محبوبه بابایی

امروزه، بعد از فقر و مهاجرت روستایی، اعتیاد روستایی یکی از عوامل مهم تضعیف و ناکارآمدی نیروی انسانی و اختلال در جامعه روستایی به شمار می آید. پژوهش حاضر، با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی، به مطالعه علل گرایش به سوءمصرف مواد مخدر درمیان جوانان ساکن در روستاهای شهرستان دلفان می پردازد.  روستاهای شهرستان دلفان ازنظر میزان معتادان به مواد مخدر در استان مقام اول تا سوم را دارد. نمونه ها به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب شدند و تا حد اشباع نظری با ۲۰ معتاد مواد مخدر و مسئول کمپ ترک اعتیاد و فروشنده مواد مخدر و ریش سفیدها مصاحبه انجام شد. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل محتوای عرفی صورت گرفت. یافته ها حاکی از آن است که حمایت های اجتماعی از مصرف مواد مخدر ناشی از خرده فرهنگ محلی و عوامل ساختاری و مصرف تفننی ریش سفیدان، زمینه ساز مصرف مواد مخدر بوده است و عوامل اجتماعی ازقبیل نزاع های سابق در روستا، وضعیت شغل و وضعیت گذران اوقات فراغت بر تداوم سوءمصرف مواد مخدر تأثیر داشته است. برطبق یافته های پژوهش، حضور دهیار کاردان و آگاه با دراختیارداشتن زیرساخت های اجرایی و قانونی برای آگاه سازی روستاییان و جذب مشارکت آنها، از مهم ترین عوامل برای عدم گسترش سوءمصرف مواد مخدر است.

ﻧﻘﺶ زﻧﺎن در دﻧﯿﺎی اﻣﺮوز در ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺳﺎزی و ﮔﺴ ﺘﺮش ﻣﺸ ﺎرﮐﺖ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒه آﻧﺎن در ﺳﻄﻮح و اﺑﻌﺎد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑ ﻪ ﻣﻨﺰﻟ ه ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﮕﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. نقش زنان در ایران با ورود مدرنیته تغییرات متنوعی را از سر گذرانده است. همچنین زنان در دوره معاصر لرستان همانند دوره های پیش از آن، چندان نقشی نداشته و اگر هم در گوشه و کناری از آنان سخن به میان آمده، این نقش بسیار اندک است(اجتهادی، ۱۳۸۲: ۱)، این پژوهش نیز در پی آن است به بررسی تحولات نقش زنان در عرصه های اجتماعی و اقتصادی بپردازد. در این راستا سعی شده است از روش تحلیل ثانوی استفاده شود. و داده ها از تجزیه و تحلیل سرشماری های عموم نفوس و مسکن مرکز آمار استفاده شده است. یافته ها حاکی از تغییر نقش های زنان در استان لرستان می باشد. زنان در جامعه سنتی لرستان در ابعاد مختلف دارای منزلت و اقتدار بالاتری نسبت به وضعیت فعلی بوده اند . البته، با افزایش تحصیلات مشارکت اقتصادی زنان نسبت به سابق در حال پیشرفت است.

پژوهش حاضر ویژگی های فضاهای شهری و نقش آن را در احساس امنیت شهروندان مناطق 3 و 12 شهر تهران بررسی می کند و با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به کشف و بررسی استدلال های ذهنی و معنایی احساس ناامنی در فضاهای بی دفاع شهری در مناطق 3 و 12 شهر تهران می پردازد. داده های این مطالعه کیفی از طریق مصاحبه عمیق گردآوری، و از روش نظریه مبنایی برای تحلیل داده ها استفاده شد. به کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند، با 23 نفر از شهروندان تهرانی مصاحبه شد و درنهایت داده های گردآوری شده کیفی در قالب 23 خرده مقوله، 10 مقوله محوری و 1 مقوله هسته کدگذاری و تحلیل شدند. مقوله های کشف شده شامل اشاعه ترس، خلأ قانونی، سابقه و تکرار ناامنی، بی اعتمادی، بافت های آسیب زا، هرج ومرج و سوءمدیریت مسائل شهری، انزوای اجتماعی، هویت محله ای، ذهنیت های منفی و تجارب منفی هستند. با انتزاع این مقوله ها در مرحله کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته ای به دست آمد: «احساس ناامنی در فضاهای بی دفاع شهری به علت وجود بافت های آسیب زا و ذهنیت های منفی در قالب هویتی خاص در بستر ضعف نظارتی و تجارب منفی با راهبردهای سابقه و تکرار ناامنی و خلأ قانونی به هرج ومرج و بی اعتمادی و انزوای اجتماعی منجر شده است.» این مقوله همه مباحث شهروندان تهرانی را درباره احساس ناامنی در فضاهای بی دفاع شهری پوشش می دهد. درنهایت مدلسازی معادله ساختاری به کمک نرم افزار AMOS Graphics نیز الگوی کیفی پژوهش را با ضرایب بسیار بالایی تأیید کرد.

هدف از این پژوهش، تعیین اثر تمرینات بینایی ورزشی و ذهن آگاهی بر ادراک بینایی و دقت تصمیم گیری داوران بسکتبال بود. شرکت کنندگان این پژوهش   را 52 داور بسکتبال زن و مرد (20 زن و 32 مرد)  تشکیل می دادند که بر اساس جنسیت، سابقه و درجه داوری در چهار گروه آموزش تمرینات بینایی ورزشی، آموزش ذهن آگاهی، ترکیبی (آموزش تمرینات بینایی ورزشی و ذهن آگاهی) و کنترل همتاسازی شدند. گروه تمرینات بینایی ورزشی و ترکیبی به مدت هشت هفته و هر هفته سه جلسه در تمرینات بینایی ورزشی شرکت کردند. گروه ذهن آگاهی و ترکیبی به مدت هشت هفته و هفته ای یک جلسه، آموزش ذهن آگاهی دیدند. در این مدت گروه کنترل به فعالیت های روزانه خود پرداختند. قبل از مداخله، یک روز و همچنین یک ماه بعد ازآن، دقت تصمیم گیری داوران با استفاده از آزمون ویدئویی و ادراک بینایی توسط دستگاه ردیاب بصری ارزیابی شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه های تکراری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که در مرحله پس آزمون و پیگیری، ادراک بینایی و دقت تصمیم گیری گروه های بینایی ورزشی و ذهن آگاهی و ترکیبی بهتر از گروه کنترل بود، اما بین گروه های تمرینی تفاوتی مشاهده نشد. بنابراین پیشنهاد شد برای افزایش ادراک بینایی و دقت تصمیم گیری داوران از تمرینات بینایی ورزشی و ذهن آگاهی استفاده شود.

این پژوهش با هدف بررسی عوامل و ریشههای خشونت رفتاری در بین دانش آموزان دورهی متوسطه در منطقه ی آذرشهر انجام شده است. تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسش نامه انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، تمامی دانش آموزان دوره متوسطه در حال تحصیل در سال 90- 1389 شهرستان آذر شهر که 3183 بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و فرمول کوکران 343 انتخاب شدند. نتایج آزمون همبستگی نشان می دهد تمامی متغیرهای مستقل ناکامی، غیبیت والدین، یادگیری اجتماعی، شیوه های انضباطی، رسانه های همگانی، خشونت والدین، محیط آلوده زندگی دارای همبستگی مثبت با متغیر وابسته خشونت رفتاری دارند. همچنین یافته های این تحقیق نشان می دهد که خشونت های رفتاری دانش آموزان متوسطه ی شهرستان آذرشهر بیشتر به خاطر وجود برخی مشکلات همانند تأکید بیش از حد به آموزش و غافل از نقش پرورش در نظام آموزشی، ضعف در تعاملات سازنده دو طرفه خانواده - مدرسه و محیط زندگی دانش آموزان است.

هدف این مقاله، شناسایی بود یا نبود رابطه بین الگوی خانواده بر حسب تقسیم جنسی وظایف خانگی میان زن و مرد و سبک زندگی اقشار مرفه غیر نوظهور و نوظهور در شهر تهران است. سؤال اصلی این است: در کدام الگوی خانواده هسته ای (سنّتی اقتدارگرا یا مشارکتی) بین جنسیت و سبک زندگی دو گروه رابطه ی معناداری وجود دارد؟ برای یافتن پاسخ سؤال، از روش جمع آوری اطلاعات پیمایش تحلیلی با ابزار پرسش نامه، در جامعه ی آماری شهر تهران استفاده شده است. روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای و روش تعیین حجم نمونه کوکران، با حجم نمونه 700 نفر می باشد. فرآیند پیمایش تجربی در سال 1384 انجام شد. یافته های حاصل از آزمون های آماری با نرم افزار SPSS، نشان داد که: با تغییر الگوی خانواده از هسته ای سنّتی اقتدارگرا به هسته ای مشارکتی در هر دو گروه مرفه غیر نوظهور و مرفه نوظهور، الگوی خانواده با سبک زندگی کلّی بر حسب جنس رابطه معنادار می یابد و سبک زندگی کلّی زنان از عامیانه به سمت عالمانه گرایش می یابد.

هدف این پژوهش، تعیین میزان رابطه بین پیوندهای اجتماعی غیررسمی و سلامت روان کارکنان شرکت ایران ترانسفو زنجان (بر مبنای جنسیت)است. چهارچوب نظری تلفیقی از آرای صاحب نظران اجتماعی در رابطه با سرمایه اجتماعی شبکه(بارت، لین، ولمن و گرانووتر) می باشد. روش این تحقیق، توصیفی-تحلیلی، نحوه گردآوری داده ها پیمایش تحلیلی و ابزار آن پرسشنامه است. حجم جامعه آماری 1800 نفر و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 316 نفر است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده می باشد.برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS و از آماره های توصیفی و آزمون های آماری استنباطی با توجه به سطح سنجش متغیرها استفاده شد. یافته های حاصل از تحقیق با استفاده از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که: 1- دامنه پیوندها، شدت پیوندها، عرضه حمایت ، دریافت حمایت در شبکه پیوندهای غیررسمی، جنسیت، سن، تحصیلات، تأهل، تعداد فرزرندان و پست سازمانی با سلامت روان رابطه معناداری دارند. 2- براساس نتایج حاصل از آزمون تی مستقل، مردان در مقایسه با زنان از سلامت روان بیشتری برخوردارند و همچنین مردان نسبت به زنان از: عرضه حمایت، دریافت حمایت، شدت پیوندها و همچنین دامنه پیوندهای بیشتری برخوردارند. 3- در کل ضریب تعیین تحلیل مسیر عدد 697/0 را نشان داد. بدین معنا که متغیرهای مورد بررسی 7/69 درصد از واریانس متغیر وابسته را تعیین نموده و 3/30 درصد واریانس متغیر وابسته مربوط به متغیرهایی است که دراین تحقیق پیش بینی نشده است.

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره  در چارچوب نظریه ساختاریابی گیدنز می باشد. روش تحقیق برحسب هدف (توصیفی – تحلیلی )، برحسب فنون سنجش ( کمَی )، برحسب عامل زمان ( مقطعی) و بر حسب نوع روابط بین متغیرها (همبستگی ) می باشد. جامعه آماری تحقیق 925 نفرکه با تکنیک پرسشنامه و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده 272نفر از دانشجویان به عنوان حجم نمونه انتخاب و اطلاعات مورد نظر جمع آوری گردید.داده های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شده است و تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت.پایبندی به ارزش های دینی به عنوان متغیر مستقل در پنج بعد فکری، اعتقادی، مناسکی، تجربی و پیامدی و احساس امنیت اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در ابعاد جنسیتی، فکری، اقتصادی وفرهنگی با توجه به نظریه ساختاریابی گیدنز مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داد بین میزان پایبندی به ارزش های دینی وابعاد مختلف احساس امنیت اجتماعی دانشجویان( احساس امنیت جنسیتی، احساس امنیت فکری، احساس امنیت اقتصادی و احساس امنیت فرهنگی)  رابطه معناداری وجود دارد.

این پژوهش به منظور بررسی میزان جهت گیری های عقلائی در زندگی روزمره و عوامل مؤثر بر آن در بین فرهنگیان در مقایسه با دانشجویان شهر زنجان انجام شده است. چارچوب نظری، تلفیقی از تئوری -های ماکس وبر، جان هرسانی ، جیمز کلمن ، ریمون بودون ، جان الستر، یورگن هابرماس و تئوری انتخاب عقلانی است ، جامعه آماری شامل فرهنگیان آموزش و پرورش و دانشجویان شهر زنجان و حجم نمونه به ترتیب شامل تعداد 260 نفر و 353 نفر که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده، این تحقیق از نوع پیمایش تحلیلی است که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت،و 78 سئوال در جامعه نمونه اجرا شده است. یافته ها نشان می دهد که، در جامعه نمونه مورد مطالعه تفاوت میانگین بین دو گروه از نظر میزان جهت گیری عقلائی برحسب مؤلفه های پایگاه اجتماعی (جنسیت، تحصیلات، شغل، درآمد، دارایی) تنها مؤلفه جنسیت تفاوت معنی داری داشته که آماره ها نشانگر تفاوت میانگین بالای جهت گیری های عقلائی مردان نسبت به زنان است و سایر مؤلفه ها با میانگین یکسان می باشند. در خصوص متغیرهای مستقل (میزان گرایش به دینداری، تقدیر گرایی، قانون گریزی، گرایش به مدرنیسم، احساس محرومیت نسبی) نتایج نشانگر اثبات رابطه معنادار این متغیرها با متغیر وابسته می باشد که ضریب تعیین (R2)متغیرهای مستقل اثر گذار 93/0 می باشد به عبارت دیگر متغیرهای مستقل 93 درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین می کند و در مورد فرضیه اصلی تحقیق، مقایسه میانگین جهت گیری های عقلائی فرهنگیان با دانشجویان، نتایج بدست آمده نشانگر اثبات این فرضیه است، یعنی دانشجویان در مقایسه با فرهنگیان از جهت گیری های عقلائی بالاتری برخوردار می باشند.

این تحقیق باهدف شناسایی مؤلفه های توسعه دانش بنیان جهت طراحی الگو با استفاده از روش تحقیق کیفی با رویکرد «تحلیل مضمون یا تم» انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل: اساتید، کارشناسان و مطلعین نسبت به موضوع تحقیق می باشند. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری قضاوتی (هدفمند) به تعداد 84 نفر انتخاب شدند. داده ها پس از گردآوری، با استفاده از روش «اشتراوس و کوربین» کدگذاری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد: تعداد کدهای استخراج شده اولیه 3596 بودند که در مرحله بعدی به 102 کد تبدیل و در مرحله کدگذاری ثانویه (محوری) به 24 کد فرعی تبدیل شدند که در مرحله کدگذاری گزینشی این تعداد به 5 کد اصلی تبدیل شدند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تعداد پنج مقوله یا تم اصلی برای توسعه دانش بنیان استخراج شد که عبارت اند از: 1. مقوله سیاست گذاری دانش و فناوری با شش مؤلفه؛ 2. مقوله عوامل اقتصادی با سه مؤلفه؛ 3. مقوله مدیریت توسعه هوشمند با هشت مؤلفه؛ 4. مقوله عوامل فرهنگی و اجتماعی با سه مؤلفه و 5. مقوله عوامل سیاسی با چهار مؤلفه.

باتوجه به اینکه فرهنگ دارای کارکردهای گوناگونی بوده و اثرگذاری آن در توسعه و ابعاد مختلف زندگی اقتصادی اجتماعی بشر غیرقابل اغماض است، علیرغم نقش قابل توجه آن در زندگی، ولی متأسفانه به حاشیه رانده شده و رسالت عمده توسعه، حضور مجدد فرهنگ در زندگی روزانه مردم است بنابراین، مطالعه پژوهشی حاضر با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی قصد دارد تا تجارب کنشگران زنجانی در مورد زمینه های فرهنگی توسعه در زنجان را مورد بررسی قرار دهد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند و در نظر گرفتن اشباع نظری داده ها، 27 نفر از مردم زنجان در پژوهش مشارکت کردند. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و پیاده سازی گردید. و سپس به روش دستی مورد تحلیل قرارگرفت. مدت زمان انجام هر مصاحبه به طور متوسط 30 الی60 دقیقه بود. روش تجزیه و تحلیل مصاحبه ها مبتنی بر هفت مرحله متودولوژی کُلایزی انجام گردید. این مراحل شامل مرور اطلاعات مکتوب، استخراج عبارات مهم مرتبط با پدیده، فرمول بندی معانی، قراردادن معانی فرموله شده در داخل خوشه ها وشکل دادن مضامین (تم ها)، ترکیب نتایج در قالب توصیف پدیده مورد مطالعه، تعیین ساختار ذات پدیده و اعتبار سنجی یافته ها از طریق مراجعه مجدد به مشارکت کنندگان می باشد. براساس نتایج  پژوهش زمینه های فرهنگی محقق شده توسعه در زنجان بر اساس تجربه زیسته مشارکت کنندگان عبارتند از: توسعه نهادهای اجتماعی و مردمی، حس تعلق به خانواده و اقوام، تسهیل گری رسانه ها، تحقق آگاهی اجتماعی نسبت به جایگاه زنان در جامعه، توسعه تفکر اسلامی و ایرانی و تکوین خودآگاهی جمعی می باشد. لذا مردم زنجان در کنار سنت های مورد قبول خود به بازسازی زندگی روزمره بر حسب عوامل جهانی که بیشتر از طریق منابع و بسترهای تازه از قبیل رسانه های جهانی، فضاهای مجازی و فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی و همچنین عوامل محلی، شیوه های زندگی خود را از میان گزینه های مختلف برمی گزینند.

کیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، مدرسه و ...) و برخی دیگر نیز مربوط به ویژگی های شخصی و فردی افراد (نظیر سن، جنس، وضعیت تأهل و...) می باشد. پژوهش حاضر با هدف سنجش زیرساخت ها و کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان طارم انجام شده است که بدین منظور از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را روستاییان شهرستان طارم تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 371 نفر انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. از آزمون آماری رگرسیون چندمتغیره و ضریب همبستگی پیرسون جهت سنجش میزان تأثیرگذاری عوامل مذکور بر کیفیت زندگی روستاییان استفاده شده است که یافته های به دست آمده نشان دادکه ازبین عوامل فردی (سن،جنسیت، تحصیلات، بعدخانوار،وضعیت تاهل،مقدارزمین زیر کشت،میزان درآمد،نوع کار ،نوع محصول زراعی ونوع محصول باغی) تنهابین متغیرهای میزان درآمد، مقدارزمین زیر کشت ونوع محصول باغی بامتغیروابسته(کیفیت زندگی)رابطه معناداری وجودداشت وهمچنین بین عوامل مستقل (زیرساختهای کشاورزی،زیرساخت های کالبدی،زیرساخت های نهادی وزیرساخت های اجتماعی)تنهابین زیر ساخت های نهادی بامتغیر وابسته (کیفیت زندگی)تفاوت معناداری وجود نداشت ودرخصوص نتیجه گیری کلی اینکه اکثریت حجم نمونه، کیفیت زندگی رادرحدمتوسط ارزیابی کرده اند.

در این مقاله سعی شد، با رویکرد ابن خلدون، موانع توسعه در دوران پهلوی دوم مورد تبیین قرار گیرد. از نگاه ابن خلدون، عواملی ازجمله مردم، مقامات سیاسی، باورها، ثروت یا ذخیره منابع، توسعه و عدالت به گونه ای گردشی و مستقل به یکدیگر پیوند دارند، هریک دیگری را تحت تاثیر قرار می دهد و زمینه را برای تحول مثبت یا منفی فراهم می آورد. با توجه به این که در دوران پهلوی دوم برخی از مولفه ها مثل ثروت که عبارت بود از پول نفت و کمک های خارجی به عنوان عناصر سازنده، قابلیت تاثیرگذاری مثبتی بر توسعه را دارا بود، اما، این عوامل باعث وابستگی بیشتر عناصر رسمی به دولت شد و آنها به جای تاثیر گذار بودند، تابع نظام سیاسی شدند و گروه های غیر رسمی وظایف آنها را انجام می دادند و مهم ترین اثرات سلطه گروه های غیر رسمی، به وجود آمدن زمینه بی اعتنایی به نظم و قانون است. که زمینه برای دوری از تحول مثبت فراهم می شود. و از سوی دیگر بهبود وضعیت پولی، زمینه را برای مستبد شدن محمدرضاشاه در اواخر دوران حکومت او فراهم آورد . این در حالی است که، دولت خوب ازنظر ابن خلدون نه به صورت یک دولت مداخله گر و نه یک دولت دیکتاتوری تصور می شود. پس تاثیری که متغیرهای پیشتاز در توسعه در دیگر متغیرها داشته اند، تاثیر منفی بوده است، نه تأثیر گردشی در راستای توسعه.

موضوع اوقات فراغت، نحوه گذران آن توسط گروه های مختلف مردم و پیامدهای احتمالی آن، مبین رسوخ شیوه های جدید در زندگی کنونی بشر است. اوقات فراغت، با همه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، اوقات مؤثری است که در زمان ها و فضاهای مختلف توسط همه گروه ها و اقشار اجتماعی به شیوه های مختلف مصرف می شود. فهم چگونگی گذران اوقات فراغت بین اقشار مختلف می تواند مبنای مناسبی برای تحلیل روندها و تغییرات اجتماعی باشد. از آنجا که تحلیل وضعیت اوقات فراغت زنان روستایی کمتر در پژوهش ها مورد توجه بوده است، در مطالعه حاضر تلاش شده وضعیت اوقات فراغت زنان روستایی حسن آباد سنجابی، واقع در شهرستان دلفان، بررسی شود. در این مطالعه، وضعیت اوقات فراغت زنان بین نسل های مختلف و با توجه به میزان برخورداری از آب و اراضی کشاورزی با روش کیفی بررسی شد. از فنون مشاهده مشارکتی، مصاحبه و بحث گروهی متمرکز با 22 نفر از زنان روستایی برای جمع آوری داده ها و از روش تحلیل موضوعی نیز برای تحلیل داده ها استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش، نوع فصل، میزان برخورداری از اراضی کشاورزی، آب، دام و طیور تعیین کننده میزان اوقات فراغت زنان روستایی است. همچنین، نوع فعالیت های فراغتی و میزان زمان اختصاص یافته به آن ها در نسل های مختلف زنان روستایی در مقایسه با گذشته تغییراتی کرده است. زنان روستایی نسل جوان به دلیل دگرگونی ارزش ها علاقه چندانی به انجام دادن فعالیت کشاورزی ندارند و در مقایسه با نسل میان سال و کهن سال، اوقات فراغت بیشتری برای آن ها به وجود آمده است. همچنین، نوع فعالیت های فراغتی آن ها بر اثر تحولات نوین تغییراتی کرده است. زنان میان سال در فعالیت های مولد بازاری و مولد غیربازاری بیشترین مشارکت را دارند و به تبع آن، فعالیت های فراغتی آن ها عمدتاً برای رفع خستگی است. زنان مسن نیز در فعالیت های مولد بازاری و غیربازاری مشارکت دارند و فعالیت های فراغتی آن ها در راستای تسهیل زندگی در روستا است و در اوقات فراغتشان به تولید (خیک، تشک پوستی، نخ) می پردازند.

کیفیت زندگی روستایی عبارتست ازچگونگی شرایط ووضعیت عینی زندگی خانواده هاو روستاها. دراین راستا تحقیق حاضرتحت عنوان تحلیل کیفیت زندگی در روستاهای شهرستان طارم درسال95به اجرادرآمده است.جامعه آماری درتحقیق حاضرعبارتست ازروستاییان شهرستان طارم که ازبین روستاهای شهرستان که بیش از100روستامی باشد(10 روستا دربخش مرکزی و10روستا در بخش چورزق) تعداد 20روستاوازاین20روستا(جامعه آماری12000نفر)،تعداد371نفربه روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند.روش مورداستفاده دراین تحقیق توصیفی–تحلیلی وابزار مورداستفاده دراین تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشدتجزیه وتحلیل اطلاعات بااستفاده ازنرم افزار spss وبااستفاده ازآمارهای توصیفی وآزمون همبستگی پیرسون ورگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است . براساس یافته های تحقیق می توان چنین نتیجه گرفت ازبین عوامل فردی (سن،جنسیت، تحصیلات، بعدخانوار،وضعیت تاهل،مقدارزمین زیرکشت،میزان درآمد،نوع کار،داشتن دوشغل،نوع محصول زراعی،نوع محصول باغی،وسیله شخصی)تنهامتغیرهای میزان درآمد،داشتن دوشغل،مقدار زمین زیر کشت،نوع محصول باغی ووسیله شخصی بامتغیروابسته(کیفیت زندگی)رابطه معناداردارندوهمچنین بین عوامل مستقل(زیرساخت های کشاورزی،زیرساخت های کالبدی،زیرساخت های نهادی،زیرساخت های اجتماعی،امکانات رفاهی ،مشارکت خانوادگی )تنها بین زیرساخت های نهادی با متغیر وابسته (کیفیت زندگی)تفاوت معناداری وجودنداشت ودرخصوص نتیجه گیری کلی اینکه اکثریت حجم نمونه،کیفیت زندگی رادرحدمتوسط ارزیابی کرده اند.