سیده فاطمه حسینی میرصفی

سیده فاطمه حسینی میرصفی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۳ مورد.
۱.

بررسی آیات ظاهر در نفی عصمت حضرت ابراهیم (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲

کلید واژه ها: اهل بیت(ع) تأویل ظاهر و باطن تفسیر روایی معرفت خاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 96
ظاهر برخی از آیاتی که در باره انبیا نازل شده است با عصمت آنان منافات دارد. برخی با استناد به ظواهر آیاتی که دارای عناوینی مانند: غفران و مغفرت الهی، ذنب، توبه، عفو و ... هستند، شبهاتی را درباره حضرت ابراهیم(ع) مطرح نموده اند؛ مانند: شبهه مشرک بودن پدر حضرت ابراهیم و طلب استغفار حضرت برای وی، شبهه دروغ گفتن حضرت، شبهه آرزوی آمرزش از گناهان توسط حضرت، شبهه شک داشتن نسبت به زنده شدن مردگان و شبهه شرک ورزیدن حضرت ابراهیم(ع). در این مقاله ضمن بیان این آیات و ذکر شبهات مطرح شده در باره حضرت ابراهیم(ع)، با استفاده از دیدگاه مفسران قرآن این شبهات بررسی و پاسخ داده می شود.
۲.

بررسی شیوه مناظرات و گفتگو های انبیاء و امام حسین (ع) با مخاطبانشان

نویسنده:
منبع: بینات سال شانزدهم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۶۴)
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره پیامبران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : 456 تعداد دانلود : 844
ائمه اطهار(ع) پس از رحلت پیامبر اسلام (ص)، همواره سعی در زنده نگهداشتن اسلام و تبلیغ احکام دین و حفظ آن از هر گونه گزندی داشته اند. که این شیوه تبلیغی از سوی همه انبیاء و ائمه هدف مشترکی را دنبال می کرده، گرچه بر حسب شرایط، شیوه ها متنوع بوده است، و یکی از اشکال بارز آن مناظره و گفتگوی برهانی دور از مغالطه می باشد، که قرآن کریم از آن به عنوان «جدال احسن» یاد می کند. در این مقاله با گذری کوتاه از زندگی و اوضاع جامعه امام سوم به شیوه رفتاری ایشان بر حسب روایات و احادیث می پردازیم.
۳.

بررسی شیوه مناظرات انبیاء و امام حسن (ع)

نویسنده:
منبع: بینات سال پانزدهم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۶۰)
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره پیامبران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
تعداد بازدید : 326 تعداد دانلود : 470
در این مقاله سعی شده است تا با توجه به آیات قرآن کریم،شیوه های رفتاری انبیا (ع) با مخاطبان خود تبیین گردد و از آنجایی که راه و شیوه مکتب اهل بیت(ع) - چنان که از تعلیمات آنها استنباط می شود- همان راه فطرت است و قرآن به عنوان بزرگترین پشتوانه ایشان در اجرای رسالت توحیدی و هدایتگری شان می باشد،ضمن بیان مختصری از زندگانی و وضعیت فرهنگی و سیاسی عصر دومین پیشوای شیعیان،امام حسن مجتبی(ع)، راه و شیوه برخورد ایشان با مخاطبانشان که در منابع روایی و حدیثی ما ثبت و ضبط شده، مورد بررسی قرار گیرد تا از این طریق شیوه های رفتاری این امام همام استنباط و استخراج گردیده و مورد استفاده رهپویان راه امامت و ولایت قرار گیرد.
۴.

بررسی تطبیقی اشتغال زنان بر مبنای آیات قرآن با تأکید بر آرای آیه الله جوادی آملی و سیّد قطب

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی قرآن پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷ 101 - 130

کلید واژه ها: فعالیت اقتصادی زنان اشتغال تفسیر فی ظلال القرآن تفسیر تسنیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 294 تعداد دانلود : 18
یکی از مسائل جدید در جامعه اسلامی، فعالیّت اقتصادی و اشتغال زنان در مناصب گوناگون است و در حالی که می تواند مفید و اثر بخش باشد، مورد اختلاف عالمان دینی و مفسّران است. این پژوهش با روش تحلیلی- تطبیقی، ضمن گزارش آرای مفسّران، به ویژه سیّد قطب در تفسیر «فی ظلال القرآن» و آیه الله جوادی آملی در «تفسیر تسنیم»، به مقایسه نظرات آن ها، پرداخته است. نتایج بحث نشانگر آن است که؛ هر دو دیدگاه، اعطاء حقوق مالی و استقلال زن بر مدیریت اموال خویش را از آموزه های قرآن می دانند، ولی سیّد قطب با توجّه به آیات (الاحزاب/33) و (النّساء/34) معتقد است که: زنان باید در خانه های خود قرار بگیرند و نباید نقش اصلی خود را در خانه، کم رنگ کنند و هرگونه فعالیّت اقتصادی در محیط خانه و بیرون از آن که موجب تضییع حقوق شوهر شود، جایز نمی باشد و با اشتغال آنان به علّت داشتن حقّ نفقه و مسوولیّت همسری و مادری، به جز در موارد ضروری همچون ناتوانی یا بیکاری همسر و لزوم امرار معاش، موافق نیست؛ در حالی که اغلب مفسّران شیعی به ویژه آیه الله جوادی آملی، اشتغال زنان را در صورت عدم تداخل با مسوولیّت همسری و مادری و با رعایت ضوابط شرعی، بلامانع دانسته ولی در انجام امور پزشکی، آموزش و خدمات بانوان، برای پیشگیری از مراجعه زنان به نامحرم، ضروری می داند.
۸.

بررسی سندی و دلالی روایات رجعت معصومان با محوریت نفی یا اثبات همزمانی رجعت و ظهور امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۰ 167 - 196

کلید واژه ها: رجعت ظهور همزمانی امام زمان (عج) سیدالشهداء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 795 تعداد دانلود : 176
رجعت، یکی از اعتقادات شیعه است که بر مبانی قرآنی و روایی استوار است. روایات فراوانی در این باره در دست است که بخش قابل توجهی از آنها درباره رجعت رسول الله؟ص؟ و امامان معصوم؟ع؟ است. از این مجموعه، تعدادی از روایات، تنها به اصل رجعت پرداخته و برخی به خصوصیات ریزتری از آن اشاره دارند. یکی از این خصوصیات، نسبت زمانی رجعت با ظهور امام زمان؟عج؟ است. در این مقاله و با بررسی صورت گرفته به روش توصیفی _ تحلیلی، تنها تعداد انگشت شماری از این مجموعه دلالت بر همزمانی این دو پدیده دارند که هیچ یک از سند درستی برخوردار نیستند و حتی برخی از آنها متهم به ساختگی بودن هستند. در میان روایات صحیح السند نیز تنها روایاتی که درباره رجعت سیدالشهداء؟ع؟ است دلالت بر همزمانی ظهور و رجعت آن هم در روزهای پایانی امامت امام زمان؟عج؟ و به منظور خالی نبودن زمین از حجت الهی دارند. بنابراین دلیل معتبر و قابل اعتمادی بر همزمانی رجعت و ظهور به معنای همراهی سایر امامان با امام زمان؟عج؟ در دوران حکمرانی و رهبری ایشان به منظور پیشبرد اهداف قیام در دست نیست.
۹.

مستندات قرآنی مفسّران معاصر فریقین به موضوع اشتغال زنان (علامه طباطبایی و رشیدرضا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه قرآن و حدیث دوره ۱۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۷ 29-57

کلید واژه ها: اشتغال زنان قرآن کریم تفسیرالمنار تفسیرالمیزان علامه طباطبایی سیدمحمد رشیدرضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 740
فعالیّت اقتصادی زنان از مسائل مهم جامعه اسلامی امروز به شمار می رود. اشتغال آنان در مناصب گوناگون، در حالیکه می تواند مفید و اثر بخش باشد، مورد اختلاف نظر مفسّران معاصر فریقین است. این پژوهش ضمن گزارش آراء تفسیری رشیدرضا در المنار از مفسّران اهل تسنّن و علّامه طباطبایی در المیزان از مفسّران شیعه در دوره معاصر، به مقایسه نظرات آن دو، در موضوع اشتغال زنان از منظر قرآن با روش توصیفی ، تحلیلی و تطبیقی پرداخته و در راستای تحقیق، این نتایج بدست آمد که هر دو دیدگاه اعطاء حقوق مالی و استقلال زن بر اموال او را از قوانین مترقّی اسلام می دانند؛ ولی رشیدرضا معتقد است که زنان باید در خانه های خود قرار بگیرند و نباید نقش اصلی خود را در خانه کم رنگ کنند و هرگونه فعالیت اقتصادی در محیط خانه و بیرون از آن که موجب تضیع حقوق شوهر شود را جایز نمی داند و با اشتغال آنان به علّت داشتن حقّ نفقه و مسئولیّت همسری و مادری، بجز در موارد ضروری (بیماری یا بیکاری همسر و کمک به امرار معاش)، موافق نیست؛ ولی مفسّر شیعه اشتغال آنان را در صورت عدم تداخل با مسئولیّت همسری و مادری و با رعایت ضوابط شرعی بلامانع و در امور بانوان ) پزشگی، آموزش و خدمات) به علّت عدم مراجعه به نامحرم، ضروری می داند.
۱۰.

معناشناسی واژه «لقاء» در آیات مورد استناد قائلین به رؤیت خداوند

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش اسلامی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 164 - 193

کلید واژه ها: معناشناسی لقاء آیات قائلین رؤیت خداوند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 979 تعداد دانلود : 284
از موضوعات مورد بحث بین اشاعره و سلفیان از یک سو و شیعه و معتزله از سوی دیگر، رؤیت خداست. اشاعره و سلفیان که قائل به رویت خداوند در قیامت می باشند، برای اثبات نظر خود، به آیاتی از قرآن استناد می کنند که از جمله این آیات، آیاتی است که در آن واژه «لقاء» آمده است. معناشناسی و بررسی نظر مفسران پیرامون معانی این واژه در آیات مورد استناد، راه مناسبی برای دست یابی به معنای صحیح واژه و ارزیابی درستی یا نادرستی اعتقاد قائلان به رؤیت خداست. ریشه شناسی و بررسی معانی مختلف واژه «لقاء» در منابع لغت، آیات قرآن، احادیث، اشعار عرب، منابع لغت در سایر زبان ها و واکاوی نظر مفسران فریقین، روشن می سازد که این واژه دارای معانی متعددی است و نه تنها برداشت معنای رؤیت از این آیات صحیح نیست و نظر عده کمی از مفسران اهل سنت آن را تأیید نموده، بلکه علاوه بر مفسران شیعه، بسیاری از مفسران اهل سنت نیز نظری بر خلاف آن دارند.
۱۱.

تحلیل کارکرد نزول حضرت عیسی علیه السلام در دولت امام مهدی علیه السلام از منظر مفسران فریقین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۸ 119 - 142

کلید واژه ها: حضرت عیسی (ع) نزول آخرالزمان منجی قیامت شیعه اهل سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 621 تعداد دانلود : 671
زنده بودن حضرت عیسی7 برخلاف اعتقاد مسیحیان، امری قطعی میان مسلمانان است و دلیل آن صراحت آیات قرآن کریم بر این امر است. براساس برخی آیات قرآن کریم و روایات تفسیری پیرامون آنها، شیعه و سنی بر این اعتقاد هستند که حضرت عیسی7 در آخرالزمان دوباره به زمین نزول کرده و برای برقراری عدالت و صلح و امنیت تلاش خواهند کرد. مسئله پژوهش حاضر آن است که مفسرین شیعه و سنی چه جایگاه و وظیفه ای برای حضرت عیسی7 پس از نزول در آخرالزمان قائل هستند که بدین منظور به بررسی آراء و نظرات برخی از مهم ترین مفسرین شیعه و سنی پیرامون این آیات پرداخته و ضمن بررسی آنها، به نقاط اشتراک و افتراق نظر آنها اشاره شده است. با بررسی آراء مفسرین شیعه این نتیجه به دست آمد که نزول حضرت عیسی7 امری مسلم بوده و آن حضرت در آخرالزمان در رکاب امام زمان4 و برای کمک به آن حضرت در راستای برقراری حکومت عدل جهانی تلاش خواهند کرد. بررسی آراء مفسرین اهل سنت نشان داد اعتقاد به نزول حضرت عیسی7 نزد غالب آنها براساس آیات قرآن کریم امری مسلم بوده، اما برخی از آنها اشاره ای به این که آن حضرت در رکاب چه کسی نزول می کنند نکرده اند و برخی دیگر اشاره کرده اند که حضرت عیسی7 در رکاب امام خواهند بود اما اشاره ای به این که آن امام چه کسی است نداشته اند. فحوای کلام این دسته از مفسرین اهل سنت به گونه ای است که گویا حضرت عیسی7 خود منجی موعود است و رهبری قیام جهانی پس از ظهور را بر عهده دارد. اما در سوی دیگر بسیاری از مفسران اهل سنت به صراحت از نزول عیسی7 در معیت امام عصر4 سخن گفته و منجی آخرالزمان را مهدی موعود4 می دانند. در مجموع نزول حضرت عیسی7 نزد مسلمانان بنابر قرآن و روایات، مسلم بوده و جملگی به تلاش آن حضرت در راستای برقراری حکومت عدل جهانی معترف هستند.
۱۲.

جایگاه اصل عدالت در نظام اخلاق اجتماعی در قرآن کریم و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 205 - 218

کلید واژه ها: اخلاق اخلاق اجتماعی نظام عدالت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 258 تعداد دانلود : 342
دین مبین اسلام اخلاق محور است و به اخلاق فردی و اجتماعی توجه ویژه دارد، برای دستیابی به جامعه ای با اخلاق و مطلوب باید اخلاقیات مختلف اجتماعی نظیر اخلاق سیاسی، اخلاق اقتصادی و اخلاق همزیستی را بسان مجموعه ای به هم پیوسته و مرتبط بدانیم که از آن به نظام اخلاق اجتماعی یاد می کنیم. از سوی دیگر اصول و اهدافی برای چنین جامعه اخلاقی باید در نظر گرفته شود که با رعایت آنها امکان دستیابی به نظام اخلاق اجتماعی مطلوب اسلام فراهم گردد که از مهمترین این اصول، اصل والای عدالت اجتماعی است که در قرآن کریم هدف رسالت پیامبران الهی و از تأکیدات مهم و اساسی ذکر شده در آیات مختلف قرآن کریم است، در این تحقیق به تبیین جایگاه اصل مهم عدالت در نظام اخلاق اجتماعی و همچنین موانع تحقق آن از دیدگاه آیات و روایات می پردازیم.
۱۳.

آسیب شناسی تفسیر صوفیانه ی قرآن کریم

نویسنده:
منبع: دانشنامه علوم قرآن و حدیث سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱ ۵۵-۸۰

کلید واژه ها: آسیب شناسی تصوف تفسیر تفسیر صوفیانه عرفان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 407 تعداد دانلود : 836
در روش شناسی تفسیر دو روش تفسیر ظاهر و تفسیر باطن وجود دارد که تفسیر ظاهر، مبتنی بر مدلول های عرفی و منطقی است و تفسیر باطن در میان اهل تصوف و عرفان به تفسیر عرفانی مشهور است. در حوزه ی معرفت شناختی، عرفان در کشف حقیقت بیش از عقل و استدلال، بر ذوق و اشراق اعتماد نموده است. عرفان اصطلاحی دارای دو جنبه ی فرهنگی و اجتماعی است که تصوف، ظهور اجتماعی اندیشه ی عرفاست. عرفا، تأویل را به معنای باطن قرآن در مقابل تفسیر که همان معنای ظاهری است، به کار می برند. راه رسیدن به تأویل را نیز نه عقل، بلکه کشف و شهود می دانند، که بر حسب اختلاف احوال و اوقات، و تفاوت درجات سلوک، سالک به فهم ها و تأویل های متفاوتی دست می یابد. جریان صوفیانه و عرفانی در تفسیر قرآن کریم بر اساس اندیشه هایی که بر ذهن، فکر و عمل متصوفه و عرفا در هر دوره ای حاکم بوده، متفاوت است. تفسیرهاى صوفیه هم از نظر محتوا، که بازتابى از اندیشه ها و تصورات آنان است، و هم از نظر تنوع سبک، که مجموعه اى از اندیشه هاى فلسفى تا مواعظ عامیانه و ادبیات روایى و شعر را در بر مى گیرد، از دیگر انواع تفسیر متمایز است. لذا در طول تاریخ، جریان تفسیری صوفیانه و عرفانی از یک سو به جهت پاسخ گویی به نیازهای معرفتی مخاطبان و توجه به جنبه های معنوی و تربیتی آن همواره مورد توجه مفسران قرآن کریم قرار گرفته، و از سوی دیگر به جهت وجود انحرافاتی در تأویلات عرفانی، مخالفانی هم داشته و در حوزه های مبنایی، روش شناختی و غایی دارای آسیب هایی است که در این پژوهش با عنوان «آسیب شناسی تفسیر صوفیانه قرآن کریم» مورد بررسی خواهد گرفت.
۱۴.

سیری در مسائل مهدوی در تفاسیر مذاهب اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۲ 121 - 146

کلید واژه ها: مهدی مذاهب امامیه اهلسنت زیدیه معتزله اشاعره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 733
اعتقاد به منجی موعود، عقیدهای دیرین و کهن در میان جوامع بشری است و کمتر دین و مکتب و یا گروهی را میتوان یافت که در مورد آن اظهار نظر نکرده باشد. در اسلام نیز این باور در قالب مهدویت اسلامی مورد توجه بوده و عالمان و اندیشمندان مسلمان با گرایشات مذهبی مختلف بدان پرداختهاند. تفسیر یکی از گرایشات مهم در این زمینه بهشمار میرود؛ که مورد توجه مفسران مسلمان با دیدگاههای مختلف کلامی و مذهبی قرار گرفته است. تفسیر قرآن کریم در حقیقت بیانگر بینشها و باورها و ارزشهایی استکه مفسر از مبانی مختلف عقلی و نقلی دارد که در آراء و انظار وی متجلی میشود و بر بینشها، ارزشها، هنجارها و رفتارهای جامعه دارای تأثیر است. بر این اساس دیدگاه مفسران میتواند اساس و پایه مباحث مهم اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی و... باشد. بررسی اقوال مفسران شیعه و اهلسنت و بیان مشترکات تفسیری آنان در ذیل آیات مرتبط با مهدویت، میتواند در تبیین اندیشه مهدویت در مذاهب اسلامی نقش داشته باشد و از این راه میتوان به وجوه اشتراک مذاهب اسلامی توجه بیشتری داشت و بر اتحاد و انسجام و همبستگی اجتماعی در میان باورمندان به مهدویت اسلامی تأکید نمود. بنابراین در نوشته پیشرو به این سؤال پاسخ داده شده است: در تفاسیر مذاهب اسلامی به چه مسائلی پرداخته شده است ؟ بیان دیدگاه مفسران مسلمان درباره مسائل مهدویت، تحلیل و بررسی موضوعات و مسائل مطرح شده در آن تفاسیر و بیان موارد مغفول و انحرافی در تفسیر هردو مذهب شیعه و اهلسنت، از مهمترین نوآوریهای این تحقیق بهشمار میرود.
۱۵.

تحلیل و بررسی غلوِ ابوسمینه؛ از راویان احادیث مهدوی و اعتبار یا بی اعتباری روایاتش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 201 - 218

کلید واژه ها: غلو مهدویت روایات تفسیری اعتبار ابوسمینه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 938
باورداشت مهدوی از اساسی ترین معارف اسلامی است. در سند احادیث مهدوی، راویانی وجود دارند که غالی معرفی شده اند و اثبات غلو ایشان، یکی از عواملی است که اعتبار احادیث در این عرصه را تهدید می کند. اما طبق فرمایش حضرات معصوم k ذکر فضایل، غلو محسوب نمی شود؛ همچنین غلو در فضایل به صورت مسئله ای نسبی درآمده و چه بسا که در کتاب های رجالی، گروهی از راویان، غالی یا متهم به غلو معرفی شده اند، درحالی که با بررسی روایاتِ موجودِ آنان در کتب و تفاسیر روایی درمی یابیم که هیچ باوری که نشانگر غلو باشد، نداشته اند . ابوسمینه از جمله این راویان است که از راویان پرشمار احادیث بوده و راویانی ثقه احادیث ی بسیار از او نقل کرده اند. همچنین روایات مهدویِ موجودِ وی در تفاسیر روایی شیعه عاری از غلو است . در این میان کلام شیخ طوسی مبنی بر استثنای روایات مشتمل بر غلوِ او توسط محدثان، در کنارِ سابقه رجالیان متقدم شیعه در روی برنتافتن از تمام احادیث یک راوی با وجود ضعیف انگاشتن او، مؤیدی بر پذیرفتن اعتبار احادیث مهدویِ او بنا بر مستنداتِ موجود در تفاسیر روایی شیعه است.
۱۶.

آسیب شناسی مبنایی، روش شناختی و غایی تفسیر عرفانی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۵ 177 - 194

کلید واژه ها: تفسیر عرفان تصوف آسیب شناسی تفسیر عرفانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 286
در طول تاریخ جریان تفسیری صوفیانه و عرفانی از یک سو به منظور پاسخ به نیازهای شناختی و معرفتی مخاطبان و اهتمام نسبت به جنبه های تربیتی، اخلاقی و معنوی آن مورد توجه و اهتمام مفسران قرآن کریم قرارگرفته، و از سوی دیگر به جهت وجود انحرافاتی در تأویلات عرفانی، مخالفانی هم داشته و در حوزه های مبنایی، روش شناختی و غایی دارای آسیب هایی است. هدف از این پژوهش شناسایی، تحلیل و بررسی آسیب های حوزه مبنایی، روش شناختی و غایی تفسیر عرفانی قرآن کریم می باشد. این پژوهش از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها،  یک پژوهش کیفی است. از نظر روش پژوهش نیز توصیفی - تحلیلی می باشد. از یافته های این پژوهش می توان به منظور کاربست در نگارش تفاسیر عرفانی و بیان منظور و مقصود خداوند متعال از آیات با رویکرد تربیتی و شناختی در جهت اعتلای اخلاق و تربیت مخاطبان قرآن کریم بهره جست.
۱۷.

نقد و بررسی دیدگاه سلیمان الرومی پیرامون رؤیت خدا با تکیه بر دلایل عقلی و نقلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سراج منیر سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 193 - 223

کلید واژه ها: الرومی رؤیت خدا عقل قرآن روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 940 تعداد دانلود : 673
اصولاً فصل ممیز انسان الهی از فرد مادی در توحید است. قرآن وجود خدا را امری روشن دانسته و تردید دراین باره را بی مورد تلقی کرده است. فِرَقِ اسلامی در اعتقاد به اصل وجود خدا اختلافی ندارند، ولی در صفات خدا دچار اختلاف شده اند که یکی از این اختلافات، موضوع رؤیت خداست. سلیمان الرومی با تأثیرپذیری از دیدگاه های سلفی ابن تیمیه، به رؤیت خدا در آخرت معتقد بوده و اعتقاد شیعه در مورد عدم رؤیت را موردانتقاد قرار می دهد. براهین عقلی رؤیت خداوند را در دنیا و آخرت مردود می داند. قائلین به رؤیت ازجمله سلفیان، برای اثبات نظر خود به آیات و روایاتی تمسک می جویند که با تعمق در این آیات و بررسی دیدگاه مفسران، مسئله رؤیت خدا از این آیات نتیجه نمی شود. از طرفی آیاتی با صراحت رؤیت خدا را نفی می کند. روایات مورد استدلال آنان نیز دارای ضعف سندی است. در منابع حدیثی اهل سنت و شیعه نیز روایاتی در رد رؤیت خدا وجود دارد.
۱۸.

تبیین علل شهرت روایت حفص از عاصم در قرائت قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۹ 1 - 16
تعداد بازدید : 103 تعداد دانلود : 778
اختلاف قرائت و میزان تاثیرگذاری آن در فهم قرآن پدیده ای است که در کنار نزاع های تاریخی، آثار انکار ناپذیری بر علوم قرآنی تا عصرحاضر داشته است. آنچه به نظر می رسد پرداختن به این موضوع را با اهمیت جلوه می دهد این است که بعد از گذشت سالها هنوز مشخص نشده، ارجحیت یافتن یک قرائت بر دیگر قرائات به چه علتی بوده است. بر این اساس، تحقیق حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و رویکردی تاریخی نشان می دهد که ابهام در برخی گزارش های تاریخی مربوط به علل گسترش و ترویج برخی قرائت های خاص در جهان اسلام و شاخص شدن قرائت عاصم از روایت حفص به علت رسمی شدن این قرائت در امپراتوری عثمانی و انتشار چاپی قرآن کریم مطابق با قرائت عاصم بوده است. لذا توجه به دیگر قرائات برای گریز از مبالغه ای که برخی در مورد رواج روایت این قرائت کرده اند، ضروری است.
۱۹.

معنا شناسی واژه «صلح» در قرآن کریم با تکیه بر روابط هم نشینی و جانشینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال ۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیایی ۲۳) 109-136
تعداد بازدید : 336 تعداد دانلود : 21
واژه صلح یکی از مفاهیم بنیادین در قرآن کریم به شمار می رود. لذا بررسی واژه ی صلح در دامنه ی علم معنا شناسی وگونه شناسی مفهومی صلح و مشتقات آن، اهمیت بسیاری دارد.به عبارتی دیگر ، بررسی معنای واژگان قرآنی با کمک علوم دیگر(بررسی میان رشته ای ) فرصتی برای کنکاش بیشتر محتوای معارف الهی است. بر اساس همین ضرورت سوال اصلی پژوهش این است که صلح در قرآن کریم با چه واژگانی جانشینی معنایی و با کدام کلمات هم نشینی دارد؟ در این تحقیق با بهره مندی از دو روش تحلیل محتوا و معناشناسی زبانی ، مفهوم صلح از دیدگاه قرآن کریم و به عبارت دیگر «صلح قرآنی » مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد واژه ی صلح در قرآن کریم تنها در تقابل معنایی با جنگ قرار ندارد بلکه در معانی ترمیم روابط اجتماعی وخانوادگی (اصلاح )، رفع فساد ، دوری از گمراهی ، شایسته بودن عمل و عدم مخالفت با خدا و فرستادگان او نیز کاربرد معنایی دارد .و با مفاهیم : ایمان، عمل ، تقوی ، جنت و توبه ، دارای رابطه معنایی هم نشینی ؛ و با واژه های سلم ، امنیت ، خیر و حسن دارای رابطه ی معنایی جانشینی است .
۲۰.

تأثیر ظرافت های حیات دنیوی بر زندگی اخروی از منظر قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 35 - 56

کلید واژه ها: قرآن ظرافت حیات دنیا سعادت شقاوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 550 تعداد دانلود : 842
این پژوهش با هدف بیان تأثیر ظرافت های حیات دنیوی بر زندگی اخروی انسان بر اساس تحلیل مبانی و استناد به آیات قرآن کریم انجام شده است. نوع تحقیق مقاله حاضر، بنیادی- کاربردی و روش مورد استفاده تحلیلی- توصیفی است که با استفاده از منابع کتابخانه ای(واقعی و مجازی) اطلاعات جمع آوری شده و ابزار گردآوری اطلاعات نیز به صورت فیش برداری می باشد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که روش و منش حیات دنیوی انسان، تأثیر مستقیم بر سعادت و شقاوت زندگی اخروی او دارد؛ و بیان می دارد انسان ها در حیات پس مرگ، بدون استثنا بر سر سفره اعمال و کردار دنیوی خود می نشینند و روزی می خورند. بنابراین کسانی که عاقلانه و از روی آگاهی راه حق پیموده و در دنیا زندگی مؤمنانه در سایه احکام قرآن کریم داشته اند بدون تردید زندگی اخروی آنان سرشار از رحمت و نعمات الهی است، و به عکس، کسانی که آگاهانه و به اختیار خود زندگی ظالمانه تحت امر شیاطین انس و جن داشته اند، زندگی اخروی آنان نیز با رنج و سختی بلا وصف همراه خواهد بود، مگر کسانی که در شرایطی خاص به اذن الهی مورد شفاعت شافعین قرار بگیرند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان