تحلیل اثرات برنامه های حمایت مالی در تعدیل نابرابری فضایی شهری، (بازکاوی تجربه سه دهه برنامه ریزی در شهر ریودوژانیرو) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نابرابری فضایی شهری به صورت اسکان غیررسمی در کشورهای در حال توسعه نمود بیشتری دارد. سکونت گاه های غیررسمی باعث شکل گیری فضاهای شهری نابرابر در ریودوژانیرو هستند، برنامه های زیادی با حمایت مالی فراوان در سه دهه اخیر برای تعدیل شکاف فضایی در شهر ریودوژانیرو تدوین شده است. این پژوهش سعی دارد با بررسی وضعیت تغییرات شکاف فضایی از سال 1985 تا 2015 در ریودوژانیرو به این سؤال پاسخ دهد که آیا برنامه های پرهزینه توانسته نابرابری فضایی را در ریودوژانیرو کاهش دهد یا شکاف فضایی بین مناطق مختلف شهر توسط رشد هزینه های خدماتی تشدید شده است؟ این تحقیق ابتدا به بازکاوی برنامه ها و رویکردهای حمایت مالی در شهر ریو می پردازد، سپس به تحلیل وضعیت شهر در جنبه های مورد نظر پرداخته؛ بنابراین روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد و از آنجا که تجربه مطالعه ریودوژانیرو می تواند رهگشای برنامه ریزی شهری در کشور باشد، از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می شود. در این تحقیق، تحلیل جنبه های مختلف نابرابری فضایی از روش های عددی مانند ضریب همبستگی، ضریب تغییرات و ضریب جینی انجام گرفته، و نمایش نابرابری فضایی با استفاده از GIS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که حمایت های مالی فراوان در ریودوژانیرو باعث بهبود زیرساخت های سکونت گاه های غیررسمی شده است و جمعیت فاولاها در دوره مطالعاتی افزایش یافته، اما تغییرات ضریب جینی قیمت مسکن نشان از افزایش شکاف فضایی بین مناطق مختلف ریودوژانیرو دارد بدین ترتیب برنامه های حمایت مالی نه تنها نتوانسته نابرابری فضایی را در ریو را تعدیل بخشد بلکه نتیجه معکوس درپی داشته و شکاف فضایی در این شهر تشدید شده است.The Effects of Financial Support Plans on Justifying Urban Spatial Inequality (A Revision of Rio de Janeiro Planning Experience in the Last Three Decades)
Urban spatial inequality in informal settlements is more apparent especially in the developing countries, with various roots and reasons and its modification is arduous. Since last decades Rio de Janeiro has been exposed to informal settlements. Almost these settlements have dispersed all over the city leading to the formation of spatial inequality. Therefore many plans with financial support have developed to remove the existing spatial inequality in last three decades. This research tried to analyze the variation of urban inequality gap between 1985 and 2015 and to answer this question that whether extensive plans can reduce urban spatial inequality or whether spatial gap among other regions have raised due to services costs. First, we revised plans of financial supports and then analyzed urban condition from several aspects. The research method is analytical – descriptive since Rio experience can be a model for urban planning in Iran as this type of research is an applied one. In this study, analysis of different aspects is based on numerical methods as the correlation coefficient, variation coefficient, Gini coefficient, and for showing the spatial inequality, GIS was used. It was concluded that financial supports have good influence on Favela’s infrastructure and may improve their levels. Favela’s population have increased but the variation of house price Gini coefficient reveal raise of inequality gap among Rio regions. As a result, not only financial support plans could modify urban inequality but it may have the reverse outcome and the inequality gap would be intensified.