نجلا حریری

نجلا حریری

مدرک تحصیلی: استاد گروه علوم ارتباطات ودانش شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۱۶۷ مورد.
۱۰۱.

تحلیل وضعیت وب سایت های وزارتخانه های ایران بر اساس نرم افزارهای پیوسته کنسرسیوم جهانی وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 145 - 163

کلید واژه ها: وب سایت شبکه جهانی وب نرم افزارهای تحلیل وب سایت کنسرسیوم جهانی وب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف : هدف از این پژوهش، بررسی وب سایتهای وزارتخانه های ایران از لحاظ حجم(بایت)، بسامد خطاهای برنامه نویسی(HTML)، میزان دسترسی به انواع فایلهای موجود در وب سایتها، بررسی وضعیت پیوندهای کور و همچنین وضعیت بارگذاری وب سایتها در سرعتهای مورد نظر اینترنت(درتحقیق حاضر) توسط نرم افزارهای پیوسته کنسرسیوم جهانی وب بود. روش شناسی : روش پژوهش حاضر، پیمایشی تحلیلی با رویکرد وب سنجی است؛ بدین صورت که با درج آدرسهای وب سایتهای وزارتخانه های ایران در نرم افزارهای کنسرسیوم جهانی وب، به بررسی وضعیت آنها از دیدگاه های مختلف پرداخته شد. یافته ها : یافته ها نشان می دهند وضعیت وب سایتهای وزارتخانه های ایران از نظر عوامل فوق مطلوب نیست. متوسط زمان انتظار برای بارگذاری کامل وب سایتهای مورد بررسی در سرعت Kbps56، 44.14 ثانیه است. فراوانی پیوندهای کور به طور متوسط 40 خطا در هر وب سایت است که رقم بالایی را نشان می دهد. همچنین، میزان وقوع خطاهای برنامه نویسی(HTML) نیز دارای فراوانی بالایی است (میانگین 284 خطا در هر وب سایت). نتایج : نتایج حاکی از آن است که عواملی چون استفاده همزمان از استانداردهای مختلف و با ویرایشهای متفاوت از برنامه های طراحی وب سایتها از سوی طراحان، به شدت بر فرایند دسترسی کاربران به محتوای وب سایتها تأثیرگذار است. انواع پیوندهای کور با نرخ زیاد، عملا باعث کاهش میزان مرور(Surfing) کاربران در صفحات وب سایتها می گردد. همچنین، با توجه به بالا بودن زمان انتظار برای بارگذاری کامل وب سایتهای مورد بررسی در سرعت معمول اینترنت در ایران، دسترسی اغلب کاربران به وب سایتهای مورد بررسی، دشوار به نظر می رسد.  
۱۰۲.

وضعیت اجرای طرح تکریم ارباب رجوع در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۹۵

کلید واژه ها: کارکنان فرهنگ اسلامی تکریم ارباب رجوع آموزه های دینی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری پژوهش های کتابداری،روش پژوهش در کتابداری
تعداد بازدید : ۲۰۲۰ تعداد دانلود : ۹۰۹
هدف: شناسائی وضعیت اجرای طرح تکریم ارباب رجوع در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر آموزه های فرهنگ اسلامی است. روش/ رویکرد پژوهش: نظرات کارکنان و ارباب رجوع پیمایش شد. داده ها با دو پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. جامعه کارکنان شامل 50 نفر کارکنانِ 7 بخش از سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است که با ارباب رجوع ارتباط مستقیم دارند و از این تعداد، 41 نفر به پرسشنامه های کارکنان پاسخ دادند. جامعه آماری ارباب رجوع را 1336 نفر در 7 بخش کتابخانه ملی شکل داده اند. انتخاب نمونه به صورت تصادفی طبقه ای غیرنسبتی انجام شده است. تعداد نمونه آماری از بین جامعه ارباب رجوع 300 نفر بود که از این تعداد، 261 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. پرسشنامه ارباب رجوع، نحوه اجرای طرح تکریم ارباب رجوع را در 4 بُعد، و پرسشنامه کارکنان، نحوه اجرای طرح را در 5 بُعد مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: میانگین اجرای همه ابعاد طرح تکریم به جز بُعد «نظرسنجی از مردم» از حد متوسط بالاتر است. بیشترین میانگین ها به ترتیب مربوط به ابعاد «تدوین منشور اخلاقی سازمان در ارتباط با مردم»، و «شفاف سازی و مستندسازی نحوه ارائه خدمات به ارباب رجوع» است. نتیجه گیری: طرح تکریم ارباب رجوع در بیشتر ابعاد با موفقیت نسبی و بالاتر از متوسط اجرا می شود. بعد منشور اخلاقی که برخی از بندهای آن مستقیماً برگرفته از آموزه های دینی و فرهنگ اسلامی است، به نحو شایسته عمل کرده است.
۱۰۳.

کلایمت کوآل ابزاری جدید برای ارزیابی جو سازمانی کتابخانه های پزشکی: مطالعه موردی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۶ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵۲ ۲۵-۱۵

کلید واژه ها: کلایمت کوآل جو سازمانی کتابخانه های پزشکی مرکز دانشگاهی پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۴۶
مقدمه : کلایمت کوآل ابزاری بین المللی است که در سال 2009 از سوی انجمن کتابخانه های پژوهشی، برای ارزیابی جو سازمانی کتابخانه ها، معرفی گردید. در این مطالعه ضمن معرفی این ابزار، جو سازمانی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران (ساری) و بابل با این ابزار مورد ارزیابی قرار می گیرد. روش کار: بخش مقدماتی این مطالعه به روش مروری اما بخش اصلی پژوهش به صورت پیمایشی- تحلیلی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل تشکیل می دهند و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه کلایمت کوآل استفاده گردید که دارای 36 سوال بسته بود و داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی مستقل و آزمون آنالیز واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین جو سازمانی کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل به ترتیب 97.9 و 108.8 به دست آمد. ارزیابی جو سازمانی در 9 خرده مقیاس نیز نشان داد که جو نوآوری و خلاقیت، کار گروهی، آموزش و یادگیری مداوم ، امنیت روانی و جو مدیریت در کتابخانه های مورد بررسی نامطلوب و در مابقی شاخص ها قابل قبول است . آزمون تی مستقل نش ان داد که میانگین جو سازمانی بین دو دانشگاه تفاوت معناداری با همدیگر داشته است (سطح معناداری 0.012). همچنین آزمون تحلیل واریانس مشخص نمود که نگرش کارکنان نسبت به جو سازمانی کتابخانه ها، با توجه به وضعیت استخدامی آن ها متفاوت است(سطح معناداری 0.026 ). نتیجه گیری: کلایمت کوآل می تواند به عنوان ابزاری استاندارد به صورت تخصصی برای ارزیابی جو سازمانی کتابخانه های پزشکی کشور مورد استفاده قرار گیرد تا ضمن تعیین وضعیت موجود در جو سازمانی کتابخانه ها، راهکارهای مناسب جهت ارتقا و سالم سازی محیط کار کارکنان در کتابخانه ها فراهم گردد.
۱۰۴.

بررسی رابطه ویژگی های شغلی کتابداران با انگیزه اشتراک دانش در کتابخانه ها مطالعه موردی:کتابخانه های دانشگاه های تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: کتابداران اشتراک دانش ویژگی های شغلی انگیزه اشتراک دانش کتابخانه های علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات انتقال و تبادل اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۶۲۶ تعداد دانلود : ۸۰۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف آگاهی از رابطه ویژگی های شغلی با انگیزه اشتراک دانش در کتابخانه های دانشگاه های تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران انجام شده است. روش : روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها سه پرسش نامه ویژگی های شغلی، انگیزه اشتراک دانش و اشتراک دانش است. جامعه پژوهش شامل 133 کتابدار دانشگاه های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی و علوم بهزیستی و توان بخشی است که از این تعداد، 118 نفر به پرسش نامه ها پاسخ داده اند. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، وضعیت ویژگی های شغلی کتابداران و انگیزه آنها برای اشتراک دانش در سطح متوسط ارزیابی شده است و رابطه معنی داری بین ویژگی های شغلی و انگیزه اشتراک دانش در کتابخانه ها وجود دارد. همچنین یافته ها، رابطه انگیزه اشتراک دانش با اشتراک دانش را نیز مورد تأیید قرار داد. افزایش آزادی عمل کتابداران موجب افزایش انگیزه درونی اشتراک دانش می شود و با افزایش سطح هویت کاری کتابداران، بر میزان انگیزه درون فکنانه اشتراک دانش در آنها افزوده می شود. افزایش سطح بازخورد اجتماعی نیز، افزایش انگیزه بیرونی اشتراک دانش را در کتابداران به دنبال دارد.
۱۰۵.

تدوین ابزار خودارزیابی ترجمان دانش مربوط به پژوهشگران علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 49 - 64

کلید واژه ها: ابزار خودارزیابی پژوهشگران علوم انسانی ترجمان دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۷
هدف: یکی از عوامل تسریع کننده چرخه دانش، ترجمان دانش نام دارد که به معنای تبادل، سنتز و کاربرد یافته های پژوهش به واسطه سیستم پیچیده ای از ارتباطات بین پژوهشگران و استفاده کنندگان از دانش است. این پژوهش با هدف تدوین ابزار خودارزیابی ترجمان دانش برای پژوهشگران علوم انسانی صورت گرفته و طی آن تلاش شده است تا ابزاری برای ارزیابی فعالیت های ترجمان دانش حاصل از پژوهش این دسته از پژوهشگران، شناسایی و استخراج شود. روش شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی پدیدار شناسی[1] و ابزار مورد استفاده در آن، مصاحبه نیمه طراحی شده است. مصاحبه شوندگان در پژوهش حاضر، 21 عضو هیئت علمی گروه های علوم انسانی دانشگاه های تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از رشته های مختلف علوم انسانی بودند که بیشترین تعداد پژوهش را در حیطه علمی خود داشتند. روایی یافته ها با روش های تطبیق، توسط اعضا و بررسی همکار تضمین شده است. یافته ها: پس از کد بندی، طبقه بندی، تجزیه و تحلیل اطلاعات، ابزاری با توجه به پنج بخش اصلی مسئله پژوهش، نتایج پژوهش، انتقال دانش، اشتراک دانش و کاربرد دانش طراحی شد. در تدوین گزینه های این ابزار برای نشان دادن میزان تناسب هر گزینه با وضعیت مناسب در ارزیابی ترجمان دانش، از طیف پنج تایی استفاده شده است. این تحقیق اصول مورد نیاز و همچنین حلقه های واسط از «تولید دانش» تا «استفاده از دانش» را تبیین می کند که از طریق آنها می توان با فواصل موجود بین «استفاده از دانش منتج از پژوهش» و «تولید دانش» آشنا شد.
۱۰۶.

مدل پیشنهادی بازنمائی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از جی آی اس (مطالعه موردی: کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۶ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۵۳ ۳۵-۲۲

کلید واژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی بازنمایی مکانی منابع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کتابخانه های دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۵۷
مقدمه: با توجه به مشکلات کاربران کتابخانه ها در جستجو و یافتن مکان منابع موجود در کتابخانه و عدم آشنائی آن ها با نظام های رده بندی، این تحقیق با هدف کلی ارایه مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(جی آی اس) و هدف فرعی به کارگیری جی آی اس در بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه در سطح قفسه، انجام شده است. روش کار: روش پژوهش حاضر تلفیقی از روش پیمایشی- توصیفی و روش طراحی سیستم است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی-توصیفی و برای پیاده سازی و ورود اطلاعات و داده ها به نرم افزار آرک جی آی اس و همچنین تحلیل داده ها و نمایش نتایج بر روی نقشه های طبقات کتابخانه از روش طراحی سیستم استفاده شد و طراحی پایگاه اطلاعات مکانی با استفاده از منابع و نقشه ساختمان کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران به عنوان نمونه موردی انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد در هنگام جستجوی منابع در پایگاه اطلاعات مکانی ایجاد شده، مکان منبع جستجو شده بر روی نقشه طبقات کتابخانه در سطح طبقه، بخش و قفسه قابل مشاهده است. در نهایت با استفاده از یافته های تحقیق مدل پیشنهادی بازنمایی مکانی مجموعه منابع کتابخانه با استفاده از جی آی اس، بر اساس واقعیت اجرایی مراحل مختلف پژوهش ترسیم گردید. نتیجه گیری: استفاده از این مدل به کاربران در تعیین مکان دقیق منابع کتابخانه کمک می کند و در نتیجه موجب صرفه جویی در وقت آن ها می شود. همچنین کاربران می توانند دسترس پذیری منابع (در شکل های مختلف آن ها، و در مکان های مختلف کتابخانه) را تنها با نشستن در پای رایانه دریابند.
۱۰۷.

ارزیابی اصطلاحنامه های علوم اسلامی براساس استاندارد Ansi/niso z39.192005(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 77 - 102

کلید واژه ها: ارزیابی اصطلاحنامه ها علوم اسلامی استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 روابط معنایی ساختار شکلی نحوه ارائه اصطلاحنامه سیستم مدیریت اصطلاحنامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۴۲۷
هدف: هدف این پژوهش ارزیابی اصطلاحنامه های علوم اسلامی از چهار جنبه روابط معنایی، ساختار شکلی، نحوه ارائه و سیستمهای مدیریت و نگهداری بر اساس آخرین ویرایش استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005  است.مواد و روشها: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی انجام گردید و با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک، نمونه ای از اصطلاحات آخرین ویرایش اصطلاحنامه های علوم اسلامی، شامل هفت اصطلاحنامه اخلاق اسلامی، اصول فقه، کلام اسلامی، فلسفه اسلامی، علوم قرآنی، معارف قرآن و منطق، مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار پژوهش سیاهه وارسی بود که در فضای نرم افزار اکسل تعریف گردید.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در هفت اصطلاحنامه مورد بررسی، بیشترین میزان رعایت استاندارد، مربوط به بخش روابط معنایی با میانگین 97% و پس از آن در بخش ساختار شکلی با میانگین 5/95% است. در نحوه ارائه اصطلاحنامه، رعایت استانداردها به طور میانگین 77% بوده است. کمترین میزان رعایت استاندارد مربوط به سیستم مدیریت اصطلاحنامه ها با میانگین 46% است.نتیجه گیری: توجه به استانداردهای اصطلاحنامه نویسی قبل از تدوین، آگاهی، دانش و تخصص تهیه کنندگان اصطلاحنامه ها، اتخاذ الگوی مناسب، پایبندی به اصول و قوانین در ایجاد اصطلاحنامه ها وتوجه به نیاز استفاده کنندگان نهایی اصطلاحنامه، از پیشنهادهای پژوهش حاضر بررسی تهیه اصطلاحنامه های کارآمد و مؤثر است.
۱۰۸.

رابطه سلامت روان و رضایت شغلی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۹۴

کلید واژه ها: رضایت شغلی سلامت روان کتابداران دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۲۰۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۵۲
هدف: نظر به اهمیت رضایت شغلی در بهره وری سازمان ها، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سلامت روان با رضایت شغلی کتابداران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی، ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه سلامت روان و شاخص توصیف شغلی، و جامعه آماری کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان است. یافته ها: میانگین سلامت روان کتابداران 37/45 و میانگین رضایت شغلی کتابداران 58/160 و درحد متوسط بوده، بین سلامت روان و رضایت شغلی کتابداران رابطه معنی داری وجود ندارد. در تحلیل سلامت روان و رضایت شغلی به تفکیک جنسیتی نیز تفاوت معنی داری بین زنان و مردان کتابدار مشاهده نشد. نتیجه گیری: نبودِ رابطه معنی دار بین سلامت روان و رضایت شغلی کتابداران، یافته بحث برانگیزی است که احتمال نقش پررنگ تر متغیرهای سازمانی را در رضایت شغلی کتابداران مطرح می کند. انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه و نیز بررسی رابطه عوامل مختلف سازمانی و روان شناختی با هر دو متغیر سلامت روان و رضایت شغلی در جامعه کتابداران می تواند روشنگر نکات بیشتری در مورد این دو زمینه تحقیقاتی مهم باشد.
۱۰۹.

تحلیل استنادی منابع کتاب ها درباره حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۲ شماره ۹۳

کلید واژه ها: حافظ تحلیل استنادی کتاب های درباره حافظ حافظ پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴۳ تعداد دانلود : ۱۱۷۹
هدف: تعیین پراستفاده ترین منابع، پراستنادترین نویسنده، شرح های هسته بر دیوان، و قالب های منابع مورد استناد در کتاب های درباره حافظ روش/رویکرد پژوهش: تحلیل استنادی یافته ها: میانگین استناد به منابع، کمی بیش از 11 مدرک است. با تقسیم منابع به سه دسته دیوان، غیردیوان، و مقاله نتایج حاکی از آن است کتاب بحث در آثار و افکار و احوال حافظ پراستنادترین میان تمام منابع و نیز میان کتاب های غیردیوان است. دیوان حافظ براساس نسخه محمد قزوینی و قاسم غنی پراستنادترین کتاب دیوان است و مجموعه مقاله «حافظ شناسی» از سعید نیاز کرمانی پراستنادترین در زمینه مقاله هاست. درمیان نویسندگان بهاءالدین خرمشاهی بالاترین میزان استناد را کسب کرده است و پس از او با فاصله زیادی قاسم غنی و عبدالحسین زرین کوب، پرویز ناتل خانلری، و محمد معین قرار دارند. در پایان جدولی با معرفی عناوین 34 شرح پراستناد ارائه شده است که در صدر آن 5 شرح حافظ نامه (خرمشاهی)، از کوچه رندان (زرین کوب)، حافظ شیرین سخن (محمد معین)، شرح سودی (محمد سودی)، و آئینه جام (زریاب خویی) قرار دارند. ننتیجه گیری: نتایج پژوهش وضعیت مطلوبی را درباره استناد در کتاب های حافظ نشان نمی دهد؛ حدود یک سوم (نزدیک به 20 درصد) از کتاب ها به هیچ منبعی استناد نکرده اند. اگر به این میزان، کتاب هایی را که فهرست منابع منسجم ندارند و منابع از بخش های دیگر کتاب مانند متن، پانویس، و صفحه های آغازین کسب شده است اضافه کنیم این میزان به 40 درصد می رسد. درواقع تنها 60 درصد کتاب های مورد بررسی فهرست منابع دارند. شاید نتایج انجام چنین پژوهشی درباره سایر موضوع ها در زمینه متون فارسی نیز، خیلی متفاوت نباشد. به هرحال لزوم پرداختن به این مسئله، یعنی عدم استفاده از آثار گذشتگان هنگام تدوین یک اثر، بسیار حس می شود.
۱۱۰.

بررسی مفاهیم مرتبط با شیوه های اطلاع رسانی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: قرآن کریم اطلاع رسانی اطلاع رسانان شیوه های اطلا رسانی مخاطبان اطلاع رسانی قرآن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی اصطلاحات علوم قرآنی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات رابطه علوم قرآن با دیگر علوم
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی
تعداد بازدید : ۲۴۸۳ تعداد دانلود : ۹۵۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین مفاهیم مرتبط با شیوه های اطلاع رسانی در قرآن انجام شده است. روش : تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری شامل آیات قرآن (6236) است که از این تعداد حدود 5500 آیه دارای بار معنایی اطلاع رسانی می باشند. مجموعه واژه ها و کلماتی که در قرآن دارای بار اطلاعاتی مذکور هستند عبارتند از امر، بشر، بلغ، بین، تلو، دعو، ذکر، رسل، علم، قصص، قول، کتب، نباء، نذر، نزل، نصح، نهی، وعظ، و هدی. با استفاده از جدول مورگان 356 نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. با توجه به اینکه از هر واژه که دارای بار معنایی اطلاعاتی است به تعداد متفاوت در قرآن آمده است؛ لذا نسبت تعداد نمونه به کل آیات 7 درصد محاسبه شد. بنابراین 7 درصد آیات، از هر یک از کلمات انتخاب شد که بدین ترتیب روش نمونه گیری در مرحله دوم تصادفی طبقه ای تعیین شد. یافته ها: داده ها نشان می دهند واژه علم با 5/74 درصد نسب به کل سوره ها بیشترین فراوانی را دارد. پیامبر اسلام (ص) در نمونه آماری با 87 درصد بیشتر از سایر انبیاء الهی به امر اطلاع رسانی پرداخته است. در مورد مخاطبان قرآنی تمام بشریت با 42 درصد نسبت به سایر مخاطبان از فراوانی بیشتری برخودار است. در باب شیوه های اطلاع رسانی سپاس از خدا، اجرای عدالت، علم، آگاهی، دلایل روشن و متقن، مجادله و مناظره احسن، و بشارت و انذار از مهمترین شیوه های اطلاع رسانی در قرآن مطرح شده است. اصالت/ارزش: شناخت مهمترین روش های قرآنی اشاعه اطلاعات علاوه بر شناخت بهتر قرآن رهنمودی برای استفاده کنندگان از قرآن خواهد بود.
۱۱۱.

ترسیم و تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران با استفاده از روش هم استنادی موضوعی و معیارهای تحلیل شبکه اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۶ بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۱ ۵۹-۴۳

کلید واژه ها: نقشه علمی پزشکی تحلیل هم استنادی تحلیل شبکه ها ی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۴۲
مقدمه: با توجه به اهمیت حوزه پزشکی و ترسیم نقشه ها ی علمی در حوزه ها ی مختلف و نظر به اینکه معیارهای تحلیل شبکه ها ی اجتماعی می تواند در تحلیل این نقشه ها موثر واقع شود، هدف پژوهش حاضر تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران در سال 2007 با استفاده از معیارهای مرکزیت درجه و مرکزیت بینیّت است. روش کار: در این پژوهش که از انواع مطالعات علم سنجی است، جامعه پژوهش کلیه تولیدات علمی پزشکی ایران در سال 2007 (3967 مدرک) است که در نمایه نامه استنادی علوم منتشر شده است. نقشه ها ی مورد نظر، با استفاده از تکنیک تحلیل هم استنادی مقوله ها ی موضوعی و با کمک نرم افزار ( NWB ) Network Workbench Tool ترسیم شد. یافته ها : بیش از 37 درصد از کل تولیدات علمی ایران در سال 2007 به مقوله ها ی پزشکی و بیشترین تولیدات علمی ایران به پزشکی عمومی و داخلی و بیشترین تعداد استنادهای دریافتی به داروشناسی و داروسازی اختصاص دارد. این دو مقوله موضوعی در کنار بیوشیمی و بیولوژی مولکولی از نظر هر دو شاخص مرکزیت درجه و مرکزیت بینیّت دارای بیشترین رتبه در بین مقوله ها ی موضوعی پزشکی هستند. مقوله ها ی موضوعی پزشکی عمومی و داخلی با بهداشت عمومی، حرفه ای و محیط دارای قوی ترین رابطه هم استنادی هستند. نتیجه گیری: استفاده از شاخص ها ی تحلیل شبکه اجتماعی در تحلیل نقشه ها ی علمی موثر است. مقوله ها ی موضوعی پرتولید و پر استناد، حضور مؤثرتری در نقشه علمی هم استنادی دارند. برنامه ریزی و سیاستگذاری به منظور افزایش کمیت و کیفیت تولیدات علمی در مقوله ها ی موضوعی مختلف به منظور حضور مؤثرتر در نقشه ها ی علمی ضروری است.
۱۱۲.

مقایسه عملکرد موتورهای کاوش در هدایت کاربران به صفحات خانگی در پاسخ به پرسش های راهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره شانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 59 - 79

کلید واژه ها: پرسشهای راهبری موتورهای جستجو عملکرد بازیابی ارزیابی موتورهای جستجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۲۸۳
جستجو برای پرسشهای اطلاعاتی مقایسه می کند. برای انجام این پژوهش، پنج موتور جستجوی گوگل، یاهو، بینگ، اسک و آ او ال بر پایه رتبه بندی موتورهای کاوش در سایت الکسا در انتخاب شدند. 100 پرسش به زبان فارسی همراه با عبارت دقیق پرسش، توصیف کوتاهی از نیاز اطلاعاتی و آدرس اینترنتی صفحه مورد نظر از یکایک دانشجویان گردآوری و سپس توسط پژوهشگر در قسمت جستجوی هر یک از موتورهای جستجوی مذکور وارد و موقعیت نتایج صحیح ثبت شد. اگر صفحه خانگی در میان ده نتیجه اول یافت نمی شد، جستجو متوقف می شد. برای محاسبه عملکرد بازیابی جهت پرسشهای راهبری، از سنجه های بازیابی متعددی نظیر سنجه موفقیت N و رتبه معکوس میانگین استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند سه موتور جستجوی گوگل، آ او ال و اسک تقریباً با 96، 91 و 87% موفقیت در بازیابی، عملکرد نسبتاً خوبی در بازیابی پاسخ پرسشهای راهبری به زبان فارسی دارند، اما دو موتور جستجوی یاهو و بینگ تقریباً با 35 و 47% عدم موفقیت، عملکرد ضعیفی در بازیابی پاسخ پرسشهای راهبری به زبان فارسی دارند. اکثر نتایج به دست آمده توسط گوگل و اسک و آ او ال در رتبه اول صفحه نتایج قرار دارند. علاوه بر آن، همه موتور های جستجوی مورد نظر در این پژوهش از نتیجه اول به نتیجه پنجم پیشرفت دارند. به عبارت دیگر، آنها تقریباً در بیش از 90% موارد قادرند صفحات درخواستی خود را بدون مرور کردن نتایج ارائه شده در پایین فهرست نتایج ارائه شده به کاربر در اولین صفحه نتایج نشان دهند.  
۱۱۳.

تاثیر ویژگیهای شخصیتی کاربران بر قضاوت ربط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۶)

کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی بازیابی اطلاعات نیاز اطلاعاتی قضاوت ربط مدارک بازیابی شده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام)
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی
تعداد بازدید : ۱۴۷۵ تعداد دانلود : ۶۷۶
هدف این پژوهش بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی کاربران بر قضاوت ربط آنان بود. در پژوهش های مختلف، تاثیر عوامل گوناگون بر قضاوت ربط سنجیده شده، اما در هیچ پژوهشی تا کنون تاثیر عامل شخصیت افراد در بازیابی اطلاعات بررسی نشده است. روش این پژوهش، پیمایشی-تحلیلی بود. جامعه پژوهش شامل 40دانشجوی سال آخر یا فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی بود. جهت سنجش ویژگی های شخصیتی، از پرسشنامه 5عاملی شخصیت استفاده شد که ویژگی های شخصیتی افراد را بر حسب 5 عامل برونگرایی، انعطاف پذیری، توافق پذیری، عصبیت و باوجدان بودن مورد بررسی قرار می دهد. قضاوت ربط نیز توسط جامعه پژوهش در مورد 10رکورد اول بازیابی شده از موتور جستجوی گوگل برای 5کلیدواژه انجام شد و مانعیت جستجوها محاسبه گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که علی رغم کنترل حداکثر متغیرهای مداخله گر در پژوهش توسط پژوهشگر، قضاوت ربط کاربران مشابه یکدیگر نبود و یافته ها حاکی از آن بود که از بین 5 ویژگی شخصیتی بررسی شده، برونگرایی و توافق پذیری، رابطه معنادار و مثبت با قضاوت ربط داشتند و بین قضاوت ربط و ویژگی های شخصیتی انعطاف پذیری، با وجدان بودن و عصبیت، رابطه معناداری مشاهده نشد. به عبارت دیگر، کاربران با ویژگی های شخصیتی برونگرایی و توافق پذیری، مدارک مرتبط بیشتری را نسبت به سایر کاربران بازیابی کردند. به طور کلی برخی ویژگی های شخصیتی کاربران، قضاوت ربط آنان را تحت تاثیر قرار داد. مدیران کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی می توانند با ایجاد شرایط شغلی مناسب برای کارمندان و همچنین فراهم کردن محیط آرام و مناسب برای مراجعان، در بهبود روند جستجو نقش به سزایی داشته باشند.
۱۱۴.

میانکنش پذیری نظام های فراداده ای و موتورهای کاوش وب: تحولات و رویکردهای جاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: موتورهای کاوش وب میانکنش پذیری نظام های فراداده ای بستر نحوی پیاده سازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۲۴۹ تعداد دانلود : ۷۴۵
هدف: هدف از پژوهش حاضر تبیین مفاهیم، چالش ها، و رویکردهای جاری در حوزه میانکنش پذیری نظام های فراداده ای و موتورهای کاوش عمومی وب است. روش : پژوهش حاضر، پژوهشی مفهومی است که با رویکرد تحلیلی-انتقادی، و با تاکید بر پژوهش های انجام شده به عنوان شواهد مرتبط، در راستای تحقق هدف پژوهش گام بر می دارد. بدین منظور، ضمن تقسیم بندی رویکردهای حوزه مورد مطالعه به چهار بخش اصلی، در هر بخش ابتدا بحثی مفهومی بر رویکرد مرتبط و دلایل پیدایش آن ارائه شده است، و سپس مروری تحلیلی و هدفمند بر پژوهش های مرتبط با آن رویکرد انجام می گیرد. در پایان هر بخش با دیدگاه انتقادی، چالش ها و روندهای جاری مرتبط با رویکرد مورد بحث، بررسی می گردند. یافته ها: چهار رویکرد عمده در حوزه میانکنش پذیری نظام های فراداده ای و موتورهای کاوش عمومی وب شناسایی شدند. دلیل پیدایش این رویکردها، متاثر از کاربرد و آزمون اثر بخشی نظام های فراداده ای در افزایش سطح دسترس پذیری اشیای محتوایی وب از طریق موتورهای کاوش عمومی وب است. یافته ها حاکی از آن است که بستر نحوی پیاده سازی نظام های فراداده ای، بر کاربردپذیری آنها در بافت های اطلاعاتی مختلف، امکان پیاده سازی انواع طرح های فراداده ای متناسب با نیازهای جامعه فراهم کننده خدمات اطلاعاتی پیوسته، و افزایش نمایه پذیری، بازیابی پذیری، پیدانمایی، و رتبه بندی اشیای محتوایی وب در موتورهای کاوش عمومی وب بسیار تاثیر گذار است. موتورهای کاوش عمومی وب به دلایل مختلف، نسبت به برچسب ها و فرابرچسب های زبان نشانه گذاری فرامتن (HTML) واکنش نشان می دهند. با این وجود، محدودیت تعداد برچسب ها و فرابرچسب ها، و کارکرد صرفا نمایشی این زبان، کارایی این زبان را در سازماندهی اشیای محتوایی وب، و قابلیت پیاده سازی دیگر طرح های فراداده ای استاندارد را کاهش می دهد. اما زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (XML) با ارائه بستری قابل توسعه، علاوه بر فراهم نمودن امکان پیاده سازی تمامی طرح های فراداده ای استاندارد، نمایه پذیری و بازیابی پذیری اشیای محتوایی وب را به سطح کامل می رساند. بنابراین نظام های فراداده ای مبتنی بر این زبان، کارآمدترین ابزار برای دسترس پذیر نمودن اشیای محتوایی وب بوسیله موتورهای کاوش عمومی هستند.
۱۱۶.

سنجش رابطه حمایت سازمانی ادراک شده و بی تفاوتی سازمانی در کتابداران مطالعه موردی: کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۷ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 397 - 414

کلید واژه ها: بی تفاوتی سازمانی حمایت سازمانی ادراک شده دانشگاه های تابعه وزارت علوم تحقیقات و فناوری کتابخانه های مرکزی کتابداران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۲۴
هدف: این پژوهش با هدف سنجش رابطه حمایت سازمانی ادراک شده و بی تفاوتی سازمانی در کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران انجام شد. روش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی، و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگر و دیگران (1986) و پرسش نامه بی تفاوتی سازمانی سالاریه (1389) بود. جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمامی کتابداران دارای حداقل مدرک دیپلم شاغل در بخش های مختلف کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران در سال 1392 به تعداد 219 نفر بود که پس از توزیع پرسش نامه از این تعداد 177 پرسش نامه جمع آوری و سپس تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. یافته ها: در بین کتابداران جامعه آماری، میزان حمایت سازمانی ادراک شده پایین تر از حد متوسط و میزان بی تفاوتی سازمانی نیز پایین تر از حد متوسط است و بین حمایت سازمانی ادراک شده و بروز بی تفاوتی سازمانی در کتابداران جامعه آماری رابطه معکوس معناداری وجود دارد.
۱۱۷.

مقایسه دقت موتورهای کاوش عمومی و تخصصی پزشکی در بازیابی تصاویر پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره دهم بهمن و اسفند ۱۳۹۲ شماره ۶ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: اینترنت دقت ذخیره و بازیابی اطلاعات پزشکی موتور کاوش تصاویر پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۳ تعداد دانلود : ۵۵۶
مقدمه: حجم اطلاعات و تصاویر موجود در اینترنت و رشد روز افزون آن، کار جستجوی بهینه ی اطلاعات و به ویژه تصاویر را برای کاربران مشکل کرده است. در بین ابزارهای جستجو، موتورهای کاوش، بیش تر مورد استفاده ی کاربران قرار می گیرند. هدف از تحقیق حاضر، تعیین میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و تخصصی پزشکی در بازیابی تصاویر پزشکی ومقایسه ی آن ها بوده است. روش بررسی: تحقیق حاضر، کاربردی و از نوع پیمایشی مقایسه ای بود که در سال 1390 انجام شد. جامعه ی مورد بررسی در این پژوهش، دو موتور کاوش عمومی Yahoo و Google و دو موتور کاوش تخصصی پزشکی OmniMedicalSearch و Trip Database بودند. به منظور تعیین و مقایسه ی میزان دقت بازیابی تصاویر پزشکی در چهار موتور کاوش مورد بررسی، ده کلیدواژه با مشورت متخصصان پزشکی انتخاب و در این موتورهای کاوش مورد جستجو قرار گرفتند. سپس ده نتیجه ی اول هر موتور کاوش استخراج شد و با اخذ نظر متخصصان پزشکی، ربط یا عدم ربط آن ها با کلیدواژه ی مورد نظر، با استفاده از نرم افزار SPSS، روش های آمار توصیفی و آزمونt مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: موتور کاوش Google با دقت 90، دارای بیش ترین دقت در بازیابی تصاویر مرتبط و کاملاً مرتبط و سپس موتور کاوش پزشکی OmniMedicalSearch دارای دقتی معادل 8/86 در بازیابی تصاویر پزشکی بود. تفاوت معنی داری بین میزان دقت موتورهای کاوش عمومی و موتورهای کاوش تخصصی پزشکی در بازیابی تصاویر پزشکی وجود نداشت. نتیجه گیری: علی رغم همپوشانی برخی از نتایج موتورهای کاوش، هر کدام از موتورهای کاوش مورد بررسی نتایج منحصر به فردی را نیز بازیابی کرده اند. این موضوع نشان دهنده ی تفاوت در الگوریتم نمایه سازی منابع موجود در وب، توسط موتورهای کاوش مختلف است و پیشنهاد می شود که برای جستجوی تصاویر پزشکی، از چند موتور کاوش عمومی و تخصصی پزشکی به طور همزمان استفاده شود.
۱۱۸.

بررسی امکان پیاده سازی الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر) در نرم افزارهای کتابخانه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره پانزدهم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 31 - 57

کلید واژه ها: الگوی مفهومی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (اف.آر.بی.آر) امکان سنجی پیاده سازی نرم افزارهای کتابخانه ای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین امکان پیاده سازی الگوی مفهومی «ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی» در نرم افزارهای کتابخانه ای ایران، انجام شده است. روش: روش پژوهش، رویکرد تحلیلی - سیستمی، و جامعه پژوهش شامل نرم افزارهای سیمرغ، آذرخش، پیام مشرق و پاپیروس است. روش گردآوری اطلاعات، مشاهده مستقیم و ابزار آن، سیاهه وارسی محقق ساخته است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که نرم افزار سیمرغ، کارکردهای «یافتن»، «شناسایی»، «انتخاب»، و «دسترسی» در سطح موجودیتهای کتابشناختی (اثر، بیان، نمود، و مورد) را به ترتیب و در مجموع 35/61%، 28/41%، 18/26% و 95/32% پشتیبانی می کند. امتیازهای نرم افزار آذرخش، برای کارکردهای «یافتن» 15/99%، «شناسایی» 25/99%، «انتخاب» 15/99%، و «دسترسی» 85/99% بود. نرم افزار پیام مشرق کارکردهای چهارگانه مد نظر الگو «یافتن»، «شناسایی»، «انتخاب»، و «دسترسی» را در سطوح چهارگانه سلسله مراتب شیء به ترتیب 18/59%، 95/37%، 58/20% و 8/31% حمایت می کند. نرم افزار پاپیروس توانست برای کارکرد «یافتن» 78/67%، «شناسایی» 18/50% و کارکردهای «انتخاب» و «دسترسی» 45/54% و 3/68% از کلّ ارزشهای در نظر گفته شده از سوی الگوی مفهومی اف.آر.بی.آر را کسب کند. نتیجه گیری: بر اساس امتیازهای کسب شده، نرم افزارهای آذرخش، پاپیروس، سیمرغ، و پیام مشرق به ترتیب رتبه های اول تا چهارم را به دست آوردند.
۱۱۹.

مروری بر پژوهش کیفی و نرم افزارهای تحلیل داده های کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۱۵ بهار ۱۳۹۱ شماره ۴۷ ۹۰-۷۷

کلید واژه ها: پژوهش کیفی تحلیل داده ها نرم افزارهای آماری روش های تحقیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۵
مقدمه: امروزه پژوهش های کیفی با توجه به ارائه نتایج تفسیری و معنایی، مقبولیتی عام یافته اند. امکان پژوهش بر روی مفاهیمی چون تجارب زنده، هیجانات و احساسات، تحرکات اجتماعی، تعاملات بین افراد و جوامع، کشف علل ظهور و از بین رفتن پدیده های اجتماعی، همه و همه انگیزه ای مضاعف و زمینه ای مساعد برای گرایش پژوهشگران به این گونه پژوهش ها به وجود می آورند. بر این اساس ابزارهای لازم جهت انجام چنین تحقیقاتی روز به روز در حال گسترش می باشند. روش کار: این مقاله به روش مروری بر متون تهیه شده است. پژوهش کیفی از منظر صاحبنظران به طور کلی مورد بحث قرار گرفته شده است و به زمینه های کاربرد رویکرد کیفی در پژوهش های رشته کتابداری و اطلاع رسانی اشاره شد. همچنین به اصول پژوهش های کیفی از منظر کارکردهای نرم افزاری پرداخته شد، و در پایان چند نمونه پرکاربرد از نرم افزارهای تحلیل داده های کیفی بطور مفصل معرفی شده اند. یافته ها: با توجه به اینکه پژوهش های کیفی اساساً به مطالعه افراد و پدیده ها در محیط طبیعی خود آنها می پردازد و تعامل با عوامل مورد بررسی، با توجه به خصوصیات خودشان صورت می پذیرد، و ارائه نتایج به صورت تفسیری است، همچنین اصول و قواعد از پیش تعیین شده و استانداردی برای روش شناسی و تحلیل داده ها(مانند پژوهش های کمّی)، وجود ندارد، باعث ایجاد نگرانی از غیر قابل اطمینان بودن نتایج و ورود قضاوتهای شخصی محقق به جریان تحقیق می شود. لذا بهره گیری از ابزارهای استاندارد تحلیل داده ها(نرم افزارهای تحلیل داده های کیفی) جهت اطمینان از صحت نتایج- همانند تحقیقات کمّی- لازم و ضروری است. بحث: نرم افزارهای تحلیل داده های کیفی به استانداردسازی پژوهش های کیفی می پردازند. این نرم افزارها گرچه اصول و قواعدی خاص، برای تحلیل داده ها ارائه نمی دهند، ولی با نظارت بر مسیر انجام پژوهش(جمع آوری داده ها، سازماندهی داده ها، ارائه گزارش ها و...) به وضعیت گاه آشفته آن سر و سامان می بخشند.
۱۲۰.

بررسی طرح های فراداده ای منابع دیجیتال تصویری، صوتی و ویدئویی و شناسایی طرح مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: فراداده طرح فراداده ای منابع دیجیتال پایگاه اطلاعاتی منبع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۵ تعداد دانلود : ۹۵۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های طرح های فراداده ای برای مدیریت منابع دیجیتالی تصویری، صوتی و ویدئویی و انتخاب طرحی مناسب انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل 10 طرح فراداده ای است که با انتخاب سه گروه منابع دیجیتالی و اجتماع بین طرح های مرتبط با آن ها استخراج شده اند. روش: روش پژوهش پیمایشی توصیفی است و طرح های فراداده ای با استفاده از سه سیاهه وارسی «عناصر داده ای براساس مولفه های انواع فراداده»، «عناصر داده ای هسته برای منابع دیجیتالی» و همچنین «مولفه های ذخیره سازی منابع دیجیتالی» مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها، استاندارد انتقال و رمزگذاری فراداده (METS) و فراداده برای نگهداری اشیاء دیجیتالی (PREMIS) بیشترین میزان تطابق را با مولفه های تعیین شده برای منابع دیجیتالی تصویری، صوتی و ویدئویی را دارند اما به منظور پوشش کامل استاندارد، نمی توانند به تنهایی و مستقل از سایر طرح های فراداده ای مرتبط با فراداده توصیفی و فنی مورد استفاده قرار گیرند. همچنین یافته ها نشان داد که طرح فراداده ای واحدی برای سه گروه منابع دیجیتالی درنظر گرفته شده جهت برآورده نمودن کلیه ویژگی های تخصصی آن ها وجود ندارد. اما می توان از طرح فراداده ای مارک (MARC)، طرح فراداده ای هسته دوبلین (Dublin Core) و طرح فراداده ای توصیف شیء (MODS) بصورت عمومی و از فراداده رادیویی عمومی برای رسانه (PB Core) و از انجمن منبع دیداری هسته (VRA Core) برای آثار هنری تصویری استفاده نمود. همچنین جهت ذخیره سازی فراداده فنی برای منابع تصویری می توان از فراداده برای تصاویر در بستر XML(MIX)، برای منابع صوتی از طرح فراداده فنی برای منابع صوتی (Audio-MD) و برای منابع ویدئویی از طرح فراداده فنی برای منابع ویدئویی(Video-MD) استفاده کرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان