تحلیل ساختاری-کارکردی سازمان فضایی منطقه شهری قزوین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در بررسی ساختار منطقه شهری آنچه اهمیت دارد، توجه به کارکرد مورد انتظار از این وجه است. در واقع ساختار مناسب، تبلور فضایی و عملکردی عوامل سازنده آن است که متضمن تعادل و کارایی بهینه می باشد. در این میان عدم شناخت ماهیت فضایی، انفعال و نقش آفرینی ضعیف جزء چالش های جدی سازمان فضایی مناطق شهر-محور ایران، به ویژه منطقه قزوین است. به این منظور پژوهش حاضر با هدف شناسایی ماهیت ساختاری-کارکردی منطقه شهری با روش فراتحلیل، سه مؤلفه اصلی ساختاری، کارکردی و تعاملی را استخراج نمود. برای بررسی مؤلفه های احصاء شده از روش های آماری گرافیک مبناء در برنامه Arc GIS استفاده شده است. تحلیل یافته ها نشان داد قلمرو کارکردی منطقه شهری قزوین براساس تحلیل جریان های آونگی، تقریباً منطبق بر قلمروی طرح مجموعه شهری است. تحلیل ساختاری منطقه شهری قزوین حاکی از تمرکز جمعیت و فعالیت در شمال شرق استان، به سمت کلانشهر تهران است. در تحلیل مؤلفه تعاملی، ارتباط قوی شهر قزوین با نقاط شهری و روستایی پیرامونی و ارتباط ضعیف با مناطق شهری میانی و جنوبی استان مشخص گردید. تحلیل کارکردی منطقه شهری قزوین نشان داد موقعیت پیرامونی منطقه شهری قزوین نسبت به تهران از یک سو و انفعال مدیریت محلی در سطح درون استانی از سوی دیگر باعث شد تا قزوین نتواند تعامل فعال با مراکز برون استانی پیرامون خود داشته باشد. بنابراین با تأکید بر یکپارچگی فضایی، ضرورت کاربست نگرش های ن وین مدیریتی مبتنی بر حکمروایی منطقه ای و هویت بخشی منطقه ای مطرح می گردد.Structural-functional Analysis of the Spatial Organization of the Qazvin Urban Region
Paying attention to expected performance is highly important in studying the structure of metropolitan regions. An appropriate structure and spatial-operational crystallization are constructive factors that ensure equilibrium and optimal performance. In this regard, the lack of knowledge of spatial nature, passivity, and poor performance are among the critical challenges of the spatial organization of city-centric areas in Iran, especially Qazvin. Therefore, in this research, we used the Meta-analysis method and three basic components - structural, operational, and interactive - to recognize the structural-operational nature of urban regions. We used graphic-based statistical methods in ArcGIS to investigate the obtained components. The analysis results showed that Qazvin's operational territory nearly corresponds to the urban collection scheme territory according to pendulum streams. Structural analysis of the Qazvin urban region showed that population and activity concentration is in the northeastern province toward the Tehran metropolis. By investigating the interaction component, we determined a strong relationship between Qazvin and peripheral urban and rural regions and a weak relationship with middle and southern urban regions. Operational analysis of the Qazvin urban region shows that, on the one hand, the peripheral position of the Qazvin urban region towards Tehran, and, on the other hand, passive local management at the inter-provincial level results in a lack of active interaction between Qazvin and peripheral outer-provincial centers. Therefore, we emphasize spatial integrity and introduce the need to apply novel managerial approaches based on regional governance and regional identity.
تبلیغات
