الهام موسویان

الهام موسویان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

مروری نظری بر مفهوم سائق مرگ در نظریه های روان کاوی از فروید تا امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ اسفند ۱۴۰۲ شماره ۱۲ (پیاپی ۹۳) 43 - 54

کلید واژه ها: سائق مرگ فروید نظریه روان کاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۳۲
فروید به دنبال درک این موضوع بود که چرا مردم به تکرار تجربیات دردناک یا تروماتیک تمایل دارند، زیرا این رفتار با «اصل لذت» در تضاد است. او در پی حل این تناقض، ایده ی سائق مرگ را در مقاله «فراسوی اصل لذت» بیان کرد. هیچ مفهوم فرویدی دیگری به اندازه ی ایده ی سائق مرگ محل مناقشه نبوده است. سائق مرگ نقطه ی مرجع ضروری برای تفکر بسیاری از تحلیلگران در مورد پدیده های مخرب و مرگباری است که در اتاق درمان و ورای آن با آن ها مواجه می شوند. با توجه به ارتباط سائق مرگ با بسیاری از آسیب شناسی های روانی هدف از پژوهش حاضر مروری نظری بر مفهوم سائق مرگ از منظر رویکردهای روان کاوانه و بررسی دلالت های درمانی آن است. در همین راستا در این مقاله ابتدا تعریف و کارکرد سائق مرگ از منظر فروید و کلاین و مقایسه نظری این دو دیدگاه با هم مطرح شده است و سپس به بررسی مفهوم سائق مرگ از منظر روان شناسی ایگو، روان کاوی فرانسه و سایر رویکردهای روان کاوی معاصر پرداخته می شود. یافته ها حاکی از آن است که در اختلالاتی نظیر اختلال شخصیت مرزی و خودشیفته پرخاشگری و خودویرانگری از ویژگی های بارز این اختلالات است، اما معمولاً این تمایلات از نگاه درمانگران پنهان هستند و قادر به تشخیص سریع آن ها نیستند و مهم تر از هر چیز، مقاومت خود درمانگر می تواند به تفسیر نادرستی منجر شود و رضایت حاصل از خودتخریبی را نادیده گیرد. در همین راستا نکات درمانی مهم در جهت تشحیص سریع و درمان این تمایلات خودتخریبگر مطرح شده است.
۲.

بررسی اثربخشی درمان التقاطی تنظیم هیجان پویشی-تجربی و شفقت خود بهوشیارانه با تمرکز بر شرم نهادینه بر افسردگی درون فکنی شده و اتکایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 16 - 30

کلید واژه ها: افسردگی تنظیم هیجان پویشی تجربه ای شفقت خود بهوشیارانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۵
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان التقاطی تنظیم هیجان پویشی تجربی و شفقت خود بهوشیارانه بر کاهش شرم نهادینه، افزایش شفقت خود، افزایش قاطعیت و کاهش شدت افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی درون فکنی شده و اتکایی در مقایسه با گروه کنترل بوده است. این پژوهش در چهارچوب یک طرح تک موردی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل و با پیگیری 45 روزه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه افرادی است که تشخیص اختلال افسردگی را در سال 1399 در مرکز مشاوره و کلینیک روان درمانی دانشگاه شیراز دریافت کرده و با توجه ملاک های رد و شمول 9 نفر به عنوان گروه نمونه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. گروه های آزمایش به مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای تحت درمان التقاطی قرار گرفت. داده ها به روش نموداری، تعیین اندازه اثر و معنی داری بالینی مورد تحلیل قرار گرفتند. اندازه اثر تغییرات حاصل از مداخلات درمانی در تمامی متغیرهای پژوهش در دو گروه آزمایش در مرحله پس آزمون و پیگیری در مقایسه با پیش آزمون بزرگ (بیشتر از 5/.) و در گروه کنترل کوچک (کمتر از 2/0) بوده است، همچنین یافته های پژوهش حاکی از معنی داری بالینی تاثیر درمان التقاطی بر شدت افسردگی، شرم نهادینه، قاطعیت و شفقت خود در دو گروه بیماران افسرده درون فکنی شده و اتکایی در مقایسه با گروه کنترل بود. بر اساس یافته ها درمان التقاطی می تواند به عنوان یک روش مداخله ای نوین در کاهش شدت افسردگی درون فکنی شده و اتکایی به کار رود.
۳.

عاطفه از منظر نظریه های روان کاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ آبان ۱۴۰۲ شماره ۸ (پیاپی ۸۹) ۸۶-۷۵

کلید واژه ها: احساس عاطفه نظریه های روان کاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۹۸
برقراری ارتباط در نهاد ما سرشته شده است که به واسطه عواطف میسر می شود. مغز، جسم و ذهن ما از عواطفی که به آن ها جان می بخشند جدا نیستند. عاطفه یکی از مفاهیم محوری در حوزه نظریه و کاربرد رشته روان کاوی و همچنین روان شناسی است. اهمیت این مفهوم چه به لحاظ بالینی و چه نظری موجب شده است تا همه مکاتب روان کاوی و روانشناسی نظریه خاص خود را از عاطفه ارائه دهند. با توجه به تأثیر فراگیر نظریه های روان کاوی در مورد عاطفه در روان شناسی، بررسی مفهوم عاطفه از منظر رویکردهای روا نکاوانه حائز اهمیت است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر مروری نظری بر مفهوم عاطفه از منظر روان کاوی در راستای شفاف سازی هرچه بیش تر آن و همچنین بررسی نقش عاطفه در اتاق درمان و تکنیک های درمانی است. در این مقاله عاطفه از منظر مهم ترین مکاتب روان کاوی یعنی روان کاوی کلاسیک، روانشناسی ایگو، روابط موضوعی و روان کاوی فرانسه مورد بررسی واقع شده است. امید است با شفاف سازی هر چه بیش تر این مفهوم محوری فهم و درمان بهتر اختلالات روانی تسهیل گردد.
۴.

مروری نظری بر مفهوم فانتزی از منظر رویکردهای روانکاوانه،: از فروید تا امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۸۴) ۴۴-۳۵

کلید واژه ها: فانتزی ناهوشیار نظریه های روانکاوی فروید کلاین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۳۳
فانتزی ناهوشیار یکی از مفاهیم محوری در حوزه نظریه و کاربرد رشته روانکاوی است. اهمیت این مفهوم چه به لحاظ بالینی و چه نظری موجب شده است تا همه مکاتب روان کاوی تعریف خاص خود را از فانتزی ناهوشیار ارائه دهند. با توجه به تکثر نظری در باب این مفهوم، مواجهه با تعداد زیاد تعاریف چندان هم تعجب آور نیست: از تعریف کلاسیکی که آن را فعالیتی خیال ورزانه و معرف جنبه روانی سائق می داند تا تعاریف دیگری که آن را «تجربه نه-من»، آن چنان که در رابطه تحلیلی بین بیمار و درمان گر مشاهده می کنیم، می نامند. هدف از پژوهش حاضر مروری نظری بر مفهوم فانتزی در راستای شفاف سازی هر چه بیش تر آن و همچنین بررسی نقش فانتزی در اتاق درمان و تکنیک های درمانی می باشد. امید است با شفاف سازی هر چه بیش تر این مفهوم محوری فهم و درمان بهتر اختلالات روانی تسهیل گردد.
۵.

مروری نظری بر مفهوم سوپرایگو از منظر رویکردهای روانکاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم فروردین ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۰) ۲۴-۱۳

کلید واژه ها: سوپرایگو نظریه های روانکاوی فروید نظریه روابط موضوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۲۳۲
هدف از مقاله حاضر بررسی مفهوم سوپرایگو از منظر رویکردهای روانکاوی و به طور خاص نظریه فروید و آنا فروید و سایر نظریه پردازان شاخص روابط موضوعی (کلاین و بیون) و مکتب مستقل بریتانیا (فربرن و وینی کات) است. با توجه به نقش قابل توجه سوپرایگوی مرضی در اختلالات روانی، درک بهتر این مفهوم و عوامل زمینه ساز شکل گیری سوپرایگوی مرضی در راستای فهم مکانیسم های زمینه ساز اختلالات روانی و در نتیجه درمان آنها تاثیر بسزایی دارد. از منظر بسیاری از رویکردهای روانکاوی و روانپویشی هدف نهایی درمان چیزی نیست جز مقابله با خواسته های سوپرایگو، و سپس در نتیجه آن، تقویت ایگوی تضعیف شده و کمک به آن برای بازیابی تسلط خود بر حیات ذهنی سوژه. بنابراین جدا کردن بخش های ایگو از سوپرایگو و به چالش کشیدن بیمار برای توقف خودتخریبی و اولویت دادن به بخش سالم خود و جایگزینی سوپرایگوی مشفق به جای سوپرایگوی پرخاشگر باید از اهداف اصلی همه رویکردهای درمانی باشد.
۶.

اثربخشی درمان التقاطی تنظیم هیجان پویشی تجربه ای (EDER) و شفقت خود بهوشیارانه (MSC) در افراد مبتلا به افسردگی درون فکنی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۱ 211 - 228

کلید واژه ها: افسردگی درون فکنی شده شفقت خود بهوشیارانه تنظیم هیجان پویشی تجربه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۳۲۶
هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان التقاطی تنظیم هیجان پویشی تجربه ای  و شفقت خود بهوشیارانه بر کاهش شرم نهادینه، افزایش شفقت خود و کاهش شدت افسردگی در بیماران مبتلا به افسردگی درون فکنی شده بود. این پژوهش در چهارچوب یک طرح تک موردی و با طرح پیش آزمون-پس ازمون با پیگیری 45 روزه انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه افرادی بود در سال 98 تشخیص اختلال افسردگی را در مرکز مشاوره و کلینیک روان درمانی دانشگاه شیراز دریافت کرده و در پرسشنامه اختلال افسردگی بک 2 نمره  بالاتر از 20 گرفتند و در نهایت با توجه ملاک های رد و شمول، 3 نفر بعنوان نمونه  با روش نمونه گیری  هدفمند انتخاب شدند. مقیاس شرم درونی شده و مقیاس شفقت خود و افسردگی بک برای هر فرد در محله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری ، اجرا شد و در نهایت  هر یک از افراد به مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای تحت درمان التقاطی قرار گرفت. داده ها به روش نموداری و تعیین اندازه اثر مورد تحلیل قرار گرفتند. اندازه اثر تغییرات حاصل از مداخلات درمانی در تمامی متغیرهای پژوهش در مرحله پس آزمون و پیگیری در مقایسه با پیش ازمون بزرگ (بیشتر از 5/.) بوده است. بر اساس یافته ها درمان التقاطی تنظیم هیجان پویشی تجربه ای  و شفقت خود بهوشیارانه می تواند به عنوان یک روش مداخله ای نوین در کاهش شدت افسردگی درون فکنی شده بکار رود.
۷.

بررسی نقش درون فکنی موضوع برتکوین فرایند نمادسازی از منظر روانکاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم مهر ۱۴۰۰ شماره ۷ (پیاپی ۶۴) 54-47

کلید واژه ها: نمادسازی درون فکنی موضوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۲۲۱
هدف این مقاله بررسی فرایند نمادسازی متعاقب تجربه غیاب و درون فکنی موضوع در موضع افسرده وار است. خلل در شکل گیری نماد نمود خلل در رابطه ایگو با موضوع است. به طور خاص، اختلال در تمایزگذاری بین ایگو و موضوع منجر به اختلال در تمایزگذاری بین نماد و موضوع نمادین شده می شود که موجبات تفکر عینی روان پریشانه را فراهم می آورد. بنابراین بررسی فرایند نمادسازی در رابطه بین ایگو و موضوع حائز اهمیت است. در همین راستا در این مقاله به بررسی روند تکوین مفهوم نمادسازی پرداخته شد. بخش نخست این مقاله به مسأله چارچوب نظری کلاینی می پردازد و پس از درک موضع های روانی و نمادسازی در موضع افسرده وار، مفهوم نمادسازی از منظر هانا سگال مطرح می گردد.
۸.

مروری نظری بر مفهوم اضطراب و نقش آن در تنظیم هیجان از منظر روانکاوی از زمان فروید تا به امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم فروردین ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۶) 131-140

کلید واژه ها: اضطراب روانکاوی تنظیم هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۰۵۹
توانایی تنظیم هیجان و مدیریت اضطراب تنها به واسطه تجربه ی رابطه ی صمیمانه نوزاد با سوژه دلبستگی ای که به لحاظ هیجانی با او هماهنگ است در کودک محقق می گردد، این ظرفیت برای تحول اجتماعی، هیجانی، شناختی و عصب زیست شناختی کودک حائز اهمیت بوده و همچنین ظرفیت کودک برای مقابله با اضطراب میزان موفقیت وی در روابط آتی را پیش بینی می کند. بنابراین مروری نظری بر این مفهوم به منظور شناخت عمیق تر این سازه حائز اهمیت است.در این مقاله برداشت روانکاوان از اضطراب ، از زمان فروید تا کنون، یعنی زمانی که دنیای عصب شناسی بصیرت جدیدی در مورد فرمول بندی های روانکاوی فراهم آورده است، عنوان شده است.
۹.

ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی به خود مرتبط با وسواس فکری- عملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 35 - 46

کلید واژه ها: اختلال وسواس فکری - عملی دوسوگرایی به خود روایی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۹۷
مقدمه: پرسشنامه دوسوگرایی به خود (SAM) یک ابزار نسبتا جدید است که برای سنجش سازه دوسوگرایی در بافت علائم وسواس فکری-عملی طراحی شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی این پرسشنامه می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. 280 نفر از دانشجویان دانشگاه های شیراز با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و نسخه فارسی پرسشنامه دوسوگرایی به خود، پرسشنامه نشخوار- تأمل و پرسشنامه اعتماد به نفس روزنبرگ را تکمیل کردند. ساختار عاملی پرسشنامه با روش تحلیل عامل اکتشافی مورد بررسی قرارگرفت. برای بررسی پایایی پرسشنامه، ضرایب اسپیرمن براون و آلفای کرونباح محاسبه شد و جهت بررسی روایی همزمان، همبستگی این پرسشنامه با پرسشنامه عزت نفس و نشخوار-تأمل محاسبه شد. یافته ها: تحلیل عامل اکتشافی نشانگر استخراج 4 مؤلفه افکار متعارض درباره خود، دیدگاه دوقطبی نسبت به خود، نگرانی راجع به قضاوت دیگران و اشتغال ذهنی در مورد ارزش خود بود که در مجموع 8/63 واریانس را تبیین می کرد. ضریب پایایی پرسشنامه نیز به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 91/۰ بود. نتیجه گیری: پرسشنامه دوسوگرایی به خود از ویژگی های روان سنجی مطلوبی در جامعه دانشجویی برخوردار است هرچند برای کاربرد آن در سایر جمعیت ها، مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
۱۰.

مروری نظری بر نقش شرم نهادینه در سبب شناسی اختلال افسردگی اتکایی و درون فکنی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم شهریور ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۵۱) 213-222

کلید واژه ها: شرم نهادینه آسیب پذیری نارسیستیک افسردگی اتکایی افسردگی درون فکنی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۹۷
شواهد بالینی و تجربی در تایید نظریه سیدنی بلت نشان می دهند که افسردگی حول محور دو موضوع مسایل بین فردی (افسردگی اتکایی) مانند احساس رها شدن و تنهایی و اختلال در تصور خود (افسردگی درون فکنی شده) مانند احساس شکست فردی، عدم کفایت و کمال گرایی می چرخد . از طرف دیگر با توجه به پژوهش های پیشین و در راستای مدل رودن و همکاران اساس افسردگی، آسیب پذیری خودشیفتگی قلمداد می شود و جوهر آسیب پذیری خودشیفتگی تجربه هیجان شرم است، به گونه ای که بیماران در هر یک از انواع افسردگی اتکایی و درون فکنی شده با نوع خاصی از مکانیسم های دفاعی از تجربه هیجان شرم اجتناب می ورزند. بنابراین با وجود علائم مشابه در دو نوع افسردگی به درمان های مستقل با تأکیدهای متفاوتی نیازمندیم، به گونه ای در بیماران افسرده اتکایی می بایست عاملیت و استقلال در روابط بین فردی پرورش یابد و در بیماران با افسردگی درون فکنی شده می بایست شفقت خود مورد تأکید واقع شود. با وجودی که بلت و همکاران سال هاست به لحاظ نظری این دو گروه از بیماران افسرده را تفکیک کرده اند اما در هیچ مطالعه ای به شکل جدی به عوامل زمینه ساز مشترک در دو گروه از بیماران و دفاع های متفاوت هر گروه در جهت اجتناب از عامل زمینه ساز و متعاقباً طراحی درمان متناسب با هر گروه از بیماران پرداخته نشده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل زمینه ساز مشترک دو نوع افسردگی و به دنبال آن تاکید درمانی متناسب با هر یک از انواع افسردگی است.
۱۱.

مروری نظری بر مفهوم "توهم منفی" آندره گرین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم اسفند ۱۳۹۹ شماره ۱۲ (پیاپی ۵۷) 119-202

کلید واژه ها: مرور نظری توهم منفی آندره گرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۸ تعداد دانلود : ۲۸۵
توهم منفی به پدیده ی خاصی اشاره دارد که غالباً هم در زندگی روزمره و هم درمان بالینی اتفاق می افتد. این پدیده دال بر غیبتی بسیار مجازی و و در عین حال آشکار است و به طور ضمنی، به عاطفه ای ابرازنشده و تجربه ی غیرمعمولی که تحت تأثیر احساسات منفی است اشاره دارد. این پدیده نخستین بار توسط زیگموند فروید و ساندور فرنزی، به عنوان بخشی از طیف روان پریشی، شناسایی شد و سپس، عمدتاً توسط آندره گرین، خصوصاً در کارکرد امر منفی مطالعه شده است. تمرکز این مقاله بیشتر بر اظهارات گرین در مورد توهم منفی به مثابه ی پیامد تناقض توهم منفی در رابطه با بازنمایی فقدانِ غیرقابل بازنمایی خواهد بود. هدف از مقاله حاضر مروری نظری بر مفهوم توهم منفی در نظریه و رویکردهای مختلف در جهت آشنایی بیشتر متخصصان سلامت روان با این مفهوم است. امید است با افزایش دانش درباره این مفهوم، زمینه پژوهش های مفصل تر در راستای سنجش و درمان آن فراهم گردد.
۱۲.

مروری بر مفهوم "عقده مادر مرده" آندره گرین و بررسی تاثیرات آن بر تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم دی ۱۳۹۹ شماره ۱۰ (پیاپی ۵۵) 125-134

کلید واژه ها: عقده مادر مرده تنظیم هیجان خلاءروانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۴ تعداد دانلود : ۲۸۹
یکی از مهم ترین خدمات اندره گرین به روانکاوی ، ابداع مفهوم عقده مادر مرده است. عقده ی مادر مرده پیکربندی روانی خاصی است که حول تصویر مادری افسرده است که از نظر هیجانی در دسترس کودک قرار ندارد و به عبارتی، مُرده است. به نظر گرین، تعامل با چنین مادری باعث ایجاد نوعی خلاء ساختاری درونی می شود. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی خاستگاه این خلاء روانی در ساختار روانی، تاثیر این آسیب شناسی بر تنظیم هیجان در این افراد و در نهایت دلالت های درمانی آن بود. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن بود که بروز این اختلال در رابطه ی اولیه ی مادر با کودک، باعث ناتوانی نسبی فرد در تنظیم عواطف می شود. اختلال در تنظیم عاطفه منجر به واهمه فرد از تجربه ی احساسات شدید می شود، چرا که باور دارد عواطف به صورت ذاتی و درونی قابل کنترل نیستند و در نتیجه خود زیر بار این عواطف لِه و در آن ها غرق می شود. از آنجاییکه پژوهش ها بر انعطاف پذیری سبک های دلبستگی در طول عمر دلالت دارند و سبک دلبستگی ایمن می تواند در مراحل بعدی زندگی و در نتیجه ی تجربه های اصلاحی با یک نماد دلبستگی دیگر ایجاد شود بنابراین می توان استدلال کرد که درمان های مبتنی بر شفقت خود می تواند پناهگاه امن درونی ای فراهم آورد، که افراد با این خلاء روانی می توانند در مواقع آشفتگی به آن پناه ببرند و ترمیم شوند.
۱۳.

مروری نظری بر دو نوع افسردگی اتکایی و درون فکنی شده با تاکید بر نظریه سیدنی بلت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۹) 191-198

کلید واژه ها: افسردگی اتکایی افسردگی درون فکنی شده نظریه سیدنی بلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۷ تعداد دانلود : ۵۷۶
بلت دو مسیر درهم تنیده رشد بهنجار و فرایندهای درمانی را توضیح می دهد: مسیر اتکایی و مسیر درون فکنی شده. در همین راستا دو نوع افسردگی درون فکنی شده و اتکایی را نیز مطرح می کند؛ که با وجود علائم مشابه به درمان های مستقل با تأکیدهای متفاوتی نیاز دارند. درمان های موجود بدون در نظر گرفتن دو نوع کاملاً متفاوت افسردگی تنها بر علائم مشابه تأکید دارند و در جهت کاهش علائم مشابه در تمام بیماران افسرده هستند. با وجودی که بلت و همکاران سال هاست به لحاظ نظری دو گروه از بیماران افسرده را تفکیک کرده اند، اما روان درمانگران با علائم، سبب شناسی و الگوی درمانی این دو نوع افسردگی آشنایی ندارند. در پژوهش حاضر، به مرور نظری دو نوع افسردگی اتکایی و درون فکنی شده و بررسی عوامل زمینه ساز و تاکیدهای درمانی هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
۱۴.

مروری نظری بر مفهوم تنهایی از منظر رویکردهای روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم آذر ۱۳۹۹ شماره ۹ (پیاپی ۵۴) 195-204

کلید واژه ها: ظرفیت تنها بودن نظریه های تنهایی خلوت گزینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۸۱
از منظر گروهی از نظریه های روانشناختی، رفتار های خلوت خواهانه ممکن است مغایر با سلامت روان باشند، به گونه ای که در این نظریه ها تنهایی وضعی مشقت بار پنداشته می شود که باید مانع از آن شد یا آنکه برطرفش کرد، با کودکانی که تنها بازی می کنند طوری برخورد می شود که گویی ناسالم و هنجار شکنند و به کسانی که به فعالیت های انفرادی می پردازند ترحم می شود. اما از نظرگاه های دیگری، تنهایی می تواند برای کارکرد های روانی نافع باشد، به گونه ای که نیاز مبرم به حریم شخصی و تجربیات مثبت خلوت گزینی از ویژگی های مشترک افراد خود شکوفا در نظر گرفته می شود. در این مقاله سعی شد با مرور نظری بر مفهوم تنهایی و بررسی دیدگاه های موافق و مخالف این ظرفیت، به خاستگاه شکل گیری ظرفیت تنهایی و تاثیرات قابل توجه آن بر بلوغ روانی پرداخته شود تا متخصصان حوزه سلامت روان با آشنایی بیشتر با این مفهوم بر بهبود این ظرفیت مهم در ساختار روانی اهتمام ورزند.
۱۵.

بررسی نقش شرم نهادینه در آسیب شناسی های روانی و روان درمانی های مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مهر ۱۳۹۹ شماره ۷ (پیاپی ۵۲) 85-96

کلید واژه ها: شرم نهادینه آسیب شناسی روانی روان درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۴۰۹
شواهد بالینی و تجربی در تایید رابطه بین شرم نهادینه و انواع گسترده آسیب شناسی های روانی حاکی از آن است که شرم نهادینه زمینه ساز بسیاری از اختلالات روانی است. در همین راستا بررسی خاستگاه این هیجان در جهت پیشگیری و همچنین بررسی عوامل زمینه ساز در راستای درمان این آسیب شناسی حائز اهمیت است. در این مقاله با مروری نظری بر دلایل و خاستگاه ایجاد این هیجان و همچنین بررسی پژوهش های مرتبط با ارتباط آسیب شناسی روانی و شرم نهادینه سعی شد به عوامل زمینه ساز این اختلال و نتایج تربیتی آن پرداخته شود. سپس راهکارهای مناسب در جهت پیشگیری و درمان ارئه گردید. با توجه به ارتباط شرم نهادینه با بسیاری از آسیب شناسی های روانی، مطالعه و بررسی این هیجان تاثیرگذار توسط متخصصان حوزه سلامت روان در راستای استفاده از تکنیک های درمانی اثربخش در جهت کاهش آن در فرایند روان درمانی حائز اهمیت است
۱۶.

مقایسه ی نظری مدل های شناختی رفتاری با مدل های پویشی تجربه ای در تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۵۰) 181-192

کلید واژه ها: مدل پویشی-تجربی تنظیم هیجان مدل شناختی-رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۵۲۳
اختلال در تنظیم هیجان هسته بسیاری از آسیب شناسی های روانی است و علی رغم در دسترس بودن روان درمانی های مؤثر، بسیاری از بیماران در تنظیم هیجان پیشرفت بالینی قابل توجهی ندارند . در همین راستا مدل های مختلف روان درمانی که از متفاوت ترین جهت گیری های نظری نشأت گرفته اند، در طول زمان اصول و تکنیک های مربوط به بهبود تنظیم هیجانی بیمار را در هم آمیخته اند. در این مقاله مدل درمان شناختی رفتاری با مدل پویشی تجربه ای در رابطه با عوامل زمینه ساز اختلال در تنظیم هیجان و متعاقباً تکنیک های درمانی مؤثر بر این عوامل، مقایسه شده و در نهایت بعد از مطرح کردن معایب و مزایای هر مدل درمانی، روشی برای تنظیم هیجانی معرفی می گردد که مبتنی بر اصول روان پویشی است، و یافته های علم تنظیم هیجان و روان درمانی پویشی تجربی را در هم می آمیزد. اگر چه این روش و تکنیک های ارائه شده روان پویشی هستند، اما می توانند با رویکردهای دیگر هم ادغام شوند
۱۷.

بررسی بازشناسی هیجان در چهره و مشکلات بین فردی در افراد با علایم اختلال شخصیت مرزی در مقایسه با افراد سالم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: اختلال شخصیت مرزی هیجان ها روابط بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۹ تعداد دانلود : ۸۶۷
زمینه و هدف :بی نظمی هیجانی به عنوان یکی از علایم اصلی در اختلال شخصیت مرزی (Borderline personality disorder یا BPD)، تأثیرات قابل توجهی بر ادراک هیجانی در این گروه از بیماران دارد و با توجه به اهمیت بازشناسی هیجان در چهره در تعاملات اجتماعی و نتایج ضد و نقیض پژوهش هایی که در گذشته بازشناسی هیجان را در این گروه مورد ارزیابی قرار داده است، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی بازشناسی هیجان در افراد با علایم اختلال شخصیت مرزی و ارتباط این علایم بر تعاملات میان فردی در این گروه از افراد بود. مواد و روش ها:حجم نمونه پژوهش 30 نفر بود که 15 نفر از افراد با علایم اختلال شخصیت مرزی و 15 نفر آزمودنی سالم به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شدند. آزمودنی ها به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین جامعه آماری مربوط انتخاب شدند. پرسش نامه شخصیت مرزی (Borderline personality inventory یا BPI) و پرسش نامه مشکلات بین فردی (Inventory of interpersonal problems یا IIP) و آزمون بازشناسی هیجان در چهره (Facial affect recognition task) بر روی دو گروه اجرا گردید. یافته ها:افراد با علایم اختلال شخصیت مرزی نسبت به همتایان بهنجار در بازشناسی هیجان در چهره عملکرد ضعیف تری داشتند (001/ < P، 5/1 = F). از طرف دیگر، این افراد در بازشناسی همه هیجان های منفی دچار اشکال نبودند، بلکه به طور خاص در بازشناسی هیجان تنفر (010/0 < P، 5/2 =F ) و خشم (020/0 > P، 05/4 = F) نقص داشتند. همچنین، آن ها مشکلات بین فردی بیشتری را نسبت به گروه شاهد نشان دادند (001/ > P، 01/0 = F). نتیجه گیری:نقص در بازشناسی هیجان در چهره می تواند زمینه ساز مشکلات میان فردی در این گروه از افراد با علایم اختلال شخصیت مرزی باشد. بنابراین، توجه به بازشناسی هیجان در چهره به عنوان یکی از مؤلفه های تأثیرگذار در تعاملات اجتماعی می تواند به فهم بهتر از بدکارکردی اجتماعی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی کمک کند.
۱۸.

مقایسه بازشناسی هیجان چهره در بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی در مقایسه با افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره دوازدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱

کلید واژه ها: سوگیری توجه اضطراب اجتماعی بازشناسی هیجان در چهره

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وحشت و اضطراب اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
تعداد بازدید : ۹۲۷ تعداد دانلود : ۶۸۳
با توجه به دیدگاه دی رویتر و بروسکوت (1995) افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی هنگام روبرو شدن با موقعیت اجتماعی، ابتدا نسبت به نشانه های تهدید آمیز گوش به زنگ می باشند و پس از تشخیص این نشانه ها از آن اجتناب می کنند. در راستای این نظریه هدف از پژوهش حاضر از یک طرف بررسی بازشناسی هیجان در چهره در افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی در مقایسه با افراد بهنجار و از طرف دیگر مقایسه بازشناسی هیجان در دو گروه از افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی با ارائه محرک های هیجانی در زمان های متفاوت است. حجم نمونه بالغ بر 45 نفر است که شامل 30 نفر از افراد مبتلا به اختلال هراس اجتماعی و 15 فرد به عنوان گروه بهنجار می باشد، 30 فرد مبتلا به هراس اجتماعی به دوگروه تقسیم شدند، بدین صورتکه 15 نفر از آنها در معرض 500 میلی ثانیه ای محرک هیجانی و 15 نفر باقیمانده نیز در معرض 5/2 ثانیه ای محرک های هیجانی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود دو گروه از افراد مبتلا به هراس اجتماعی ، تنها در هیجان خنثی و تنفر با هم تفاوت معناداری داشتند به گونه ای که در هر دو هیجان افراد که در معرض ارائه 500 میلی ثانیه محرک های بازشناسی قرار داشتند عملکرد ضعیف تری نشان دادند. بنابراین نمی توان اجتناب از بازشناسی هیجان های منفی در این گروه از افراد را با توجه به دیدگاه دی رویتر و بروسکوت (1995)، توجیه کرد.
۱۹.

بررسی بازشناسی هیجان چهره در افراد با علائم روان شناختی بر اساس پرسشنامه نشانگان روانی (SCL-90-R)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: SCL-90-R بازشناسی هیجان در چهره علائم اختلال روانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
تعداد بازدید : ۱۳۹۲ تعداد دانلود : ۸۸۲
مقدمه: در راستای نقش کلیدی بازشناسی هیجانِ چهره در تسهیل تعاملات اجتماعی و نتایج متناقض پژوهش های محدودی که در گذشته بازشناسی هیجان در چهره را در جمعیت سالم با علائم اختلال روانی ارزیابی کرده اند، هدف از پژوهش حاضر بررسیِ بازشناسی هیجان چهره در افراد با علائم اختلال روانی به صورتی که در مقیاس SCL-90-R فهرست شده، است. روش: حجم نمونه در این پژوهش 60 نفر است که شامل 31 فرد سالم با علائم اختلال روانی و 29 فرد سالم بدون علائم اختلال روانی به عنوان گروه مقایسه است. فهرست بازبینی شده 90 نشانه ای (SCL-90-R) را برای تعیین کیفیتِ سطح نشانگان روانی، استفاده شد و همچنین بازشناسی هیجان در چهره به وسیله 42 تصویر از تصاویر هیجانِ چهره ای اکمن و فرایزن (1976) که 6 حالت هیجانی مختلف (غم، شادی، ترس، خشم، تنفر، تعجب) و همچنین حالت خنثی را بررسی می کرد، مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که افراد سالم با علائم افسردگی در بازشناسی حالت خنثی، تنفر و شادی عملکرد ضعیف تری داشتند، در حالی که افراد با علائم اضطراب عملکرد بهتری در بازشناسی هیجان ترس داشتند. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که علائم بالینی متفاوتی که ناشی از عملکردهای شناختی و نوروبیولوژیکیِ زمینه ای متفاوت است، به شیوه ای متفاوت بر بازشناسی هیجان در چهره تأثیر می گذارند.
۲۰.

مقایسه بازشناسی هیجان تنفردر بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی شدید با افراد غیربیمار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره نهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴

کلید واژه ها: تنفر اختلال وسواس فکری و عملی بازشناسی هیجان در چهره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۷ تعداد دانلود : ۴۶۱
هدف از پژوهش حاضر مقایسه بازشناسی هیجان تنفر در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی شدید و افراد غیر بیمار و بررسی رابطه ی شدت اختلال وسواس فکری –عملی با توانایی بازشناسی هیجان ها است. در این پژوهش علی مقایسه ای، بازشناسی هیجان در چهره در دو گروه متشکل از 15 فرد بهنجار و 15 فرد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی شدید بررسی شد. بازشناسی هیجان های مرتبط با چهره، توسط 41 تصویر اکمن و فرایزن (1976) که 6 حالت هیجانی گوناگون (غم، شادی، ترس و خشم، تنفر، تعجب) و حالت خنثی را می سنجند، ارزیابی شد. بین دو گروه از نظر بازشناسی هیجان تنفر تفاوت معناداری وجود دارد ( 04 / 0= p، 3=F). از آنجاییکه موقعیت هایی که در آن بیماران وسواس فکری - عملی، تنفر را تجربه می کنند، از آنهایی که در آن افراد عادی تنفر را تجربه می کنند متفاوت است، در نتیجه می توان ادراک متفاوت این افراد از هیجان تنفر را یکی از علل زیر بنایی ابتلای این گروه ازافراد به علائم اختلال وسواس مخصوصاً اشتغال فکری نسبت به آلودگی دانست. به نظر می رسد نقص بازشناسی هیجان تنفر فقط در بیماران دارای اختلال وسواس فکری و عملی شدید وجود دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان