تحلیل پیکره بندی گذر بافت های تاریخی شهرها با روش چیدمان فضا (مطالعه موردی: محله شعربافان لاهیجان) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: بافت های تاریخی شهرها از فرم های غالب و نوع فعالیت مردمانی که در آن می زیسته اند حکایت می کنند. ویزگی های معماری و شهری دوران پیشین را روایت کرده و هویت بخش شهرها هستند. کوچه ها و گذرهای تاریخی فضای واسط بین بنای معماری و فضاهای شهری هستند که از آن ها به فضای بینابینی یاد می شود.هدف: این مقاله ساختار فضایی گذر محله تاریخی شعربافان لاهیجان را در سه دوره زمانی متفاوت مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.روش شناسی: این پژوهش ابتدا محله شعربافان بر اساس یک عکس قدیمی متعلق به دهه 20 شمسی توسط نرم افزار Cinema 4D شبیه سازی شد. در مرحله بعد، پلان محدوده شبیه سازی شده در نرم افزار Autocad ترسیم شده و از آن خروجی dxf گرفته شد. برای تحلیل و بررسی سازمان فضایی و نحو فضا، و دست یابی به انواع شاخص های آنالیز ترکیبی با استفاده از نقشه محوری، از میان نرم افزارهای موجود در این خصوص، با مطالعه و بررسی، نرم افزار UCL Depth Map برای این تحقیق، استفاده شده است. برای بررسی بیشتر، وضعیت گذر مذکور در نقشه های ترسیمی بر اساس نقشه های هوایی شهر در سال 1335 و طرح جامع سال 1392 نیز مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل محله شعربافان لاهیجان می باشد .یافته ها و بحث: مقایسه نتایج تحلیل های حرکتی حاکی از آنست گذرهای بافت تاریخی شعربافان در گذشته از میزان خوانایی کمتری نسبت به دوره فعلی برخوردار بوده است. همچنین میزان یکپارچگی فضایی در تحلیل نقشه سال 92 انسجام فضایی گذرها را به میزان قابل توجهی نسبت به سال 1335 بیشتر نشان می دهد، این در حالی است که انسجام فضا در دهه 20 شمسی مطلوب بوده است. شایان ذکر است خوانایی فضا در مقیاس محلی در تمامی دوره ها از همبستگی بالایی برخوردار بوده و نشان دهنده سهولت ادراک فضا در مقیاس محلی است. تحلیل گراف ها و بررسی نرم افزاری ساختار فضایی نمونه ها نشان داد میزان درک بصری فضا در دوره معاصر نسبت به دوره های پیشین بیشتر شده است. در دوران معاصر که تصویر واضحی از گذشته تاریخی شهرها وجود ندارد، اسناد تصویری منابع مهمی برای درک گذشته تاریخی به شمار می روند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که شبیه سازی فضاهای قدیم بر اساس اطلاعات موجود در عکس ها و با روش های رایانه ای، امکان تحلیل ساختار فضایی کالبد قدیم و مطالعه بیشتر در خصوص بافت های تاریخی شهرها را فراهم می آورد.Configuration analysis of the passage of historical fabric of cities with the space syntax method (Case study: Sharbafan neighborhood in Lahijan)
Historical alleys and passages are the interface between the architectural building and urban spaces, which are called in-between space. This article examines the spatial structure of the passage of the historical neighborhood of Sharbafan in Lahijan in three periods. For this purpose, Sharbafan neighborhood was first simulated based on an old photo belonging to the 1320s by Cinema 4D software. next , the simulated range plan was drawn in Autocad software. For further investigation, the status of the passage in the drawing maps based on aerial maps of the city in 1335 and the comprehensive plan in 1392 was also studied and analyzed. Graph analysis and software analysis of the spatial structure of the samples showed that the level of visual Intelligibility of space in the contemporary period has increased compared to previous periods. The results of axial analysis indicate that the passages of the historical fabric of Sharbafan in the past have been less Intelligibility than the current period. Also, the Correlation between local and global Intelligibility of the map of 1392 shows the synergy of the passages significantly more than in 1335, while the synergy in the 1320s was favorable. It is worth mentioning that the Intelligibility at the local scale has a high correlation in all periods and shows the ease of perceiving space at the local scale.