دو پهلوگویی و تداعی اندیشه های اجتماعی در غزل های حافظ (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
حضور جاودانه حافظ نه تنها در تاریخ و تاریخ ادبی ایران، بلکه در ذهن و ضمیر فارسی زبانان سراسر جهان، او را به یک «خاطره ازلی» تبدیل کرده و به همین دلیل درباره او و شعرش، از جهات مختلف و به فراوانی، سخن گفته شده است. اما باب بحث و گفتگو درباره پوشیده گویی و بیان غیر مستقیم و پرابهام و ایهام روی دادها و طنزهای گزنده و کنایه های رسوا کننده و شگردهای زبانی دیگری که به دو پهلوگویی هایش باز می گردد، همچنان باز است. در نوشته حاضر ساختار و محتوای دو پهلوگویی های حافظ که از ویژگی های بارز سبک اوست، بررسی و تحلیل شده است. این ویژگی شعر او در اثر تسلسل خواطر و تداعی معانی ذهن را درگیر می کند و در عین حال هرگز هم به قطعیت نمی رسد. این فضیلت بی همتای شعر حافظ که کلام او را از سخن دیگران متمایز می سازد و سبب اعتلا و جاودانگی آن می گردد، قاب و قالبی برای بیان اندیشه هایی است که بیانشان به صورت صریح خالی از خطر نبوده است. حافظ با همین شگرد است که در برابر قدرت حاکم می ایستد و به یاری آن، گفتمان مسلط حکومت را وارونه می کند و به رهایی مردم از جمود و خشک اندیشی و وابستگی هایشان کمک می کند. داد ه های این تحقیق از رهگذر مطالعات کتابخانه فراهم آمده و با استفاده از روش تحلیلی توصیف شده است. مهم ترین دستاورد این پژوهش این است که ابزارهای پوشیده گویی و ایهام های حافظ، در همان حال که جزیی از اندیشه ساختارمند او به شمار می آیند، در پیوند با خود هم نوعی از ساختار سیاسی و ضد قدرت را نشان می دهد.Ambiguity and The Representation of Social Views in Sonnets of Hafez
Hafez's eternal presence not only in the history and literary history of Iran but also in the minds and consciences of Persian speakers around the world, has made him an "eternal memory" and for this reason, he and his poetry have been spoken about in many different ways. But it is still open to the discussion of covertness and indirect and pragmatic expression and confusion over events and biting satires and scandalous ironies and other linguistic tricks that go back to its two sides. In the present article, the structure and content of Hafez's ambiguities prominent features of his style are examined. As a result of the sequence of thoughts and associations, the meanings of the mind are involved and at the same time it never reaches certainty, it has been studied and analyzed. This unique virtue of Hafez's poetry, which distinguishes his words from the words of others and causes its exaltation and immortality, is a framework for expressing ideas that have not been explicitly expressed without danger. It is with this tactic that Hafez stands up to the ruling power and, with its help, overthrows the dominant discourse of the government and helps to free the people from their stagnation and arrogance and dependencies. The data of this research have been provided through library studies and have been described using analytical methods. The most important achievement of this research is that its cover-ups and ambiguities, where something is thought of in the structure of India, show a kind of political structure and power in relation to itself.