بررسی و چهره شناسی امشاسپندان با روی کرد به گاهان زرتشت و شاهنامه فردوسی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در نظام باورشناختی مزدیسنان مقوله امشاسپندان نقش و ارج معنوی در ساختار جامعه انسانی دارد. هر انسانی با پیروی از پیام های روحانی امشاسپندان می تواند به جایگاه خوش بختی جاویدان، در جهان خاکی و مینَوی دسترسی پیدا کند. این مقاله با هدف بررسی و چهره شناسی امشاسپندان و صفت هایشان در گاهان و شاهنامه فردوسی به نگارش درآمده است. از این رو کوشش شده است تا با ژرف کاوی در ساختار واژه ها و با شیوه توصیفی، تحلیلی، اسنادی و ارزیابی کمّی، ساختار و شناسنامه مینوی امشاسپندان با نگرش به گاهان اشو زرتشت و تأثیر آن در شاهنامه فردوسی واکاوی و چهره شناسی بشود. لفظ و عنوان کلّی «امشاسپند» در گاهان دیده نمی شود و چینش و سامان ویژه ای ندارد؛ ولی نام هایشان و صفاتشان در جای جای آن گسترده و مشهود است. در گاهان برای شناسایی اهورا-مزدا به شش نام و صفت اوستایی او: «اشه: aša»، «وُهومَنه: vohu-manah»، «خشثرَه: «xšθara»، «آرمئیتی: ārmiti»، «هئوروتات: haur-vatāt» و «اَمِرتات: amərətāt» بر می خوریم. نیز در شاهنامه از نظام امشاسپندی با چینش منظّم، در قالب پنج بیت با نام های پارسی: بهمن، اردیبهشت، شهریور، سفندارمذ، خرداد و مرداد یاد شده-است. در فلسفه گاهان «امشاسپندان» جلوه های فروغ مند اهورا مزدا، راه خداشناسی و دست یابی به آرامش زمینی و مینوی است. این میراث فکری زرتشت و مفاهیم معنوی و مینوی امشاسپندان در شاهنامه، در تار و پود داستان ها و بافت حماسی آن کارکرد بنیادین برای پرورش و سازندگی انسان دارد.AAn Analysis and Face Recognition of Amesha Spenta with an Approach to the Zoroaster’s Gahan and Ferdowsi’s Shahnameh
In the belief system of Zoroastrianism, Amesha Spenta have spiritual role and value in the structure of human society. Following the spiritual messages of Amesha Spenta, everyone will be able to access the eternal happiness in the material and spiritual worlds. This article aimed to study and recognize the faces of Amesha Spenta and their adjectives in Gahan and Ferdowsi's Shahnameh. Therefore, analyzing the lexical structure applying a descriptive, analytical, documentary and quantitative evaluation method, the study analyzed and face recognized the structure and spiritual identity of Amesha Spenta with an approach to the Zoroaster’s Gahan and its influence on Ferdowsi's Shahnameh. The word Amesha Spenta is not found in the Gahan and it has no special arrangement. But titles and adjectives of Amesha Spenta are widespread and evident in Gahan. In the Gahan, in order to identify Ahura Mazda, we come across six Avestan names and adjectives of Amesha Spenta, i.e. Asha, Vohu-manah, Kshatra, Armaiti, Haurvatat, and Ameretat. Also in Shahnameh, the system of Amesha Spenta is mentioned in the form of five verses with Persian names, i.e. Bahman, Ordibehesht, Shahrivar, Sefandarmaz, Khordad and Mordad. In the wisdom and philosophy of the Gahan, Amesha Spenta are considered the glorious manifestations of Ahura Mazda for theology and attainment of worldly and spiritual tranquility and peace. This intellectual Zoroaster’s heritage and the spiritual concepts of Amesha Spenta in Shahnameh are fundamentally applied in its epic context in order to train and upbring people.
تبلیغات
