حسن رضایی هفتادر

حسن رضایی هفتادر

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران.

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۶۲ مورد.
۴۱.

نقد آرا خاورشناسان درباره عصمت پیامبر (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عصمت واکر پیامبر (ص) خاورشناسان شرک شمعون

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی عصمت و معانی آن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی گروه های ویژه اسلام پژوهی، حوزه ها و مراکز اسلامی
تعداد بازدید : ۱۸۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۱۴
عصمت پیامبر، همچون سایر مباحث کلامی و اعتقادی، با پیدایش علم کلام رونق بیشتری یافت و موشکافی های دقیق تری در آن انجام گرفت و فرق گوناگون کلامی، هریک، درباب محدوده عصمت، نظرات مختلفی ارائه دادند. علاوه بر آیات قرآنی که تصریح به عصمت انبیا، به ویژه رسول گرامی اسلام(ص) دارند، روایات و قضایای تاریخی بسیاری حاکی از اعتقاد مسلمانان اولیه اسلام به عصمت انبیا و اصل اعتقاد به آن می باشد. مستمسک نویسندگان مدخل های عصمت در دائرة المعارف های قرآن و اسلام، ازجمله سام شمعون، پول واکر و جفری روایاتی است که عصمت پیامبر را زیرسؤال می برد. در این پژوهش با استناد به ادله کلامی، عقلی، تاریخی و فلسفی ادعاهای مستشرقین در زمینه عصمت پیامبر اسلام(ص) پاسخ داده می شود. علت استناد آنها به این روایات و ظواهر آیات ناشی از عدم تسلط آنها به علوم دینی و قواعد استنباط آموزه های اسلامی است. اطلاع ناقص از تاریخ نگاری اسلامی، قواعد تفسیری، اصول فلسفی و کلامی و فرهنگ اسلامی و قیاس آموزه های اسلامی با مسیحیت باعث سوء برداشت خاورشناسان شده است.
۴۲.

نقد نظر اتان کلبرگ در تحریف قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحریف شیعه امامیه جمع آوری قرآن اتان کلبرگ کتابتِ آیات قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۶ تعداد دانلود : ۸۰۷
اتان کلبرگ، مستشرق و شیعه شناس یهودی، وقوع تحریف در متون مقدس، از جمله قرآن را امری ضروری می شمارد. از دیدگاه او برخی آیات خود قرآن نیز این نکته را تأیید می کنند. تاریخچه قرآن و زمان کتابت کامل متن آن دلیل دیگر اوست. به نظر وی جهت گیری روایات برای اثبات کتابت قرآن در عصر ابوبکر برای فرار از مسأله تحریف قرآن است. کلبرگ با استناد به روایات و ابهام معنایی برخی از واژه گان قرآن درصدد اثبات جمع دیرهنگام و در نتیجه تحریف قرآن برآمده است. او اعتقاد شیعه امامیه به تحریف قرآن را تا عصر آل بویه می داند. پژوهش حاضر به نقل آراء مذکور و نقد آنها پرداخته تا مصونیت قرآن از تحریف را اثبات کند.
۴۳.

بررسی آرای ریچارد مارتین دربارة تجسیم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تشبیه شیعه معتزله اهل حدیث تجسیم ریچارد مارتین صفات الهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات تاریخ فلسفه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام خداشناسی صفات و اسماء خدا
تعداد بازدید : ۱۴۰۴ تعداد دانلود : ۶۱۷
شناخت دقیق آرای خاورشناسان دربارة معارف اسلامی و نقد علمی دیدگاه های آنان برای ما مسلمانان ضرورتی انکارناپذیر است. به همین منظور راقمان این سطور در مقالة حاضر تلاش کرده اند تا به بررسی آرای مارتین دربارة تجسیم بپردازند. روش تحقیق در این پژوهش مطالعة کتابخانه ای و رویکرد آن تحلیلی- انتقادی است. این بدان معنا نیست که از روش های توصیفی استفاده نشده است. اگرچه بررسی دیدگاه های مارتین در خصوص تجسیم مرکز توجه و تحلیل بوده، جهت تکمیل این تحقیق، در مواقع مورد نیاز از نظرهای عالمان مسلمان استفاده شده است. به نظر مارتین اعتقاد به جسمانیت خدا در بعضی فرقه های اسلامی، از برداشت های ظاهری از توصیف های قرآنی مبنی بر جسم داشتن خداوند ناشی شده است. وی سابقة طرح بحث در مورد صفات الهی را در خلال ربع دوم قرن دوم هجری می داند. بررسی آرای مارتین دربارة تجسیم، گویای تتبع بسیار وی در منابع اسلامی است، اما اشتباه های غیرقابل اغماضی که از او سرزده نشان می دهد که وی به همة منابع معتبر اسلامی مربوط به تجسیم به ویژه منابع شیعی دسترسی یا اشراف نداشته است. مارتین به دلیل مراجعة یک سویه به منابع اهل سنت از پرداختن به نظرات مکتب اهل بیت در خصوص تجسیم غافل شده است.
۴۴.

گونه شناسی و اعتبارسنجی طیف های اخلاقی در جامعه دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایمان عصیان اخلاق اجتماعی کفر نفاق طیف های اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۹ تعداد دانلود : ۷۵۱
در یک نگاه جامعه شناختی، اخلاق اجتماعی آن دسته از منش ها و رفتارهایی است که در تعاملات اجتماعی به منصه ظهور و بروز می رسد و چهره و نمای فرهنگی و اخلاقی جامعه را به تصویر می کشد. حسب بررسی نویسنده طیف ها و لایه های اخلاقی در یک جامعه و شاخصه های آنها در قالب مدلی ارائه می شود که در آن چهار طیف و منطقه اخلاقی وجود داشته و تمامی گونه های اخلاقی موجود در جامعه را در خود جای می دهد: 1. ایمان اخلاقی، 2. عصیان اخلاقی، 3. کفر اخلاقی، 4. نفاق اخلاقی. این چهار حوزه اخلاقی براساس دو محور 1. عقیده و پذیرش، 2. رفتار و گفتار شکل می گیرد که محور عقیده و پذیرش (محور عمودی مدل) در دو جهت ایجابی (بخش بالایی) و سلبی (بخش پایینی) قابل توسعه و تشدید بوده و محور رفتار و گفتار (محور افقی مدل) نیز در دو جهت ایجابی (سمت راست) و سلبی (سمت چپ) توسعه پذیر است. تحلیل و تجزیه این مدل، در بردارنده نکات جامعه شناختی و روان شناختی دیگر است که در مقاله بدان پرداخته شده است.
۴۵.

هویت معرفتی اخلاق دینی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

۵۲.

هنر، معماری و قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۱۶
مقالە «هنر،معماری و قرآن»تالیف اُلگ گرابار است که در آن ابتدا به بررسی اشارات مستقیم و غیرمستقیم آیات قرآن به هنر و معماری پرداخته شده،آن گاه موضوع تاثیر و کاربرد قرآن در هنر و معماری تجزیه و تحلیل می شود و در این باره به برخی از کتیبه ها و بناها و مشخصات آنها اشاره می شود.در پایان نگارنده مطالبی درباره استفاده از دستاوردهای هنری در تزئین قرآن به رشته تحریر در می آورد.
۵۳.

رایانه ها و قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۵۱۳
تعالیم هدایت بخش قرآن ـ که چون شمعی فروزان فرا روی انسان هاست ـ از صدر اسلام تا کنون،موردتوجه محققان علوم قرآنی قرار گرفته است.آنان،حاصل پژوهش ها و تدبرخود در این کتاب آسمانی را در قالب کتاب ها و دایره المعارف ها به جهان علم عرضه کرده اند.از جمله آن ها دایره المعارف قرآن است که سه جلد آن تا کنون ازسوی انتشارات بریل،در شهر لیدن (هلند )چاپ شده است. سرویراستار و پایه گذار این دایره المعارف،خانم جین دمن استاد تاریخ و ادبیات دانشگاه جرج تاون آمریکاست.وی می گوید هدف از تالیف دایره المعارف یاد شده،ارائه مجموعه گسترده ای از پژوهش های قرآنی برای متخصصان است.از نویسندگان معروفی که در دایره المعارف قرآن دارای مقاله هستند می توان به آندرو ریپین، از دانشگاه ویکتوریا(کانادا)و نصر حامد ابوزید،قرآن پژوه مشهور مصری،از دانشگاه لیدن(هلند)اشاره کرد. بررسی مقالات دایره المعارف بالا،نشان می دهد که هیئت تحریریه آن سعی نموده اند،تا حد امکان موضوعات تازه ای را ـ که به نوعی با قرآن مرتبط است ـ مطرح کرده و در شرح و بسط آن،مطالبی را به رشته تحریر در آورند.از جمله آن ها مقاله رایانه ها و قرآن بوده که ترجمه آن،در این نوشتار ارائه خواهد شد.امید است ترجمه این گونه آثار،گامی باشد در جهت آشنایی با تحقیقات قرآن پژوهان و اسلام شناسان غربی.
۵۷.

تحلیل و نقد آرای جان برتن درباره تدوین قرآن

کلید واژه ها: نسخ جمع قرآن ف‍ق‍ی‍ه‍ان جان برتن مصاحف صحابه قرائت قرآن مطالعات قرآنی مستشرقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹۷ تعداد دانلود : ۱۲۰۴
جان برتن، قرآن پژوه انگلیسی معتقد است که: قرآنی که امروزه در دستان ماست، در عصر پیامبر(ص) و توسط آن حضرت گردآوری شده است. مسئلة نسخ و مصاحف صحابه، علل حذف نقش پیامبر(ص) از عرصة جمع آوری قرآن هستند. موضوعات نسخ تلاوت و حکم، نسخ تلاوت و بقای حکم و اختلاف قرائات مصاحف صحابه فاقد واقعیت خارجی بوده و ساختة اذهان فقیهانی است که در مناظرات خود با دیگر فقیهان، سعی کردند با تمسک به آنها آن دسته از احکام فقهی خود را که مستند آنها در نصوص مصحف فعلی وجود نداشت، مستند به قرآن نمایند. اگر پیامبر اسلام(ص) ، آیات قرآنی را در قالب مصحفی گردآوری کرده باشد، دیگر، فقیهان مذکور نمی توانستند سخن از اختلاف قرائات مصاحف صحابه و حذف نصوصی از مصحف فعلی در قالب دو شکل نسخ تلاوت به میان آورند. آنان چارة کار را در آن دیدند که با جعل روایاتی، نقش پیامبر(ص) را از عرصة جمع آوری قرآن حذف کنند و گردآوری آن را به دوران پس از حیات ایشان منتقل کنند. علی رغم نکات مثبتی که در نظریة برتن وجود دارد، نقدهای اساسی نیز بر برخی از ارکان نظریه او وارد است

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان