پهنه بندی کیفیت هوای مناطق 22 گانه شهر تهران با استفاده از GIS و روش های زمین آمار (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آلودگی هوا، به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی شهرها نمودی از باز خورد فعالیت های ناپایدار انسانی در سیستم های شهری محسوب می شود. تشخیص مشکلات ناشی از اثرات آلودگی در شهرها، ناکارآمدی برنامه های شهری مبتنی بر رهیافت های سنتی در مواجهه با اثرات آن و پیش بینی دقیق مناطق آلوده به عنوان بخشی از گام های مناسب می تواند اطلاعات مفیدی را برای برنامه ریزان جهت مقابله با این مسئله ارائه نماید. در این مقاله، با توجه به معضل آلودگی هوا برای شناسایی دقیق تر وضعیت مناطق 22 گانه شهر تهران و روند آلودگی، اقدام به ارائه نقشه های پهنه بندی مناسب درطی سال های (1390-1395) شده است. هدف حرکت از تصورات ذهنی و خیالی به واقع گرایی است. روش تحقیق مطالعه "توصیفی- مقطعی" بوده و در آن به تحلیل فضایی میانگین (AQI) سالانه، ارائه شده توسط ایستگاه های سنجش آلودگی هوا در شهر تهران پرداخته شده است. ابتدااز آمارهای روزانه آلودگی هوا بر اساس شاخص (AQI) طی سال های مزبور در شهر تهران میانگین گرفته و سپس در محیط (GIS) با استفاده از روش درون یابی (IDW) نقشه های پهنه بندی آلودگی هوا بدست آمد. همچنین با مدل آماری ضریب همبستگی اسپیرمن رابطه میان دو متغیر تصادفی ارتفاعات و آلودگی هوا بررسی شد. سپس با تحلیل نقشه های مزبور آلوده ترین مناطق شهری و دلایل آن بیان گردید. نتایج نشان داد که بیشترین پهنه آلودگی هوای تهران طی سال های مزبور"مناطق مرکزی و جنوب غربی" شهر تهران می باشد، رابطه معنی دار بین عامل ارتفاع و آلودگی هوای تهران وجود ندارد. بدین ترتیب با استفاده از شناسایی و تعمیم پذیری نظریه این پژوهش در خصوص آلودگی میسر شد و در نهایت با توجه به مناطق بیشتر آلوده شهر تهران، راه حل های سیستماتیک کارا ارائه گردید.The Zoning of Air Quality in 22 Districts of Tehran Using GIS and Geostatistical Methods
Air pollution, as one of the most important environmental problems in cities, is a reflection of the reversal of unsustainable human activities in urban systems. Recognizing the problems caused by pollution in cities, the inefficiency of urban programs based on traditional approaches in dealing with its effects and accurate prediction of contaminated areas as part of the appropriate steps can provide useful information for planners to address this issue. In this paper, due to the air pollution problems, in order to accurately identify the status of the 22 districts of Tehran and the pollution process, appropriate zoning maps during the years 1395-1959 are presented. The goal is to move from not-real results to realism. The research method is a "descriptive-cross sectional" study, in which the annual average spatial analysis (AQI) presented by the air pollution sensing stations in Tehran is studied. At first, daily average air pollution was calculated based on the AQI index in Tehran during the aforementioned years, and then in the GIS software, the IDW methodology is used to obtain air pollution zoning maps. Also, the Spearman correlation coefficient model was used to analyze the relationship between two random variables and elevation. Then, by analyzing these maps, the most polluted urban areas and its causes were stated. The results showed that the highest air pollution in Tehran during these years were the central and southwestern parts of Tehran; moreover, there is no significant relationship between height factor and air pollution in Tehran. Thus, using the identification and generalizability of the theory of this research on contamination, finally, with regard to the more polluted districts of Tehran, effective systematic solutions were presented.
تبلیغات
