لیلا مصلحی

معلمان تربیت بدنی در مدارس از اجزای مهم اجرای تربیت و آموزش در قالب فعالیت جسمانی هستند که برای رسیدن به اهداف آموزشی، لزوم انجام اقدامات موثر در راستای توسعه حرفه ای آن ها در دوران دانشجویی در دانشگاه فرهنگیان وجود دارد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل کیفی توسعه حرفه ای دانشجو معلمان رشته تربیت بدنی انجام پذیرفت. این پژوهش از نوع تحقیق کیفی با ماهیت اکتشافی بنیادی است. مشارکت کنندگان در این پژوهش اساتید هیئت علمی رشته تربیت بدنی دانشگاه های فرهنگیان کشور بودند. نمونه گیری در این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و با روش گلوله برفی انجام پذیرفت که در این ارتباط پس از انجام 11 مصاحبه اشباع نظری حاصل شد. داده های حاصل از مصاحبه ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل گردید که به ترتیب 77 مفهوم، 34 مقوله و 15 قضیه تعیین گردید. بر اساس نتایج به دست آمده عوامل علی (عوامل مرتبط با اساتید، عوامل مرتبط با امکانات و تسهیلات و عوامل مدیریتی)، عوامل زمینه ای (ویژگی های فردی دانشجویان، سطح کیفی دانشجویان از منظر دانش علمی و مهارت عملی) و عوامل مداخله گر (محدودیت های اقتصادی، عوامل نگرشی) شناسایی و در نهایت راهبردها و پیامدهای توسعه حرفه ای دانشجو معلمان رشته تربیت-بدنی ارائه گردید.

اهمیت تدریس و نقش زیربنایی آن در دستیابی به اهداف آموزشی و تأکید بر تدریس مؤثر به صورتی که بتواند دستیابی به اهداف دانشگاه را فراهم کند، مسلم و بدیهی است. بنابراین، در پژوهش حاضر شاخص های تدریس اثربخش اساتید رشته تربیت بدنی در دروس عملی شناسایی و از دیدگاه دانشجویان اولویت بندی گردید. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان رشته تربیت بدنی دانشگاه فرهنگیان اصفهان و برابر با 185 نفر بود. نمونه آماری برابر با جامعه و به صورت کل شمار انتخاب شد. شاخص های تدریس اثربخش در ابتدا بر اساس مطالعات کتابخانه ای، سپس، بر اساس نظرات اساتید خبره و با استفاده از روش دلفی شناسایی و پرسشنامه پژوهش بر این مبنا طراحی شد. روایی محتوا و صوری پرسشنامه براساس نظرهای اساتید و پایایی از طریق آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، آزمون تی تک نمونه و فریدمن استفاده شد. بر اساس نتایج روش دلفی، عوامل مؤثر بر تدریس اثربخش در 6 مقوله کلی شامل مهارت های آموزشی، تجربه، مهارت های ارتباطی، ویژگی های شخصیتی، رعایت قوانین و اصول آموزشی و ارزشیابی قابل بررسی می باشند. اولویت بندی کلی شاخص ها در سطح معناداری 05 / 0> Pنشان داد، از دیدگاه دانشجویان شاخص مهارت های ارتباطی استاد اولویت بالاتری نسبت به دیگر شاخص ها دارد.

معیار تعیین جایگاه و اقتدار جهانی و اساس توسعه کشورها بر میزان تولید علم و دستاوردهای پژوهشی هر کشور تکیه دارد و این امر با توجه به کارکردهای متنوع علوم ورزشی در سطح فرد و جامعه، از اهمیتی دوچندان برخوردار است؛ ازاین رو هدف از پژوهش حاضر تدوین الگوی پارادایمی ارتقای جایگاه علوم ورزشی ایران در میان دیگر کشورها بوده است. این پژوهش از نوع تحقیق کیفی با ماهیت اکتشافی بنیادی بود که با استفاده از رهیافت نظام مند اشتراوس و کوربین انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را متخصصان برجسته کشور در حوزه علوم ورزشی تشکیل دادند و مشارکت کنندگان در پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. 10 مصاحبه عمیق به صورت نیمه ساختاریافته انجام گرفت و داده های حاصل از مصاحبه ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه وتحلیل شد که به ترتیب 71 مفهوم، 36 مقوله و 16 قضیه تعیین شد. براساس نتایج، حمایت از سازمان های دانش بنیان، مدیریت دانش افراد در حوزه تحقیقات و عملیات، همکاری و همراستایی فعالیت های علمی ورزشی میان دانشگاه و دیگر سازمان های مرتبط، توسعه ارتباطات علمی و گسترش فرهنگ و انگیزه پژوهش در حوزه علوم ورزشی به عنوان راهبردهای مؤثر در این زمینه معرفی شد. در همین زمینه بهبود و توسعه تعاملات علمی ایران در حوزه علوم ورزشی در سطح بین الملل، ارتقای سطح علمی مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی، توسعه صنعت ورزش و ارتقای عملکرد جامعه ورزش کشور پیامدهای اجرای راهبردها در این پژوهش است.

یکی از راه های رسیدن به موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش، داشتن یک راهبرد مناسب، روشن و برنامه ریزی شده است؛ اما برای انتخاب راهبرد مناسب، عوامل سازمانی زیادی باید مورد توجه قرار بگیرد و از طرفی وضعیت فرآیندهای خلق و انتشار دانش، تأثیر مستقیمی بر راهبرد انتخابی دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبرد مدیریت دانش با بهره گیری از رویکرد پویا در وزارت ورزش و جوانان انجام گردید. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل دو بخش بود. بخش اول شامل مدیران و مشاوران خبره وزارت ورزش و جوانان آگاه به حوزه مدیریت دانش و بخش دوم شامل معاونین مدیرکل، رؤسای گروه و رؤسای ادارات در این وزارتخانه بود. نمونه آماری در بخش اول به شیوه هدفمند و در بخش دوم به شیوه کل شمار گزینش شد. در اولین گام، محدوده کلان راهبرد مدیریت دانش در طیفی از سیستم محور تا انسان محور مشخص شد. در گام بعدی وضعیت فرآیندهای مدیریت دانش بر اساس مدل نوناکا و تاکوچی ارزیابی گردید و در نهایت راهبرد نهایی، با هدف ایجاد تعادل بین دانش پنهان و آشکار انتخاب شد. از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون کالموگروف اسمیرنف و تی تک نمونه ای جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، راهبرد سیستم محور به عنوان راهبرد اصلی و فرآیندهای درونی سازی و برونی سازی به عنوان فرآیندهای دارای اولویت شناسایی گردید. در نتیجه تمرکز بر راهبردهای مبتنی بر سیستم های اطلاعاتی با هدف تقویت تبدیل دانش آشکار به پنهان و بالعکس در وزارت ورزش و جوانان، امری ضروری است

زمینه و هدف: رفتارهای خشونت آمیز بین طرفداران تیم های فوتبال از مهم ترین کج روی ها و نابهنجاری هایی بوده است که در طی سالیان گذشته تا به امروز در میادین ورزشی رخ داده است. هدف از پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی راهکارهای پیشگیری از جرائم ناشی از خشونت تماشاگران فوتبال بود. روش شناسی: این پژوهش از لحاظ نوع، توصیفی و از لحاظ هدف، کاربردی است. راهکارها به دو دسته کلی وضعی و اجتماعی تقسیم بندی شد. مؤلفه های وضعی بر اساس مدل کلارک (2005) و مؤلفه های اجتماعی بر اساس مدل شاو و مکی (1992) طبقه بندی و پرسشنامه پژوهش بر این اساس طراحی گردید. آلفای کرونباخ کلی پرسشنامه 90/0 بود که نشان دهنده انسجام درونی مناسب پرسشنامه است و همچنین بر اساس تحلیل عاملی تأییدی، روایی پرسشنامه نیز تعیین گردید. جامعه آماری شامل مدیران ورزشی و اساتید هیئت علمی آگاه به حیطه پژوهش بود که از تمام جامعه آماری به صورت هدفمند و موارد در دسترس برابر با 117 نفر شامل 82 مدیر ورزشی و 35 عضو هیئت علمی، استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده گردید. یافته ها: در اولویت بندی کلی، مؤلفه وضعی افزایش دشواری ارتکاب جرم با میانگین رتبه 71/4 در رتبه اول، مؤلفه اجتماعی بهبود امکانات رفاهی با میانگین رتبه 67/4 در رتبه دوم قرار گرفت و دو مؤلفه وضعی افزایش خطر و عدم تحریک ارتکاب جرم به ترتیب با میانگین رتبه 26/4 و 07/4 در رتبه های سوم و چهارم قرار گرفتند. نتیجه گیری: در جهت اجرای راهکارهای پیشگیرانه باید ترکیبی از راهکارهای وضعی و اجتماعی، با تأکید بر راهکارهای وضعی بکار گرفته شود. برای دستیابی به نتایج مطلوب در مورد راهکارهای وضعی، افزایش دشواری ارتکاب جرم و در مورد راهکارهای اجتماعی، بهبود امکانات رفاهی باید در اولویت اقدامات قرار گیرد. 

هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه ها و شاخص های ارزشیابی استادان تربیت بدنی عمومی بود. جامعة آماری پژوهش، تمام دانشجویان دانشگاه اصفهان (12567=N) را شامل گردید که بر اساس جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 375 نفر محاسبه و نمونة آماری نیز به صورت تصادفی طبقه ای بر اساس جنسیت گزینش شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامة محقق ساخته ای که از طریق مطالعات کتابخانه ای و بهره گیری از نظرات پنج تن از استادان مدیریت ورزشی با استفاده از تکنیک دلفی استفاده شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات خبرگان، و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیه وتحلیل داده های حاصل از جمع آوری پرسشنامه ها از آزمون بارتلت و تحلیل عاملی تأییدی مرتبة دوم استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل عاملی تأییدی بیانگر برازش مطلوب مدل بود و در نهایت، مدل ارزشیابی استادان تربیت بدنی عمومی در قالب 34 شاخص و پنج مؤلفة مهارت های تدریس (چهارده شاخص)، مهارت های ارتباطی (پنج شاخص)، مهارت های فردی (چهار شاخص)، اصول و قوانین آموزشی (چهار شاخص) و نظارت و ارزشیابی (هفت شاخص) طراحی گردید. مدل نهایی در قالب مؤلفه ها و شاخص های ارائه شده می تواند به عنوان یک ابزار دانشجومحور جامع، پایا و روا، برای ارزیابی عملکرد استادان تربیت بدنی عمومی در مراکز آموزش عالی به کار رود.