تحلیل اسطوره ای جنگ بزرگ در نگاره های شاهنامه شاملو بر مبنای نظریه آرکی تایپی نورتروپ فرای (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هنر هر ملت ریشه در باورها و اعتقادات و اساطیر مردمان آن دارد و رمزگشایی آن نیازمند شناخت اسطوره های آنان است. نقد اسطوره ای، رویکردی میان رشته ای است که بر پایه انسان شناختی، روان شناسی، تاریخ ادیان و تاریخ تمدن، به تأویل اثر ادبی و شناسایی بن مایه های اسطوره ای موجود در آن اثر می پردازد. ازآنجاکه شاهنامه فردوسی، دارای درونمایه ای عمیقاً اسطوره ای است، به طرز آشکاری در خود قابلیت تحلیل آرکی تایپی دارد. این پژوهش سعی بر آن دارد، با تمرکز بر دیدگاه نورتروپ فرای، به تفسیر و تحلیل کهن الگوی جنگ بزرگ در شاهنامه بپردازد و بدین لحاظ، نگاره های منتخب در این جستار را بر اساس الگوهای ساختارگرایانه، بررسی می کند. دیدگاه فرای مبنی بر روح زمانه است و تأکید دارد، با یک طبقه بندی فراگیر، ادبیات و هنر را در قالب فضایی قرار دهد که سمبول های آرکی تایپی و چرخه فصول ایجاد می کنند. برای دستیابی به این منظور، ابتدا تعاریف نظری و نحوه شکل گیری اسطوره ها مطالعه خواهد شد و سپس جامعه آماری معرفی و توصیف می شود. در ادامه، با استفاده از نظریه فرای به عنوان رویکرد قالب، تحلیل آثار انجام می شود. نتیجه پژوهش مشخص کرد، روایت جنگ بزرگ و نگاره های منتخب شاهنامه شاملو میزان قابل توجهی، با نظریه نقد اسطوره ای فرای همنشینی دارد و سمبول های آرکی تایپی فرای که سه گونه تصاویر بهشتی، دوزخی و قیاسی هستند، درصد بالایی از نگاره های منتخب شاهنامه شاملو را پوشش می دهند. به این ترتیب، می توان چنین نتیجه گرفت که بن مایه ها و مضامین اسطوره ای و کهن الگویی در مراحل و عناصر نگاره ها، قابل شناسایی هستند و این تصاویر پیام رسانانی هستند که نحوه نمایش معانی و سمبل های کهن الگویی را در سطوح مختلف ادبی و بصری انتقال می دهند.The Mythical Analysis of the Great War in the Illustrations of Shamloo’s Shahnama, The Illustrated Epic of Kings Based on Northrop Frye’s Archetypal Approach
The art of any nation is deeply rooted in the beliefs, ideology, and mythology of its people, and decoding it requires knowledge of their myths. Mythical criticism is an interdisciplinary approach that deals with the interpretation of a literary work and identifying the sources of myths in that work based on anthropology, psychology, the history of religions, and the history of civilization. Since the Shahnama, The Epic of Kings by Ferdowsi has a profoundly mythological plot line, it’s worthy of archetypical analysis. This research attempts to analyze and interpret the archetype of the Great War in the Epic of Kings based on Northrop Frye’s viewpoint. Thus, the selected illustrations in this essay are analyzed using structuralism. Frye’s view is based on the zeitgeist and draws attention to placing art and literature in the space created by archetypal symbols and the seasonal cycle with a universal classification. For this purpose, first, the theoretical definitions and the way the myths were created are studied. Then, the statistical population is introduced and described. In the following sections of the research study, the analysis will be done using Frye’s approach as the dominant approach. At the end of the research, it turned out that the narrative of The Great War and The Selected illustrations of the Epic of Kings are significantly compatible with Frye’s mythical approach. Frye’s archetypal symbols, which are three types of archetypal, demonic, and analogical imagery, have covered a high percentage of selected illustrations of Shamloo’s Epic of Kings. It can be concluded that mythological and archetypal concepts and themes can be identified in the stages and elements of the illustrations. And these images are the messengers that convey the archetypal symbols and the way concepts and meanings are displayed in different literal and visual stages.
تبلیغات
