خطر جدی جان مادر حامل؛ از مرجع تشخیص تا کیفیت تشخیص (جستاری انتقادی در مرجع و کیفیت تشخیص خطر در ماده 56 قانون حمایت از خانواده) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سقط جنین از جمله موضوعات اثرگذار در سطوح مختلف خانواده است. قانونگذار در مهرماه سال 1400 با وضع قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت طی ماده 56 به موضوع سقط درمانی پرداخته و سه مورد کلی را به عنوان جواز سقط معرفی نموده است. بند «الف» قانون مذکور به عنوان نخستین مجوز سقط مقرر می دارد: «در صورتی که جان مادر به شکل جدی در خطر باشد و راه نجات مادر منحصر به سقط جنین بوده و سن جنین کمتر از چهار ماه باشد و نشانه ها و امارات ولوج روح در جنین نباشد.» قانونگذار در بند مذکور تلاش کرده است که جواز سقط درمانی را منوط به «خطر جدی جان مادر» نماید. لکن قانون پیش گفته با دو اشکال فنی مواجه است. اشکال اول به مرجع تشخیص «خطر جدی برای جان مادر» بازمی گردد؛ چه مقامی عهده دار تشخیص آن خطر است؟ اشکال دوم به کیفیت تشخیص «خطر جدی برای جان مادر» بازمی گردد؛ آیا مقام عهده دار برای تشخیص خطر، لازم است با یقین یا اطمینان به تشخیص مورد نظر برسد یا ظهور خوف عقلائی کفایت می کند؟ با تتبع در ماده 56 می توان دریافت که قانونگذار، اصطلاح «اطمینان» را برای تشخیص خطر برگزیده است. لکن اصطلاح اطمینان دارای مفهومی نزدیک به یقین است که موجب بی اثر شدن بند «الف» ماده مذکور می شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه تضارب آراء فقهی، حقوقی و پزشکی ثابت شود؛ مقام عهده دار برای تشخیص خطر، پزشک متخصص است که می تواند بر پایه خوف عقلائی اعلام نظر نماید.The life of the Pregnant Mother in Medical Abortion; Certainty or Reasonable (A critical Approach on Article 56 of the "Protection of the Family and Youth of the Population" law)
Medical abortion is a discussion which focuses on the pregnant mother and her fetus that has many legal, jurisprudential, and social consequences for the family. Inevitably, for issues of this high degree of importance and influence, the related regularities should be formulated in a way that prevents any sort of possible misinterpretations. The issue of abortion came into legislation in 1384 by legislating a single article. ''The life threat for the pregnant mother'' is of the licenses that the legislature has provided for medical abortion. If the specialist physician diagnoses the life threat for the pregnant mother, then, by the mother's consent, the permissioned for the medical abortion can be issued. This legislation can be considered as a legal flexibility in the issue of abortion but the void of explaining the quality of diagnosing the life threat for the mother may cause unpleasant consequences. Some experts of jurisprudence and law believe that the issuance of the permission for the medical abortion is dependent on the certain diagnosis of the life threat for the mother. However, some other experts bo qualities of certainty or reasonable probability/feppraisal of the two sides' reasons and evidence, we came to the conclusion that a reasonable probability/ fear of the life threat for the mother enjoys a rational and religious support for the issuance of the medical abortion; therefore, no need to certainty nor is it feasible to fulfill the demand of certainty in this case.