بازتاب غزل ها و مثنوی مولانا از سعدی تا صائب (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بی گمان یکی از چکادهای شکوهمند ادبیات فارسی، مولانا جلال الدین بلخی (604-672) است. گرچه به فرموده خودش در ادبیات فارسی و عرفان از پی سنایی و عطّار آمده است ولی سرآمد تمام سرایندگان شعر و ادب عرفانی به شمار می رود. این سوخته عقل و عشق که در سده هفتم هجری می زیسته و به دلیل کوچیدن از شرق به غرب ایران زمین، تا سده نهم در غربت غربیه از دید تاریخ نگاران و سرایندگان ادب فارسی مهجور ماند تا این که در سده نهم عبدالرحمن جامی (817-818) عارف و شاعر برجسته در تذکره «نفحات الأنس» خود به معرّفی او پرداخت و اطلّاعات سودمندی درباره مولانا جلال الدین و خاندان و استادانش ارائه کرد. از سده نهم است که آتش شوق مولانا سرزمین های مرکزی و شرقی پارسی زبانان را دامن می گیرد. البته شیخ اجل سعدی به دلیل جهانگردی، به قول خودش در «بوستان» با دوستان به «روم» برای دیدار مولانا «عارف پاکیزه بوم» رفته است که مستثنی از بی خبران از احوال مولانا می باشد. از نیمه دوم سده نهم است که شیفتگان مولانا برای زیارت تربتش به قوینه می شنابند و سرایندگان ادب فارسی به «نظیره پردازی»، «تضمین» و «مضمون پذیری» از غزل ها و مثنوی شریف او می پردازند. عرفا به شرح مثنوی و شعرا به «استقبال» غزل های پرشور او اقدام می کنند. نگارنده این گفتار بر آن است تا به روش «توصیفی- تحلیلی» به معرفی تعدادی از بزرگان ادب فارسی از سعدی تا صائب که در غزلسرایی به مولانا «اقتدا» کرده و به «اقتفای» او رفته اند بپردازد.Reflection of Rumi's lyric poems and Masnavi, from Saadi to Saeb
Undoubtedly, one of the glorious manifestations of Persian literature is Maulana Jalaluddin Balkhi (604-672AH). Although, as he deems himself a follower of Sanai and Attar Neyshabouri in Persian literature and mysticism, he is considered as the leader of all poets of mystical poetry. Melted in wisdom and love, Rumi lived in the seventh century AH, and due to migration from east to west of Iran, he remained obscure from historians and the rest of poets. However, during ninth century Abd al-Rahman Jami (817-898), a prominent mystic and poet, introduced Rumi in his memoir "Nafahat al-Ons", and provided the readers with useful biographical information about the poet, his family and his masters. From the ninth century onwards, Rumi's enthusiasm increased in the central and eastern lands of the Persian speakers. Of course, Sheikh Ajal, Saadi, because of globe-trotting, in his own words in "Boostan", went to "Rome" with friends, to visit Rumi, " The wise mystic", who is an exception to the ignorant, yet unaware of Rumi’s greatness. It is from the second half of the ninth century that Rumi's admirers rush to Konya to visit his tomb, and the poets of Persian literature engage in "imitation", "estimation" and "thematization" of his lyric poems and Masnavi . Mystics began to describe Masnavi and poets embraced his passionate poems warmly. The researcher in the present article in a "descriptive-analytical" method intends to introduce a number of great figures of Persian literature, from Saadi to Saeb, who have followed Rumi in lyric poetry.
تبلیغات
