از خداانگاری امامان (ع) تا خداباوری نظام مند (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

             حدیث «النّاسُ عَبِیدٌ لَنا…» از جمله روایاتی است که توسط امام رضا7 به منظور مقابله با انحراف عقاید بیان گردیده و پژوهش حاضر درصدد است با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سندی و محتوایی آن بپردازد. در ابتدا، افراد موجود در اسنادِ حدیث، بررسی رجالی شده اند؛ سپس با تاکید بر اختلاف در معنای واژه «عبید» و شرایط سیاسی و اجتماعی دوران امام رضا7، دو رویکرد «نگرش خداانگارانه به امامان:» و «نگرش تحقیرگرایانه» به عنوان اهدافی که حضرت درصدد نفی آنها بوده، ترسیم و تبیین شده اند. در انتها نیز تبیین صحیح حدیث در قالب «نگرش واسطه هدایت بودن امامان:» ارائه شده است که بر اساس آن، از آنجا که در تفکر شیعی، امامان: پس از پیامبران: عهده دار هدایت موجودات هستند و جهت ایفای این نقش خطیر از موهبت الهی «عصمت» بهره مند شده اند، تبعیت از ایشان واجب خواهد بود.