منافع و مضرات رواج فلسفه(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
نسیم خرد سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۵)
105 - 120
«فلسفه» در بحث رواج فلسفه یا نوعی شیوه اندیشیدن است یا محصولات فلسفی است که در کتب به ودیعت نهاده شده است. بحث از جواز یا عدم جواز رواج فلسفه به هر دو معنا در حوزه فعالیت عقل عملی قرار می گیرد. بعضی رواج فلسفه را دارای مفاسدی می دانند؛ مثل این که به دین داری مردم، نظم اجتماعی و شاید آرامش روانی افراد آسیب می رساند. در مقابل، برخی به مزایای آن مانند استقلال انسان در تصمیم گیری ها، کاهش سوءاستفاده از جهل و ساده اندیشی مردم و کمتر شدن هزینه های تغییرات اجتماعی و استحکام بیشتر عقاید اشاره می کنند. در دوره جدید، با گسترش وسایل ارتباطی و اطلاعاتی، پنهان نگاه داشتن محصولات عقلی ممکن نیست و همه مردم ازجمله جوانان در معرض افکار و عقاید متفاوتی قرار دارند. تنها راه مصون ماندن از خطرات یا کاستن آسیب ها مجهز شدن به فلسفه به هر دو معناست. اگر دیروز می توانستیم بین ترویج یا ممنوعیت فلسفه یکی را انتخاب کنیم، امروز تنها یک راه داریم و آن لزوم رواج فلسفه است. با این همه، می دانیم که همه مردم توانایی فلسفه ورزی ندارند؛ بنابراین اول باید با آموزش، توانایی تأمل فلسفی را افزایش داد و سپس افراد ضعیف را هم در مقابل سیل اطلاعات درست و نادرست رسانه های مختلف به روش های دیگر مصون ساخت. اهمیت پرداختن به این موضوع از آن جهت است که رواج هر رشته علمی، سرمایه های مادی و معنوی فراوانی به خود اختصاص می دهد؛ پس برای تصمیم گیری درمورد ترویج یا ممنوعیت هر رشته ای، ازجمله فلسفه که مخالفان و موافقانی دارد، تأمل در باب منافع و مضرات آن ضروری است. روش این نوشته استنادی و تحلیلی عقلی است.