بررسی تمثیلات عرفانی در نهج البلاغه و تذکره الاولیاء
آرشیو
چکیده
نهج البلاغه از منابع معتبر اسلامی است که گاه شکل تمثیلی به خود می گیرد. در تذکرهالاولیا نیز شرح حال 97 تن از عارفان ذکر شده است که ضمن بیان احوال هرکدام، عقاید عرفا پیرامون مسائل مختلف بیان می شود. با توجه به گرایش عمومی به مسائل عرفانی و عدم اطلاع از جزئیات بعضی آداب و رسوم آن و افراط و تفریط های عرفا در امور زندگی، لازم است با بررسی علمی و منطقی این آثار و آسیب شناسی آن ها، شناخت دقیق و بهتری به دست آورد. هدف از پژوهش حاضر، یافتن پاسخ به این سؤالات است که مباحث و موضوعات این دو کتاب تا چه حدی در شیوه تمثیلی به همدیگر نزدیک است؟ چه تفاوت هایی بین نهج البلاغه و تذکره الاولیا در کاربرد تمثیلات عرفانی وجود دارد؟ تفاوت های موجود در نهج البلاغه و تذکره الاولیا نتیجه چه نگرش هایی است؟ در این پژوهش پس از بررسی موردی چند تمثیل عرفانی در نهج البلاغه و تذکره الاولیا و تطبیق آن با قرآن و حدیث به روش کتابخانه ای و استناد به منابع با شیوه توصیفی تحلیلی، مهم ترین آسیب های نظری و عملی سخنان عرفا تحلیل شده است. تمثیل مار و شیر، تمثیل زندان و دوزخ، تمثیل کوچ و کشتی طوفان زده و جنگ و غیره از تمثیل های بررسی شده در نهج البلاغه و تذکره الاولیا است.The Analysis of Allegories of Mystical Thoughts in Nahjal- Balaghah and Attar Neyshabouri's Tazkirat al-Awliya
One of the most famous and authoritative sources of Islamic knowledge is the valuable collection of Nahj al-Balaghah, which contains gem-like and profound thoughts of Molay-e-Mottaqiyan Imam Ali (PBUH) on various topics. In Tazkerat al-Awliya by Attar, there are biographies of 97 mystics, discussing their opinions on various issues. In the present study, after a case study of several mystical issues in Nahj al-Balaghah and Tazkerat al-Awliya, and their comparison with Qur'an, hadith and the views of Islamic thinkers, the most important theoretical and practical harms of mystics were found to be depression, seclusion, avoidance of work and effort, targeting asceticism instead of using it as a tool, extremism of mystics, denial of reason and liberty by some of the mystics, apostasy in words of some ascetics, encouraging celibacy, and etc, that were been avoided in Nahj al-Balaghah because of logical and social views of Imam Ali in his lectures, letters and special sentences.
تبلیغات
