همبستگی تکیه وزنی و مشخصه های صوت شناختی دیرش، شدت و زیروبمی در اشعار عامیانه زبان فارسی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی همبستگی بین تکیه وزنی و مشخصه های صوت شناختی دیرش، شدت و زیروبمی واکه ها در اشعار عامیانه زبان فارسی است. به این منظور، 51 مصراع از اشعار عامیانه زبان فارسی بررسی شده اند. این اشعار متشکل از 139 هجا در جایگاه های دارای تکیه وزنی و 139 هجا در جایگاه های فاقد تکیه وزنی بودند. هر مصرع از این اشعار به هجاها، پایه ها و شطرهای تشکیل دهنده تقطیع شد. در گام بعدی، مشخصه های صوت شناختی زیروبمی، شدت و دیرش واکه ها در هجاهای دارای تکیه وزنی و هجاهای فاقد آن به صورت دستی اندازه گیری شد. به منظور مقایسه این مشخصه ها آزمون تی دونمونه زوجی اجرا شده است. نتایج این پژوهش عبارتند از: الف) دیرش واکه های دارای تکیه وزنی بیشتر از مقادیر آن در واکه های فاقد تکیه وزنی است و تأثیر تکیه وزنی بر دیرش واکه ها معنادار است؛ ب) شدت واکه ها در هجای دارای تکیه وزنی کمتر از مقادیر آن در هجای فاقد تکیه وزنی است و تأثیر تکیه وزنی بر شدت واکه ها نیز معنادار است؛ پ) زیروبمی واکه ها در جایگاه دارای تکیه وزنی بیشتر از مقادیر آن در جایگاه فاقد تکیه وزنی است، امّا تفاوت بین زیروبمی واکه ها در این دو جایگاه معنادار نیست.The Correlation between Ictus and Acoustic Features of Duration, Intensity and Pitch in Persian Folk Poems
This study aims to analyze the correlation between ictus and acoustic features of duration, intensity and pitch in Persian folk poems. For this purpose, 51 lines of Persian folk poems were recorded, which consisted of 139 syllables in ictus positions and 139 syllables in off-ictus positions. Each line was segmented into syllables, feet and colons. The vowels in ictus and off-ictus positions were analyzed acoustically and the amounts of pitch, intensity and duration of vowels were measured manually. In order to compare the acoustic features of these vowels, Some Paired two-sample t-test were conducted. The results suggested that: a) duration of vowels in ictus positions is more than that of vowels in off-ictus positions. In addition, analytic statistics showed that the effect of ictus on the duration of vowels is significant; b) the mean intensity of vowels in ictus positions is less than that of vowels in off-ictus positions. Furthermore, analytic statistics indicated that the effect of ictus on the intensity of vowels is significant and c) the vowels in off-ictus positions have lower pitch values than those in ictus positions. Moreover, it was declared that the effect of ictus on the pitch value of vowels is not significant.