ابوالفضل قنبری

ابوالفضل قنبری

مدرک تحصیلی: هیأت علمی/ دانشگاه تبریز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۳ مورد.
۲۱.

ارزیابی شاخص های طیفی و استخراج عوارض ساخته شده و ساخته نشده شهری و مقایسه آن با دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست ۷ و ۸ مطالعه موردی: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 23 - 39

کلید واژه ها: کاربری اراضی شاخص طیفی دمای سطح زمین جزایر حرارتی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 621 تعداد دانلود : 836
حرارت سطح زمین یکی از شاخص های مهم در پژوهش مدل های تعادل انرژی در سطح زمین و فعل و انفعالت بین زمین و اتمسفر در مقیاس های منطقه ای و جهانی است. امروز تصاویر ماهواره ای در طول موج های مادون قرمز و قرمز حرارتی به دلیل پوشش وسیع، منبع اطلاعاتی مناسبی برای تهیه نقشه های حرارتی سطح آب و خشکی هستند. امروزه در شهرها پدیده جزایر حرارتی خسارات متعددی چه جانی و مالی به شهروندان تحمیل می کند و یکی از معضلات در شهرها به شمار می رود که برای بررسی و کنترل این پدیده می توان از تصاویر ماهواره ای مناسب استفاده کرد و بخش های آلوده شهر را شناسایی و مدیریت کرد، لذا هدف از این پژوهش، تهیه تغییرات صورت گرفته در ساخت و سازهای شهری و افزایش بی رویه ساختمان ها و رابطه آن ها با دمای سطح زمین با استفاده از داده های سنجنده های ETM, OLI ماهواره لندست در دو سال ۲۰۰۲ و ۲۰۱۹ برای شهر تهران است. در انجام این پژوهش از روش Gram_Schmidet که جهت تلفیق این تصاویر توسعه داده شده است، استفاده گردید و داده های دو سال ۲۰۰۲ و ۲۰۱۹ که همگی در فصل زمستان تصویربرداری شده اند، تهیه و مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. برای صحت سنجی روش و میزان دقت طبقه بندی نیز از شاخص های ضریب همبستگی، ضریب کاپا استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد؛ شاخص های VbSWIR_BI و IBI  بالاترین دقت را نسبت به سایر شاخص ها دارند؛ در حالی که نتایج شاخص VbSWIR_BI  تغییرات زمانی و مکانی شهر تهران را در یک نتیجه قابل قبول نشان می دهد؛ همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از طریق دمای سطح زمین، با افزایش ساخت و سازها افزایش دمای شهر تهران به مناطق شمالی و مرکزی شهر نیز کشیده شده است.
۲۲.

تحلیل فضایی و مکان یابی شهرک صنعتی شهرستان جلفا با استفاده از مدل های AHP و ELECTRE(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 1 - 34

کلید واژه ها: تحلیل فضایی مکان یابی شهرک صنعتی مدل های AHP ELECTRE شهرستان جلفا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 932
مکان مناسب برای استقرار فعالیت های صنعتی یکی از ضرورت های توسعه صنعتی به شمار می رود، بنابراین پرداختن به موضوع مکان یابی و ارزیابی اینکه تا چه حد مکان گزینی شهرک های صنعتی مناسب است و وضعیت این شهرک ها نسبت به همدیگر و نسبت به مکان گزینی مطلوب چگونه است مهم می باشد. هدف اصلی این تحقیق، تحلیل فضایی و مکان یابی شهرک صنعتی شهرستان جلفا با استفاده از روش های تلفیقیAHP و ELECTRE می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و روش دلفی استفاده شده است. به طوری که بعد از انتخاب معیارهای اولیه، در چهار گروه طبقه بندی شدند. سپس سؤالات و پرسشنامه تدوین گردید. در روش دلفی از 20 نفر از کارشناسان و متخصصان نظرخواهی به عمل آمد. به این ترتیب داده ها جمع آوری و مورد استفاده قرار گرفتند. برای تلفیق معیارها و زیرمعیارها به منظور شناسایی و تعیین وزن آنها از مدلAHP در محیط نرم افزارExpert choice  استفاده گردید. در مرحله بعد با اعمال وزن های حاصل از مدل AHPدر محیطGIS  به پهنه بندی اراضی شهرستان جلفا اقدام شد. سپس پهنه های کاملاً مناسب بالای 50 هکتار انتخاب و با استفاده از مدل ELECTRE با توجه به 16معیار مهم دخیل در مکان یابی بهینه شهرک های صنعتی، ارزیابی و رتبه بندی شد و مناسب ترین مکان ها در راستای ارزیابی مکان فعلی شهرک صنعتی شهرستان جلفا مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج حاصل از مقایسه پهنه های انتخاب شده برای استقرار شهرک صنعتی با مکان فعلی آن، نشان داد که مکان فعلی شهرک صنعتی در شهرستان جلفا با اصول و ضوابط مکان یابی مطابقت ندارد. از ویژگی های مکان پیشنهادی برای احداث شهرک صنعتی در شهرستان جلفا، این منطقه با مساحت 83 هکتار، در ارتفاع 987 متری از سطح دریا های آزاد و در زمین هایی با شیب 2 درصد قرار دارد. لازم به ذکر است که به دلیل وجود میکروگسل های زیاد در منطقه جلفا، مکان پیشنهادی در فاصله37/1897 متری از گسل های موجود، به دور از زمین های کشاورزی، باغات و جنگل و از نظر سنگ شناسی در زمین های مقاوم قرار گرفته است.  
۲۳.

بررسی اثرات توسعه شهری و روستایی بر میزان مصرف انرژی در شهرستان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۷) 903 - 920

کلید واژه ها: توسعه شهری و روستایی شهرستان تبریز مدلSTIRPAT مصرف انرژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 517 تعداد دانلود : 745
رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی ، و تکنولوژیکی در ارتباط با محیط زیست از مسا ئ ل مهم و پیچیده است، به طوری که چگونگی تعامل بخش انرژی، محیط زیست ، و رشد و توسعه از محورهای اصلی توسعه پایدار هر کشوری محسوب می شود. از این رو ، در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر توسعه شهری و روستایی بر میزان مصرف انرژی در دوره زمانی 1379- 1393 در شهرستان تبریز پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش پژوهش آن توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات و داده ها از مطالعات کتابخانه ای، اسنادی ، و سازمان های مرتبط استفاده شده است. شاخص های تحقیق شامل ارزش افزوده بخش صنعت، درآمد سرانه واقعی، تعداد وسایل نقلیه موتوری ، و نرخ شهرنشینی است. در تجزیه و تحلیل داده ها از مدل STIRPAT تعمیم یافته و روش های اقتصاد سنجی استفاده شده است. برای بررسی ایستایی داده ها از دو روش فیلیپس پرون و دیکی فولر تعمیم یافته و در تخمین رابطه از روش ARDL ، آزمون بریوش گادفری ، و روش جارک - برا استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل ها حاکی از آن است که متغیرهای مدنظر در سطح معناداری بالایی دارای اثرگذاری مثبت بر روی مصرف انرژی هستند. تأثیر ارزش افزوده بخش صنعت، درآمد سرانه واقعی، نرخ شهرنشینی ، و تعداد وسایل نقلیه موتوری بر مصرف سرانه انرژی به ترتیب 504 / 0، 99 / 1، 225 / 3 ، و 134 / 0 است ؛ یعنی در بلند مدت یک درصد افزایش در شاخص های مورد نظر سرانه مصرف انرژی را به میزان 504 / 0، 99 / 1، 225 / 3 ، و 134 / 0 درصد افزایش می دهد. در بین شاخص های مورد بررسی، نرخ شهرنشینی با 225 / 3 بیشترین تأثیر را بر مصرف سرانه انرژی در شهرستان تبریز داشته است.
۲۴.

بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذایی (مورد مطالعه: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 95 - 106

کلید واژه ها: غذای محلی گردشگری غذایی تجارب غذایی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 441 تعداد دانلود : 262
خوردن یک نیاز فیزیکی و همچنین یک فعالیت فرهنگی و اجتماعی است. تقاضای گردشگران به غذاهای محلی در سطوح مختلفی از نیازها اتفاق می افتد. بنابراین در مورد نحوه ی برخورد گردشگران نسبت به مصرف مواد غذایی محلی تفاوت وجود دارد. لذا، هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذایی به مقصد گردشگری به منظور بخش بندی بازار گردشگری متناسب با نیازهای گردشگران علاقه مند به غذای محلی به عنوان یک جاذبه است. در این پژوهش جهت بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذایی، پرسشنامه ی محقق ساخته با 26 معرف و در مقیاس نقطه ای طیف لیکرت تهیه و در بین گردشگران موجود در این شهر در تابستان 1398 پخش شد و شیوه ی انتخاب افراد نمونه به صورت نمونه گیری تصادفی در دسترس بود و در مدت یک ماه 100 پرسشنامه تکمیل گردید که از این تعداد 85 مورد برای استفاده مناسب بود؛ پایایی و روایی پرسشنامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید و به روش مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد کمترین مربعات جزیی (PLS-SEM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. متغیرهای مدل بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذایی از جمع بندی مطالعات پیشین استخراج شد. نتایج نشان داد که در مدل بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای غذای محلی در جذب گردشگران غذا عوامل انگیزشی، عوامل جمعیت شناختی و عوامل روان شناختی به ترتیب با مقادیر ضرایب مسیر 130/0، 613/0، 338/0 و تقاضای غذای محلی با مقدار ضریب مسیر 252/0، در تمامی فرضیه ها مثبت بوده و نشان گر اثر مستقیم بر متغیرهای وابسته پنهان
۲۵.

بررسی و سنجش اثر ابعاد حس لذت بر قصد رفتاری گردشگران در مناطق روستایی و عشایری شهرستان کلیبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 73 - 97

کلید واژه ها: حس لذت قصد رفتاری گردشگران معادلات ساختاری کلیبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 222 تعداد دانلود : 56
پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری پژوهش، مصاحبه، بررسی اسناد و پرسشنامه می باشد. جهت سنجش مدل، از گردشگرانی که در طول 4 ماه اول سال 98-99 به روستاهای هدف گردشگری و روستاهای دارای پتانسیل گردشگری در منطقه کلیبر، مراجعه نموده اند به عنوان جامعه آماری انتخاب شده و با سنجش پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ، کل پایایی پرسشنامه و اعتبار پرسشنامه این تحقیق، مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر، برای تحلیل های چند متغیره از تکنیک های آماری مربوط به مدل معادلات ساختاری بهره گرفته شده است. در این پژوهش از نرم افزار SPSS و Amos Graphic به کار گرفته شده تا روابط ساختاری میان متغیرها در مدل مفهومی تحقیق مطالعه جاری مشخص شود. با توجه به نتایج به دست آمده، مشخص شد که بعد فکری و روانی احساس لذت با ضریب 03/0، اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر دارد. هم چنین، بعد کالبدی و زیست محیطی با ضریب 03/0، دارای اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر است. هم چنین، بعد فردی و روانی احساس لذت با ضریب 01/1دارای اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر بوده و بیشترین ضریب را در بین ابعاد حس لذت به خود اختصاص داده است.
۲۶.

مدل سازی تراکم غلظت آلاینده ازن و اکسید نیتروژن در جی آی اس و مقایسه این غلظت آلاینده ها با پروداکت سنتینل - ۵ درسامانه گوگل ارث انجین - منطقه مورد مطالعه: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اطلاعات جغرافیایی سپهر دوره ۳۰ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۱۸ 247 - 261

کلید واژه ها: آلاینده ازن و اکسید نیتروژن وزن دهی معکوس فاصله گوگل ارث انجین سنتینل - ۵ تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 664
ازن سطح زمین ( O3 ) و اکسید نیتروژن به عنوان یکی از آلاینده های بسیار خطرناک و دارای اثرات قابل توجهی بر سلامت ساکنان مناطق شهری می باشد. هدف از این پژوهش، مدل سازی تغییرات مکانی و زمانی غلظت آلاینده ازن و نیتروژن در کلان شهر تهران می باشد. در این پژوهش از دو روش برای اندازه گیری غلظت آلاینده ازن و اکسید نیتروژن به صورت مکانی استفاده شده است. یکی از این روش ها وزن دهی معکوس فاصله ( IDW ) و روش Sentinel-5P NRTI O3: Near Real Time   می باشد. برای پیاده سازی روش اول از داده های سال ۱۳۸۷ به صورت سالانه و ۱۳۸۸ و ۱۳۹۷ به صورت سالانه استفاده شد. آنالیز زمانی غلظت آلاینده ازن و اکسید نیتروژن نشان می دهد که بهترین عملکرد مدل برای سال ۱۳۸۷ (0.9188= R2 ) و سال ۱۳۸۸ میزان این عملکرد ( 0.9134 = R2 )   در حالی که کمترین عملکرد مدل از نظر آنالیز زمانی مربوط به سال ۱۳۹۷ (0.476) است.  نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد؛ غلظت آلاینده ازن در ایستگاه ها برای سه دوره فوق متفاوت بوده است. مدل سازی مکانی میزان پراکنش آلاینده ازن سه دوره بیشتر بر روی قسمت شمال شرقی تهران بوده است. در روش دوم مدل سازی غلظت آلاینده ازن براساس پروداکت ستون چگالی ازن که میانگین سالانه تغییرات ازن را نشان می دهد. بنابراین، نتایج نشان داد ایستگاه اقدسیه در نهم مارس ۲۰۱۹ دارای بیشترین میزان ازن و اکسید نیتروژن اتمسفر بوده که این میزان عدد 0.186 درصد را نشان داد. در حالی که ایستگاه های شهرداری - منطقه ۱۶، ۱۹ و ۲۰ و ایستگاه مسعودیه دارای کمترین غلظت آلاینده ازن و اکسید نیتروژن بوده و میزان  غلظت این چهار ایستگاه بنابر تغییرات سالانه0.133 درصد بوده است. در نهایت نتایج، نشان داد که مدل سازی مکانی آلاینده ازن و اکسید نیتروژن با سنتینل - ۵ در گوگل ارث انجین نتایج مطلوبی را به وجود آورده است.
۲۷.

مکان یابی اراضی جهت استقرار فعالیت های ورزشی در شهرهای ایران (نمونه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲-۳ (پیاپی ۳۹) 685 - 701

کلید واژه ها: مکان یابی اماکن ورزشی تحلیل سلسله مراتبی سیستم اطلاعات جغرافیایی محدوده شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 536
در حال حاضر، یکی از مهمترین مشکلات موجود در شهرهای کشور ما استقرار نامناسب فضاهای ورزشی در میان سایر کاربری های شهری می باشد. شهر تبریز یکی از بزرگترین شهرهای شمال غرب و کشور است که سرانه فضای ورزشی در این شهر 83/ متر مربع است که این رقم تفاوت فاحشی را در مقایسه با سرانه های استانداردهای کاربری اراضی شهری در ایران نشان می دهد و می توان گفت تقریباً 17/1 متر مربع به ازای هر نفر در سرانه این کاربری در شهر تبریز کمبود وجود دارد که با احتساب جمعیت این شهر 98/1983259متر مربع فضای ورزشی برای کل شهر لازم است. در این تحقیق، سعی شده با رویکرد توصیفی - تحلیلی و با استفاده از تلفیق مدل تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی الگو و مدلی بهینه جهت استقرار منطقی اماکن ورزشی در محدوده شهر تبریز ارایه شود. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ کاربری اراضی ورزشی در محدوده شهر تبریز چه از نظر کمی و کیفی و چه از نظر پراکنش و عدالت فضایی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
۲۸.

ارزیابی نقش گردشگری خرید در توسعه گردشگری شهری مطالعه موردی بازار تاناکورای شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۷ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 1 - 16

کلید واژه ها: گردشگری شهری گردشگری خرید بازار تاناکورای ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 626 تعداد دانلود : 947
امروزه خرید، بخش زیادی از هزینه های گردشگران را به خود اختصاص می دهد و رضایتمندی گردشگران از کیفیت خرید محصول، کیفیت خدمات، کیفیت فضای فروشگاه و محرکه های داخل آن و تسهیلات گردشگری بازار خرید زمینه توسعه گردشگری مقصد را فراهم می کند. گردشگران خرید حتی بعد از خرید نیز کیفیت محصول و خدمات را ارزیابی می کنند. شهر ارومیه، به دلیل نزدیکی به مرزهای کشورهای خارجی و عملکرد بالای تجاری آن، به یکی از قطب های گردشگری خرید و فعالیت بازارچه های خرید پوشاک خارجی، به ویژه پوشاک کارکرده خارجی، تبدیل شده است. لذا، هدف تحقیق حاضر، ارزیابی نقش گردشگران خرید در توسعه گردشگری شهر ارومیه می باشد. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی، ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی و جهت جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری، شامل گردشگران داخلی ورودی به بازار تاناکورای شهر ارومیه در تابستان سال 1396 است که به وسیله فرمول حجم نامحدود کوکران 384 نفر تعیین شده و روش نمونه گیری در دسترس استفاده گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات از مدل یابی معادلات ساختاری و رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج نشان داد؛ اهمیت نسبی متغیر "کیفیت خدمات فروشندگان"، با ضریب بتای (310/0) بیشترین تأثیر و متغیر توجه به برند با ضریب بتای (134/0) کمترین تأثیر را در توسعه پایدار گردشگری شهری ارومیه دارد و نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد، میزان اثرگذاری متغیر کیفیت خدمات فروشندگان بر توسعه گردشگری شهری برابر با (50/0) می باشد که بیش از دیگر متغیرهاست، میزان اثرگذاری تسهیلات گردشگری برابر با (38/0) و میزان اثرگذاری جاذبه محصول برابر با (15/0) و اثرگذاری محیط مغازه ها برابر با (22/0-) می باشد که محیط مغازه ها نسبت به دیگر متغیرها کمترین اثرگذاری را داشته است.
۲۹.

ارزیابی ظرفیت برد اجتماعی گردشگری در روستای کندوان، استان آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۱) 613 - 628
تعداد بازدید : 265 تعداد دانلود : 209
هدف این پژوهش، بررسی و سنجش ظرفیت برد اجتماعی گردشگری در روستای کندوان است. برای انجام این پژوهش طی سال 1394، از روش اسنادی، پیمایشی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از محیط نرم افزار SPSS و در مدل معادلات ساختاری از محیط نرم افزاری AMOS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که میزان اثرگذاری نگرش جامعه ی میزبان بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میزبان در روستای کندوان، 254/0 است که کمترین تأثیر را در بین متغیرهای تحقیق بر یکدیگر دارند. اثر ورود گردشگران و تغییرات فرهنگی بویژه در سبک زندگی بر رفتار اجتماعی در جامعه ی میزبان 022/1 و میزان اثر رضایت جوامع میزبان از زیرساخت ها بر تعیین ظرفیت برد اجتماعی گردشگری، 480/1 است. میزان اثر رضایت گردشگران از زیرساخت ها بر تعیین ظرفیت برد اجتماعی گردشگری، 517/0 و اثر متغیرهای فردی و زمینه ای جامعه ی میزبان بر تغییر در ارزش ها از نظر جامعه ی میزبان 465/1 می باشد. بدین ترتیب نیز اثر متغیرهای فردی و زمینه ای جامعه ی میزبان بر تغییر در ارزش ها از نظر جامعه ی میهمان 727/0 و در نهایت اثر تراکم جمعیت بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میزبان 460/0 است و اثر تراکم جمعیت بر ظرفیت برد اجتماعی گردشگری از نظر جامعه ی میهمان 761/0 است.
۳۰.

ارزیابی ارتباط بین تاب آوری منطقه ای و آسیب پذیری محیطی در منطقه کرانه شرقی دریاچه ارومیه با استفاده از GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۴ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷۲ 319-356

کلید واژه ها: تاب آوری منطقه کرانه شرقی دریاچه ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 895 تعداد دانلود : 958
تبیین تاب آوری در برابر تهدیدات، در واقع شناخت نحوه تأثیرگذاری ظرفیت های اجتماعی، اقتصادی، نهادی، سیاسی و اجرایی در افزایش تاب آوری و شناسایی ابعاد مختلف تاب آوری در جوامع انسانی است. در این میان نوع نگرش به مقوله تاب آوری و نحوه تحلیل آن، از یک طرف در چگونگی شناخت تاب آوری وضع موجود و علل آن نقش کلیدی دارد و از طرف دیگر در کاربست سیاست ها و اقدامات کاهش خطر می تواند نقش اساسی داشته باشد. در این مطالعه منطقه کرانه شرقی دریاچه ارومیه شامل 8 شهرستان آذرشهر، اسکو، بناب، تبریز، شبستر، عجب شیر، مراغه و ملکان به عنوان محدوده مطالعاتی به منظور تدوین طرح تاب آوری منطقه ای انتخاب گردید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و ماهیت هدف آن در نظام برنامه ریزی محلی و توسعه روستایی، کاربردی است. با بررسی مبانی نظری، رویکردی بدیع با تلفیق روش های کمی شاخص مبنا و GIS در تبیین ارتباط بین آسیب پذیری ناشی از مخاطرات محیطی و تاب آوری منطقه ای ارایه گردید. بر همین اساس دو شاخص آسیب پذیری محیطی (EVI) با کاربست 8 معیار تبیین کننده مخاطرات محیطی و شاخص کلی تاب آوری منطقه ای(RRI) با استفاده از 19 معیار در سه بعد اجتماعی، دسترسی به زیرساخت ها و همچنین بعد استحکام بنا در نواحی روستایی ارایه گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که 62 درصد از مساحت محدوده مطالعاتی در وضعیت آسیب پذیری زیاد قرار گرفته است که الگوی توزیع فضایی آن عمدتاً در مرکز منطقه و در محدوده شهرستان های آذرشهر، عجب شیر و اسکو است. در مقابل 43 درصد از مساحت منطقه دارای ظرفیت بالای تاب آوری و 27 درصد از مساحت کل منطقه در وضعیت تاب آوری پایین قرار گرفته است. علاوه بر این، در پهنه های شناسایی شده با ظرفیت پایین تاب آوری در مجموع 168 نقطه روستایی استقرار یافته است. از این تعداد، 7 کانون بزرگ روستایی با جمعیت بیش از 3500 نفر قرار دارند که مجموعاً 31081 نفر جمعیت دارند. با توجه به اهمیت منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان شرقی، ضرورت توجه به رویکرد تاب آوری در نظام برنامه ریزی محلی و همچنین ترویج رویه های ارتقاء تاب آوری منطقه ای بویژه در مناطق روستایی از ملاحظات و پیشنهادات اصلی پژوهش می باشد.
۳۱.

ارزیابی و تحلیل ترجیحات معیارهای سرزندگی شهری در خیابان ولیعصر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۳ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 18

کلید واژه ها: سرزندگی شهری ارزیابی ترجیحات فضاهای عمومی خیابان ولیعصر شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 951 تعداد دانلود : 867
یکی از شیوه های مشارکت دادن شهروندان در خلق فضاهای عمومی سرزنده، سنجش ادراکات، سلایق و ترجیحات آن ها از معیارهای مؤثر بر سرزندگی شهری است. در راستای این هدف، سه سکانس از خیابان ولیعصر تهران در پژوهش حاضر موردمطالعه قرار گرفت. بدین منظور، روش تحقیق ترکیبی بر اساس طرح «متوالی تبیینی» بکار گرفته شد و سه گروه از شهروندانِ مرتبط با خیابان ولیعصر شامل «کاربران عبوری»، «شهروندان مطلع» و «مغازه داران» برای نمونه گیری انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده میدانی انجام شد و 7 مؤلفه کلیدی سرزندگی با 65 سؤال ارزیابی گردید. بر اساس نتایج، در نگاه کاربران خیابان ولیعصر، مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر سرزندگی این خیابان، اغلب جزو متغیرهای غیر کالبدی هستند که از میان آن ها حضور زنان در فضای خیابان، امکان پرسه زنی، اولویت پیاده بر سواره، تنوع در پوشش و رفتار و وجود امنیت اهمیت بیشتری نسبت به سایر معیارها دارند. در ادامه، برای هر یک از 7 مؤلفه سرزندگی، یک الگوی مفهومی شناسایی شد که این الگوها نشان دهنده برخی از ویژگی های اجتماعی شهر تهران بودند. همچنین تفاوت های فضایی موجود بین بخش های شمالی و جنوبی خیابان، در ارتباط با پایگاه اجتماعی اقتصادی طبقات مختلف قابل تبیین است. درنهایت این نتیجه به دست آمد که فرایند برنامه ریزی برای فضاهای عمومی با رویکرد سرزندگی در یک شهر چند هویتی و طبقاتی مانند تهران، تنها در صورتی می تواند به نتیجه مطلوب برسد که دو پیش شرط اساسی «توجه به ساختارهای کلان اجتماعی، سیاسی و فرهنگی» و «توجه به علایق و ترجیحات تمام کنشگران فضای عمومی» را مدنظر قرار دهد.  
۳۲.

بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۰ 85 - 110

کلید واژه ها: پیاده راه ها مؤلفه های پیاده مداری تبریز پیاده راه های تربیت و ولیعصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 696 تعداد دانلود : 571
  پیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلان شهر تبریز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و غلبه ی فضاهای سواره بر مسیرهای پیاده، عرصه را بر حضور شهروندان در فضاهای شهری تنگ نموده است که در این راستا، نادیده گرفته شدن نیازهای عابران پیاده از معضلات پیش رو می باشد. هدف مقاله ی حاضر، بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری است. روش تحقیق مقاله ی حاضر، توصیفی-تحلیلی، نوع پژوهش کاربردی و شیوه ی جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و پیمایشی است. برای تعیین حجم نمونه در پیاده راه های تربیت و ولیعصر تبریز که در سال 1394 به عمل آمده از روش کوکران و جهت نمونه گیری از روش تصادفی ساده بهره گرفته شده است. در تحقیق حاضر، جهت تعیین روایی تحقیق از روش تأیید خبرگان و صاحبنظران و برای پایایی تحقیق از آزمون KMO که میزان آن در هر دو پیاده راه بالاتر از 50/0 است، استفاده شده است. در نهایت برای پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر، نشان می دهد 5 عامل «دسترسی به خدمات»، «وضعیت امنیت»، «امکانات و تسهیلات پیاده رو»، «مطلوبیت محیطی» و «جذابیت و زیبایی پیاده رو» بالاترین سهم را در تعریف پیاده مداری در پیاده راه های مذکور دارا می باشند. نتایج حاصل از پژوهش، نشانگر این است که عامل دسترسی به خدمات با 14/25 درصد و وضعیت امنیت با 48/20 درصد در پیاده راه تربیت و عامل امکانات و تسهیلات پیاده رو با 26/25 درصد و مطلوبیت محیطی با 40/21 درصد در پیاده راه ولیعصر از نظر ساکنان و استفاده کنندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار است.
۳۳.

ارزیابی تأثیر آمادگی الکترونیکی بر گردشگری الکترونیکی (مورد مطالعه: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 17 - 30

کلید واژه ها: گردشگری الکترونیکی آمادگی الکترونیکی حداقل مربعات جزئی (PLS) آذربایجان شرقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 313 تعداد دانلود : 639
هدف پژوهش حاضر، بررسی آمادگی الکترونیکی اداره ی کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی در جهت توسعه ی گردشگری الکترونیک در استان می باشد. پس از مطالعه ی ادبیات داخلی و خارجی به منظور جمع آوری داده های موردنیاز پرسشنامه ی سنجش آمادگی الکترونیکی با 20 سؤال به تعداد 60 نفر توزیع شد که از آن تعداد 50 عدد بازگشت داده شد. در پژوهش حاضر برای آزمون فرضیات و مدل مفهومی پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی یا مدل معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس (PLS) استفاده شد و با استفاده از دو نرم افزار SPSS 23 و SmartPLS 3 اثر متغیرهای استخراج شده بر یکدیگر مورد مطالعه قرار گرفت. هر چند نتایج نشان دهنده ی آمادگی الکترونیکی پایین اداره کل میراث فرهنگی استان بود در عین حال ارتباط مثبت هر سه شاخص آمادگی زیرساختی با ضریب 245/0، آمادگی سازمانی با ضریب 377/0 و آمادگی خدماتی و سیستمی با ضریب 257/0 با توسعه ی گردشگری الکترونیکی در استان آذربایجان شرقی تائید گردید.
۳۴.

مکان یابی سایتهای حیاتی و حساس در شهرستان بجنورد با رویکرد پدافند غیرعامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۷۳ 257-275

کلید واژه ها: مکان یابی برنامه ریزی شهری پدافندغیرعامل سایت های حیاتی و حساس مدل FANP شهرستان بجنورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 248 تعداد دانلود : 508
مهم ترین اصل در زمینه ی پدافند غیرعامل انتخاب مکان مناسب با ضریب امنیت مکانی بالا به منظور حفظ و سلامت مراکز حیاتی و حساس می باشد. هدف از این پژوهش، مکان یابی سایت-های مناسب جهت استقرار مراکز حساس و حیاتی در شهرستان بجنورد می باشد. استان خراسان شمالی یکی از استان های مرزی ایران به شمار می رود و شهرستان بجنورد به عنوان مرکز استان است. همین امر باعث استقرار تاسیسات حساس و مهمی مانند؛ بیمارستان های مرکزی، سیلوهای گندم، شهرک های صنعتی، پاسگاه های نظامی و غیره در این شهرستان شده است که هرکدام دارای فعالیت های منطقه ای و فرامنطقه ای هستند. داده های این پژوهش بوسیله مطالعات کتابخانه-ای و اسنادی و توزیع پرسشنامه بین کارشناسان (سازمان ها و ادارات) و متخصصان این حوزه، براساس اصول پدافند غیرعامل گردآوری شدند. برای انجام پژوهش از مدل تلفیقیANP - Fuzzy استفاده شد. معیارهای طبیعی و انسانی پژوهش، شامل زیرمعیارهای شیب، جهت شیب، مناطق حفاظت شده، لیتولوژی، فاصله از گسل، فاصله از مرز، شهر، روستا، راه های مواصلاتی و غیره انتخاب شدند. جهت پردازش داده های پرسشنامه، از نرم افزار Super Decision ، که مبتنی بر مدل ANP است، استفاده و ضریب اهمیت هر یک از فاکتورها در نرم افزارArc GIS با لایه ی مورد نظر ضرب شد. در نهایت به فازی سازی نقشه ها و روی هم گذاری لایه های فازی اقدام شد. نتیجه ی تحقیق نشان داد که مناسب ترین پهنه ها برای استقرار مراکز حیاتی و حساس، کمربند میانی، شرق و جنوب شرقی شهرستان بجنورد می باشد و نامناسب ترین پهنه ها؛ شمال (کمربند مرزی)، جنوب غرب و پیرامون شهر بجنورد می باشد.
۳۵.

بررسی نقش گردشگری در کیفیت زندگی شهری مطالعه موردی: شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۶ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 39 - 56

کلید واژه ها: گردشگری قلمروهای زندگی خاص تأثیرات گردشگری رضایت از زندگی شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 506 تعداد دانلود : 952
هدف این پژوهش، تشریح نقش گردشگری بر کیفیت زندگی ساکنان شهر تبریز بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) بود که نشان دهنده ارتباطات مستقیم بین تأثیرات گردشگری، قلمرو زندگی خاص و کیفیت زندگی ساکنان می باشد، برای این منظور از نرم افزارهای LESREL و SPSS 22 کمک گرفته شده است. این تحقیق بر مبنای نوع پژوهش، کاربردی و روش پژوهش توصیفی و تحلیلی است. در این تحقیق جمع آوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق، عموم مردم محلی بالای 15 سال شهر تبریز است که برای تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری، به ترتیب از روش تعیین حجم نمونه کوکران و نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. یافته های تحقیق، نشان از وجود رابطه معنادار و تأیید فرضیه های تأثیرات اقتصادی گردشگری روی قلمرو رفاه مادی با ضریب 29/0، تأثیرات اجتماعی گردشگری روی قلمرو اجتماع محلی با ضریب 31/0، تأثیرات فرهنگی گردشگری روی قلمرو رفاه هیجانی با ضریب 26/0، تأثیرات محیطی گردشگری روی قلمرو رفاه سلامت و امنیت با ضریب 46/0 داشت. تأثیر اقتصادی گردشگری روی کیفیت کلی زندگی مثبت 01/0، و همچنین تأثیر فرهنگی گردشگری روی کیفیت کلی زندگی مثبت 30/0 ارزیابی شد. تأثیرات قلمرو رفاه مادی روی کیفیت کلی زندگی مثبت 05/0، تأثیرات قلمرو رفاه هیجانی روی کیفیت کلی زندگی 49/0 و تأثیرات قلمرو رفاه سلامت و امنیت روی کیفیت کلی زندگی 19/0 برآورد شد. همچنین مدل کلی ساختار نظری فرضیه های اصلی تحقیق با ضریب مستقیم تأثیرات گردشگری روی کیفیت کلی زندگی 08/0 به دست آمد. یافته های کلی نشان داد که رابطه مثبتی بین تأثیرات گردشگری و قلمروهای خاص زندگی وجود دارد. بدان معنی که وقتی درک مثبت ساکنان از آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی گردشگری افزایش می یابد و رضایت آن ها از رفاه مادی، اجتماع محلی، رفاه هیجانی و سلامت و امنیت نیز افزایش می یابد که همین افزایش کیفیت کلی زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد.
۳۶.

ارزیابی فضایی هسته های فرعی پیشنهادی طرح جامع جدید شهر تبریز برای تبدیل به مراکز توسعه حمل ونقل محور (TOD)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۴) 23 - 46

کلید واژه ها: جهات توسعه شهری هسته های فرعی TOD طرح جامع تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 572 تعداد دانلود : 973
طرح مسأله: انتقادات واردشده به مدرنیسم در شهرسازی به پدیدآمدن رویکردهای مبتنی بر پست مدرنیسم و پیرو آن رویکردهای زیست محیطی و توسعه پایدار شهری منجر شد. توسعه حمل ونقل محور (TOD)، یکی از مصادیق توسعه پایدار شهری است که هدف اصلی آن، حل معضلات ترافیکی شهرها مبتنی بر برنامه ریزی کاربری اراضی و گسترش حمل ونقل عمومی است. در طرح جامع جدید شهر تبریز علاوه بر هسته مرکزی شهر، دو هسته فرعی در شرق و غرب شهر به منزله هسته های تمرکز شهر پیشنهاد و رویکرد توسعه حمل ونقل محور و ایجاد مدل گرهی- ترانزیتی به مثابه سیاست ترافیکی طرح اتخاذ شده است. بدیهی است ناهماهنگی در ایجاد تمرکز در این مناطق با برنامه های ترافیکی و تبدیل این مراکز به مراکز توسعه حمل ونقل محور موب پدیدآمدن مشکلات جدید ترافیکی خواهد شد . هدف : هدف اصلی پژوهش حاضر، سنجش این مراکز ازنظر فضایی و ظرفیت تبدیل آنها به مراکز TOD است و در صورت وجود این ظرفیت، راهکارهایی برای بهبود وضعیت ارائه شده است. روش شناسی: این پژوهش ازنظر هدف، جزو پژوهش های کاربردی و ازنظر روش، جزو پژوهش های توصیفی به شمار می آید. فرایند کار به طورکلی از دو مرحله مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی تشکیل شده است. مهم ترین ابزار گردآوری و تحلیل اطلاعات، نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی ازجمله ARC GIS 10.3 است. برای رتبه بندی و مقایسه تطبیقی محدوده های مطالعه شده نیز از روش های ضریب ناموزونی موریس، روش بی مقیاس سازی خطی (بردار ویژه) و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. نوآوری: نوآوری مقاله حاضر در استانداردسازی و طبقه بندی شاخص های رویکرد توسعه حمل ونقل محور و استفاده از توابع تحلیلی نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی ازجمله Arc GIS & Autodesk MAP برای تحلیل میدانی شاخص هاست. نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد محدوده راه آهن وضعیت نسبی بهتری نسبت به محدوده دانشگاه دارد؛ ولی درمجموع هیچ کدام از هسته های پیشنهادی طرح جامع در وضعیت موجود تناسب مطلوبی با شاخص های TOD ندارد و برای تبدیل به TOD باید تغییرات عمده فضایی در ساختارشان ایجاد شود.
۳۷.

ارزیابی شهر تبریز از منظر شاخص های شهر مطلوب سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۸ 219-244

کلید واژه ها: شاخص های شهر مطلوب سالمندان مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 523 تعداد دانلود : 474
یکی از مسایل عمده جمعیتی عموماً در کشورهای جهان مسأله سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است. لذا، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی شهر تبریز بر اساس شاخص های شهر مطلوب سالمندان (نظیر مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و حمایت اجتماعی و خدمات سلامت) می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی - تحلیلی از نوع کاربردی و شیوه جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان 60 سال به بالاتر بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 در بین مناطق 1 و 10 شهرداری تبریز است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به ترتیب برای منطقه 1، 138 و برای منطقه 10، 138 نفر به دست آمده است. سپس با بهره گیری از روش نمونه گیری در دسترس در بین مناطق 1 و 10 شهرداری تبریز توزیع و جمع آوری شده است. در روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های پیشرفته آماری و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که میانگین وضعیت مسکن، میزان مشارکت اجتماعی، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت در بین سالمندان مورد مطالعه در حد متوسط به پایین می باشد و میانگین شاخص احترام در بین سالمندان در حد متوسط می باشد و میزان هر کدام از شاخص های شهر مطلوب سالمندان به جز شاخص مسکن، بر حسب نوع مسکن و منطقه سکونت پاسخگویان تفاوت معنی داری با هم ندارد. همچنین، میزان اثرگذاری حمایت اجتماعی و خدمات سلامت بر احترام برابر با (44/0)، میزان اثرگذاری مشارکت مدنی بر احترام برابر با (23/0) و میزان اثرگذاری مشارکت اجتماعی بر احترام برابر با (17/0) می باشد. با توجه به ضریب تبیین به دست آمده به این نتیجه می رسیم که سه متغیر (مسکن، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت و مشارکت اجتماعی) در مجموع 82/0 از واریانس متغیر احترام را تبیین می کنند و 18/0 درصد دیگر مربوط به عواملی غیر از متغیرهای موجود می باشد.
۳۸.

تحلیل و بررسی شاخص های شهر مطلوب سالمندان (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۷ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 61 - 81

کلید واژه ها: تبریز شاخص های شهر مطلوب سالمندان مدل یابی معادلات ساختاری (SEM)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 467 تعداد دانلود : 119
هدف پژوهش توصیفی-تحلیلی و کاربردی حاضر ارزیابی شهر تبریز براساس شاخص های شهر مطلوب سالمندان (فضای باز شهری، حمل ونقل، مشارکت شهروندی و استخدام و ارتباطات و اطلاعات) است. شیوه جمع آوری داده ها و اطلاعات، اسنادی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شده است. جامعه آماری شامل همه سالمندان 60 سال به بالا براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 در میان مناطق 1 و 10 شهرداری تبریز است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به ترتیب برای منطقه 1، تعداد 138 و برای منطقه 10 نیز 138 نفر به دست آمد و با بهره گیری از روش نمونه گیری دردسترس در میان این مناطق توزیع و جمع آوری شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های پیشرفته آماری و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. براساس نتایج، میان ویژگی منطقه مسکونی (منطقه 1 و 10 شهر تبریز) و شاخص های شهر مطلوب سالمندان تفاوت معناداری وجود دارد، اما نتایج سنجش معنا داری تفاوت میانگین هرکدام از شاخص های شهر مطلوب به تفکیک سطح تحصیلات و درآمد نشان می دهد هیچ کدام از شاخص های مورد مطالعه تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد، اما در زمینه فعالیت های روزانه آنان شرایط کمی متفاوت است و تفاوت میانگین شاخص های فضای باز شهری با میزان هم بستگی 029/0 و ارتباطات و اطلاعات و فعالیت با سطح معناداری 044/0 معنادار به شمار می آید. همچنین میان همه شاخص های شهر مطلوب سالمندان در سطح آلفای 05/0 رابطه مثبت و معناداری دیده می شود. میزان اثرگذاری ارتباطات و اطلاعات بر حمل ونقل درون شهری 55/0، اثرگذاری فضای باز شهری بر حمل ونقل درون شهری بر احترام 37/0 و میزان اثرگذاری مشارکت مدنی بر حمل ونقل درون شهری 11/0 است.
۳۹.

تحلیل ساختار فضایی شهر با تأکید بر خصلت همپیوندی و اتصال فضایی در کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۷ 25 - 40

کلید واژه ها: ساختار فضایی شهر پیچیدگی فضایی پیکره بندی فضایی هم پیوندی فضایی کلان شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 464
ساختار فضایی حاکم بر شهرها به روابط متقابل و عوامل مختلفی بستگی دارد و این روابط در مقیاس شهری بزرگ، دارای پیچیدگی و درهم تنیدگی خاصی است. لذا اهمیت نگرش به ساختار فضایی شهر، دارای اهمیتی زیادی است. کلان شهر تبریز همچون سایر کلان شهرهای ایران با رشد سریع جمعیت مواجه بوده و این مسئله باعث پیچیدگی های کالبدی و فضایی و در نتیجه موجب پیچیدگی شناخت و تحلیل سازمان و ساختار فضایی آن شده است؛ هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت ساختار فضایی کلان شهر تبریز با روش چیدمان یا پیکره بندی فضایی است. روش پژوهش به صورت کمی و از نوع توصیفی-تحلیلی است. محدوده مورد مطالعه کلان شهر تبریز و واحد تحلیل محورهای اصلی و شریان های درجه یک و درجه دو شهر بوده است. داده های مورد استفاده در پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. روش تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده با استفاده از تکنیک تحلیل چیدمان فضا و تحلیل اصول هم پیوندی، اتصال و انتخاب بوده است. همچنین بعد دیگر روش تحلیل توجه به ابعاد عملکردی فضا در قالب پراکندگی کاربری های تجاری و خدماتی و همچنین نظریه حرکت طبیعی بوده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هم پیوندی مسیرهای منتهی به مرکز شهر و بخصوص بازار مرکزی شهر به میزان 85/0، بیشتر از سایر بخش های شهر است و این هم پیوندی در محور امام خمینی (ره) و محورهای منتهی به آن از میزان بیشتری برخوردار بوده است. از نظر اصل اتصال و انتخاب نیز دو محور امام خمینی (ره) و 22 بهمن با مقدار 21 و 2/1 از میزان بالاتری برخوردار است. در نتیجه انتقال عملکرد و تمرکز حرکت از مرکز شهر به طرف غرب در امتداد مسیرهای اصلی و امکان شکل گیری هسته های عملکردی در طول این محورها پیش بینی می شود.
۴۰.

تحلیلی بر مکان یابی شهرک های صنعتی شهرستان بستان آباد با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲-۱ (پیاپی ۳۷) 607 - 626

کلید واژه ها: مکان یابی شهرک های صنعتی روش های تصمیم گیری چند معیاره سیستم اطلاعات جغرافیایی شهرستان بستان آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 638 تعداد دانلود : 804
هدف اصلی این پژوهش،تحلیلی بر مکان یابی شهرک های صنعتی شهرستان بستان آباد با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره می باشد.روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها و اطلاعات از مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، پرسش نامه و سازمان های ذیربط استفاده شده است، به این منظور بعد از انتخاب معیارها و طبقه بندی آنها در چهار گروه، سوالات و پرسشنامه تدوین گردید،در مرحله بعد با نظرخواهی از20نفر از کارشناسان پرسش نامه ها جمع آوری و مورد استفاده قرار گرفته است. برای تلفیق معیارها و زیرمعیارها به منظور شناسایی و تعیین وزن آنها از مدلAHP در محیط نرم افزارExpert choice استفاده گردیده است، بعد با اعمال وزن ها به پهنه بندی اراضی شهرستان بستان آباد اقدام گردیده است، در ادامه با استفاده از مدلELECTRE پهنه های کاملاً مناسب بالای پنجاه هکتار با توجه به 16معیار مهم دخیل در مکان یابی بهینه شهرک های صنعتی، مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفته و مناسب ترین مکان ها در راستای ارزیابی مکان فعلی شهرک های صنعتی و مکان یابی مناسب آنها در شهرستان بستان آباد مورد شناسایی قرار گرفته است. با توجه به نتایجی که از پر کردن پرسش نامه توسط کارشناسان بدست آمد، بیشترین ارزش به معیارهای ژئومورفولوژی- زمین شناسی اختصاص یافته است.همچنین نتایج مقایسه پهنه های انتخاب شده با شهرک های صنعتی اجرا شده در شهرستان بستان آباد نشان دهنده این است که مکان یابی هیچ کدام از شهرک های صنعتی در شهرستان مورد مطالعه بر اساس اصول و ضوابط مکان یابی نبوده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان