایی سازمان را به شدت کاهش می دهد. به دلیل ع دم شناخت مدیران سازمان از کیفیت زندگی کاری، این مقوله، تناسب و اندازه های واقعی خود را در سازمان ها از دست داده است.  بدین ترتیب با توجه به اهمیت نقش کیفیت زندگی کاری در عملکرد کارکنان، هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط میان کیفیت زندگی کاری و هویت فرهنگی در زنان سرپرست خانوار می باشد روش پژوهش: این تحقیق از نوع  توصیفی-پیمایشی است  و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. جامعه آماری این پزوهش شامل 109 نفر از زنان سرپرست خانوار است. شرکت کنندگان ترکیبی از پرسشنامه های استاندارد اصلاح شده مربوط به کیفیت زندگی کاری و هویت فرهنگی را پر نمودند. یافته ها: ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان بیشتر فرایند های کیفیت زندگی کاری و هویت فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد  و رگرسیون گام به گام هم نشان داد که از میان همه متغییر ها، سه متعییر محیط ایمن ، توسعه قابلیت، قانون گرایی رابطه مهمتری با هویت فرهنگی دارند. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که  هرچه تعهد و تعلق فرهنگی در زنان سرپرست خانوار بیشتر باشد، تحمل مشکلات محل کار  و ناعدالتی های حاصل از نابرابری های جنسیتی برای زنان سرپرست خانوار راحت تر می شود. همچنین افزایش تعلق فرهنگی یعنی احترام گذاشتن  و اهمیت دادن به فرهنگ یکپارچه کشوری به قانون گرایی بیشتر منجر می گردد.

مقدمه و هدف پژوهش: در پژوهش حاضر برای هویت فرهنگی 7 شاخص اصلی در نظر گرفته شده است شاخص های انتخابی شامل، باورهای مذهبی، ارزش ها، هنجارها، اسطوره ها، نمادها، میراث فرهنگی و موقعیت جغرافیایی ویژه ایران هستند. روش پژوهش: با توجه به موضوع پژوهش روش تحقیق حاضر بر اساس روش تحلیل محتوا و توصیف اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه می باشد. همچنین نوع پژوهش نیز کاربردی است. یافته ها و نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که درمحتوای فعالیت های فرهنگی کانون به باورهای مذهبی، ارزش های فرهنگی اسطوره ها، میراث فرهنگی، نمادهای فرهنگی، هنجارهای فرهنگی، جغرافیای ایران، باورهای مذهبی، ارزش های فرهنگی، اسطوره ها، میراث فرهنگی، نمادهای فرهنگی، هنجارهای فرهنگی، جغرافیای ایران پرداخته شده است. همچنین در محتوای قصه های ایرانی و اسلامی به باورهای مذهبی، ارزش های فرهنگی، اسطوره ها، میراث فرهنگی، نمادهای فرهنگی، هنجارهای فرهنگی، جغرافیای ایران پرداخته شده است. با توجه به میزان تفاوت نظر پاسخ دهندگان، اندازه جامعه که مرکب از مدیر، کارشناسان ومربیان فرهنگی و هنری و ادبی هستند بالغ بر226 نفر می شوند که باتوجه به تعداد کم این جامعه حجم نمونه و جامعه یکسان گردیده است و پرسشنامه در بین آنان توزیع گردید که از این تعداد 162 پرسشنامه به محقق عودت داده شد.  

مقدمه و هدف پژوهش: کمیته امداد امام خمینی (ره) در اهداف فرهنگی خود به منظور زدودن فقر فرهنگی از خانواده های تحت حمایت و کاهش آثار فرهنگی فقر در جامعه مورد حمایت سال هاست آموزش مهارت های زندگی برای سالم سازی خانواده ها را با اجرای طرح آموزش خانواده جزء برنامه های مهم فرهنگی خود قرار داده است. پژوهش حاضر بر اساس این فرضیه اصلی که طرح آموزش خانواده کمیته امداد امام خمینی (ره) تأثیر بسزایی در توانمندسازی فکری، فرهنگی و معنوی خانواده ها داشته، انجام شده است. روش پژوهش: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ میزان و درجه کنترل، میدانی و از لحاظ نحوه جمع آوری اطلاعات نیز از نوع تحقیقات توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 822 خانوارهای تحت حمایت عضو طرح نظام جامع آموزشی تربیتی خانواده کمیته امداد امام خمینی (ره) استان البرز بود که با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب و تصادفی 120 نفر از خانواده ها به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: نتیجه بدست آمده از تحقیق نشان دهنده تأثیرگذاری بالای طرح نظام جامع آموزشی و تربیتی خانواده اجراشده در کمیته امداد امام خمینی (ره) استان البرز بر توانمندسازی و ارتقاء سطح آگاهی ها و توانایی های سرپرست و سایر اعضاء خانواده های تحت حمایت است و در ترتیب تأثیرگذاری ابعاد آموزشی دینی (بالا)، رفتاری (بالا)، تحصیلی (متوسط)، اقتصادی (متوسط)، فرهنگی (متوسط) و در آخر بهداشتی (پایین)، ارزیابی گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصله از فرضیه های فرعی تحقیق نیز نشان می دهد که آموزش های انجام شده در بعد دینی طرح تأثیر بالایی در توانمندسازی و افزایش نگرش دینی و اعتقادی خانواده ها داشته و این بعد آموزشی جهت دهنده سایر ابعاد است.

مقدمه و هدف پژوهش: پرسش از کیستی و هویت افراد و ملت ها از دغدغه های فکری بشر در طول تاریخ بوده است. در عصر جهانی شدن و ارتباطات تاکید بر هویت ملی و دینی اهمیت ویژه ای دارد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر نقش خانواده در حفظ هویت ملی و دینی جوانان در جامعه مورد مطالعه و در سال 1390 می باشد. روش پژوهش: با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مقاله، تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی و علّی-مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل جوانان 25-18 ساله منطقه 1 و 5 شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی، نمونه ای به حجم 71 نفر انتخاب شد و با بهره گیری از تکنیک پرسشنامه هویت ملی و دینی و استفاده از روش های آماری تحلیل همبستگی و رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر، نتایج حاصل از پرسشنامه ها، بررسی شدند و هویت مطرح شده با ویژگی های فردی و خانوادگی آنان در ارتباط قرار داده شد. یافته ها:.با توجه به یافته های حاصل از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، می توان گفت در سطح معنی داری 05/0 ارتباط بین هویت ملی و دینی تأیید شده و مقدار ضریب همبستگی بین این دو متغیر 40 /0 شده است همچنین با توجه به یافته های حاصل از تحلیل مسیر می توان گفت تأثیر متغیر پایبندی ملی والدین بر هویت ملی تأیید میشود که دارای ضریب استاندارد 22/0 می باشدونیز تأثیر متغیر عملکرد آموزشی دینی والدین بر هویت دینی تأیید شده و این متغیر دارای ضریب استاندارد 42/0 می باشد. نتیجه گیری: بین هویت ملی و دینی جوانان ارتباط معنی دار و مستقیم وجود دارد. عملکرد آموزشی والدین در زمینه مسائل دینی تأثیر مستقیم و معنی دار بر هویت دینی جوانان دارد. پایبندی خانواده ه ها به مسائل ملی تأثیر مستقیم و معنی دار بر هویت ملی جوانان دارد. پایبندی خانواده ها به مسائل دینی، تأثیر مستقیم و معنی دار بر هویت ملی جوانان دارد.

این پژوهش سعی دارد تا به بررسی جایگاه یونسکو در توسعه و برنامه ریزی فرهنگی ایران بپردازد . در این راستا نخست ، فرهنگ و توسعه ر ا از دیدگاه یونسکو مورد بررسی قرار داده و در ادامه ضمن بررسی نظریه های   توسعه، به معرفی توسعه پایدار انسانی پرداخته است و برای بررسی فعالیت های یونسکو، با مبنا قراردادن چهار   هدف توسعه فرهنگی یونسکو به بررسی میراث فرهنگی ایران پرداخته است و سپس به توصیف اهداف و سوالات   پژوهش پرداخته و نتایج مربوط به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه های توزیع شده در میان نخبگانی   که با یونسکو در ارتباط بودند، تشریح گردید     . حاصل نتایج این پژوهش نشان می دهد که یونسکو نقش موثری در حفظ، اشاعه و احیاء میراث فرهنگی مادی ایران و تبادل فرهنگی ایران با سایر کشور ها و احیاء هویت فرهنگی   ایران داشته است       .  

این مقاله با هدف بررسی میزان نقش آفرینی آموزش فعالیت های فرهنگی در ارتقای سطح خلاقیت نوجوانان مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در حوزه مدیریت استان تهران و تحلیل محتوای تس تهای خلاقیت دو گروه نوجوانان عضو مراکز کانون و نوجوانان غیر عضو کانون پرداخته است. این فعالیت های فرهنگی مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران با ارتقای سطح خلاقیت نوجوانان رابطه وجود دارد و نوجوانانی که به طور مداوم در این فعالیت ها شرکت داشته اند، نسبت به نوجوانانی که در این فعالیت ها شرکت نداشته اند از خلاقیت بالاتری برخوردارند.