بررسی مفهوم و ماهیت قرارداد الکترونیکی در فقه امامیه و حقوق ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پذیرش عدم محدودیت در روش های بیان اراده اشخاص در انعقاد قراردادها در فقه امامیه و حقوق ایران، همچنین پیشرفت روزافزون فناوری و استفاده اشخاص از دستگاه های الکترونیکی موجب پیدایش پدیده حقوقی به نام قراردادهای الکترونیکی می شود و قانونگذار ایران نیز در سال 1382 قانونی را تحت عنوان قانون تجارت الکترونیک تصویب می کند. در این قانون تعریفی از قرارداد الکترونیکی به چشم نمی خورد و قانونگذار فقط به تعریف اصطلاح عقد از راه دور بسنده می کند که به نظر نمی رسد مفهوم قرارداد الکترونیک را به خوبی نشان دهد. با توجه به بررسی انجام گرفته در آثار علمای برجسته فقه امامیه و حقوق ایران نیز نمی توان گفت این نوع قرارداد تعریف شده یا حداقل تعریف دقیقی از آن ارائه شیده است که حتی در تعریف خود عقد، در میان علمای فقه و در میان حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد. ساده ترین و عام ترین تعریفی که از این نوع قرارداد بیان شده، قراردادی است که به وسیله دستگاه های الکترونیکی منعقد می شود. این تعریف نیز به نظر نمی رسد تعریف دقیق و منطبق با قانون تجارت الکترونیک ایران باشد. ازاین رو در این مقاله ماهیت و مفهوم قرارداد الکترونیکی بررسی می شود.Investigating the Concept and Nature of Electronic Contract in Imamiyyah Jurisprudence and Iranian law
The acceptance of principle of no restrictions on the methods of expressing the will of individuals in concluding contracts in Imamiyyah jurisprudence and Iranian law, as well as the increasing development of technology and the using of electronic devices by individuals has led to the emergence of a legal phenomenon called electronic contracts. Iranian legislature also has adopted a law under the title of Electronic Commerce Law in 2003. There is no definition of electronic contract in this law and the legislature only suffices to define the term remote contract which does not seem to show the concept of electronic contract well. According to the study conducted in works of prominent scholars of Imamiyyah jurisprudence and Iranian law, it cannot be said that this type of contract has been defined or at least a precise definition has been provided. Even, there is disagreement among jurisprudential scholars and jurists in the definition of contract. The simplest and most general definition of this type of contract is that it is a contract concluded by electronic devices. This definition does not seem to be accurate and in accordance with the Iranian e-commerce law. Therefore, this article will examine the nature and concept of electronic contracts.