امکان سنجی معنای «کُنْ فَیکُونْ» برای واژه «صَمَد» با نظری بر اهداف هستی- خداشناسی سوره توحید (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
«صمد» از واژگان مورد اختلاف مفسران، در برخی منابع لغوی، روایی و تفسیری، به «کُن فَیَکون» یا فاعلیت امری خداوند و مقوله آفرینش تبیین شده است. این پژوهش، امکان معنای «کُنْ فَیکُونْ» را برای «صَمَد» با نظر به هدف سوره توحید مورد سنجش قرار داده است. مشاهده معنای صنع الهی و فاعلیت امری (کُنْ فَیکُونْ) برای واژه «صَمَد» در متون لغوی، روایی و تفسیری، وجود اهداف هستی-خداشناسی در حیطه های معرفتی ذات، صفات، اسماء و افعال خداوند در سوره توحید، و همچنین صفت فعل بودن «صَمَد»، معنای کُن فَیَکون (صُنع لا مِن شئ) را برای «صَمَد» ممکن می سازد. همچنین معنای مختار، ارتباط وثیقی با دیگر آیات سوره توحید دارد و لحاظ آن با نظر به هدف سوره، ظرفیت پاسخگویی به برخی شبهات هستی-خداشناسی را دارد. خداوندی که خلق و امر به دستان اوست، خالقی است فراتر از چیزی که می زاید، زاییده می شود و همسری داشته باشد؛ او خالقی است که با «کُنْ فَیکُونْ» ابداع می کند.Feasibility Study of the Meaning of Kun fa yakūn for the word Ṣamad
Ṣ amad (the Eternal), as one of the words disputed by the interpreters, is explained in some lexical, narrative, and exegetical sources as kun fa yak ū n (Be, and it was) or the subjectivity of God’s command and the category of creation. This research has surveyed the feasibility of the meaning of kun fa yak ū n for Ṣ amad considering the purpose of S ū rat al-Taw ḥī d . Observing the meaning of divine creation and the subjectivity of command kun fa yak ū n for the word Ṣ amad in the lexical, narrative and exegetical texts, the existence of existential-theological goals in the epistemic areas of God’s essence, attributes, names and actions in S ū rat al-Taw ḥī d , as well as the attribute of Ṣ amad as being a verb, makes the meaning of kun fa yak ū n ( ṣ un ‘ l ā min shay ‘ = created from nothing) possible for Ṣ amad . Also, the meaning of mukht ā r (self-determined) has an authenticated relationship with other verses of S ū rat al-Taw ḥī d , and considering its purpose, it has the capacity to answer some existential-theological misconceptions. God, in Whose hands lies the creation and the command, is a creator who transcends what He creates, being born, and having a spouse; He innovates by kun fa yak ū n .