در پژوهشهای اجتماعی معمولاً سر و کار محقق با صفات یا متغیرهایی است که یا قابل اندازه گیری مستقیم نیستند‘ مانند وضع اجتماعی و اقتصادی مناطق گوناگون. درچنین مواردی معمولاً با استفاده از سنجه ها‘ صفت یا متغیر مورد نظر بطور نامستقییم سنجیده می شود. روشی که غالباً می رود اصطلاحاً نمره گذاری ساده نامیده می شود. این نحوه اندازه گیری ایرادهای بسیاری دارد و روش شناسان طی ربع قرن اخیر کوشیده اند که بر این نارساییها فائق آیند و تا بحال نتایجی نیز از این لحاظ بدست آمده است. مقیاس گوتمن در شمار این کوشش ها است. در مقاله حاضر بعد از اشاره اجمالی به روش متداول نمره گذاری و ایرادات آن‘ درباره راه حلی که گوتمن ارائه داده است بحث می شود